Lees aandachtig!
Rerum-Novarumfeest
Ninove 2f£ April
Prijs per nummer 55 centlemen.
V^erUeiMle Jaar N? If
l
1915-1940
gedra-
AbennementsjwiJs
3 maasden fr. 4,50
9 maanden §,50
1 jaar 15,00
Koepoortstraat,
NINOVE
Drukker-Uitgever
R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN
i f) TELEFOON 345
Postchekrekening n' 1862,54
Handelsregister Aalst nr 1093
Aankond^bcen
Gewone ftr regel 1 fr.
dikwijls te herhalen volgens
overeenkomst
In zijn boekje Vaaawel dan dat 39 I
bladzijden beslaat, heeft Gerard Wal
schap aangekondigd dat gij uit de katho
lieke Kerk is getredeB, Wie zijn laatste
boeken gelezen heeft vermoedde reeds
dat een geloofscrisis hem schudde en
schommelde, ja dat hij reeds het echt ge
loof verloren had. Hij zelf schrijft
blz. 36 'f «Ik heb verkozen ge
durende eenige jaren voor deze een
halfslachtig katholiek, voor genen
een halfslachtig rationalist te zijn,
-maar zonder halfslachtigheid te zorgen
voor mijn gezin. Kunnen heldhaftiger
naturen dit niet goedkeuren, dan kan ik
slechts nederig het jioofd buigen meer
dapperheid was mij niet gegeven.Het
is goed dat Walschap eindelijk duidelij
ke taal heeft gespróken en zijn stand
punt ten opzichte van Kerk en christen
dom bepaalde. Dat strekt hem, nu het
eenmaal zoo ver was, tot eer en het doet
ons genoegen, schreef Pater Van Heug-
ten, S. J. Maasbode 27 MaartOok
hier in Vlaanderen is het voor velen een
verlichting dat Walschap doorgebeten
heeft, al is zijn manser van afbijten er
een zeer onriisiige. Ik heb de geloofs
crisis van heel wat mensahen gevolgd.
Zij zwegen er over, 't gebeurde in stilte
met een zekere schaamte, en' met een
groot leed om datgene wat zij in den
diepen grond toch als een ongeluk be
schouwden.
Waarom moest Walschap urbi en orbi,
en met zooveel tamtam die tragische ge
beurtenis rondmaren. als iets dat sensa
tie moet verwekken Hij kondigt daar
bij aan dat het daarbij niet zal blijven
maar dat hij nu ook de twee gevaarlijk
ste boeken die zijn vrienden hem afraad
den uit te geven, namelijk Bejegening
van Christus en Manneke Maan, zal uit
geven kortom dat hij het bont zal ma
ken ten teeken van zijn verlossing en
van de herovering van zijn geestelijke
vrijheid Hij verlaat de Kerk with a
vengeance en met dreigende vuist. En
dit gebeurt nu in dezen tijd nu dat zoo
veel groote geesten.filosofen en kunste
naars. teruggrijpen naar de eeuwige
waarden en hunne katholieke geloofs
belijdenis als een verlossing en een gees
telijke vrijheid uitjubelen in boeken,
welke ook Walschap leest en bewondert.
Ik laat mij niet in met al de praatjes
rend de» persoon van Walschap. Wat
onrechtvaardig, liefdeloos en onbezon
nen is, keur ik vierkant af. Ik maak geen
gebruik van wat ik weet of weten kan
over den persoon van Walschap. Ik blijf
bij zijn jongste boeken en hij kan het
mij niet euvel duiden dat ik op dat pu
bliek stuk, publiek reageer gentlemanli
ke maar kordaat. Ziehier mijne beschou
wingen
Deze brochuur van Walschap is sterk
geschreven en kan wellicht bij een eer
ste lezing veel jonge lieden geweldig
meerukken, jonge lieden die nog geen
onderscheid kunnen maken tusschen
stijl en zakelijkheid. Terecht noemde
men zijn brochuur een lavagolf. nog
heet en bewogen en onrustig van het
kraterbinnenste dat haar uitwierp 't Is
'n brochuur van zout en vuur, ziedende
olie, geronk en gebonk, en zij leest lijk
een roman, wat zij in een zeer hooge
maat ook is. Niemand in Vlaanderen ont
kent het talent van Walschap noch zijn
reusachtige werkkracht. Wij waren be
reid om aan al zijn goede intenties ge
loof te hechten en dat om reden van die
eene gemeenschappelijke liefde voor
arm Vlaanderen. Het is een schrijver
van groot formaat, van Europeesche en
internationale beteekenis. Hij is een
meester in. het episch ontwikkelen van
de lotsbestemming van menschen en ge
slachten. Hij is scherp, kort, vlijmend.
Hij betoogt aanhoudend dat in het ver
band der Vlaamsrhe letterkunde, de
woordcultus ten nadeele van den in
houd, de bschrijvingsmanie ten nadeele
van het verhaal, het folklorisme ten na
deele van den diepgang uit den booze
zijn» (blz. 11). Men kan hier en daar
het realisme van zijn psychologie be
twijfelen, als zijnde bij de haren ge
trokken, zoo niet abnormaal, maar voor
al. waar hij volksverbonden blijft, zoo
als in Volkis hij geniaal. Hij weet
dat zelf waar hij schrijft over de gene
sis van dat boek, wat, terloops gezegd,
wei bé&ijst dat de volksverbondene niet
in contradictie is met het algemeen men-
schelijke. Niemand heeft Walschap ooit
zijn litterair succes misgund, wel Inte
gendeel Vlaanderen zag hoopvol, naar
Walschap op. Deze is de waarheid.
m
Maar» dit'is mijn zaak niet: In dit
boekje zoek'ik naar een verrechtvaar
diging van Walschap's geloofsverzaking
en wat vind ik Ik vind 37 bladzijden
over allerlei kleine miseries en twee
bladzijden ten hoogste over de eigenlij
ke motieven van zijn apostasie. Inder
daad. zeven en dertig bladzijden lang
praat hij over alles wat de kleinmen-
schejijkheid met de haar eigen driften
tegen Walschap als litterator en mensch
heeft üitgeflapt, gefantaseerd, gekon
kelfoesd, tot onteering toe, zegt hij. Bes
te Heer Walschap, ik heb geen schuld.
Ik ga dit alles in zijn detail niet onder
zoeken. Indien dit alles waar is, wel, dan
zijt gij gevaren lijk al wat groot is, lijk
alles wat in Vlaanderen wil doorworste
len tot het licht, dan hebt gij ondergaan
de levenswet en de levensproef van al
les wat groot is misverstand, vergui
zing. verdachtmaking, enz., en gij moest
er God om bedanken. Vergeet echter
niet dat uw overgevoelige, verwond
bare en ombrageuse aard u het leven
moeilijk miek onder de menschen en u
voorbeschikte, tot botsingen en bittere
ervaringen Het getuigt toch van ver
volgingswaan u te gaan inbeelden dat
heel de Jezuïtenorde samenzwerend ach
ter J. Janssen. S. J.. staat. Och. manlief,
in een orde staat een pater soms zoo ake
lig alleen Het is een aanklacht tegen
uwe prikkelbaax-heid dat gij u hitsig en
bitsig maakt om een motie van de ka-
jotters.
Kortom, gij besteedt 37 blazijden om
te laten weten dat gij het onschuldig
slachtoffer zijt van wat gij noemt het
kleinzielig Vlaandersche klerikalisme.
Laat het nu eenmaal zoo zijn. U waart
toch de man met de vlijmende pen om
het katholicisme van dat klerikalisme
te verlossen. Gij bewijst dat gij dat
zoudt gekund hebben door uwe volstrekt
orthodoxe uiteenzetting van de verhou
dingen tusschen Kerk en kunst blz. 23
- 25 tegenover de gemeenplaatsen van
wie gij uw ergste vijanden noemt. Maar
is dat een reden om uw geloof te verza
ken Is dat klerikalisme dan de Kerk
Hier moest gij een andere en billijke
conclusie getrokken hebben, namelijk
deze ik zal dat kleinzielig klerikalisme
bevechten. Meer moest gij logischerwij
ze- niet besluiten. Maar daarvoor moest
gij gehad hebben kinderlijke liefde voor
de Kerk, innige vereering voor haar
moederschap en haar mystiek, bewonde
ring voor hare heerlijkheden en vooral
een heiligen apostelijver om den geloofs
afval, dien gij vooral aan dat klerikalis
me wijt, tegen te werken. Ja. dat ware
een kolfje geweest naar uw hand te
werken voor die Kerk in Vlaanderen,
die gij, ten tijde van uwe Rodenbach-
sche studentenbeweging, zoo hartstoch
telijk en idealistisch hebt bemind, sa
men met al de vrienden uit Vlaanderen
die veel hebben geleden en gestreden.
Gij hebt die conclusie niet getrokken,
maar gij zijt u verbitterd gaan opslui
ten en wentelen in uw muizennesten.
Gij zegt ik heb tien jaar gewerkt en
gezwegen. Maar gij hebt dat niet ge
daan, lijk Streuvels en Timmermans,
waarvan gij zelf zegt «Waar zijn nu
hun verguizers Kent nog iemand hun
naam Dc onbekende ketelmuziekma-
kers rond hunnen naam hebben geen
belang blz. 39
Het spijt mij u dit te moeten zeggen
velen in Vlaanderen hadden van u ver-
Onderwijsinstituut
Zusters der HK, Harten - Ninove
i)
2)
3)
De Algemeene Overste en de Zusters der H.H. Harten, alhier, hebben de eer
en het genoegen aan de ouders harer leerlingen, aan haar oud-leerlingen en aan
de vrienden van het onderwijsinstituut mede te deelen dat op 27 en 28 April as.
officieel zal gevierd worden
het 25 jarig Jubileum van Zeereerwaarden Heer L. Van Den Steen,
als algemeen Bestuurder van het Klooster.
De feestelijkheden zullen ingezet worden op Zaterdag, 27 April, om 6 u.
WIJDING van het nieuwe orgel vervaardigd door het Huis Oscar Annees-
Sens-Marinus te Kortrijk uit erkentelijkheid den Eerwaarden Jubilaris
aangeboden.
PLECHTIG LOF.
ORGELRECITAL door Kunstenaar Lacrosse.
Op Zondag, 28 April, om 8 u.
Uitvoering der PLECHTIGE MIS «Festiva» (Gretchaninoff), waaronder alge
meene H. Communie om God te bedanken, voor al het goede door Zeereerwaar-
defi Heer Bestuurder gesticht gedurende 25 jaren.
s Namiddags om 4 1/2 u., PLECHTIG OUDERFEEST gegeven door de leer
lingen, die op haar "beurt Heer Bestuurder willen gelukwensehen en dankzeggen
Ouders, oud-leerlingen en vrienden worden warm uitgenoodigd en stellig
verwacht, den waarden, onvermoeibaren en verdienstvollen Jubilaris ter eere
Ninove, den 10 April, 1940.
■■■'.„-i "it.jj._j■■""«agiwgi
ARBEIDERS IV. komt naar het grootsch
te NINOVE, op Zondag. 5 Mei.
te 6 1/2 uur, H. MIS waaronder gelegenheidssermoeh en algemeene .Communie
voor de leden van de stad
te 5 uur PLECHTIG LOF in de dekenale Kerk
te 6 uur FEESTVERGADERING in «ONS HUIS», Dreefstraat. 6.
Feestrede, Spreekkoor en gezangen.
Tot deze namiddagvergadering noodigen wij ook uit al de leden van het gewest.
ARBEIDERS, we verwachten U
wacht dat gij een sterker man zoudt ge
bleken zijn. Gij schrijft Vele deug
den mis ik. sterkte nietblz. 7 Dat
is zelfbedrog. Gij hebt wel één bestand
deel van de sterkte de aanvalskracht.
maar niet het tweede en bijzonderste
bestanddeel het uitstaansvermogen. En
zeg. gij die zoo vereerend spreekt over
Dosfel zijn fijn en diep katholiek ge
weten. zijn nauwgezetheid, zijn liefde
rijk beschouwen, zijn intens binnen
waarts leven blz. 9zeg. wat heeft
Dosfel niet geleden en hoe manhaftig-
grootsch En de alledaagsehe simpele
V.O.S. uit een boerendorp hier of daar.
die zegt ook hier sta ik. ik kan niet
andersmaar hij blijft staan op wat
hij weet de waarheid te zijn zijn ka
tholiek geloof en zijn Viaamsch prin
ciep en hij wordt niet anders. Is dat
geen schoon mensch. geen sterke kerel
Eenzaam en alleen te staan, in den
dienst van de waarheid, dat is de
houding der echte grootheid, die ten slot
te altijd overwint, want in het lijden
wordt zij gelouterd. Een gezond prin
ciep wint het altijd tenzij de drager er
van kracht en logika te kort schiet. Ik
besluit met uw lijden heb ik groot me
delijden, maar het wettigt niet uw uit
treden uit de Kerk. (Vervolgt).
Pater L. Callewaert, O. P.
Verlangt de rijst O R Y Z A in pakjes.
LANDBOUWBELANGEN
Wenken over Vlasteelt.
Wel is waar wordt het vlas in Vlaan
deren slechts op groote schaal gekweekt
in de Polders en in het land van Waas,
in de omstreken van Kortrijk en langs
de boorden van de Leie, en verder op
geringer schaal hier en daar in België,
maar deze nijverheidsplant is hoogst
nuttig aan mensch en dier, en daarom
ook wordt zij in tal van Europeesche
staten geteeld in lichte, maar diep be
bouwde en frissche gronden die, zonder
eenigen twijfel, best aan dit gewas pas
sen.
De practische proeven betreffende het
kweeken van het vlas hebben bewezen
dat die plantjes welke regelmatig door
groeien, zonder daarom een te weelderi
ge ontwikkeling te bereiken, de zachtste
vezels opleveren, en dat is een van de
voornaamste hoedanigheden die dient in
't oog gehouden.
Bij de bemesting zal men dus letten
op het toedienen van de meest passende
voedende bestanddeelen onder andere
zal men voor de stikstof het ammoniak-
sulfaat aanwenden omdat deze meststof
vlug en regelmatig, maar zacht en aan
houdend werkt waardoor de planten
groei geregeld voortgaat, en de jonge
plantjes de noodige opneembare voeden
de elementen vinden en zich toeeigenen,
De vlasplantjes hebben ook een langen
spilworteldaaruit volgt dat de stalmest
en de minerale meststoffen tamelijk diep
behooren onderploegd.
Als doelmatige bemesting raden wij
dus aan per hectare, zoodra het eenigs-
zins mogelijk is, 25.000 tot 30.000 kgr.
goed ontbonden stalmest onder te ploe-
gen met 200 tot 300 kgr. superfosfaat en
150 tot 200 kgr. potaschsulfaat.
Eenige dagen vóór het zaaien zal men
op de sneden 200 tot 250 kgr. ammoniak-
sulfaat uitstrooien en met de meeste zorg
ondereggen.
De onderhoudszorgen. die hoegenaamd
niet mogen verwaarloosd worden, be
staan in het vroegtijdig uitrukken van
het onkruid dat aan de vlasplanten veel
schade berokkent.
Vlaskweekers, volgt deze teeltwijze,
en ge zult u in winstgevende en goede
opbrengsten mogen verheugen. Dixi.
Bij den kruidenier
Madameke. geef mij een pakske chic
Ja, ja. Madame, een pakske PACHA chic.
Francois Hendriekx
8, Beverstraat, Ninove
Verzekeringen van allen aard
Hoofdagent voor Ninove en omstreken
der Maatschappij Belgische Lloyd
Boekhouden - Fiskaai recht.
Nazicht - opmaken - projekten,
Balans - verlies en winstrekeningen
Belast ingsverklar ingen.
Inlichtingen 's avonds na 18 uur..
'T HOEKJE VAN DE REPORTER
Mag ik onder de aanroeping van de
H. Drie Koningen, patroons van de «za
gers zij immers zagen de ster ook
nen keer een zaagsken spannen
't Is over de vijfde kolom.
Voor een paar weken hebben de Èn-
gelsche biaden aangekondigd dat in
verschillige hoofdsteden van den
zooveel vreemdelingen toekwamen;
risten en andere en veel koffers die
der de vlag van de diplomatieke
schendbaarheid ongecontroleerd
ander ambassadegebouw binnen
gen werden.
Waar of niet waar de gaseften hebben
het geschreven en 't is te ver om te gaan
kijken.
Over Brussel is het niet geschreven
maar als 't daar ook eens waar was?
De man in de straat beweert dat het
waar is; maar de man in de straat lad
hem nog ai licht vodden wijs maken.
Wat waar is, en wat ik goed weet is 't
volgende.
Lc G. Q. G. dat is Ie grand
general, of Le grand Q gelijk
militairen op weinig eerbiedigen toon
zeggen dat is het Algemeen Hoofdkwar
tier van 't leger. Dat organisme nestelt
ergens in België. Dat is een groot geheim
en niemand mag het weten want de spi
onnen zouden het kunnen gaan zeggen.
ik weet het. Ik ben er bij toeval opge-
loopen gelijk iemand die geen pensjager
is bij toeval in een konijnenpijp kan trap
pen waarin nen nestjongen zitten.
Ik zal niet zeggen waar het is geen
noodNiemand mag het weten. Maar in
den omtrek van het G.Q.G. waren er en
kele maanden geleden tamelijk veel hui
zen en appartementen te huren.
Nu is het allemaal bewoond.
Door de officieren van het G. Q. G.
Niets te doen! door vreemden Door
onderdanen van een oorlogvoerende na
tie cn 't zijn precies geen grijzaards,
vrouwen en kinderen die vluchten voor
den oorlogsgod. Neen flinke jonge man
nen, die uiterlijk gezien goed zijn voor
den dienst.
En deserteurs zijn het ook niet want zs
zijn bereid om zoodra het nood doet,voor
hun land te gaa.i vechten.
Maar zijn er onlangs geen wetten ge
stemd om de veiligheid van den Staat
te verzekeren
Zeker, zekeren wetten zijn netten,
De kleine o.ioogelijke gemeene sprort
wordt er in gevangen maar de groote
snoeken schieten er door
En 't is geen rotte sprot dat daar woont
hoor. 't zijn menschen met veei geld en
schoone manieren 't is deftig volk
Ze rijden per auto, geven soupers en
soiróes en 't is geen cider die in de
Champagne glazen perelt«Vve Cliquot
is goed genoeg
Alors, vous comprenez, ce n'est pas
possible il faut être prudent, on ne peut
pas être maladroit.
Waarom ik dat historische vertel
Niet om het in Brussel te doen lezen.
De klok van den Dender haar galm
draagt zoover niet.
Maar om het in Ninove te doen lezen
en de slapers wakker te schudden.
Brussel moet voor Brussel zorgen, en
Ninove voor Ninove. Als elk voor zijn
eigen huis vaagt za! de straat wel pro
per liggen.
Maar 't moet uit zijn met afgod te spe
len. «Ze hebben oogen en ze zien niet;
ze hebben ooren en ze hooren niet
Maar ze hebben toch een aangezicht
en als het uur der vijfde kolom zal ge
slagen zijnzullen de heeran met veel
geld en schoon manieren niemand ont
zien en de afgoden zullen net als ik
kletsen op de bakkes krijgen.
Reporter.
t v AL,,
