Dl
Medeburgers, helpt mee bij den aankoop der
AUTOPOMP
in aller belang
Een wensch
i
Negende jaar
Nr 24
Prijs per
30 centiemen.
Ninove 23 Juni 1933
Kdlholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
ft. LUYSTIRMAN-HAILTIRWAN
rj I 11
Een vonk die uitsloeg
tot een laaienden brand
K V.R.Q. 's Kinderfeest
Proletariaat
en Deproletarisatie
KLOKKEKLANKEN
Banque de la Sociélé
Générale de Belgique
Administratieve zetel van Aalst.
AGENTSCHAP van NINOVE,
Het Hoekje van den Reporter
Postcheekrekonlng (R. Luysterman n- 1862,54)
VOOR HET KANTON NINOVE
Telefoon 345
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Handelsregister Aalst n- 1093
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
r-J-cS
r--
Deze week werden in de Ka
mers besprekingen gevoerd over
het al of niet instemmen der Re
geering tot het uitbetalen van
schadevergoeding aan eigenaars
wier woningen bouwvallig werden
ten gevolge der uitbating der Mij
nen Grand-Conty et Spinois.
Alvorens verder te gaan, willen
we voor deze onzer lezers die van
de zaak niet op de hoogte zijn,
een kort overzicht ervan geven,
De Koolmijnen Grand-Conty et
Spinois te Gosselies, baten sedert
tientallen jaren een mijn uit gele
gen onder de bovengenoemde stad.
Zooals het gewoonlijk gebeurd,
gaat deze ontginning gepaard met
inzakking der gronden, en worden
de gebouwen en huizen, die geen
vasten ondergrond meer hebben,
bouwvallig t. t: z de gevels en
muren splijten open en zakken
scheef, daken vallen in, enz. enz..
Nu moet men weten dat elke
mijn verantwoordelijk is voor de
aldus aangebrachte schade. Niet
tegenstaande de koolmijn wel wist
dat ze vroeg of laat deze schade
zou moeten betalen, gebaarde ze
van niets, voorzag in balansen en
rekeningen geen enkele som om
deze schulden te betalen wel in
tegendeel werden min of meer re
gelmatige dividenden aan beheer
ders en aandeelhouders uitbetaald.
Op het einde, toen de koolmijn
zag dat de aangerichte schade zoo
groot was dat ze deze l a t meer
kon betalen, besloot ze eenvou
dig.... te likwideeren, in andere
woorden, de aandeelhouders] ver
deelden onder malkander wat er
nog van het schoteltje overschoot,
zonder zich in het minst om de
ongelukkigen, wier woningen stil
aan kapot vielen, te bekommeren.
Deze gingen echter bij de Regee-
ring aankloppen om van den Staat
de gewenschte schadevergoeding
te krijgen, het gaat er natuurlijk
om millioenen, waarover nu in de
Kamers wordt gesproken. Dat is de
historie.
Een ding staat voorzeker vast
zij die schade leden moeten betaald
worden, gelijk door wien.
Dit gezegd, diukken wij er onze
verontwaardiging over uit dat de
Staat, dus wij allen, de gebroken
potten moet betalen van een maat
schappij wier beheerders of aan
deelhouders niet eerlijk genoeg
waren de menschen te geven wat
hun toekwam. Alleen het princiep,
dat de Staat in al deze rommelza-
ken moet tusschenkomen, is ge
vaarlijk, want na de banken ko
men nu de mijnen, dan de nijve-
raar of handelaar die niet meer kan
betalen, en zijne schuldeischers
naar de Staatskas zend na eerst het
nog in zijne kas voorhandige geld
weggeborgen te hebben.
Binnen eenige jaren zal dan ie
dereen, wier ruiten bij een onwe-
der uitvlogen of wier koer bij een
weder zooals nu onder water
loopt, bij de Staatskas, de natio
nale melkkoei, gaan kloppen om
geld te krijgen voor nieuw materi
aal
In de zaak der bovengenoemde
koolmijn zijn verantwoordelijkhe
den vast te stellen, want er bestaat
toch een organisme, het fameuse
Inspection des Mines dat van
de zaak op de hoogte MOEST
zijn. Ofwel wisten ze alles van de
zaak, en dan moest deze op tijd en
stond openbaar gemaakt worden.
Ofwel wisten ze het r.iet, en dan
vragen we Waarom worden die
Heeren betaald
We wenschen dat de regeering
van Zeeland, die ons vertrouwen
geniet, hier een stoute daad ais
voorbeeld stelle, namelijk, de be
heerders en aandeelhouders te ver
plichten al de hun onregelmatig
uitbetaalde intresten of dividenden
terug te keeren, om zoo in de mate
van het mogelijke het geld van den
Staat, dus ONS geld, terug te ge
ven. Dat is maar eerlijk.
sel komen werken, in de hoofdstad een
tehuis te geven, er enkele honderden van
te Iogeereu, enkele honderden te voeden...
ze allen broederlijk te ontvangen in hun
huis
Dat huis zou tevens aan gansch het
land bewijzen de macht van de K. A. J.
Dat huis is de nieuwe kajotterscentrale
die op 3 Juni geopend werd met een gra
tis middagmaal aan 200 jonge vverkloo-
zen.
Dat huis meet worden het centrum
van de wereid-K. A. J.
Vóór !G jaar was de K. A. J. een kleine
vonk die in de dorpen hier en daar aan
't gloeien ging.
Thans is die vonk een laaiende brand
geworden die heel de wereld verovert.
K. JOTTER.
Als we denken aan 25 Oogst, dan rilt
door ons een zindering van vreugde en
van fierheid. Wie hid ooit durven denken
dat de K. A. J., na tien jaar, zijn 2etel zou
hebben in de machtige Kajotterscentrale
van nu en haar tienjarig bestaan zou vie
ren in een wereldkongres
V óór 10 jaar moesten we het bureeltje
der K. A. J. gaan zoeken ergens in een
verdoken hoekje onder de pannen van de
Pletinckxstraat.
Nu tien jaar geleden staken, ergens in
de dorpen van Vlaanderen, een paar jon
ge onderpastoors de koppen bijeen en
spraken er over de stichting van de
K.A.J. Naast hen stonden een vijftiental
jonge arbeiders aan wie ze zeiden
Vrienden, we zijn hier te samen om een
K. A. J. te stichten. De voorzitter zal zijn
een jonge arbeider, de schrijver, de schat
bewaarder, de leiders zullen zijn jonge
arbeiders. Dat is uwe taak. Door U, voor
U, onder U, zult ge U organiseeren om
U zelf te verdedigen, te beschermen en U
te vormen, zoowel op intellectueel, soci
aal, moreel als op godsdienstig gebied. Ve
len trokken glimlachend de schouders op.
De K. A. J. werkt.
1923 de K. A. J. groeit..,, groeit
Diensten komen tot stand en verdubbe
len. Het wordt onhoudbaar in de Ple
tinckxstraat en we trekken naar de Pa-
leizenstraat. Daar gaat het voor een tijdja
heel goed, het huis is ruim en er is plaats
in overvloed tot in 1932... want dan moest
reeds het aanpalend huis bijgehuurd wor
den. Weerom te klein. Hoe meer onze
beweging groeit, hoe sterker onzen Alge-
meenen Proost in zich de drang voelt om
die 30.000 jonge arbeiders die van uit de
verste gewesten van ons land naar Brus-
Wie zal er bij zijn
Wie zal er bij zijn otn prachtig muziek
te hooren en vroolijke liedje mee te zingen
om de beste muzikale clowns jvan de we
reld in hun element te zien, om prachtige
scoutspelen te zien uitvoeren, om Marten
de Haas te zien buitelen, om prachtige
boe ken te winnen, om lekkere koekjes te
smullen Wie Al de K. V. R. vrien-
jes die deelnemen aan het jaarlijksch kin-
deifeest dat r,u doorgaat in het Sportpa.
leis te Antwerpen op Donderdag 1S Juii,
om 2 I [2 uur namiddag. Leest de mede-
deelingen in de dagbladen, vraagt inlich
tingen aan de besturen van uw schooi,aan
de Jeugdleiders- en leidsters en komt op
Dondeidag 18 Juli om 2 1 [2 uur namiddag
in het Sportpaleis te Antwerpen (tram 3,
21 en 23
De benaming proletariër stamt af van
bet Latijnsche Proletarii De oude
Romeinen noemden aldus degenen, die
geen egien iand bezaten. Aangezien grond
toen de eenige vorm van productieven ei
gendom was, waren de proletariërs wer
kelijk onterfden. Ze bcscnikten over niets
anders dan hun eigen spierkracht en deze
van hun kinderen. De afwezigheid van ten
grootindustrie onthield hen evenwel de
gelegenheid om door verhuring van hun
handenarbeid in hun onderhoud te voor
zien.
Zoo vervielen de proletarii al spoedig
tot de grootste armoede. Zij zakten af
naar de hoofdstad van het Rijk en het
Stadsbestuur van Rome zag zich gedwon
gen ze door korenuitdeelingen voor ver
hongering te behouden
Thans beeft het woord proletariërs niet
meer die scherpe beteekenis. Het duidt
nu meer op een tegenstelling tusschen
Kapitaal en Arbeid en betoont de afhanke-
kelijke positie waarin de arbeider in het
kapitalistisch productiesysteem schijnbaar
levenslang moet vastgeklemd blijven.
De proletariër voelt zich gedrukt door
de stclïelijke afhankelijkheid en wordt
daardoor in zijn geestelijken en verstan
delijken opgang belemmerd.
Deze toestand verbittert het karakter
van de proletariersklasse, die ten onzent
nog zeer talrijk is.
Indien men tijdens de boomperiode de
illusie kon koesteren, dat het sociaal
vraagstuk in West-Europa volledig was
opgelost, dan heeft de weerslag van de
wereldkrisis op ons economisch en soci
aal leven, het tegendeel bewezen.
Deze omstandigheid maakt het noodza
kelijk, het vraagstuk der deproletarisatie,
de verhetling van den arbeidersstand op
nieuw onder het oog te nemen, zooals dit
door Paus Pius XI wordt gewenscht in de
Encycliek Quadragesimo Anno
De Nationale Federatie der Katholieke
Werkgevers van België heeft dit begre
pen. Zij heeft tot ondarwerp van haar
jaar-congres voor 1935 gekozen: De So
ciale Actie der werkgevers en de deprole
tarisatie.
Wij achten, dat dit Congres de volle
aandacht van de werkgever? verdient.
Daarom deelen wij hieronder een uittrek
sel uit het programma nog even mede.
Sociale Dagen voor Werkgevers in het
Bestuursgebouw der Oude Kunst ter Al-
gemeene Wereldtentoonstelling van Brus
sel.
Zaterdag 29 Juni om 3 uur Opening
der Sociale Dagen door den heer Voor
zitter.
Lezing en bespreking verslagen a) Het
deproletarisatievraags.uk bekeken in het
licht der Pauselijke Encyclieken, b) De
evolutie der loonen, c) De deproletarisa
tie der massa door het vervverwen van on-
roerenden eigendom, d) Verbetering in
zake het aanschaffen van Grondeigendom.
Zondag 30 Juni, om 8 uur Commu-
niemis. Om 10 uur Lezing en bespre
king der verslagen a) Het verwenen van
roerend eigendom, b) De Sociale verze
keringen als factor van deproletai isatie,
c) De Bedrijfsorganisatie en de deproleta
risatie. Om 12 1/2 uur: Lunch, voorge
zeten door den heer Paul Van Zeeland,
Eerste Minister. Om 2 1/2 uur Algemee
ne Vergadering der Nationale Federatie
der Katholieke Werkgevers van België.
Algemeen verslag over de werkzaamheden
van het Congres en Sluitingsrede.
Verdere bijzonuerheden worden bereid-
will'g verstrekt door het Algemeen Se
cretariaat A. C. V. W., Meir, 24, Ant
werpen. Telefoon 251 37. Inschrijving
op hetzelfde adres.
Zondag onder het oc
taaf van H.Sacraments
dag. Processie van het
IISacrament door de
stad. IIEvangelie vol
gens Licis: Jezus sprak
tot de Farigeën eene gelijkenis: van Zeker
mer.sch die een groot feestmaal inrichtte
en die veRn uitgenoodigd had. En toen
alles gereed was lieten allen als uit een
mond zich verontschuldigen.Toen ontstak
den heer in toorn en hij zeide tot zijn die
naren Ga spoedig uit ir. de straten en
st°gen der stad en breng armen en blinden
en kreupelen hier binnen. En de dienaren
deden zooals bevolen was. En warneer er
dan nog plaats te over was zeide de lieer
nog Ga uit op de wegen en landpaden
en dwingt tot binnentreden opdat mijn
huis vol worde.
Want ik zeg U. rRmand van die mar
ren die genoodigd waren, zal van mijn
feestmaal proeven.
Plaats uwe gelden op rekening
in de
Naamloo/e Vennootschap te Brus
sel, Montagne du Pare
Beverstraat, voorheen Banque
Centrale de la Dendre.
Volstrekte zekerheid.
Geheimhouding.
Soei, de levende doode of doode levende
gelijk ge wiltblijft het middenpunt van de
belangstelling en iedereen is benieuwd ie
welen hoe en wanneer die zaak haar beslag
zal krijgen.
Voor de buitenstaanders is dat maar ten
belang van curiositeit. Voor Soei is dat een
levenskwestie.
Een doode moet niet eten.
Om tc leven moet ge eten.
Maar geen centen geen koeken
Daar ligt heel het drama voor Soei.
De mensch is gten puid.
De helft van 't jaar ziet ge geen puiden
Ze tuten ergens roerloos in nen hoek
hun bakkes is toegegroeidze kwakken met
ze eten niet.
De mensch is geen paid. Hij kan het geen
zes maanden uithouden zonder kwakken of
zonder eten.
En 't is te begrijpen dat Soei kwakt i>
om eten ic hebben en erg ongerust is.
Iedereen die bij Soei komt verzekert hein
dat net zoo erg niet zal zijn, dat hetgeen
kwaad kan, dal het iets van niets is.
Onder die optimisten zijn er menschen die
zelf genepen gezeten hdben als de zaak eerst
uitlekte. II aut hel had veel erger kunnen
zijm
Soei ts maar dood voor den dienst der
ponst enen.
IIij is niet dood voor den Burgerlijken
stand.
II are hij daar ook dood geweest daar
gingen nog menschen in de'klodden zitten.
Ik ben bii verschtllige onder hen eens gaan
luisteren.
De getuigen die hu overlijden van Jean-
Bapiiste hadden aangegeven en de aangifte
on lerieekeiid waren de eersten om te verne.
men dat Soei dcitd was, liet pakte hun
aan hun her te.
Zoud ii zij een i\rklaring gelee kond hel
len waar Soei opstond in plaats van Jean-
Baptist:...
Hoe'nen mensch al zou varen met iets te
onderteekenen zonder eerst af ie lezen.
Als 't kw dijk ging zcudl gij uw kind
gaan overgeven als dood van d. mazelen,
en teekenen zwart op wit dat gij zelf aan de
mazelen gestorven zijt... o) meegaan met
'nen gebitur en lutgei lijk verantwoordelijk
werd. n gesteld cm iemand te hebben dood
geteekenj
Mijnheer de docloor die Jaen-Baptiste
verzorgde en Soei uit nog verzorg! kan er nu
ook om lachen. Maar als hij eerst hoorde
van de deud van Soei veranderde hij
zeven keer van kleur en draaide driemaal
rond op zijnen Amenkaanschen bur eau-zetel:
Ik heb tk zeker toch geen certificaat inge
vuld dat opgemaakt was op naam van Soei..»
en ge moogt zeker zijn dat hij zijn brilglazen
z.ti afkuisscnen eer ij nog zoon verklaring
zal schrijven en ouaer teekenen.
Mijnheer de pastoor kan er nu ook een
zottigheid op uitslaan. Maar als ze hem dat
zegden van Soei sprong hij omtrent nen meter
hoog. He II at te p Soeien tri zeven
lange stappen was hij tn de sacristie om dc
toelating tot begraven na te zien
Hij mag niemand begraven zonder toela
ting. II j had een briefje gekregen en Jean
baptistc begraven zinder lut papier af ie
lezen. 11 ai 'nen lutr indien hij enkel en
atleen toeiatmg had gekregen cm Soei te
begraven.
Zijn gezicht ging openen lachte gelijk
eei. zonne bij schoon weer ah hij zag dal zijn
papi rtn orde was. Danke Jeeseke u zet
lnJ
Dij den grafmaker zal heter al niet veel
anders toe gegaan zijn...
Daar ts daar voor een tooneelschr ijver
prachtige stof voor een cornedie.
Soei protesteert dat dat geen cornedie is.
Maar comcdis is toch anders niet dan de
miseries van den held van 't stuk door bui-
tenstuartders be k eken
De eenige op wei pang zou kunnen zijn de
onwaarschijnlijkheid van het gegeven maar
daar is n vit i Is m er onwaarschijnlijk dan
de waarheid.
Reporter,
nn mmnw
i A IIIIIIC'I
DEEDEEELOE
,4
