la Memoriaal Moeder Tiburce
De eeuwig verwaarloosde
Naar eens totale Bevrijding
R. luysterman-haelterman
Zondag 4 Maart 1945.
-
••- -
:v'
4M
v-v:-
<r
Prijs per nummer lfr.
Drukker-Uitgever
Koepoortstraat, 10,
NINOVE
Postchekrekening n' 1862,54
Handelsregister Aalst nr 1093
HET HOEKJE VAN DEN ARBEIDER
Een kort doodsbericht, dezer dagen in
de kranten verschenen, deelt het ver
scheiden mede van Moeder Tiburce, in
de wereld Mej. Emilie De Mol, geboor
tig van Ninove, zendelinge van de Lief
dezusters van Gent, overleden te Ke-
galle, op het eiland Ceylon, in Azië.
Met Moeder Tiburce verliest Ninove
een stadsgenoote waarop wij allen fier
mochten zijn en wier naam wel door een
straatplaat mocht vereeuwigd worden.
Wanneer wij dat hier schrijven, den
ken wij in de eerste plaats niet aan ha
ren jarenlangen missiearbeid onder de
Tropen hiervoor, voor een heel leven
van toewijding en apostolaat in dienst
van de zieken, weeken en schamelen.
heeft Moeder Tiburce op dezen stond
in den Hemel voorzeker al het eenige
loon ontvangen dat zij betrachtte.
Wij denken ook niet zoozeer aan de
organisatorische bekwaamheid en de
werkkracht van die even hoogstaande
als edele vrouw aan de talenten van
Moeder Tiburce hadden hare oversten de
passende en verdiende hulde gebracht,
met haar beurtelings aan het hoofd te
roepen van de gewichtigste missiein
richtingen van de Zusters van Liefde
op Ceylon.
Wij denken vooral aan de vaderland-
sche verdiensten van Moeder Tiburce.
Het hoog aanzien en het prestige welke
die Belgische zendelinge bij de Britsehe
Overheid en bevolking verworven had.
stelde zij ten dienste van haai vader
land gedurende jaren en jaren is Moe
der Tiburce, in dien hoek van de wereld,
een levende rekiaam geweest voor ons
land
Onschatbare diensten heeft Moeder
Tiburce bewezen aan de zaak van de
Verbondenen, aan haar vaderland en
aan onze soldaten uit den oorlog van
1914 - 1918. Voor tientallen soldaten van
Ninove. voor honderden soldaten van
het Belgisch leger aldus had Moeder
Tiburce het heele patrouilleurspeleton
van een van onze regimenten als oor
logsmeter aangenomen is Moeder
Tiburce. gedurende de harde jaren toen
wij van huis waren afgesneden, oprecht
een moeder geweest.
Niet alleen ontving ieder van hare be
schermelingen geregeld zijn pak. met
ondergoed, sigaretten en tabak, snuiste
rijen en kleine geschenken, bij gelegen
heid en waar het noodig bleek ook geld.
maar bovendien kreeg hij van Moeder
Tiburce nog even geregeld zijn eigen-
handigen brief, altijd vol teedere be
zorgdheid en blakende vaderlandsche
bezieling. Letterlijk heel de liefdadig
heid van Ceylon dreineerde Moeder Ti
burce naar haar beschermelingen, naar
het Belgisch leger. Wij kunnen zelfs bij
benaaering het bedrag niet schatten van
de sommen die noodig geweest zijn voor
het verzenden van die duizenden pak
ken. maar zij vertegenwoordigen onge
twijfeld een fortuin.
Een fortuin die Moeder Tiburce door
haar initiatief en haar onvermoeibare be
drijvigheid ten gunste van onze solda
ten had vergaard. Niets liet zij onverlet,
de wapenfeiten van onze soldaten wer
den. door haar toedoen, in de Britsehe
pers van Ceyion en Indië in het licht
gesteld, onophoudend voerde zij vader
landsche propaganda voor België geen
officieel agent had meer voor ons land
kunnen doen dan zij heeft gedaan, uit
eigen beweging en met eigen middelen.
Ook na den oorlog bleef zij belang
stellen in haar oorlogspetekinden. Hu
welijken, geboorten gedacht zij steeds
met geschenken in hoeveel huizen, te
Ninove en elders, prijken nog geen ivo
ren of ebbenhouten olifanten, geen as-
schepotten of andere voorwerpen in ge
dreven koper, in hoeveel laden worden
niet nog de zoo fraaie, opbeurende brie
ven bewaard, die zij ook na den oorlog
bleef sturen, als blijk van haar duurza
me belangstelling en genegenheid In
honderden harten zal de nagedachtenis
van Moeder Tiburce ook hier voortle
ven. zoolang zij kloppen.
Eenige jaren na den oorlog had Moe
der Tiburce gehoopt dat zij nog eens
haar vaderland, waar zij zooveel had
voor gezorgd en gedaan, zou mogen
weerzien. Wij hadden ons voorgenomen
haar. met een groepje oud-strijders van
Ninove. te gaan begroeten waar ook zij
in Europa zou ontscheept zijn en haar.
ter gelegenheid van haar verblijf in Bel
gië. de openbare hulde te kunnen bren
gen die zij honderdvoudig had verdiend
Die vreugd werd haar en ons niet ge
gund na eenigen tijd moest zij ons be
richten dat haar gezondheidstoestand de
reis niet toeliet, zij schreef het zonder
bitterheid, zij berustte er in op haar
post te sterven, zooals zij geleefd had.
dienend tot het uiterste.
Met ontroering en de tranen in de oo-
gen gedenken wij heden alles wat zij
voor ons. oud-strijders van 1914 - 1818,
en voor België heeft gedaan met Moe
der Tiburce betreuren wij een toonbeeld
van naastenliefde en burgersdeugd. een
weldoenster en een sieraad van onze
stad.
dig, nijven
maar ook di
't Is de Middenstand. Die zeer uitge
breide categorie van menschen waarvan
de aktiviteit noch met het gewoon hand
werk noch met den groothandel of groot
nijverheid kan vergeleken worden maar
daar tusscheiyigg«21ijft. geheel zelfstan-
ivpri crzaam, voorzichtig,
vouruijivn over zijn
positie. Die'j kruis. en iTmet zijn tien
tallen scha1- den -h die geheel het eco
nomisch lev4at zeits>n en beinvloeden.
,i,p ;n aiipc ijden heu^isbare schakel
ïèvLenis tusscHt "P <Wuciie en ver-
•bruik. die wordt tof?16" -"'aarloosd.
Neen toch Men )»-omstananitieatief
door den Middenstai ,za^ de
bizondere belangstell»§\Pö°1^ien|krnee-
ring ontvangen. Vele a
dat dergelijke formeelt^©^ .-V
tegemoetkoming meer
moet geven, doch het zoi^
oordeel zijn.
De Middenstand is vooreerst niet een
éénheid, hij is niet eens klaar en wel af
gelijnd te bepalen al is hij dan ook een
realiteit door iedereen gekend. Hij is
ook niet éénvoudig daar zoowel vrije
beroepen, als handelaars of ambachts
lieden zich in zijn gelederen kunnen op
stellen wijl anderzijds de handelaars en
ambachtslieden zich in ontelbare scha
keeringen onderverdeelen. Daaruit volgt
u^V'
de moeilijkheid om al deze mannen
samen te bundelen en er een geheel van
te maken dat DE Middenstand zou
zijn.
De. in betrek tot de economische her
opleving. gestelde problemen zijn bo
vendien zeer ingewikkeld, soms tegen
strijdig. zoodat de kwestie van den Mid
denstand werkelijk moet gesteld worden
door het hooger gezag en geheel vanuit
een meer algemeen standpunt. Onder
de bezetting is de Middenstand werke
lijk mishandeld geweest. De corporatie
ve inrichting van het handels- en be-
drijfswezen naar Duitsch model was ge
heel tegenstrijdig met de verwachtingen
van den Middenstand want zij orien-
teerde deze inrichtingen geheel naar
'den dienst van den staat en zelfs van de
nantie wijl de bedrijfsordening zooals
Middenstand ze opvat hun een ge-
voelige verbetering moest geven in het
bedrijfsleven en een waarborg zijn
naar buiten. Van zoohaast de bezetting
ophield werden natuurlijk ook de cor
poraties prijsgegeven doch er werden
menschen belast met speciale bezighe
den, aan anderen werd een deel van
hunne aktiviteit onttrokken, en gebeur
de een kleine revolutie in het systeem
van de verdeeling der grondstoffen zoo-
daj op dat oogenbiik geen enkele rryd-
vervolg
Toen de geallieerde legermachten in
de Septemberdagen in een fantastische
rush dorp na dorp. stad na stad van ons
duurbaar landeke zuiverden van een
verdrukkend bezettingsleger hebben wij
arbeiders, op de meest luidruchtige wij
ze uiting gegeven aan onze vreugde om
dat wij eindelijk vrij waren.
Wat hebben we met bewondering en
enthousiasme de eerste zware tanks don
derend zien voorbijrollen. We hebben
ons oogen moe gekeken op de kleine,
snelle Jeep. De joviale Tommie met zijn
hagelwitte tanden deed toch zoo simpa-
thiek aan en we keken weemoedig naar
ons eigen tabaksdoos toen de heerlijke
geur van een Player onze reukorga
nen streelde.
Maar hebben we op dat oogenbiik wel
gedacht of aangevoeld dat de echte, de
totale bevrijding ons niet gebracht kon
worden door een tankdivisie of een es
kader zware bommenwerpers Hebben
wij er ons toen rekenschap van gegeven
dat die bevrijding wij zelf moeten hel
pen bewerken, helpen bevechten Om
dat die bevrijding voor ons tenslotte af
hangt van het bestaan dat we zullen
leven.
In de eerste plaats zijn wij mensch
ons bestaan zal dan ook menschwaardig
moeten zijn waard om door een mensch
geleefd te worden. Of zijn wij. arbei
ders, geen volwaardige menschen met
een persoonlijke waardigheid - met recht
op tijdelijk en eeuwig geluk - met recht
op AL de middelen om dat geluk te be
werken
We hebben het recht te eischen dat
verantwoordelijke personen en bestu
ren. waaronder in de eerste plaats moe
ten gerekend worden patroon en staat,
zouden aannemen dat wij. arbeiders,
ook menschen zijn die zooveel waard
zijn als de menschen uit de andere stan
den. Moest men in de maatschappij dit
beginsel eerbiedigen, zou het dan nog
mogelijk zijn dat men toestanden zou
toelaten zooals wij die nu kennen
Waar wij echter eischen stellen, moe
ten wij ook durven en kunnen inzien
dat wij in de eerste plaats plichten heb
ben plichten tegenover onszelf, plich
ten tegenover onze stand, plichten te
genover de maatschappij. Wij vragen
vernieuwing en verbetering in onze wet
geving Goed. maar laat ze ons dan
ook niet saboteeren Wij vragen dat
men ons eerbiedige en naar waarde
schat Is ons volle recht, maar laten we
dan meteen beginnen met onszelf te eer
biedigen. Wij moeten ons los rukken uit
dat minderwaardigheidsgevoel wij zijn
maar een arbeider. Neen. zoo niet wij
zijn arbeiders, en we gaan er fier op ook!
Dat. arbeiders, moeten wij, inzien en
eerst dan kunnen wij
Ons plan voor een totale bevrijding
voorleggen.
Wij willen dat de nieuwe maatschap
pij aan den arbeidersstand de plaats zou
geven die haar toekomt. Niet lager dan
de andere standen. Ook niet hooger.
Maar er naast Wij willen als gelijk
waardiger* behandeld worden op alle
gebied.
We kennen reeds een «Statuut van den
Mijnwerker». Door de afkondiging hier
van wordt officieel de waarde en de adel
van onze mijnwerkers erkend. Dit sta
tuut is echter alleen een plan voor stof
felijke vooruitgang. Wij mogen daar niet
blijven bij stil staan. Ons plan moet hoo
ger reiken en dieper in het algeheel ge
luk van den arbeider tasten ons plan
moet zoowel stoffelijk als geestelijk ver
nieuwing brengen.
Stoffelijke gelijkwaardigheid voor
de Arbeiders
We hebben recht op ons aandeel in de
rijkdommen van de beschaving. Recht
op hoeveel Op datgene wat we noodig
hebben om volgens de behoeften van on
zen stand te leven, om de'jongeren toe
te laten zich voor te bereiden op hun ei
gen gezinsleven en de volwassenen de
mogelijkheid te geven dat gezinsleven
volwaardig op te bouwen.
Daarom Voldoende, geleidelijk ver-
hoogend loon met het loon van een vol
wassene op 21 jaar. Rechtmatige gezins
toelagen voor de gehuwden vanaf het
eerste kind. Leening aan de jonge trou
wers opdat zij zich deftig kunnen huis
vesten. Betere regeling van de arbeids
voorwaarden (systeem Bedeau en ande
re). Verantwoordelijke zorg voor ge
zondheid. veiligheid en vrije tijd op het
werk. Betere plaatsinsmogelijkheden.
Bijzondere regeling voor jonge bedien
den. mijnwerkers, enz. Een sociale wet
geving welke voor de arbeiders de risi
co's dekt in geval van ziekte, werkloos
heid. arbeidsongeval, ouderdom, enz.
Veel werd sinds de bevrijding reeds ge
daan op gebied van sociale veiligheid,
rnaar er blijft toch nog zoo enorm veel
recht te zetten. Denken we even aan de
wet op de arbeidsongevallen welke drin
gend moet herzien worden. Aan de ou
derdomspensioenen voor bedienden
door de nieuwe regeling betalen de be
dienden een grootere pensioenbijdrage
en zal hun pensioen... kleiner worden.
Denken we even aan de groote onrecht
vaardigheid waardoor de rnoeder-huis-
houdster die haar plicht tegenover de ge
meenschap vervult door het opvoeden
van een talrijk kroost tot plichtbewuste
staatsburgers, in groote mate benadee-
ligd wordt tegenover de gehuwde vrouw-
op de fabriek. Al deze mistoestanden
dienen in de naaste toekomst nog uit den
weg geruimd te worden. Maar met even
veel zorg ais dit noodig blijkt op stoffe
lijk gebied moet ook de
Geestelijke gelijkwaardigheid voor
de Arbeiders
het voorwerp uitmaken van onze kom
mer.
vervolgt.
denstander klaar ziet in den toestand.
De instelling van het handelsregister
werd zoodanig uitgebreid en geregle
menteerd dat het er niet meer uitziet
als voorheen zooals door de wet was
bepaald. Op dit oogenbiik is men nog
steeds stuurloos aan 't wroeten om toch
maar een lichtstraal te vinden in dezen
doolhof. Verder valt nog aan te merken
dat de uitrusting van duizende am
bachtslieden te lijden had van den oor
log, dat ook duizenden zitten te wach
ten om hunne maehienen te vernieuwen
of aan te vullen en dat de kredietinstel
lingen voor aankoop van mechanische
uitrusting dient uitgebreid en verbeterd.
Er zijn in ons land alle jaren ongeveer
90.000 leerjongens. Het statuut van het
Leerlingenwezen moet beter bekend en
ruimer toegepast worden. Het is een
vitaal belang voor ons land dat oprecht
beproefde leerlingen tot meester in hun
vak zouden worden opgeleid opdat de
w-aarde van ons ambachtswezen hooger
zou staan.
In al deze aangelegenheden heeft de
Staat het recht niet te wachten tot wan
neer de tientallen vereenigiogen van
Middenstanders zich over één dezer
kwesties in volledige eensgezindheid
hebben uitgesproken. Het is aan de Re
geering daarin onmiddellijk initiatief te
nemen. Het probleem is gekend, de
noodzaKplijkhr d dringt zich op en ae
toekomst is er mee gemoeid. Meer dan
650.000 familiën in dit land zijn op een
of andere mar.ier daarin geinteresséerd
Er zijn haast geen belangen die meer
algemeen zijn gesteld en waaraan met
meer zorg zou moeten gearbeid maar...
men laat al te gaarne den Middenstand
aan zichzelf over. onder de meest vrien
delijke belofte dat zijn belangen met de
grootste toewijding zullen behartigd
worden wanneer... de regeering daaro
ver iets zal vernemen.
Hoelang nog neemt de Middenstand
daar vrede mee
nen gegeven maar 't kan niet helpen.
Meenen die menschen nu dat de bis
schoppen te dom zijn om van die zaken
iets te snappen... of denken ze dat ze
ook zwart zijn. Die dragen nochtans
geen zwarte toog gelijk de pastoors
OP DEN UITKIJK
V/eet ge nog van den tijd dat Rex
met zijn bezems werkte
Hij was de uitzuiveraar van de rotte
stinkende aanwassen waaraan de poli
tieke partijen en de democratie dood
gingen.
Hier op dit plaatsken kregen ze voor
raad "nen witten kiel aan te trekken om
er proper uit te zien.
Nu wordt Rex uitgezuiverd en blijkt
het dat het onder den witten kiel niet
heel proper was.
Dat is de gang der wereld.
De uitzuiveraars van heden mogen
ook nen witten kiel aantrekken om er
proper uit te zien En als ze eens uitge
zuiverd worden zal er ook wat vuils van
onder komen.
En uitgezuiverd worden ze, dat is im
mers de gang van de wereld.
De union sacré leeft en teert op de
uitzuivering.
De uitzuivering was het werk van de
weerstand en is tot nu toe gebleven de
grootste smeerlapperij van onzen tijd.
Een proper werkman levert proper
werk af. Brosselwerk duidt op een on
bevoegd stielman.
De weerstand heeft zijn kans geloo-
pen. Als zijn leiders vatbaar waren voor
'n greintje eer- en schaamtegevoel zouden
ze hun best doen om vergeten te gera
ken.
Dat hebben ze niet. Ze willen hun fou
ten in andermans schoenen schuiven en
zijn weer kandidaat om het werk op te
knappen.
Handen af... van de uitzuivering.
Doe ons niet terugkomen op pinne-
kens draad-histories tusschen witte man
nen en zwarte vrouwen en andere his
tories uit den helden tijd van O. F.
Het gerecht heeft nog niet gedaan me*"
op te knappen en de Oostersche ze
den die vloeken tegen ons westersche
beschaving in. zijn nog niet uitgeroeid.
Een paar anecdoten Daar was ne
keer... zoo beginnen alle histories. Daar
was ne keer een éénzaat die naar
Duitschland ging werken. Hij wilde ook
eens een dikke daguur en veel goed eten
Ons zeer vaderlandsche communisten
hadden van af Juni 1940 den weg ge
baand en waren met heele pakken lek
kere dingen naar huisgekomen, genoeg
om nen heiligen pater te verlekkeren.
Hij wou dus naar Duitsehiand, maar hij
had konijnen, schattige beestjes waar
hij meer van hield dan van heel de rest
van de wereld. Hij zocht een gebuur op
en droeg hem zijn beestjes over met vol
le vruchtgebruik. Hij mocht er mee
kweeken. ze verkoopen of slachten voor
eigen profijt maar moest zorgen dat het
ras bleef tot bij de terugkomst.
Bevrijding kwam gevolgd van de
weerstand.
De gedienstige gebuur werd ingere
kend om vijandige dieren te hebben
gevoederd... En hij zit nog
Een man had een haasje gestroopt,
kwestie van wat vleesch te hebben zon
der zegels. Per malheur liep hij in de
strop der politie en geraakte in de doos.
Op den dag der bevrijding moest hij
nog zes dagen zitten.
Maar daar gaat de deur van zijn cel
open en hij krijgt zwarte compagnie.
Na enkele dagen moeten de zwarten
er uit naar een interneeringscentrum.
Het stroopertje had wel te protesteeren
dat hij maar een strooper was en geen
zwarte... Hij moest mee. Zes maanden
zijn verloopen sinds de strooper nog zes
dagen moest zitten maar hij zit nog
Schoon hé maar triestig.
Iedereen denkt dat de Oostersche
methodes hebben afgedaan dat de ge-
interneerden goed worden behandeld,
hun voedsel en kleeren niet meer wor
den gestolen, de vrouwen niet meer on-
eerd.
Nog heel onlangs heeft een vrouw ge
baard in het stroo. in een kamer waarin
vier honderd vrouwen opeen gepakt zit
ten. En het feit was geen accident. Stop
Neen hé jongens, 't kan niet meer zijn.
Ge hebt het te wel gedaan
Spijtig dat er katholieken zijn, die
dien communisten boel weer willen in
den zadel helpen.
Kardinaal Van Roey en de bisschop
pen hebben de katholieken wel richtlij-
•-O v. V-
y J "aT-v
vi- v -
nl;-; jt
i
J! /V
'-?v
•V:"
'f i
:'./V
