De Verderfelijke kinema.
Negende Jaar N« 9
Prijs per nummer 50 centiemen.
Ninove 19 Mei 19S5
Katholiek Vlaamse h en Volksgezind Weekblad
a. LUYSTERMAN-HIAEILTERÜIAIIt
Kongresberichten
Voor een veilig verkeer.
Het Hoekje van den Reporter
I.
VOOR H
Postcheckrakanlng (R. Luysterman n-1862,54)
NINOVE
KANTON
Telefoon 345
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Handelsregister Aalst n-1093
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Een zaak, goed of onverschillig
in haar eigen, wordt altijd slecht
door haar misbruik. Dit is vooral
waar met de kinema. Iedereen
erkent met ons, dat, indien ze
goed aangewend wordt, zij onte
gensprekelijke waarde heeftdoch,
de waarde kan het misbruik niet
verschoonen, dat op onze dagen
een overwegenden invloed laat
voelen. Wij hebben nopens dit
punt geene ooroordeelen uit
eender welk standpunt beschouwd,
komen wij tot de overtuiging, dat
het bestaan eener slechte kinema
een feit is, dat niet te ontkennen
valtdat door bewijsvoeringen
niet moet waargemaakt worden,
maar waarvan de gevolgen alleen
luid genoeg spreken.
a) Vooraleer U bekend te maken
met den noodloltigen invloed die de
verderfelijke kinema op zedelijk
gebied uitoefent, wil ik U ook
aantoonen dat, uit gezondheidskun-
dig oogpunt beschouwd, alle kine
ma's een wezenlijk gevaar voor
oogziekten oplevert gevaar, dat
ge zeer gemakkelijk beseffen zult
en dat overigens door geneeskun
dige statistieken bewezen is.
De kinematographische voor
stelling is gesteund op het piinciep
der standvastigheid v tn gezichts
indrukken op het netvlies. De
onderbrekingen van het beeld,
hoewel zij niet waargenomen wor
den in het overeenkomstig hersen
centrum, bestaan niettemin voor
het oog, en het netvlies is voort
durend onder den indruk eener
abnoimale werking De elementen
der waarneming ondergaan immers
een reeks schokken in plaats van
een gelijke zachte werking iu ge
wone voorwaarden.
Iedere factor, nadeelig voor het
oog in normalen toestand, zal het
nog meer zijn in den loop eener
dergelijke vertoor.ing. De verlich
ting van het beeld is hier niet
uitgesloten is doze onvoldoende,
dan ontstaat er een geweldige
overspanning der gezichtszenuw,
het oog wil dichter, altijd dichter,
om duisteren tekst ot onduidelijke
voorstelling te vatten, aldus brengt
deze geweldige overspanning, bij
zichtigheid of toch een voorbe-
schiktheid tot dezelve te weeg. Is
nu het licht te schitterend, dan is
zijn invloed al even nadeelig, het
verblindt het oog en, wellicht hebt
gij er de ondervinding van waar
nemen in zulke oo» waarden is in
den beginne las:.b, wordt onver
draaglijk, en ten oiütte onmoge
lijk.
Inde kinemazaal, is daarenbo
ven het licht verre van eenvormig;
duisternis wisselt plotselings af
met schitterend licht, en licht met
duisternis, daarbij is de verdeeling
der lichtstralen zeer onregelmatig.
De beste plaatsen zijn deze, verre
van het doek verwijderd, omdat
men daar de davering der films
het minst waarneemt. Wil men
nu aan het beeld dat voorgesteld
wordt een maximumverlichtings»
sterkte geven, dan is het klaar blij
kend dat de voorste rangen een
veel tt hevige verlichting hebben,
en dat de hoogergeroemde ver
blinding niet lang zal uit blijven.
Integendeel, past men de verlich
tingssterkte naar de minst verwij
derde plaatsen, dan is de weer
kaatsing voor de overige rangen
te gering en bestaat er gevaar voor
bijzichtigheid.
b) De kinemaverderfelijk uit
zedelijk oogpunt beschouwd.
Een machtig onderdeel van het
vraagstuk der openbare zedelijk-
j heid en dusvolgens der sociale
i orde, is de opvoeding van het volk
door de kinema Doch, zooals wij
het reeds vroeger opmerkten staan
wij voor het betreu.enswaardig
feit, dat zij nog zelden als dusda
nig wordt aangewend Opvoeding
is niet haar hoofddoel, maar enkel
een zaak van ondergeschikt belang
geworden of erger nog, ze is er
het tegendeel van en draagt terecht
den naam van school der zede
loosheid school van misdaad
Wij stellen vast, wij zien, hoo-
ren en voelen hoe diep het zedelijk
peil der maatschappij gezonken
is; verzwakking, vooral waar te
nemen bij de volksklas Is het
omdat de groote zedelijke princie
pen r.iet meer bestaan Zijn deze
misschien met den tijd veranderd
Och neen, doch, dt zedelijke ver
wildering, is wel het gevolg der
schuldige minachting, der onbe
perkte vrijheid, die zoovelen aan
nemen tegenover zedelijke grond
beginselen en tegenover het god
delijk gezag. Wie zal ontkennen,
dat de kinema, rekening houdende
met dezen gemoedstoestand, zich
dezen met behendigheid en bere
kende fijnheid, heeft aangepast
Waar zij eens hare echte ziel
kundige waarde kon op de protf
stellen, daar ijvert zij om zedelijk
vergift te verbloemen, te verzoeten,
en met een schijn van onschade
lijkheid dit vergift in geest en hart
te storten... Neen, zulke kinema
heeft niets gemeens met opvoe
ding... zij heeft immers geen eigen
persoonlijkheid. Wil zij haar bijval
verzekeren, wil zij rn.dern zijn,
dan iaadpleegt zij tnkel de massa,
en zij laaf zich leiden door den
slechten smaak van een publiek,
wiens drilttn met den dag gulzi
ger worden. Zoodanig leeit het
volk naar deze strekking, dat,
moest men de zed looz^ vertoo
ningen uit het programma laten,
het huidig groot succes der kine
ma na enkele weken
Wat bewijst dit
(Vervolgt)
181.000 fr. De 3 maanden die or.s nog
scheiden van den Krongresdag, moeten
tot den laatsteman toe aanbrengen Want
helstaat vast wie niet spaait, gaat riet
mee, en een kajotter die niet aan 't Kon-
gres deelneemt is geen Kajotter
We zullen allen, hoezeer we ook reeds
door blijken van belargstelling werden
overladen, op den Kongresdag nog ver
baasd staan over het belang dat in dit
Kongrea gesteld wordt door de hoogste
waardigheidsbekleeders van de Kerk. Zoo
hoorder, we nu bevestigen dat Z. Em. de
Kardinaal van Parijs, Mgr Verdier, per
soonlijk het Kor.grts /al bijwonen- Ever
eens Kwam zoo juist het bericht toe dat
Z. li. H. de Patriarch lau Lissabon
Portugal persoonlijk naar Brussel zal
Komen Kan dan nog één Kajotter de be-
teekenis en het wereld-belang van zijn
Kongres betwijf-.len, wanneer de hoogste
vertegenwoordigers der Kerk zich zoo
pers onlijk er aan interesseeren
E:h vet bazend nieuws het roede para
dijs, Sovjet-Rusland, kijkt op naar de
K.A.J. en haar wereld-kongres. Na het
lezen van artikels van Kan. Cardijn in
verschillende tijdschriften, hebben in som
mige steden van dat onmetelijk commu
nistische rijk, jonge idealisten vol ver
wachting geschreven en gesproken over
het Kongres, ginds in België, van die ar-
berdersjeu,d organ;satie die, vrij, gansch
voor en door jorge leiders, met stoutmoe
digheid en allesoverwinnenden verove-
ririgsgeest, een nieuwe kristeliike j-ugd
aan 't opbouw n is. Zij, in Rusland, ken-
ken niets dan dwang, materialisme, sla
venarbeid. ze zijn verbaasd o er onze be-
w-ging, en koesteren reeds de hoop dat
i van de K.A.J. eens de redding zal komen
te met gaat.
Na de overweldigende Paaschactie, is
er ru slechts ééne groote gebeurtenis die
de kajotters bedrijvigheid bel.eerscht het
wereldkongres der K. A. J. het Jubelcon
gres leder leider, ieder Kajotter, is er
vol van. Zelfs de voorkajotters weten er
fantastische zaken over te vertellen. Voort
durend komen er inderdaad nog verras
sende, verbazende berichten toe van uit
het Algemeen Sekretariaat. We doen
even etn kleinen greep in de nituwsjes.
Het aantal speciale tremen naar Brussel
werd geschat op GO. Maar reeds wordt dit
cijfer te gering geacht. Men denkt dal we
niet ver van 100 zullen blijven om alle
deelnemers naar 't Kongres te kunnen
loodsen.
Het sparen voor 't Kongres gaat nog
steeds in stijgende lijo, tegen alle verwach
tingen in van de zwartkijkers of ongeloovi.
ge Thomassen. Al was de vooruitgang in
April niet zoo hoog als in vorige maanden,
toch staan we nu reeds met bijna 15.000
ingeschreven kajotters-spaarders, en een
totale gespaarde som van meer dan
KonVijesUllhn°°kaanthr d*nken 0p °nS bouwvafhgèn mes'and,
Kongres, eh mannen En wie weet., zien
we dan niet eens ei-n K.A.J, ontstaan in
U. b. S. R.
Zoojuist, ge hebt er allen reeds wat over
gelezen, heeft de landelijke studieweek
plaatsgehad in de Kajotterscentrale Het
is de mac tige inzet geweest van de laatste
beslissende voor bere.ding tot ons Kongres.
Het massakoor werd aangeleerd. De
hoofdleiders hebben reeds een kijsje gaan
nemen op de plaatsen der h<ndelmg
van het Kongres waar de Jubelmis zal
opgedragen worden, langs waar de optocht
zal gaan, hoe we zullen plaats neinen in
liet Heyseistadion, erz Maar vooral wer
den op deze studieweek de plannen van
werking voor verbonden en afdeelingen
gelanceerd, die ons allen in staat moet
stellen om week na week al onze le ien
praktisch, doelmatig, l0ü°/o kaioit. rsch
voor te bereiden lot de deeinaine aan het
kongres zoodat het geen betooging, geen
ijdel vertoon, geen dec'amalie zai worden,
maar een echte vet openbaring van een nieu
we jeugd
Denkt er aan mannc-n op 19 Met nog
98 lil Geeft U allen volledig aan de voor
bereiding t^t ons wereldkongres
't Is tijd. De gansche aibeidersjet gd
hoopt op ons, verwacht oneindig veel van
ons. Wij willen hen met teleurstellen 1
Vooruit
Op Zondau 19 Mei worden in een 10 tal
gewestelijke verbonden de studiedagen der
2- werkperiode gehouden. Ze zullen gansch
in 't teeken staan van 't Kongres, en den
krachtigen wekroep der landelijke studie
week voor intense en planmatige voorbe
reiding uitdrager tot aan de laatste afdee-
ling dier gewesten. De studiedagen der
overige verborden hebben plaats op 26
Mei.
Oe ral wordt reeds de propagandaweek.
van 9 tot 16 Juni, volop voorbereid. Zij
belooft overweldigend te worden, want de
leuze is de propagandaweek ian 1935
moet in hei laatste arbeidersgezin, tn het
laatste arbeidstniddenons Kongres aankon
digen We vertellen hier nog wel meer
over.
Het ordewoord werdjgegeven alle ka
jotters hangen thuis aan 't venster den
kleinen plakbrief van 't Kongres. Is dat bij
U in orUe, Kajotter Vader of moeder van
een kajotter, zorgt gij er ook voor
Nu stop ik maar, want... ik moet naar
een voorbereidingsvergader.ng voor het
Kongres. K.Jotter.
Uwe maag wil niet meer mee
't Komt van koffie en van thee,
Wilt gij dat verhelpen, dra,
Drinkt den chicorei Pacha.
De belangen der stad Ninove en de
modernisatie der Begijnenbrug
Opvallende nalatigheid van het Beheer van
Bruggen en wegen.
Alhoewel er gedurende de laatste jaren
heel wat verbeterd werd op gebied der
verkeerswegen in Vlaanderen, blijven in
sommige gewesten neg ergerlijke mistoe
standen voortbestaan. Overbodig in dit
opzicht te wijzen op de groote nadeelen die
hier voor sommmige nijverheidsstreken uit
voortvloeien. Een veilig en gemakkelijk
vet keer is steeds een factor van groot eco
nomisch bcla-g. Herhaaldelijk reeds,
maakte men ons opmerkzaam op de onbe
grijpelijke nalatigheid van het beheer van
Bruggen en Wegen.
In sommige steden van 't vlaamsche land
blijkt de verkeerstoestand zoo slecht, dat
hij iet alleen een bestendig gevaar ople
vert, doch ook nadeeiige gevolgen heeft
voor de plaatselijke nijverheid of voor een
normale uitbreiding der gemeente.
Een enkele brug over den Dender
Ninove, dat nochtans een belangrijk
nijverheidscentrum is, 1-jdt onbetwistbaar
onder dezen toestand. Het loopt klaarblij-
ke'ijk gevaar van de buitenwereld te
worden afgezonderd. Sedert jaren is het
met de Begijnenbrug de eenige brug
over de Dender in deze gemeente die
bovendien een kruispunt is van groote ba-
ellendig gesteld. Zij is in een uiterst
en veel te smal
opdat het drukke verkeer er gemakkelijk
en veilig kunne geschieden.
De pijlers zijn inderdaad krom gerukt.
Gar.sch de brug kraak' en begeeft, wan
neer zij door vrachtau o's wordt overge
stoken. Herhaaldelijk heeft het gemeente-
b stuur zich bij het bestuur van Bruggen
en Wegen te Gent over dien toestand be
klaagd. Vóór den oorlog reeds werd op
herstel aangedrong-in. Dit bleek des te
noodzakelijker daar de Nationale Maat
schappij van Buurtspoorwegen de tramlijn
Brussel-Ninove tot aan bet station over
de Dender wou verlengen. De maatschap
pij verkreeg d tarioe in 1927 de toelating
en was bereid, ze f de werken te bekosti
gen. De brug zou alsdan niet verbreed of
gemoderniseerd dr ch siechts verstevigd
worden, zoo-dat de verkeersmoeilijkheden
nog grootendee Is blijven voortbes'aan.
Een re^titng he de t-< keei •moeilijkheden
te Ninove uit t oplost
Het gemeentebes uur van Ninove was
het echter vc ltalig i e;"s, dttde bouw van
een nieuwe brug, met dubbel rijspoor, ge-
ëlectrificeerde m-notuveeruiti us ii g en
verb)ede vaargeul noodzakelijk was Des-
betreffend weiden met de Na'ionale Mij
van Buurtspoorwegen o.- derhandtbrgen
gevoerd opdat zij de herstellingswerken
zou ver iagen tot de Staat het voo-stel van
den gemeenteraad zou aai vaarden. De
maatschappij was bereid te wachten.
Maar op dringende aanvragen der ge
meente gaf het hehcer van Bruggen en
Wegen dus geen afdoend antwoord. De
brie en over de jaren 1929 30 en 19 12 h'e
ven in het dossier. In November 1 2
werd een dringende aanvraag gestuuru
naar den M n sier van Openbare Wer
ken. DvCh zonder gevolg. Eindelijk werd
van Staatswege bes'oten een nieuwe brug,
te bouwen, 500 nt. stroomopwaarts buiten
de stad, zoodat weliswaar de gevaren van
eet. diuk verkeer voor de stad weiden ver
medendoch met dit gi wig, dat voor Ni
nove ze.f de verkeersmoeilijkheden niet
werden opgelost en de gemeente econo
misch onder de afi-idmg van het verkeer
zou te lijden hebben. Uit de onderhande
lingen die werden gevoerd bleek, dat het
Ministerie nog steeds niet op de hoogte
was van het voorstel, dat door de gemeen
te werd ingediei d en dat er van Siaatswe.
ge zonder voorkennis der pdaalseiijke toe
standen, tot het bouwen der nieuwe brug
werd beslist.
Zie vervolg op 2* blad.
De klein: reniciiierkens zijn de tonhtrs
van den Staat.... en ik vraag mij af of het
louter toeval is dat ze in Met den draad der
convirsit door hunnen staart krijgen.
Repoitsr.
2 I
't Is half Mei en ik heb nog geen.... ja hot
zou ik het zeggen meikever, schrijven tt
ttt de boeken ronker, molenaar of mulder,
preeker of preekheer xeggeti de menschen
averulle schreef Guido Gexslle.
Ik heb nog geen enkel ranker gezien.
Ik weet niet hoe ik zoo almeieens aan roti-
kets dacht en heimwee kreeg naar tiert ron-
ktr. Ik heb er de jongens naar gevraagd, ik
ben zelf gaan zoeken op jonge eiksboomen.
Ik heb geen enkel ronker gevonden.
In onzen jongen lijd was het anders. On
zen jongen tijd dat was de goede oude tijd,
voor de jongens en ook voor de rotikers. Er
waren er heelt legers. Wij schudden er 'nen
nalven emmer van éintn jongen eik. En ie
der kind. had ten minste tin ronker in een
doosje. Hij lag er lui te slapen in zijn ver
se he bladeren en om hem wakker te maken
moest ge hem kribbelen op zijn buik of op
zijn poot en duwen. Dan keek hij u aan met
zijn goedzakkige oogen zette zijn voelhoren
tjes rechten waaiervormig open, kreop langs
potlood of pennestok naar omhoog cm weer
van onder aan te herbeginnen als ge hei
drug omkeerdet. Met een draadje door zijnen
staart kon hij halve dagen rondvliegen
De ongelukkigste» vielen in de handen
van rakkers die ze in hoopjes van twintig en
dertig op den grond zetten om ze te laten op
vliegen. Als er een zijn horentjes rechtte en
zijn vleugeldeksels begon op te lichten werd
hij goel in 't oog gehouden na enkele passen
en meteen vloog hij op.... om een oogenbiik
nadien gelijk nen kaatsbal tegen den grond
te worden geslagen. Soms geraakte er ten
weg tot tn een nabijstaanden boom, als hij
onderweg met werd opgepikt door een musclt.
Dat was een gelukzak.
Maar wat waren die plagerijen voor en
kele lonkers bij de weelderige avondfeesten
die ze hielden fu<schen bekt en donker langs
hagen en boschkanten binst dewelke iedere
kever de uitrei korene zijns harten zocht
Apotheose van een driejarig leven dat niets
dan armzalig wroeten was.
Sedertdien heeft het Ministerie van Land
bouw hun hoofd op prijs gesteld. De school
kinderen mochten ze binnen dragen bij den
onderwijzer, en ze werden betaald tegen ik
weet niet hoeveel het vijf en twintig.
't IVuren harde tijden voor de ronkers,
en ze zijn aten slag nooit te boven gekomen.
Afgeloopen de lustige sabbaturen tusschen
licht en donker langs haag en boschkant....
cr was geen volk meer op 't bal. Ze zijn van
jaar tot jaar minder talrijk geworden en dt
kinders die er een willen koopen moeten
kleine kapitalisten zijn A propos van kapi
talisten ik schreef daareven dat ik niet wist
hoe ik aan ronkers had gedacht ik weet het
al
t H as al enkele kleine renienierkem te
hoor en ronken..,, om wille van de Conver
sie na de dtvalvatie
Irave goedzakkige menschen die een leven
.ang hebben gewerkt en gepaard om in hun
nen ouden dag niemand tot last te dienen tn
van de vrucht van zijn eigen arbeid ie kun
nen leven 't If'as hun fierheid en hun ïde-
aul tiooit iemand tets tc hebben c gevtuugd
ze hebben de helft van hun leven gebogen ge
staan, met hun hoofd lager dan het onderste
van hun rug, ze hebben niet gefeest, met ge
zwierd noch gedanst. Eentje voor eentje hebt.
ben ze gespaard, op zij gelegd voor den
ou ten dag de spaarpenningen toevertrouwd
aan den Staat omdat ze daar in veilig
heid waren....
Sinds den oorlog heeft de Staat bankroe
tiers man teren gekregen. Hij leeft boven zijn
stand, speelt de groote seigneur met het geld
van een ander.
Indien de Staat een partikulier ware,
nij zou inden bak geraken. Nu ts hij scha-
de- en schandevrij en hij ts het groot soesa-
Itsitsck princiep ga,in prutikccren het
geld pakken waar tut is
Het geld ts op veel plaatsen te pakken.
Maar kemt er eens aan l
Er zijn teel tnscktiti op de wereld maar
t zijn toch maar de ronkers die door dt
kinderen g'pakt worden en nen draad door
hunnen staart krijgen.
O I
Over viertal weken hebben wij in ons blad ge
schreven over den «lechten toestand der Begijnen-
brug en wat er kan en moet gedaan worden om
dien toestand te verbeteren. Ten gevolge dit
schrijven lezen wij nu in De Standaard het
volgend artikel.