Rerum Novarum.
Koning Leopold Hi
Rond twee dictators
Negentiende [Jaargang.
Zondag 6 M«i 1945.
Drukker-Uitgever
Prijs per nummer lfr.
R. LUYSTERMAN-HAELTERMAN
Koepoortstraat. 10,
MiMn\/c Postchekrekening n' 1862,54
NINUVt Handelsregister Aalst nr 1093
De Denderklok biedt den
Eerwaarden Heer L. SCHOORENS
pastoor van de Leebeke hare hartelijkste en eerbiedige gelukwen-
schen om zijn behouden thuiskomst uit het kamp voor politieke
Gevangenen te Buchenwald, Duitschland.
Moge God hem spoedig en volledig herstel gunnen en nog lan
ge iaren tot heil van zijn geliefde parochie, van het hem zoo dier
baar vlaamsche volk.
HET HOEKJE VAN DEN ARBEIDER
Nu duizenden onzer landgenooten uit
het gevangenenkamp, den weg naar
hun haardstede, naar hun gezin, naar
de vrijheid, voor zich zien openstaan
terwijl wij ons met hen verheugen om
hun behouden thuiskomst, gaan de ge
dachten van alle goede bui'gers van dit
land onwillekeurig naar den grootsten
onzer bannelingen, naar Z. M. Koning
Leopold en naar onze verbannen Prins
jes.
Toen in de Junidagen van verleden
jaar de mare de ronde deed dat onze
Koning met de Prinsjes gevankelijk
werd weggevoerd, voelden we het allen
aan als een grievend leed ons persoon
lijk aangedaan. En gedurende al die
voorbije maanden verwijlden onze ge
dachten dikwijls bij Hem en voelden
wij de onrust in onze harten om het lot
van onzen Vorst en stuurden we een
smeekbede naar den Almachtige opdat
Hij, Hem en al de onzen voor de drei
gende gevaren zou beschermen. Dees
laatste dagen, na het nieuws van de
spoedigen terugkeer onzer landgenoo
ten, deden hoopvolle berichten in radio
en pers ons gemoed trillen van span
ning en blijde verwachting.
En alle gesprekken gingen over den
Koning en over het nieuws van zijn be
vrijding. Hoe goed was het aan te voe
len hoe Koning Leopold in de 'oreede
volkslagen door elkeen wordt bemind
en geëerd en hoe. jong en oud bekom
merd is om het lot van den Vorst.
Spijts heimelijk gestook van sommi
ge alweterskringen en spijts de hatelijke
leugen- en lastercampagnes van V.N.V..
Rex en hun meeloopers gedurende de
bezetting, bleven onze menschen hun
trouw en hun genegenheid aan het Vor
stenhuis bewaren.
De houding van Koning Leopold in
de rampspoedige Meidagen van 1940
werd en wordt nog voor sommigen eén
aanleiding om onzin en kleinzinnige
praatjes uit te kramen. De Koning moest
dit en moest dat en mocht niet 't gene.
Die vertraagde profeten weten reeds bij
ondervinding op welke manier onze be
volking hun wijze woorden ontvangt en
met misprijzen schandvlekt.
De honderdduizenden, soldaten en
burgers die achter Leie en Lievekanaal,
het oorlogsgeweld op een steeds meer
benepen ruimte op zich voelden aanbeu-
ken. beseffen maar al te best hoe groot
het offer voor den Koning moet ge
weest zijn toen hij het verkoos te mid
den van zijn soldaten te blijven en hun
lot te deelen.
De Hemel alleen weet wat wij allen
soldaten en burgers aan die houding van
Koning Leopold te danken hebben.
Het verder verloop van de oorlogsge-
ge'oeurtenissen heeft ten overvloede be
wezen dat de houding van onzen Vorst
in die kritieke uren volstrekt gerecht
vaardigd was en dat de door hern inge
nomen houding in de gegeven omstan
digheden. de meest moedige en de
meest wijze en om het in één woord te
zeggen DE eenig goede was.
Ook bidden honderdduizenden in dit
land voor den behouden terugkeer van
den geliefden Vorst en de Prinsjes en
maken zij toebereidselen om Hem een
weergalooze blijde intrede te bezorgen.
.Soldaten van 1949, die trouw aan uw
Koning hebt gezworen, burgers van Ni-
nove. de dag is nabij waarop gij zult
kunnen toonen wat Koning Leopold voor
u geweest is en blijft.
Houdt u klaar voor een geestdriftige
en liefdevolle hulde.
Moge de Almachtige Hem veilig in
ons midden terugbrengen en hem de
wijsheid, de sterkte en de liefde schen
ken die ons België van zijn Staatshoofd
thans zoo noodig heeft om het tot een
dracht. wederopbloei en voorspoed te
voeren.
Leve Koning Leopold III.
De dagbladen brachten ons in de jong
ste week het nieuws van den dood
van twee dictators, twee menschen die
door hun overdreven gezag geheel hun
volk in den oorlog konden sleepen, de
wereld hebben geschud, en onnoembaar
kwaad hebben gesticht. Zij zijn voor al
tijd van het tooneel zerdwenen en in
dien de wereld geen diepe zucht van
verlichting heeft gelaten dan is het om
dat Italië en de macht van den Duce to
taal opgehouden hadden te bestaan en
omdat de Duitsche arend sinds enkele
maanden voor goed bij de keel werd ge
grepen en aan 't stikken is.
Mussolini... Hitler! Twee namen die
gedurende jaren, door millioenen men
schen met vrees werden uitgesproken,
twee leiders die beweerden hun volk te
verheffen en het op grooter en schooner
wegen te leiden. Van nu af behooren zij
tot het verleden en zullen zij door de ge
schiedenis, nagespeurd, ontleed en ge
oordeeld worden. Hoe zal dit vonnis
zijn? Wij hunne tijdgenooten, ontbre
ken nog vele inlichtingen om het juis
te inzicht van deze leiders in de gebeur
tenissen te peilen, om klaar in te zien
in hoever zijzelf deze gebeurtenissen
hebben beinvloed of veroorzaakt, wij
weten niet juist te oordeelen waar den
persoonlijken wil van deze alléénheer-
schers oorzaak is geweest van sommige
feiten en waar zijzelf werden beinvloed,
en door wie of wat.
Nochtans kunnen wij de groote trek
ken uit hun leven borstelen en er een
les uit trekken. Een woord eerst over
Mussolini:
Hij was van nederige afkomst en
werd geboren in 1883 te Predappio. In
het vaderlijk huis leerde Mussolini twee
geweldige en tegenstrijdige stroomin
gen kennen zijn vader was socialist en
behoorde tot de hevigste elementen van
do toen nieuwe gedachte, zijn moeder
was diep kristeüjk. Deze gemengde at
mosfeer van strijd en godsdiensthaat
tegenover berusting en godsvrucht
heeft heel zeker geest en hart van Mus
solini beinvloed. Zijn jeugd zal dan ook
heel bewogen zijn. Hij werd onderwij
zer maar vond dat baantje alras te bur
gerlijk. Hij was socialist en voelde lust
om te strijden zooals zijn vader doch
veel meer en beter. Hij studeerde aan
de Hoogeschool in Zwitserland doch
voerde tevens socialistische propaganda
zoodat hij over de grens werd gezet.
Vandaar belandde hij in Parijs dat een
veel gunstiger milieu was voor zijn re
volutionaire gedachten, doch weldra
ging hij terug naar Italië en werd jour
nalist. Hij werd hoofdredacteur achter
eenvolgens in drie bladen waarvan een
den naam droeg van «Lotto di Chasse»
Klassenstrijd Zijn propaganda
bracht hem natuurlijk in conflikt met
de overheden zoodat hij. tijdens den
Tripolitaanschen oorlog, voor enkele
maanden in 't droge werd gehouden.
Wanneer echter de oolog 1914 - 1918
Een paar weken geleden werd er op
een volksvergadering in de streek van
Sint Niklaas het volgende gezegd
Eindelijk hebben de Pauzen ons be
grepen eindelijk willen ze met ons de
belangen van den arbeidersstand verde
digen.
Welke dwaasheid zoo iets te durven
beweren, als zouden onze Pauzen nu
pas eraan denken dat den arbeider moet
gedeproletariseerd worden Jaren en
jaren reeds wordt door onze Christelij
ke Arbeidersorganisaties RERUM NO-
VARUM gevierd, het Christelijk Feest
van den Arbeid bij uitstek. Immers
ruim 50 jaar zijn er reeds overheenge-
gaan dat Z. H. Paus Leo XIII de brief
de wereld instuurde, die als het ware
nieuwe gezichtseinders opende voor de
arbeidende klas. De arbeidersstand moet
een grooter aandeel krijgen in de stof
felijke goederen der aarde om een le
ven te kunnen leiden overeenkomstig
zijn waardigheid als mensch. De mensch
dus ook iedere arbeider heeft een God
delijke Roeping te vervullen, hij moet
de taak die hem als huisvader is weg
gelegd behoorlijk kunnen vervullen.
Daarom, méér welstand voor den arbei
der. opdat stoffelijke bekommernissen
niet een beletsel zouden zijn in zijn rol
van opwekker en opvoeder van nieuw
leven.
Zoo legde Rerum Novarum meer na
druk op de leniging van de «onverdien
de ellende» der arbeiders; zoo heeft Pi
us XI met profetischen blik in QUA-
DRAGESIMO ANNO de richtlijnen
aan voor het «herstel der sociale orde»;
zoo komt de huidige Paus in zijn monu
mentale boodschappen voortdurend te
rug op de dringende noodzakelijkheid
de maatschappij zoo in te richten, dat
de arbeiders uit hun minderwaardigen
toestand van «bezitloosheid» verlost
woiden.
De arbeiders willen terecht deel heb
ben aan de stoffelijken vooruitgang,
waartoe zij even goed als geleerden en
technici hebben bijgedragen.Zij worden
zich daar meer en meer van bewust en
dat waar ze gisteren maar half aan
dachten, kan vandaag scherpe eisch
worden.
Op den dag van 10 Mei. O.L.Heer He
melvaart. gedenken alle Christelijke Ar
uitbrak waren de gedachten van Musso
lini reeds fel veranderd. Hij keerde zich
stilaan van het socialisme af zoodat hij
in 1914-15 één van de meest overtuigde
voorstander was van de deelname van
Italië aan den oorlog doch, aan de zijde
der Verbondenen. Daardoor moest hij
de socialistische partij verlaten. Hij
werd hoofdredacteur van het blad Popo
io d'Italia. Hij engageerde vrijwillig,
streed op 't front en werd gekwetst.
Toen nam hij ontslag en keerde naar 't
politieke leven terug. Zoo vinden wij
Mussolini terug als besliste tegenstan
der van de opkomende bolschevisten.
Met dat doel richtte hij zijn Fascio di
combattimento in, Strijdbundels) de
milities met dewelke hij later, in 1922,
zijn historische opmarsch naar Rome»
zal doen en het bewind in handen ne
men.
Welke was de leidende gedachte van
Mussolini Wij meenen ons niet te ver
gissen wanneer wij schrijven dat Mus
solini het italiaansche volk Reeft willen
wakker schudden uit zijn luiheid lui
heid die zich in alle domeinen openbaar
de, zoowel in publieke als private. Mus
solini heeft willen orde brengen in de
zaken en hij heeft daarin gelukt leger,
administratie, treinen, post, finanties,
politiek alles werd gezuiverd en geor
dend en werkelijk, toen Mussolini den
oorlog tegen Abessynië begon, dan had
hij het land in handen zoodat het zich
offers getroostte als in zeer langen tijd
niet meer gebeurd was en hét gansche
volk keurde Mussolini goed.
Die oorlog met Abessynië en de hou
ding van de meeste Europeesche volke
ren die sancties troffen tegen Italië was
aanleiding van de toenadering van Italië
tot Duitschland waar intusschen Hitier
beiders het feest van den arbeid dat een
vredefeest zal zijn in de mate dat naas
tenliefde en sociale rechtvaardigheid op
den voorgrond treden. Want de arbei
ders verlangen op de eerste plaats, vre
de. wij hebben nu twee oorlogen meege
maakt en wij denken dat het voor een
menschenleven genoeg is. Vooral de ar
beiders hebben ondervonden wat die
«totale» oorlogen voor hen te beteeke-
nen hebben. Uit naam van die duizen
den slachtoffers der vreeselijke lucht
bombardementen op fabrieken en sta
tions; uit naam van die duizende vrou
wen en kinderen die treuren om vader
of zoon, die naar Duitschland werden
weggesleept en nog niet terugkwamen;
omwille van de onmenschelijke mise
ries, die zij hebben doorgemaakt, ver
langen wij dat er eindelijk een duur
zame vrede zou gevestigd worden. Een
verstandig arbeider hecht geen geloof
aan een gangbare meening als zouden
er menschen te veel zijn op de wereld
en dat deze nu en dan eens moeten «uit
gedund» worden. Hij weet immers dat
de aarde rijk genoeg is om mits arbeid
en billijke verdeeling der vruchten, aan
elkeen een rijkelijk bestaan te verschaf
fen. Hij ziet in, dat zelfzucht en hoog
moed. de groote hinderpalen zijn van
een bestendigen vrede.
En wie niet meewerkt aan het ver
spreiden der groote gedachte uit de
pauselijke wereldbrieven, namelijk: af
stand doen van den hoogmoed waaraan
de wereld dood gaat en aan het toepas
sen van de vereischte rechtvaardigheid,
heeft in geen enkele mate deel aan dén
opbouw van vrede, rust en orde.
Fe San Francisco zijn de overwin
naars aan het vergaderen. De voornaam
ste slag. de slag om de vrede is begon
nen.
En aldaar hoog in de bergen staat een
kruis geplant Mocht dat kruis onze
staatshoofden verlichten opdat de we
reld werkelijk een duurzamen vrede
kenne.
Eenheid willen wij in het nastreven
van ons gemeenschappelijk doel vrede
onder alle menschen vrede onder alle
volkeren daarvoor bidden wij op Re-
rum Novarum, 10 Mei. Zoo vormen wij
blok ter gelegenheid van ons Christe
lijk feest van den Arbeid.
aan 't bewind gekomen was. Deze twee
feiten de slechte gezindheid van de
Europeesche staten, van Engeland in 't
bizonder, en de toenadering gezocht door
Nazi-Duitschland zouden nu weldra den
koers van de italiaansche politiek gaan
wijzigen. Later kwamen de onlusten in
Spanje waar de dictatuurstaten hunne
sympathie betoonden en hulp verleen
den aan de partij van Franco en waar
zij nogmaals onderling nauwer in con
tact kwamen en eindelijk was daar het
gevaar van de communistische revolutie
gesteund door de ontzaglijke macht van
Rusland.
De geschiedenis alleen zal ons, over
twintig, dertig jaren, leeren hoe het
kwam dat Italië zich in den nieuwen
wereldoorlog heeft gemengd. Was Mus
solini er de oorzaak van. of is hij het
instrument geweest dat gebruikt werd
door Italië om dien ongelukkigen en
schandigen misstap te doen begaan
Frankrijk, toen reeds zoo goed als over
wonnen, in den rug aan te vallen, zon
der de minste reden en meteen den oor
log te verklaren aan Engeland. Hoe
kwam het dat Mussolini zijn vliegers
naar hier stuurde om van hieruit deel
te nemen aan den strijd tegen Engeland
Men weet dat ook door dit feit Italië in
staat van oorlog is gekomen tegenover
België. Op dit oogenblik kunnen we al
leen maar de feiten en niet hunne juiste
en volledige oorzaken. Voor Italië resu-
meeren die feiten zich als volgt schan
de, vernieling en rouw. En daaraan, na
al het goed dat hij voor zijn land ge
daan en betracht heeft, draagt Musso
lini zelf een zeer groote schuld.
Op 't oogenblik dat hij een toevlucht
zocht in het land waar hij vroeger werd
uitgezet, werd hij gevangen genomen
OP DEN UITKIJK
Hitler is dood!
Hoe hij gestorven is weten wij niet.
er is een officieel relaas. Wij hebben
ook geen reden om het in twijfel te
trekken. Wij hebben ook geen reden om
het zonder meer aan te nemen.
Het nazi - regime begon met den
brand van het Rijksgebouw. De mis
daad werd de communisten in de schoe
nen geschoven. Een arme Hollandsche
volksjongen werd er voor veroordeeld.
Die jongen had nog ,n moeder.Die heeft
zich geweerd voor haar kind gelijk al
leen een moeder haar weren kan. Het
Hollandsche gouvernement is tusschen
beide gekomen. Er was niets aan te
doen: zijn hoofd is gevallen onder de
bijl van den beul. Later kwam het er
uit dat de Nazi's de brandstichters wa
ren. Die werkmethode hebben ze nooit
afgeleerd en wij gelooven ze niet.
Hitler is dood en God heeft hem ge
oordeeld. Trouw aan ons christen mo
raal laten wij de dooden door God oor
deelen en de levenden door het gereeh
Wij vergeten de vermaningen niet
van Christus «Oordeel niet om niet ge
oordeeld te worden. en evenmin «Wie
met het zwaard slaat zal door het
zwaard vergaan.»
De tragische dood van Hitler en Mus
solini die malkaar zoo rap in 't graf
volgen, verpletterd onder de puinen
van hun heerschappij die ze met geweld
hadden opgebouwd is een treffende il
lustratie van Christus woord.
Toch willen de menschen niet verza
ken aan het geweld. Terwijl ze in
bloed en tranen de vruchten van het ge
weld uitroeien, strooien ze er nieuw uit
dat weelderig zal tieren tot het weer in
bloed en tranen uitgeroeid wordt.
Ze willen noch zien noch hooren
en verschieten als ze dan moeten voe
len.
Lees liever: (Nieuwe Standaard 2 Mei
1945)
Het nationaal Bevrijdingscomité van
het Noorden van Italië neemt de vol-
le verantwoordelijkheid van de beve-
len tot terechtstelling van Mussolii
en de andere facistische leiders.
De terechtstelling van Clara Petacci
vriendin van Mussolini werd niet
door het comité bevolen. Nog andere
terechtstellingen worden als onregel-
matig aanzien.
Deze politiek van terechtstellingen
werd goedgekeurd door al de in het
comité vertegenwoordigde partijen
de liberalen en de christelijke demo-
craten waren het volledig met de
groepen van links eens.
Het is met dezelfde eenparigheid dat
het comité de wilde tooneelen afkeurt
die later plaats hadden. Deze buiten-
sporigheden worden toegeschreven
aan de uitbarsting van de volkshaat
die het gevolg is van de facistische
tyranie en aan het feit dat dezelfde
woelige elementen die het facisme
onteerden zich thans door wreede ui-
tingen van anti-fazisme trachten te
beschermen.»
Et plus cela change et plus cela res-
te la mème chose!
NIEUWS NIEUWS l
S. B. R. N. S. F.
Groote keus in Lusters
en electrieke motoren van alle
krachten
Nieuwe reeks radio-toestellen
Verkrijgbaar bij
DE SCHRYVER CHARLES
Dreef, 22 NINOVE Tal. 8
door de patriotisehe milities en weinig
nadien gevonnisd en doodgeschoten.
Dat was het pover einde van een man
die gedurende «2 jaar alle gezag het ou
de en schoone Italië in zich vereenigde,
die groote zaken heeft verwezenlijkt,
die door millioenen werd toegejuicht
maar die ten val werd gebracht door
zijn heerschzucht, zooals het tot hiertoe,
met alle dictators is gebeurd. De Tar-
pejaansche rots ligt kortbij het Capi-
tool... t
(vervolg aanstaande week).
vrS-M.
