Bevrijd en vrij
t
Waarde Lezers,
Zondag 17 Saptaenbar 1944.
Prijs per nummer lfr.
Koepoortstraat
NINOVE
Drukker-Uirgever
R. LUYSTERMAN-HAELTERMAN
Postehekrekening n' 1862,54
Handelsregister Aalst n" 1093
Wij schreven op 1 1 Mei 1940:
Geschaard rond den Koning zal
het leger en zal het volk zijn har
den plicht doen, in waardigheid
met kalme vastberadenheid, tot
het recht weerom zal zegevieren
en onze vrijheid onaangetast zal
herrijzen.
Leve de Koning
Leve België.
Thans mogen wij opnieuw, vol
hoop, naar de toekomst uitzien.
Die toekomst zal zijn zooals wij
haar zelfzullen smeden.De daden
die wij heden stellen, zullen hun
sporen drukken in den dag van
morgen zooals gisteren de vrucht
was van wat wij vroeger hebben
voorbereid. In die strijd voor een
heilzame toekomst zal DE
DENDERKLOK» zooals voorheen
naar taak vervullen katholiek,
vlaamsch en volksch zoo reiken
wij in 1944 de hand aan 1940.
Liever dan eenige duitsche pro
paganda te moeten dienen heb
ben wij de pen neergelegd thans
nemen wij die weer op om den
goeden strijd te strijden voor het
heil van gansch ons volk.
Wij rekenen vast op uwe trou
we vriendschap.
«De Redactie»
Na meer dan 4 jaar te hebben
gezwegen, te hebben moeten
.zwijgen omdat ze geen verkeerde
klanken wilde uitzende, galmt
onze KLOK thans opnieuw
over de stede en 't Denderiand.
De Kiokkendieven hebben
ze niet in hun spijtig bedrijf kun
nen inspannen en we hebben
plichtbewust en landsgetrouw,
haar stem versmoord, om den
klank zuiver en gaaf te houden
tegen het uur van de bevrijding,
het uur dat we, Goddank, moch
ten beleven.
Dit is haar eersten klank, vriend
lezer, en brengt u haar blijden
crcet omdat wij, gij en wii, en
welhaast heel het land, weer vrij
zijn, vrij en bevrijd van de gehate
«beschermers» en van hun ge
minachte droeve helpers.
Met diepe vreugde vinden wij
elkaar weer en met blijdschap in
hart en oogen begroeten wij el
kaar we zijn verlost, weer vrij
Onze blijdschap evenwel is ge
temperd bij de gedachte aan al
de eilende, het lijden en de ver
schrikkingen d^e aan onze bevrij
ding zijn voorafgegaan.
Wij denken aan de gesneuvel
den van het geheime leger, die
met den dageraad der bevrijding
in ce oogen hun leven lieten
denken aan onze gesneu
velden v-"- A'L. "'.gnaal en Leie
aan al dezen "die onder de ko-
geis van 0/\d IV pe.-oion of onder
rr snandelingen en ontberingen,
in concentratiekampen of gevan
genissen het hoogste offer brach
ten
Wij denken aan de 60.000
Belgen die in de stalags en de
oflags, sedert meer dan 4 jaar,
de kwellingen van het balling
schap lijden
Wij denken aan de slachtoffers
van de slavenjagers der Werbe-
stelle en aan die tallooze andere
gefolterde en opgejaagde iandge-
nooten
Wij denken aan onzen Koning
en onze Prinsen die in gevang
genschap werden weggesleept
Wij denken aan al het mate
loos wee en lijden dat deze bezet
ting over ons landje bracht
en wij richten onze oogen ten he-
i .ei en vragen den Almachtige
i.oarming en om troost en
sterkte.
Hierbij gaan onze gedachten
vanzelfsprekend naar de geal
lieerde legers die ons bevrijdden,
wij brengen hen vol ontroering
onzen dankbaren welkomstgroet
en we buigen eerbiedig voor de
nagedachtenis van de helden die
het leven lieten in den harden
strijd voor onze bevrijding.
Laten wij, Belgen, onze dank
baarheid in daden omzetten.
Na die 4 jaren van verdruk
king, geraffineerde uitbuiting en
knechting, staat het land vóór
een ontzaglijke taak de weder
opbouw van het nationaal leven
in al zijn geledingen.
Zoowel op het materieel als op
het geestelijk plan wachten tal
looze taken op bedrijvige handen
en geesten om opnieuw orde en
welvaart te doen heerschen, om
België eendrachtig en sterk te
maken.
Medeburgers, die dit leest, ook
op uw medewerking, op uw be
drijvigheid wordt gerekend
Nog staan de geallieerde legers
in den reuzenstrijd tegen het
nazisme gewikkeld, nog dreigt
het nazimonster met vernieti
ging van onze wereldorde en het
past dan ook dat België niet ten
achter blijft met zijn aandeel in
de krachtinspanning om Duitsch-
land den genaaestoot te helpen
geven.
Daarom moet er eendracht zijn
en orde: eendracht, omdat alleen
d'engste samenwerking van onze
krachten ons de noodige sterkte
kan geven orde, omdat de werk
krachten van het nationaal eco
nomisch leven zoo spoedig mo
gelijk in geregelde taken zouden
geleid worden en opdat vooral
geen krachten zouden afgewend
worden tot het stoken van wan
orde.
De leuze weze aan het werk
om den vijand uiteindelijk te hel
pen verslaan en om ons te ont
doen van de resten, al de resten,
der vijandelijke bezetting.
EINE BELANGRIJKE
POLITIEKE WEEK.
Dinsdag aanstaande houden de veree-
nigde Kamers een eerste zitting. Het
giondgebied zal waarschijnlijk op dat
oogenblik, door de verbonden legers ge
heel vrijgevochten zijn en na vier en een
half jaar duitsche bezetting en verdruk
king kunnen wij opnieuw vrij gebruik
n aken van onze instellingen, vrij uitzien
naar de toekomst.
Deze eerste vergadering van het Par
lement is het weder aanknoopen met de
traditie en met de legaliteit. De Regee
ring wenscht verslag uit te brengen over
hare werking gedurende deze vier en
een hall' moeilijke oorlogsjaren. Wij zul
len vernemen hoe onze vertegenwoordi
gers, eerst al te onvolledig, later toch
wat talrijker, te Londen werden aan
vaard. hoe zij hebben gezorgd voor de
belangen van het vaderland zoowel in
Lngeland en de bevriende oorlogvoeren
de landen, als in andere, voor de belan
gen van onze Colonie. voor de veiligheid
van onze goudreserve, voor de hergroe
peering van het in Engeland overge
brachte belgisch leger, voor den aller-
eersten nood van onze bevolking na de
bevrijding, voor de economische herop
leving van ons vaderland. Wij begrijpen
nu hoe groot de verantwoordelijkheid
van onze Ministers te Londen is geweest,
hoe zwaar hunne taak om, zonder on
middellijk contact met het moederland,
in een zoo bewogen periode, haar rech
ten en haar belangen te verdedigen. De
ledevoering van den heer Pierlot, eerste
Minister, zal dan ook een stuk zijn van
belang tijdens deze eerste vergadering.
Dezelfde redevoering zal in 't Vlaamsch
gehouden worden door den heer De
Schrijver, Minister van Binnenlandsche
Zaken. Na een redevoering van de hee-
ren Van Cauwelaert, Minister van Slaat
en Giilon, respectievelijk voorzitters van
Kamei en Senaat zal de hoer Brunei,
Minister van Staat en ouderdomsdeken
van beide vergaderingen, een redevoe
ring houden uit naam van de twee Ka
mers. Ziedaar voor de eerste vergadering
De tweede vergadering van Woensdag-
zal gewijd zijn aan de gedachtenis van
de leden die gedurende deze oorlogsja
ren overleden zijn. Indien wij ons niet
vergissen zijn er, voor de Kamer alleen,
niet min dan vijftien. Eén onder hen. de
communistische volksvertegenwoordiger
Cordier. werd door de duitschers, loffe
lijk doodgemarteld. Verder zal de Ka
mer overgaan tot de aanstelling van de
plaatsvervangende leden.
En wat zal er gebeuren met de verte
genwoordigers van Rex en van 't V.N.V.?
Iedereen is akkoord om te zeggen dat
deze partijen onwaardig zijn om nog in
het Parit ment te worden vertegenwoor
digd. De meesten onder hunne vertegen
woordigers zijn voortvluchtig of werden
in hechtenis genomen om te verant-
wooi den over hunne laffe houding tij-
dons de bezetting. De anderen... zullen
goed doen zoowel uit kieschheid ais uit
voorzichtigheid, niet in het Paleis te ver
schijnen. De regeering zal wei verdere
maatregelen weten te treffen betreffen
de deze partijen.
Donderdag aanstaande komt dan een
zeer belangrijke vergadering. Voor de
eerste niaal sedert het bestaan van ons
Vorstenhuis zullen de Kamers geroepen
zijn om een Regent aan te stellen. Art.
8d van de Grondwet voorziet dat wan
neer ae Koning zich in de onmogelijk
heid bevindt om te regeeren, de beide
Kamers in een v ergadering moeten sa
menkomen om in het regentschap te
voorzien.
Daar de Koning, helaas, in Duitschland
gevangen gehouden wordt en deze toe
stand nog een tijdlang kan duren en om
imusschen het bestuur van het land zijn
normaal verloop te geven zuilen de Ka
mers overgaan tot de verkiezing van een
Regent. De meest in 't oog springende
cundidatuur en, practisch, de eenig mo
gelijken, is deze van 2. K. II. Prins Karei
De Regent moet zooals de Koning, voor
aleer zijn functies aan te vatten, den
grondwettelijke eed afleggen.
Litót ons hier nog aanmerken dat art.
84 der Grondwet verbiedt dat er, gedu
rende het Regentschap, eenige wijziging
zou gebeuren aan de Grondwet.
Wij mogen ons verder verwachten, on
middellijk na de eedaflegging van den
Regent, aan het ontslag van de Regee-
ring.Wij weten reeds, sinds enkele maan
den. dat de heer Pierlot, onmiddellijk
na zijn terugkeer in België zijn ontslag
wou aanbieden aan den Koning.
En dat was best. Na een zoo bewogen
periode en na verslag te hebben uitge
bracht voor de Kamers en de goedkeu
ring van deze vergaderingen te hebben
gekregen mocht er een streep getrokken
worden onder de rekening en mocht er
een nieuwe regeeringsploeg het werk
van vandaag en morgen aanpakken,
Immers er zijn geheel nieuwe omstan
digheden geboren welke door de minis
ters in Londen slechts onvolledig gekend
of aangevoeld zijn. Het is meer dan ooit
het geschikte oogenblik om een zuiver
nationale regeering te hebben die in ons
land eerst en vooral orde moet brengen,
die moet zorgen voor de ravitailleering
en voor den heropbloei van onzen handel
en van onze nijverheid. Na een zoo zwa
re periode van lafheid en van hebzucht
verwacht het gezonddenkende deel van
de bevolking het wijs beleid en de vaste
hand van een ploeg helderziende, stand
vastige en onbaatzuchtige Ministers, die
het land naar een betere toekomst zuilen
leiden.
Wij vragen dat AL deze die
gedurende den oorlog hunnen
plicht tegenover land en volk ver
zuimden spoedig en streng
DOOR DE RECHTBANKEN zou
den geoordeeld worden.
De K. A. J. groef de bevrijding.
Zondag 3 September. De druk van de
bezetting wordt stuk gestormd door de
geallieerde tanks. Een ongehoorde geest
drift in plaats van aruK en ellende
Gisteren zagen we nog bekommerde ge
zichten. huisde nog een angstvallige
spannixig in de harten, doch vandaan
stralen hoop en geluk en wordt de toe
komst met moed tegemoet geschouwd
't Was haast niet te gelooven. en toch
't Is waarheid. Ze zijn weg. weg
Al te lang heeft de hatelijke bezetting
onze gemoederen neergedrukt, onze vrij
heid aan banden gelegd, wanorde en el
lende gebracht, vele onzer dierbaren
weggerukt uit den familie
kring. Doch nu ons vgIk herleeft en
ademt terug den geest van blijheid, moed
en optimisme.
Dankbaar groeten we de legers die ons
de zegen braehten.zoowel de Geallieerde
troepen als de heldhaftige strijders van
he i .innenlandsche front. Met ontroe
ring herdenken we de getrouwen me vie-
ien den strijd om de bevrijding hun
t r zwaar onze diepe erkentelijkheid
en hulde vergezelt hen.
We huluigen diegene die gedurende
wei jaar in trouwe toewijding hunne
taak ten dien.-_.te van het volk hebben
volbracht. Velen onder hen beo ben mis
kenning en klerneering gekend, velen
hebben maanden en zelfs jaren het offer
\un hun laatste restje vrijheid moeten
brengen in gevangenisten en concentra
tiekampen tergende folteringen en
menschonwaardige behandelingen heb
ben f etracht de trouw te breken. Doch
de Lelde voor eigen volk heeft getriom
feerd. Heil de getrouwen.
Alles is echter nog niet gedaan. Veel
werd gedurende vier lange jaren neer-
g haald. en veel moet terug opgebouwd
Vervolg op tweede blad.
voorlichten en des noods terecht wijzen.
Met alle hands aan dek is er voor ons
Land nog een schoone toekomst weg
gelegd.
Met alle hands aan dek is Leve België
geen platonische wensch, geen geestdrif
tige uitroep maar de uitdrukking van
een zekerheid dat niets of niemand er
ons onder krijgt En helpe ons God
OP DEN UITKIJK
Ze zijn weg. Wij zijn hier.
Wij hebben vier jaar en vier maand
binnen gezeten.
Nu mogen wij nekeer onze armen en
onze beenen rekken en de vrije lucht in
ademen met volle teugen.
Wij laten ons voiksgemoed loskomen
en met de bolders wier laatste bol op
den stek komt liggen jubelen wij uit alle
krachten jo
Toch mag de geestdrift niet te gewel
dig zijn.
De oorlog is nog niet ten einde. Er
vcorut nog gevochten op Belgischen bo
dem. Er vallen nog altijd slachtoffers.
Cnze soldaten staan in het vuur. Wel-
L'jht eerlang zullen anderen ze vervoe
gen.
Lr is een einde gekomen aan de mise
rie der bezetting.
Dat is nog niet het einde der miserie.
Plet tragisch gebeuren dat ais een ge
weldig orkaan boven onze hoofden ge
woed heelt, heeft ons Land en ons Volk
ontzaglijk veel ieed berokkend stoffe
lijk en zedeiijk leed.
Na den strijd likt de beer zijn wondéÉ
om te verkomen dat ze zouden etteren.
Wij hebben veel te likken en veel te
verzorgen opdat ons Land en ens Volk
leven.
De wereld is een gedurig worden.
Morgen is nooit gelijk aan gisteren.
Maar nu en dan komen er van die we
reldschokkende gebeurtenissen voor, die
:n eens en met geweld het aanschijn der
dingen veranderen. Wij zijn bezig met
zoo een gebeurtenis te beieven.
Ais een poort uit haar hengsels springt
is er geen kwestie van ze er eenvoudig
terug in te zetten. De timmerman moet
kloppen en schaven eer alies weer te
recht is.
Lr val', bij ons te kioppen en te scha
ven
Ka het einde van den oorlog zal Begië
er ongeveer uitzien als een uitgebomd
huis.
ï.'ij zullen uit de puinen brokken en
stukken moeten bijeen scharrelen om
weer een bewoonbaar tehuis op te bou
wen afwachting dat de bekende Bel-
g.sche taaiheid in Let werk samen met
de vruchtbaarheid van onzen grond en
de lujkdom van onzen ondergrond ons
toelaten onzen welstand weer op te bou
wen.
'-r.eii.dig veel ligt er verwoest. De
oezetter heeft ontzaggelijk veer rijkdom
men uit ons Land weggehaald.
Lr is in or.c Land veel geld. Geld is
geen n„kdc;n. Gild is een ruilmiddel.
er geen waren te ruilen zijn heeft
ne. ruilmiddel geen waarde.
kar. vernietigen is altijd af te keu
ren.
Na wij zoo arm geworden zijn is ver
nietiging van rijkdom misdadig.
Dr zi.ii mensoher. die denken dat ze
na L >eptember 4-1 weer kunnen begin
nen leven als voor 10 Mei 40.
Le hebben het erkoerd op.
Lik voor zich zelf zonder zich te be
kommeren cm zijn medeburger is uit
den boe ze.
Dr is samenhoorigheid noodig tusschen
a..e .eden va*, een volksgemeenschap
sumenhcoiigheid die moet omgezet wor
den in san.envoeleu en samenwerken.
Er zal zelfs internationale samenwer-
k .g noodig zijn op groote schaal. Voor
d.e samenwerking zullen aiie Landen
moeten offers brengen. Van de vrucht
v.iii en arbeid zal ieder sand zijn recht
matig aandeel moeten hebben.
Aan de uitwerking van dit programma
willen wij medewerken m de mate van
onze beperkte krachten.
Wij staan op den uitkijk. Wij suilen