©I
Een flink antwoord. Feeslzaal R0XY Ninove 201
in 't Witte Paard
1
Negende Jaar Nr 40
Prijs per nummer SO centiemen.
Ninove 15 October 191$
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
ft. LUYSTEftMAK-KAgLTgftMAN
0P ZONDAG 27 OCTOBER 1935
ma! Nini Da Boël an Bené Bsrtai in de hoofdrollen.
Het «Principe van den buik)
volstaat niet.
Het Hoekje van den Reporter
PogtoheetarekeniBg (R. Laysterman n- 1862,54)
VOOR HET KANTON NINOVE
Telefoon 345
AbonncmenUprij*
3 maanden fr. 4,00
maanden 7,00
1 jaar 13,00
Handelsregister Aalst n-1093
Drukker-U itgever
NINOVE, Koei poortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 £r.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
opvoering" van
In Foor Allen van Zondag
13-9-35 schrijft de humoristische
Pier Moeial een open brief aan
den H. Vader.
Hij heeft het over de toespraak
van den Paus aan de 20.000 oud-
btrijders die Hem uit dc vier hoe
ken van Europa zijn komen hulde
brengen. Hij, de t arme stumperd,
die geen pauselijk latijn verstaat,
vindt er enkel eenige vage en niets
zeggende frazen in, waar elk het
zijne kan uit brouwen En hij
smeekt om klaarheid en duidelijk
heid
Hieronder vindt ge een flink
antwoord op dit artikel gegeven
door het Mannenverbond van Ka
tholieke Actie, Bisdom Brugge,
verschenen in De Standaard
en die wij gaprne overnemen voor
onze lezers, vooral omdat er in
onze stad zooveel veiplichte lezers
zijn van Voor Allen
Wij vergeven schrijver dat hij
zijn zeer actueele brief adresseert
aan.... Pius X. Van dien grooten
Paus zal hij in zijn kinderjaren,
van zijne moeder zaliger, mis
schien wel meer hebben hoorea
spreken dan van den regeerenden
Paus XI wij vergeven hem ook
zijne groteske pamflet-genre, dat
zoo biutaal klinkt in een open
brief aan den Paus, al wordt hij
ook met beleefde groeten aan
geboden. Wij willen graag dien on
wetende leeren, al is zijn onwe
tendheid ook maar gebaar want
de houding van den Paus tegen
over oorlog en vrede in het alge
meen en zijn taal in casu zijn zoo
eenvoudig klaar voor alwie in den
waren zin van 't woord aange
wezen is op de menschelijke rede
Het schijnt ons toe, dat wij
aan den horizont een regenboog
zich zien afteekenen. Wij verlan
gen, dat de verzuchtingen, ver
langens en nooden van een volk
dat het onze is, zullen worden be
vredigd en erkend.
Hier spreekt de Paus, als kind
van Italië voor Italië Hij erkent
de rechten en nooden van zijn
volk. Hij weet dat de koloniale
mandaten niet billijk verdeeld zijn
en daarom steunt Hij den eisch
van Italië om een coloniale expan
siemogelijkheid. Dat dit het goed
recht van Italië is, blijkt genoeg
uit de stemmen die opgaan o. m.
in Engeland waar benevens vele
anderen niemand minder dan de
Aartsbisschop van Westminster,
de wakkere Mgr. Hinsley dien
de socialisten goed kennen wegens
zijn schoolstrijd de ongelijke
verdeeling der koloniale gebieden
aan den kaak stelt.
Maar wij verlangen het met
recht en met vrede. Dat God allen
vrede schenke volgens rechtvaar
digheid, waarheid en eer.
Kan dat klaarder Is dat niet
een veroordeeling van de oorlogs
politiek van Mussolini In Italië
heeft men het ten andere goed be
grepen.
Wanneer de H. Vader zich op
dergelijke wijze uitliet in de audiën
tie aan de katholieke ziekenver
pleegsters, werd in de Italiaansche
pers dese zinsnede weggelaten,
zoodat de Osservatore Romano
het noodig achtte een officieelen
tekst mede te deelen. Het blad van
hetVatikaan voegde er het volgend
commentaar bij De woorden
van den Paus zijn duidelijk. De
behoefte aan expansie is geen recht
in se (in zich-zelf). Het is wel
iswaar een feit, waar rekening
dient mee gehouden te worden,
doeh dat geenszins met het
recht mag vereenzelvigd wor
den; De verdediging daarentegen
is een recht. Zij geeft onmiddellijk
het recht, dat staat buiten twijfel,
maar de uitoefening van dit recht
is niet vrij van schuld, indien ze
kere grenzen en maatregelen niet
worden in acht genomen. Dit be-
teekent dat de noodwendigheid
aan expansie niet op zichzelf de
krachtinspanningen kan rechtvaar
digen, welke worden aangewend
om, zelfs in strijd met het gebeur
lijk recht van anderen de diDgen
te verwerven, die men als nood
wendig beschouwt De verdediging
daarentegen kan in zich zelf
worden gerechtvaardigden met het
recht vereenzelvigd, maar slechts
op vooi waarde dat zij niet te ver
wordt gedreven, eene daad die
door alle codes van de wereld
wordt veroordeeld...
Of dat nu niets zeggende fra
zen zijn kan Pier Moeial zelf uit
maken maar wat wij kunnen uit
maken is dat de socialisten voor
geen haar te betrouwen zijn.
Er is een tijd geweest dat de
Pausen in tijdelijke aangelegen
heden meezeggenschap hadden en
dat ze de keizers aan- en afstel
den j maar moest er van verre
etne poging gedaan worden om
dergelijken toestand in 't leven te
roepen zouden de socialisten we!
de eersten zijn om hun haar te
rechten in groote roode manife
sts' es zouden ze roepen de
Kerk is eene realiteit, en de Staat
is er eene andere Nu de heele
wereld op spritten komt te staan
omdat de leer van het Evangelie
en de rechten van God in de poli
tiek niet meer thuishooren, nu zou
de Paus moeten spreken, niet en
kel de principes voorstellen, maar
ook toepassen.... natuurlijk ge
lijk de socialisten het willen, op
gevaar af den gebruikelijken vo-
cabulair scheldwoorden naar zijn
hoofd te krijgen.
Wij weten dat de Paus den vre-
ne bemint, voor den vrede bidt en
er voor werkt. Het is immers niet
de eerste maai dat hij zich over
vrede en oorlog uitlaat. In zijn
wereldbrief over de crisis bezweert
Hij zijn priesters alle middelen,
die door het beschreven en gespro
ken woord hun ter beschikking
staan, te benutten om den geest
der menschen te verlichten en hen
ontvankelijk te maken voor de
vredes- en ontwapeningsgedachte,
hetgeen geheel en al overeenkomt
met den veiligsten weg door het
verstand, maar nog meer door de
christelijke naastenliefde aange
wezen. In zijn Kerstboodschap
1934 bedreigt Hij als we zien
hoe de volkeren nu nog de pijnlij
ke geeselslagen van den laatsten
onmenschelijken oorlog voelen,
kunnen wij niet gelooven dat een
nieuwe oorlog werkelijkheid zou
worden. Wij kunnen niet geloo
ven dat er een Staat zou gevonden
tforden, die de oorzaak zou willen
zijn van ten monsterachtigen
moord en bijna onvermijdelijken
zelfmoord. Indien we slechts
mochten vermoeden, dat er toch
zulk een Staat zou te vinden zijn,
dan moeten wij in dat gebed bid
den van den koninklijken profeet,
door God zelf ingegeven Verdelg
de vokeren die oorlog willen en
dat andere gebed dat de Kerk ons
dagelijks doet bidden geef ons
vrede. Verder verklaarde Hij in
het konsistorie van April 1 1,
wijl echter van alle zijden oor
logsrumoer weerklinkt, achten wij
ons verplicht, onze hooge zending
indachtig, te vermanen, niet op
nieuw zich te bezoedelen met het
bloed van eigen broeders en ver
nieling over de wereld te brengen,
riet is niet aan te nemen, dat de
genen, die over de volkeren zijn
aangesteld en voor hun welzijn
moeten zorgen, tot een dergelijke
uitroeiing van zich zelf en der
inenscheid zouden willen drijven. Maar
indien werkelijk iemand eer.e dergelijke
misdaad zou begaan, hem zouden de
woorden moeten worden toegeroepen
welke staan in de bede verdelg de vol
keren die oorlog verlangen. En wij zou
den slechts met den psalmist deze bede
tot God kunnen sturen. Een nieuwe oor
log is eene moreele onmogelijkheid. Dat
zijn woorden groot en gewichtig als de
koepel van St-Pieters-Basiliek in de Vati-
caansche Stad.
Daarenboven, wanneer de Paus aldus
spreekt in het openbaar, heeft Hij reeds
langs den diplomatischen weg door zijne
Nuntii en door dc gezanten bij zijn Hof
geaccrediteerd, onverpoosd gewerkt om
de mogendheden tot^bezinning te bren
gen. Dat ook Benediktus XV dest;jds al
dus gewerkt heeft bewijst dej documenta
tie over zijn vredespolitiek. Maar dat we
ten de socialisten niet, zelfs hunne
Moeials niet.
c Die vredespogingen hebben den oor
log van geen minuut verkort,
Akkoord. Maar hebben de socialistische
leiders misschien den oorlog verkort
En wanneer een nieuwe orkaan over
ons komt waarin de Christenen zich ou
derling wederom uitmoorden, zullen de
naaste gelegenheden en nabije oorzaken
misschien wel eenige petroleumbronnen
zijn maar de verdere en groote oorzaak
blijft de boycot van het Evangelie, waar
door de zedelijke krachten van het volk
ontzenuwd worden en daaraan helpen de
socialisten mee.
Voor Allen eischt nu) een radio-rede
van den Paus, en ze weten nog pertinent
goed dat zijn eerste radio-rede, bij de ze
gening van zijn uitzendpost, door Moscou
werd gestoord De Valschaaids
De wereld is 'n warboel geworden en
allen spannen zich in om het verdronken
kalf te redden, maar de meesten trekken
zich moe en helpen den wagec nog dieper
het slijk in.
De K.A.J. beeft haar werkloozenkam-
pen opgericht en weerom heul en opbeu
ring gebracht aan zoovele jonge slacht
offers d*r ekonomische eu politiek* ont
binding. De Staat die de noodzakelijkheid
en het heeiend werk der K.A.J. inzake
werkloosheid op prijs stelt b°s!uit haar
steun te verleenen aan hen die ijveren
voor de opbeuring en opmontering der
jonge arbeidsioozends Slaat verleent
subsides aan de werkloozenkampen en
kijk, als paddestoelen rijzen ze thar.s uit
den grond, alle partijen zien zoo plots de
noodzakelijkheid in van dergelijke wer
king... Ongewoon.
Het is nochtans de vurigste wensch der
K.A.J. zoo schreef de bestuurder der
kajotterskampeu dat ook andersdenken
den in dit werk zouden gelukken maar
we vreezen dat ze meer slecht dan goed
zullen doen. En denk eraan dat het niet
enkel met panem et circenses t, mst
brood en spelen is dat men een jonge
kerel kan opmonteren en opbeuren. Men
moet over fijrer en geschikter middelen
beschikken dan de louter natuurlijke om
de fijnere snaren van het jonge geschokte
gevoelsleven aan 't trillen te brengen.
Dat is waarheid éa voor de werkloozen
kampen én voor de oplossing van ekono
mische en politieke ontreddering.
Wie zei of schreef ook weer Het is
de waarheid die verlossing brengen zal
Maar de waarheid kan riet gevonden
worden buiten het PLAN het plan
van den Gekruisigde. De plannen bere
kenen de menschen als alaam en machie-
nen die zooveel of zooveel voortbrengen
en zoo of zooveel noodig hebben. De
meDSch is nog een werktuig dat voort
brengt, ncch een raderwerk eener ma-
chien, ncch 'n trekdier. Hij is een persoon
bestaande uit 'n lichaam maar ook uit een
ziel, een centrum van vrijheid, aktiviteit
en liefde.
De materiee'ie welstand voldoet slechts
het kleinste gedeelte van de behoeften
der mer.schen en heeft slechts waarde
naar gelang zij den mer.sch dichter brergt
bij zijn bestemming. De eindbestemming
van den mensch bi staat niet uitsluitend
in het bevredigen van zijn materieele
nooden. maar wel en vocral in de hoogste
voldoening van zijn geestelijke en moreele
betrachtingen.
Ook het volk heeft 'n ziel en heeft nood
aan ideaal, licht, waarheid, schoonheid,
en instinktmatig verlangt het er naar.
En alc een volk van dat alles aLiet, dan
is het omdat zij, die de verantwoordelijk
heid voor de bestemming van dat volk
hebben op zich genomen, dat volk hebben
doen gelooven dat de sterren gedoofd zijn
en het uitspansel ontbloot van alles.
Door deze gruweldaad gepleegd op het
volk hebben zij al zijn wrok, a! zijn op-
opstandigheid, al zijn haat verechtvaar-
digd. Stilaan begint men dat in te zien
en op alle hoeken van de straten staat het
geschreven t De wereld gaat verloren
omdat haar de ziel ontbreekt I... Eerst
geestelijk voedselMen leidt geen volk
met als eenige principede buik... a
Dat de oprichteis van nieuwe werk
loozenkampen daarover eens raienken.
Zullen ze aan de nooden van die fijnge
voelige jeugd kunnen voldoen Wij wen-
schen maar betwijfelen het sterk.
Ook ons kajotters hoort de plicht nog
meer in de diepte te werken nu vooral, na
den grooten triomf van ons jubelkongres,
nu de wereld het heil verwacht van de
K.A.J. De verwachting ia groot, onze
verantwoordelijkheid des te giooter. Nu
meer dan ooit moeten we bouwen, a.u.b.
Z ie vervolg op 2 blad.
hebben dan te wel dachten... Reporter.
P. S. Als er mij iemand tegenkomt op 't
Niepersveld of in de Achiurenstraat moet hij
den hartvreter niet spelen en 't algauw gaan
teggen naar De Dendcrklok. Iedereen moet
leven Reporter.
Addis-Abeba den 9 October 1935
Ge moei uw oogen niet uitwrijven re
porter schrijft uit Addis-Abeba. Hij is naar
Abyssinië vertrokken als oorlogs-correspon
dent van De Denderklok.
't Is een heel sport om xoover te geraken
ik wil liet in t lang en in 't breed niet ver
tellen, maarde eerste moeilijkheid was het
utiifoi m. Want ge moet een uniform hebben
wij leven in tijden van algemeenen dienst
plicht en tiet ge als ge daar toekomt in ci
viel o dat ze u een uniform aanirekken en een
geneer tuw kanden stoppen,... Ik weet ik
nog heel wal verschel lusschen een bladtijdt
geschiedenis schrijven met de penen 't zelf
de doen met de bajonrtet
Ik heb nog redelijk wel mijn plan getrok
ken. Ik wtst nog dat Louis Pierard xoo'n
kostuum had. Ge weel wel Louis Pitrard,
homme de lettres, sosialistisch volksvertegen
woordiger en ootlogscot respondent op hfi
front Lt Havre-Calais - De PanneHij
was met sijn kostuum in de Kamer komn
patadeeren na den wapenstilstand. Ik zal 't
gaan leen en, zei tk zoo in mijn eigen. Ik had
er nut aan gedacht dat M. Louis een groot
man is, en gtoot oorlogscorrespondent was
van een gtoct bladen ik een klein onbedm-
dtnl nporlerke van een klein blad.... Bnp,
xijn kostuum was mij veel ie groet I Maar
een beetje verandering aan mijn cud piotten
kostuum en MLouis tijn insignes daarop
en 't was gebakken
Nu zit ik hier in Addis-Abeha. Ik heb
een cm for tabel appartementten slaapka
mer zonder wan- en ander luizen met links
een veel ingitichte toillet kamer, en rechts
ten bom- en ga:- vrije onderstand Van
hier uit kan ik kalm en onbevooroordeeld de
gebeurtenissen volgen en beschrijven.
De Italianen zijn dus nut hun bescha
vingswerk begonnen, een beetje hardhandig,
op tijn Mussolini's.
Mussolini heeft wel eens een accoord afge
sloten met den Paus, maar dat wil nog niet
zeggen dat hij een pilaarbijter is. Hij was
vroeger socialist, hevig en geweldig socialist.
Nu ts hij nut meer sociahsi, maar de hevig
heid en hei geweld is er nog met uit. Dit is
altijd too, Kijk naar Hitierkijk naar som
mige menschen onder otts die socialist ge
weest zijn.
Mussolmi heeft destijds socialisten en po-
pulatiof christen democraten over denself
den kam geschoren. If illens, nilletis, de Ne
gus en zijn volk moeten beschaafd wor
den en Mussolini heeft te op tijn schaajbank
gelegd.
De kop/ische priesters zijn hier alles: pries
ter, doktoor, notaris, want de massa is on
geletterd.
Conscience heeft ons volk leeren lezen
't ts zijn groote roem. Mussolini gaat de
Abyssinièrs leeren lexen. Zijn vliegmackie-
nen dragen duizenden van dozijnen strooi-
brieven over het land. De huizen staan hier
bijna niet dichter dan in België de kerkto
rens. Er zouden veel brieven kunnen verloren
vliegen. Om te recht naar omlaag ie sturen,
in de dorpen, worden er als ballast eenige
bornmekens aangehangen... Een goed sol-
daul moet xijn plan trekken met het gerief dat
hij heeft. Als er met die bommen malheuren
gebeuren dan is het de fout der inlanders die
er niet weten mee om te gaan. Is dat tn Bel
gië ook niet gebeurd na den oorlog, dat ci-
vieLn en kinderen verongelukten met roeke
loos om te gaan met bommen en granaten
Heel wild zijn de Abyssimirs niet meer.
De specialiteit va* wilde volkeren xijn dt
vergiftigde pijlen en lansen. Wie er de min
ste kwetsuur van krijgt, mag zijn testament
maken. Die wapens tijn hier afgeschaft,
Maar cm de werking van gift-gaz bommen
te keuken zijn ze nog niet genoeg beschaafd
dat moeten ze van de blanken nog leeren. Het
beschavingswerk gaat niet vooruit gelijk Mus
solini het zou willen. Er zitten harde meren
in de Abyssinitschr. plank en 't werk ligt nu
een beetje stil de schaaf is al een beetje bot
en rnoit opgeknapt. Binnen enkele dagen tal
't werk herin mi te maar de Negus tal intus-
schen nog wel eenige nagels in de plank klop
pen, en dt Italianen tullen het warmer r
DESDEREIOK
ft
ft
