DE TOESTAND
Zondag 17 Junj 1945*
meerbeïoHhuldigd
Negentiende 'Jaargang
Prijs per nummer lfr.
Drukker-Uitgever
R. LUYSTERMAN-HAELTERMAN
Koepoortstraat. 10.
mi kim/c Postchekrekening n' 1862.54
NI NvJVtHandelsregister Aalst n' 1093
Dc maand Mei heeft ons de lang ver
wachten VREDE gebracht. Met geest
drift hebben we allemaal de V-dagen ge
vierd. De tienduizenden betoogers in al
le steden en dorpen van het land, broe
derlijk vereenigd met de soldaten der
geallieerde legers, hebben de diepe
volksvreugde geuit over het einde van
de gruwzame wereldramp. Voor het
eerst sedert vijf jaar konden we vrij a
dem halen.
De bewoners van onze geteisterde
streken voelen die dagen aan als het de
finitief einde van alle verschrikkingen
door de V-wapens over hun hoofden ge
bracht. Allen voelden we ons opgelucht
omdat eindelijk de bedreiging was stil
gevallen die jaren lang. en niet het
minst na de bevrijding van België, ge
wogen heeft op onze talrijke wegge
voerden.
De schande der folterkampen waarin
onze politieke gevangenen geleefd heb
ben. het ontzettend aantal dooden in
hunne rangen, de terugkeer van velen
als echte wrakken hebben aan onze
vreugde een gevoel van mateloos wee
verbonden. Nooit had iemand durven
denken dat zulke menschonteerende
gruwelen in onzen tijd van overbescha
ving nog mogelijk zouden zijn. Het is
een bittere ervaring en een les geweest.
De leuze nooit meer oorlog, door toe
passing der beginselen van rechtvaar
digheid en liefde, zou meer dan ooit ge
beiteld moeten worden niet alleen in
monumenten, maar vooral in onze har
ten.
En in dit verband moeten we wijzen
op een zekere ONRUST welke alom
heerscht. Door velen wordt beweerd dat
we nog geen werkelijken vrede hebben
En om duidelijk te spreken, er wordt
reeds gedebatteerd over een oorlog tus-
schen Rusland en de Vereenigde Naties.
Dat er redenen tot onrust zijn zal nie
mand betwisten. Niemand minder dan
Winston Churchill heeft in een ophef
makende rede de oorzaken laten door
schemeren en de kern aangegeven van
de onrust dii velen beklemt. Hij zegde
het volgende op het Europeesche
vasteland zullen we de noodige zeker-
heidsmaatregelen moeten treffen op-
a dat de eenvoudige en eervolle doel-
a stellingen, waarvoor we in den oorlog
zijn getreden niet zouden worden ter-
zij geschoven of vergeten in den loop
der maanden welke op onze overwin-
ning zullen volgen en opdat de woor-
den vrijheid democratie en be-
vrijding» niet worden afgewend van
u de beteekenis welke wij er aan ge-
hecht hebben. Het zou ijdel werk zijn
de nazi's te kastijden voor hun misda-
den indien recht en gerechtigheid niet
moesten heerschen of indien totalita-
ristische Regeeringen de Duitsche o-
verweldigers moesten vervangen. We
vragen niets voor onszelf, maar we
moeten er ons van verzekeren dat de
idealen waarvoor wij hebben gestra
ft den ter Vredesconferentie in daden
worden omgezet evenzeer als in woor-
den.
Het is klaar dat deze waarschuwing
van den Britschen Premier gericht is
aan het adres van Rusland. Dit wil even
wel niet zeggen dat wij voor een nieu
wen oorlog staan.
De rampen en verwoestingen van de
zen oorlog, de millioenen dooden welke
in alle kampen te betreuren vallen zul
len ongetwijfeld de verantwoordelijke
staatshoofden doen nadenken. Men zal
niet lichtvaardig een nieuwen oorlog
beginnen. Het bestaan van ernstige mee-
ningsproblernen zijn geen redenen om
onmiddellijk terug naar de wapens te
grijpen. Wie zegt coalitie, zegt meteen
belangentegenstelling. Na den anderen
oorlog stonden de verbondenen voor
soortgelijke moeilijkheden. Men is erin
geslaagd ze op te lossen zonder wapen
geweld. Met des temeer reden mogen
we hopen dat ook ditmaal vreedzame
oplossingen zullen bereikt worden.
Aleen een absolute onbetrouwbaar
heid van de één of andere grootmogend
heid zou een wezenlijk gevaar beteeke-
nen voor den vrede.
KOLENen PAPIER
Er zijn menschen die beweren dat er
geen papier meer is in België.
Wedden dat er in het land nog ge
noeg oud papier is om geheel de Groote
Markt van Brussel onder een reusach-
tigen berg van oud papier te begraven
Papier is er. maar - zooals met vele
dingen - ge moet het weten te vinden!
Bij U is er geen oud papier in huis.
zegt ge Komaan, denk even na en
snuffel eens rond de verouderde mo
de blaadjes, oude schoolboeken, uitge
lezen romannekens, rollekens overschot
van behangpapier, facturen van vóór
den oorlog, verhakkelde prentenboeken
en oude brieven en postkaarten, die zijn
in ieder huis te vinden.
Doe de groote kuisch. want tusschen
15 en .30 Juni komen de ploegen van den
Papierslag
Uw oud papier op zoider en in kas
ten geborgen, bestoft en vergeeld door
den tijd. dat is als dood kapitaal, als
kolen die nog in den grond zitten
daarmee zijt ge niets zoolang ze niet
door een mijnwerker zijn bovengehaald
Kolen kunt GIJ niet uit den grond
halen, akkoord. Uw oud papier voor de
pinnen halen, dat kunt ge wel
De kolenslag kunt gij niet winnen. Ge
kruist uw armen en ge wacht het af.
Maar de Papierslag kunt gij WEL hel
pen winnen. Daarom HANDEN UIT
DE MOUWEN
Drukkersgast.
KLOKKEKLANKEN
AAN ONZE LEZERS
Toekomende week zullen de
kwijtschriften aangeboden wor
den voor de tweede helft 1945
zijnde,van 1 Juli tot 31 Decem
ber aan 25 fr
Wij hopen dat, onze geachte
Lezers, er een goed onthaal zul
len aan schenken.
De Redactie
Davidfonds - Ninove
AFGIFTE van
FRANSCHE BANKBILJETTEN
Van 14 tot 23 JUNI 1945 moe
ten de aangegeven Fransche
Bankbiljetten ingebracht wor
den.
De dragers worden verzocht
hun bewijs van aangifte mede te
brengen.
Bank van BRUSSEL,
Beverstraat, 6,
NINOVE
Feestelijke Viering van het
H. HART
door de bevolking van Ninove.
Vaarwel, mijn Vlaanderland
zijn R.A.F.-OFFICIER.
NIEUWS NIEUWS
S. B. R. N. S. F
Groote keus in Lusters
en electrieke motoren van alle
krachten
Nieuwe reeks radio-toestellen
Verkrijgbaar bij
DE SCHRYVER CHARLES
Dr««f, 22 NINOVE Tel. 8
OF DEN UITKIJK
Iedereen is er mee accoord dat de
nieuwe orde dood is. liever niet bestaan
heeft, hoogstens een miskraam is ge
weest.
Iedereen is er van overtuigd dat de ou
de orde ook dood is en dat er een ande
re orde moet opgebouwd worden.
De opbouw van die allernieuwste orde
wordt naar alle waarschijnlijkheid de
zooveelste uitgave van den toren van
Babel.
Want over wat op te bouwen is zijn
ze niet accoord en de methode van op
bouwen is dezelfde gebleven als vroe
ger namelijk altijd maar afbreken
bij hunnen gebuur
Liegen bedriegen verdacht en zwart
maken, en ondertusschen zijn eigen slag
slaan is nog altijd de algemeene prac-
tijk in de wereld.
Er is nochtans werk op den winkel
om een nieuwegezonde orde te scheppen
in onze samenleving.
Het sociaal vraagstuk zou moeten op
gelost worden door volledige ontwikke
ling der vakbonden tot een macht dit;
als gelijke macht nevens de werkgevers
zou staan niet om er tegen te vechten
maar om er mee samen te werken. Ze
zouden daarom moeten hebben volledi
ge rechtspersoonlijkheid en ook rechts
verantwoordelijkheid.
Ze zouden globale arbeidscontracten
afsluiten en verantwoordeijk moeten
zijn voor de loyale uitvoering van het
contract.
Ons maatschappij gaat ten onder door
het euvel der kinderbeperking.
Voor 1779 bestond het erfenis recht
gelijk nu nog in Engeland gekenmerkt
door het eerste geboorte recht waarbij
de oudste afstammeling de algemeene
erfgenaam is en de anderen met een of
ander positie en een beetje geld hun
plan moeten trekken.
Alle kinderen werden gelijk gesteld.
Het ouderlijk bezit werd gelijkmatig o-
pengedeeld. Daaruit groeide als vanzelf
sprekend de berekende kinderbeper
king één kind dat zal rijk zijn
De erfeniswet zou het erfenisrecht
van ieder kind moeten beperken tot een
viede of één vijfde van het ouderlijk be
zit, het overschot ten goede komende?
aan de gemeenschap die van dat fonds
zou gebruik maken om de zeer talrijke?
gezinnen op bijzondere wijze te steunen
Er zou moeten komen een sterker ge
zag in de administratie.
De wetgevende macht uitdrukking
van den volkswil zou zich moeten bezig
houden met het maken der wetten en
het uitoefenen der controle op de uit
voering ervan: terwijl de rechterlijke
macht buiten en boven alle politiek
recht zou moeten spreken over daden en
niet over personen. De persoon daarna
verantwoordelijk zijnde voor zijn daden
Zeer lang geleden was de foltering
het groot middel tot ontdekken der
waarheid. Die werd vervangen door het
systeem der getuigenissen. De practijk
heeft geleerd dat het systeem heel
mank gaat daar er veel valsche men
schen loopen. De moderne politieman
zou moeten gewapend zijn met revolver
matrak en phototoestel of beter nog
met camera voor cinematographische op
name. de getuigenis komende als bijge
voegd bewijs materiaal.
Enz. Enz.
Niemand heeft tijd om daaraan te den
ken.
Iedereen heeft de handen vol met het
opsporen en divulgeeren van compromi
teerende relaties van zijn gebuur en
moest het ooit geweten zijn dat de
plaatselijke animator van den weer
stand van de periode na de bevrijding
mij ooit de hand heeft gedrukt hij ware
uitgeschakeld voor de rest van zijn le
ven.
REGELMATIGE VERVOERDIENST
Ninove -Brussel Brussel - Ninove
JOZEF PARDAENS
Burchtdam 122, Ninove Tel. 259
Drinkt overal het fijne bier
CHURCHILL
dor brouwerij Concordia.
Depothouder:
Edm. Van Aelbroeck, Ninove.
Spijts alle moeilijkheden schijnt du
conferentie van San Francisco guns-
ti? te evolueeren en haar beslag te
krijgen. Het hoeft geen verwondering te bn-
ren bij slot van rekenig dat er belangencon
flicten oprijzen tusschen de groote Mogend
heden en de zoo broodnoodige toenadering
niet gemakkelijk verwezenlijkt wordt. Moch
ten de geruchten over militaire alliantie ee-
nigen grond hebben dan zou de eerste stap
gedaan zijn op den weg naar een betere ver
standhouding en samenwerking....
Oe herrie rond den koning schijnt
in ons land haar hoogtepunt te heb
ben bereikt. De laatste troef die nu
uitgespeelt wordt is die fameuze telegram
door Hitier op 22 April 1941 aan den koning
gericht als antwoord op door hem aan den
Fuhrer toegestuurde gelukwenschen ter ge
legenheid van dezes verjaardag Minister
Rongvaux was er als de kippen bij om het
bestaan van dit telegram in de archieven van
het Beheer van P. T. T. te bevestigen
Wat hierbij het meest opvalt is wel het feit
dat de Duitsche bladen rond het tijdstip van
het verzenden van het telegram hiervan
nooit het minste gebruik hebben gemaakt en
dat was nochtans een eenige gelegenheid om
den koning in hun propaganda te betrekken!
Deze onthulling die werkelijk als een don
derslag is bedoeld geweest door de socialis
ten zal ten slotte op ne sisser afloopen. Het
«La Libre Beigique» merkt hierbij op dat
er 4 redenen zijn waarom het document
valsch is te weten 1) Omdat de Duitsche
propaganda deze gelegenheid niet onbenut
zou gelaten hebben om het vertrouwen van
het Belgisch Volk in zijn koning en in de
toekomst van het land aan het wankelen te
brengen. Omdat het document niet langs
den gewonen weg van het «protocole» zegge
van Staatshoofd tot Staatshoofd is verstuurd.
3) Omdat het telegram naar de fotografische
afbeelding gezien nog het dienststrookje
heeft wat bewijst dat het document nooit aan
den bestemmeling afgegeven werd ofwel ge-
lotografieerd werd vóór de afgifte. Gezien
de omstandigheden waarin het thans gepu
bliceerd wordt heeft het allen schijn van
valsch te zijn 4) De tekst van het telegram
bewijst nog niet dat de koning werkelijk
gelukwenschen gestuurd heeft aan Hitier.
Een zaak staat vast namelijk dat Goebbels
hier veel aanhangers gevonden heeft van zijn
propaganda-methode welke er uitsluitelijk
op gericht was door het handig verspreiden
van slagwoorden en tendentieuze berichtge
ving eene atmosfeer te vestigen volledig
doordrongen van nazi-opvattingen Ons
volk neeft hem niet gevolgd en steeds het
kaf van het koren weten te scheiden en het
is ook nu nog veel te nuchter en te gezond
van oordeel om zich te laten vangen...
De politiek van uiterst Jinks is wer
kelijk heel laag gevallen om een man
als de Koning is. zoo laf te bekam
pen met alle middelen zelfs met leugens en
laster Maar ook de meer gematigden als de
liberalen, daarom niet minder sectarisch wel
integendeel, aarzelen niet deze methode aan
te kleven en voor te staan. Het is anders nog
verwonderlijk dat zij ziph zoo volledig ver
geten hebben en hun gewone manier van
kat - uit - den - boomkijkerii» hebben laten
gasn
De minister van economische zaken
ligt in de patatten met zijn prijzen
politiek en 't en is ook geen wonder;
als ge n'en strooper jachtwachter maakt
moogt ge op uw twee ooren slapen niet waar.
Als de minister te goeder trouw meende dat
het volstond de betrokken organisaties zelf de
prijzen van groenten en fruit te laten vast
stellen opdat ze zouden geeerbiedigd worden
door de aangesloten leden dan heeft hij hier
bewezen de Belgen niet goed te kennen
Er is geen verbetering gekomen en daarom
zullen de prijzen maar weerom op de ge
wone manier vastgesteld worden en geldig
zijn voor de lezers van den «moniteur». Va
derlandsliefde. Burgerzin en Solidariteit zijn
schoone deugden die echter maar toegepast
worden door velen als hunne porte-monnee
er niet bij te pas komt
De massa-betooging voor uitzuive
ring door het volksgerecht, welke
iaat het ons maar zeggen een zeer
deftig verloop had en diep in de tweehon
derd mannen en vrouwen groepeerde lag ook
bijna in de patatten, kwestie van die roode
vaan die er bij gesleept werd Dat was voor
waar een zeer onhandige zet vanwege den
inrichter en heeft de oogen van enkelen die
ziende blind bleven doen opengaan Werke
lijk de goe-Eemeente laat zich niet langer
om den tuin leiden en komt op voor zuive
ring langs wettdijken weg en voor iedereen
d:e zijn vingers verbrand heeft hij roepe dan
neg zoo hard 1
Da-ag Kabouter.
Conferentie van Monseigneur Colle
over LEOPOLD Hl
De ruime zaal van het College was nok-
vol om den Hoogeerwaarden spreker toe te
juichen bij zijn intrede.
Hij was vergezeld van ZZ. EE. HH. Deken
en Principaal, en de Heer Voorzitter van
het Davidsfonds. Zeer talrijk waren de voor
aanstaande figuren die wij in de zaal hebben
bemerkt, en de Heer Voorzitter kon dan ook
zijn blijdschap niet verduiken wanneer hij
het woord nam voor die zoo gevulde en zoo
sympathieke zaal om Monseigneur Colle. Aal
moezenier aan het Koninklijk hof te verwel
komen.
In korte woorden toonde hij aan hoe het
Davidsfonds getrouw aan zijn leuze was
Op Godsdienstig gebied verwacht hij in 't
kort te mogen aankondigen een voordracht
door E. H. Schoorens over Buchenwald. ten
oordeele van de kerk die hij moet bouwen.
Taalkundig wordt een reeks Engelsche lessen
gegeven ieder Vrijdag in 't College te 8 uur;
en Vaderlandsch verleent hij onmiddeiijk liet
woord aan Monseigneur die over de hoogste
persoonlijkheid van ons vaderland het
woord zal voeren. Hij verzoekt ons echter
er bij te voegen dat hij vergeten heeft aan
te kondigen dat in T begin van volgende
maand De Heer De Vleeschauwer, gewezen
minister van Coloniën ons een voordracht
zal komen geven over de belangrijke kwes
tie van onzen Congo.
Monseigneur Colle heeft ons daarna ge
durende ruim twee uren en half onderhouden
en verteld over onzen Koning, zijn uitne
mend en vast karakter, en zijn toewijding
aan zijn vclk voor wie hij zich alle offers
heeft willen getroosten.
Al de huidige opwerpingen tegen den Ko
ning heeft hij zoo gemakkelijk weerlegd, en
heeft ons vooral op de hoede gezet tegen leu
gens en lasterpraat, door ons te doen inzien
dat voor wat het Koninklijk Hof aangaat
meer dan elders de spreuk geldig is Die
het weet zegt het niet. en die het zegt weet
het niet.
Iedere aanwezige zal zich wel herinneren
hoe typisch op dat gebied was wat hij ver
telde over Heer Dokter Leboeuf die langs
zijn dochter om: (die hij nooit heeft gehad)
zou gesproken hebben twee jaar na zijn dood
De groote stilte en de spontane applausen
in de zaal bewezen genoeg hoe iedereen ge
boeid bleef door de interessante manier waar
op de Hoogeerwaarden spreker den persoon
van den Koning ons ln het ware daglicht
stelde en voor wien hij in het hart van ieder
toehoorder een warme sympathie en diepe
genegenheid heeft doen groeien.
Wij danken Monseigneur Colle. en het in
richtend comité van het Davidsfonds voor
dien zeer aangenamen avond.
talrijke vereerders van het H. Hart. Vlaggen
muzieken, jeugdorganisaties, kinderen vol
wassenen en daarbij die bonte kleurschake
ring van bloemen in hun rijke variatie van
kleuren.
In de kerk werd het een feeërie van bloe
menweelde en kleurenpracht rondom het
hoogvereven beeld van het H. Hart waar
rond die talrijke blijken van innige dank
baarheid en liefdevolle hulde werden ge
schaard onder de aanhoudende lofzangen van
die groote menigte die de zoo ruime kerk
tot in de hoekjes wist te vullen.
Het was een dag van diepe vroomheid,
grootsche hulde en welgemeende dankbaar
heid en de bevolking van Ninove mag ervan
verzekerd zijn dat aan die hulde en die be
geestering de allergrootste bescherming en
den milden zegen van het H. Hart zal be
antwoorden.
Dit jaar konden de Ninovieters voor de
eerste maal hun prachtigen bloemenstoet in
richten in een stad bevrijd van dwingelandij
zonder schrik voor zoogezegde tuchtmaatre
gelen.
We zagen dan ook op de Graanmarkt een
machtige on prachtige ontploaing vao die
O Vlaanderland, o zonneland,
Waar zon zelfs straalt bij neveldagen.
Wijl zelve gij in Uwen schoot
Het lieflijk zonnelicht mog dragen
O Vlaanderland. o droomenland.
Waar waken nog mag droomen heeten.
Wen gij. waar gij mijn denken kust.
De pijn van leven doet vergeten
O Vlaanderland. ik heb U lief
Als zwerveling ben ik gekomen
En gij hebt mij vol teederheid
Als een der Uwen aangenomen.
Waarom mocht ik Uw kind niet zijn
En in Uw teere moederarmen.
Zacht sluim'rend als Uw eigen zoon
Mijn liefdedragend harte warmen
- Het leven spreekt zijn hoog bevel
Het rukt mij van Uw boesem los -
Het ruk mij van Uw boezem los -
Ik moet. maar kan niet van U scheiden
En toch... het moet - al breekt mijn hart
Het snijdend vonnis is gesproken -
Maar scheurt het mij ook van Uw borst.
Nooit wordt de liefdeband gebroken
Vaarwel, Vaarwel 1 Tot wederzien
Vaarwel, mijn land van zoete droomen -
Van zielestreelend zonnelicht -
Eens zal ik juichend wederkomen
A. Maris, Outer. 5-6-'45.
Verleden Zondag werd een grootsche en
ontroerende volkshulde gebracht aan «Pilot-
olficer» Alfred Staels. Samen met zijn broer
Marcel was hij er in 1940 in geslaagd Enge
land te bereiken, waar de twee jonge hoog
studenten dienst namen bij de koninklijke
Engelsche luchtmacht. Terwijl Alfred nu en
kele dagen verlof thuis doorbrengt, mocht
hij een plechtig en verdiend eerebetoon in
ontvangst nemen. Inderdaad, de jonge luite
nant heeft als mitrailleur in een lancaster
bommenwerper 30 raids uitgevoerd op Duit
sche industriesteden; op ééndezer vluchten
kon hij een vijandelijke schroeflooze nacht
jager neerschieten.
Zondagvoormiddag werd de gevierde held
en diens familie ten huize afgehaald door de
notabelen en de maatschappijen der gemeen
te om in stoet naar de kerk geleid te worden
alwaar een solemneele mis werd opgedragen
Aan het monument der gesneuvelden had er
vervolgens een korte plechtigheid plaats
waarna de optocht naar het gemeentehuis
trok. waar de eerewijn werd aangeboden. Dr.
Van Bever en burgemeester Notaris Cosyns
hielden er een gelegenheidsrede, waarop dhr
Staels een dankwoord tot de talrijke menig
te richtte. Ook sprak hij in het Engelsch en
kele woorden tot zijn wapenmakkers der R.
A. F., die vertegenwoordigd was. Vervolgens
werd luitenant Staels door de bevlagde en
versierde straten en bedolven onder bloemen,
naar huis gebracht, alwaar er in den namid
dag allerhande volks-vermakelijkheden door
gingen.
Wij wenschen Luitenant Staels van harte
geluk om zijn moedige wapenfeiten en be
houden terugkomst in het Vaderland.