Eerste Verjaardag en titan
In dienst van de
menschelijke waardigheid
Drukker-U itgever
R. LUYSTERMAN-HAELTERMAN
Negentiende 'Jaargang.
Wie zou niet met vreugde terugden
ken aan den 3de September 1944, dien
blijden Zondag waarop wij vol verwach
ting over de nakende verlossing opvol-
genlijk het nieuws boorden dat de En-
gelschen naderden Zij waren 's namid
dags reeds in Doornijk in Ronse
in Lessen !...in Geeraardsbergen ...in
Edingen ...de mare liep rond en 't was
als zagen wij, na maanden lang geklotst
te zijn geweest op de baren van een on
heilspellende zee, eindelijk de zonnige
kusten naderen van 't beloofde land.
En 's namiddags rond 5 uur, dat ei
genaardige, overstelpende geluid van de
pantser- en rupswagens die in onafge
broken tempo langsom de stad ons in
palmden en voorbijsnoerden naar Aalst
en naar Brussei. haast tegelijk die eer
ste pantserwagen die, vol bloemen, naar
het midden van de stad kwam en die
zoo geestdriftig werd onthaald dat de
mannen haast hun zending gingen ver
geten. Bevrijding
Wat een prachtig oogenblik, vol van
verlichting en zwaar van beloften Een
nieuwe tijd brak aan want, welhaast,
hoe zou het anders kunnen zou heel
het grondgebied worden schoongevaagd
en de oorlog tot zijn uite-ste eind voe
ren de totale nederlaag van Duitsch-
land de capitulatie.
Helaas, we waren nog niet aan 't eind
van onze moeilijkheden. Weinige dagen
duurde het of daar vielen de eerste V-
wapens van Duitschland op onzen bo
dem. Het tragische uur van Antwerpen
en Luik was aangebroken, het uur ook
van het blinde risico voor heel het land.
Hoeveel zijn er gevallen, hoeveel slacht
offers hebben die gevergd, hoeveel pui-
nen hebben zij verocrzaakt Nog we
ten wij dit niet met zekerheid maar wij
hebben allen den angst gekend van het
verraderlijk geronk der vliegende bom
en de onbehaaglijke verrassing van de
ontploffing der stratosfeerbom. Daarbij
kwam nog het wanhopig offensief van
één der beste Duitsche veldheeren, von
Rundstedt. die duizenden menschen van
het Luiksche en Luxemburgsche verras
te. op de vlucht dreef of onder de pui-
nen van hunne haardsteden gevangen
hield. Drie weken, vier weken lang heb
ben menschen, in een kelder zich moe
ien schuilhouden met als gezellen den
angst, den honger en zelfs de dood.
Doch eindelijk kwam dan voorgoed het
breken der duitsche militaire macht en
het ontzetten van gansch om grondge
bied. De lentezon scheen heider en lach
te over het wederom vritgeworden va
derland
Morgen herdenken wij het stralend
vooruitzicht dat we. een jaar geleden
bij 't naderen der geallieerde legers
koesterden en wij hernieuwen onze
dankbare herinnering aan dezen die
zich opofferden om het te verwezenlij
ken, aan allen, zopder onderscheid van
kwaliteit, ras of taal. aan de levenden
zoowel als aan de dooden. In kristelij-
ken zin immers blijven wij één met al
len, en wij denken piëteitsvol en diep
over het levensoffer van vele dierbaren
na.
Wij denken na over de hpaden die
tusschen ons bestaan, over de die
op ons rust om den fakkel <p*er te ne
men en voort te dragen, ja wgertoeid en
standvastigheid.
Voltaire schreef ergend dat 4e wereld
uit twee deelen bestaat de bedriegers
en de bedrogenen. Doch Voltaire was
een sarcastische sceptieker, een spotter
die zijn fijne speurzin sleehts gebruikte
om wat mis was aan te ktjtyten en wat
goed was verdacht te makeroWij deelen
zijn opvatting niet omdat wij weten dat
ook goede stroomingen in de wereld zijn
ja zelfs dat overal, in alle gedachten-
strooming wel iets goeds te ontwaren
valt doch dat alleen de menschelijke ge
breken oorzaak zijn van de jammerlijke
afwijkingen die men ook overal ontdekt
Een jaar geleden straalde in ons de
hoop op betere dagén en wij stelden ons
voor dat we onmiddellijk zouden aan
"t werk togen tot het opruimen van de
puinen van het oude, e» oprichten
van een nieuw en luchtig tjehoon ge-
bouy. En inderdaad, wijbevonden ons
in een zeer begunstigde positie ten over
staan van heel Europa. Vergeleken bij
al de in den oorlog betrokken landen
was België oprecht bevoorrecht, als bij
mirakel gespaard van zeer groot onheil,
van ondergang. Het grootste deel van
ons leger was sinds lang uit krijgsge
vangenschap teruggekeerd. (Alleen Wal
lonië was op dit gebied min goed be
deeld). De spoor- en waterwegen waren
weinig beschadigd en om zoo te zeggen
iedereen was paraat om onmiddellijk
den arbeid aan te vangen al was het dan
nog in een kleiner tempo dan vroeger.
Doch wij moesten één zaak verwezen
lijken den terugkeer tot de orde en de
wettelijkheid.
En daaraan hebben wij gefaald.
Oh wij denken niet alleen aan het
vergrijp van den enkeling. Wanneer wij
spreken over terugkeer tot de orde en
de wettelijkheid dan gaat ons gedacht
over al de vormen van het publiek le
ven, over de administratie, de economie
en de politiek. Het was niet zonder in
zicht dat wij verleden jaar, kort na de
bevrijding schreven dat wij meer te
presteeren hebben, in de eerstkomende
maanden, om den vrede te winnen dan
wij in vier jaren hadden moeten doen
om van den vijand verlost te worden.
Want dèt den vrede winnen, dat zal
uitsluitend w» werk zijn.
En wat moeten wij daarom doen
De geschokte orde herstellen. De vij
and heeft maatregelen genomen die ons
administratief appaiaat hebben gewij
zigd. Die maatregelen, nam hij, of deed.
of liet ze nemen omdat zij in rijn voor
deel waren. Niet alleen vele personen
weiden daardoor in hunne rechten ge
krenkt maar ook den geest van de admi
nistratie werd daardoor gewijzigd zoo
als b. v. in zake verdeeling van conti-
genten of hen vaststellen van prijzen en
ioonen.
De vijand heeft ook propaganda ge
voerd en we weten al het leed dat ons
dit heeft bezorgd en hoe diep de gevol
gen daarvoor geweest zijn.
Eindelijk hebben de oorlogsomstan
digheden en de door de administratie
en de duitschers opgelegde maatregelen,
het mogelijk of soms mogelijk gemaakt
buiten alle reglementen om, een indus-
trieele of commercieele aktivrteii aan
den dag te leggen die dan voor natuur
lijk gevolg kreeg, het verwezenlijken
van ongerechtvaardigde winsten, wat
in andere woorden zooveel beteekend
als het uitbuiten van den verbruiker.
Om tegen dit alles in te gaan, cm tot
betere verhoudingen te komen, om een
gezondere lucht in het land te hebben,
moesten we onmiddellijk na den oorlog
blijk hebben gegeven van een waren en
geest van rechtvaardigheid. En.
daar zal iedereen wellicht van
getuigen, die geest is ver te zoeken.
Noch in de zuivering, noch in den han
del. noch in de toekenning van contin
genten of vergunningen hebben wij tot
hiertoe de rechvaardigheid als eerste
kenmerk kunnen bespeuren. Geld is de
wet, maar geld om gék! is ook een oor
zaak üoe is het moge
lijk dat niet beter te begrijpen, dat men
niet klaarder inziet hoe men de daad
van eenieder, zooveel malen herhaald
het land, oorzaak is van de moeilijkhe
den van allen. Wanneer de collectisiteit
toegeeft aan het argument geld dan
wordt de werld oprecht zooals Voltaire
zich die voorstelde.
Bij. deze eerste verjaring van de be
vrijding stellen wij «set spijt vast dat
wij nog niets openlijks en kordaat heb
ben gedaan om onszelf te bevrijden van
den verderfelijken geestelijken nasleep
van vier jaren bezetting.
Laat ons den wensch uitdrukken dat
wij tot inkeer komen voor het te laat is
en dat wij ons eindelijk voorgoed zou
den keeren naai wat eerlijk is en be
trouwbaar.
Vraagt overal de fijne bieren
der BROUWERIJ AS ALE
Vertegenwoordiger
O. Dammekens, Ninove.
We leven voorzeker in een tijd waar
in niemand zich rekenschap kan geven
van wat te gebeuren staat.
Reeds voor den oorlog zagen we toe
standen die op verre na niet strookten
met onze katholieke overtuiging en ze
ker niet met onze principen van geloo-
vige menschen.
We vragen ons terecht af wat de toe
komst ons brengen zal voor de werklie
denstand. Zal men voortgaan, met den
arbeider te beschouwer» als een minder
waardig onderdeel van de groote be-
drijfsmachiène Zai men voortgaan
met den arbeidersstand te misbruiken
met uiteindelijk doel, politieke munt ie
slaan uit de mistevredenheid die er
heerscht Zal men er dan nooit aan
denken persoonlijke belangen te offeren
aan deze van de gansche maatschappij
Ten allen tijde hebben de arbeiders
zich laten misleiden door beloften en
schoone woorden, omdat het meer dan
vast staat dat den arbeidersstand als
het ware getrokken wordt door het
godsdienstloos en materialistisch socia
lisme en communisme. En nochtans, ie-
deren arbeider, iedere mensch kent een
schroomelijke nood, zelfs wanneer vol
daan is aan de eischen van de mensche-
lijae natuur, wanneer een betrekkelijke
welstand wordt bezorgd aan hem die
door zijn verstand koning van de schep
ping moet zijn. Of heeft de werkman
geen zie? meer, alleen maar om het feit
dat zulks wordt ontkend Zijn zij zelf
die dat over daken uitschreeuwen, er
wel degelijk van overtuigd
Het is een feit, we gaan naar een
nieuwen tijd. De arbeidersstand neemt
zijn plaats in de maatschappij in, niet
als onmondige klasse, maar als een
KLOKKEKLANKEN
Ik ben er deze week ne keer op
uit getrokken om wat meer te
vernemen over de bevrijdings
feesten van Zondag aanstaande en het
iniatief van Solidariteit Het toeval
wou dat de eerste kennis welke ik hier
over polste n'en echten weerstander was
geenen van den vierden September en
volgende weken, maar n'en echten, ee-
nen van onder de bezetting met haar op
zijn tanden en wilskracht in zijn oogen.
Ik viel maar direct met de deur in huis
en vroeg op den man af wat hij dacht
over de werking van Solidariteit
Kabouterken zei hij van waar komde gij
nu eigenlijk of komt ge mij misschien
voor 't lapje houden?Ik keek een beet
je raar en zoo onnoozel en onschuldig
als het maar eenigzins kon deed ik hem
opmerken dat er den dag van vandaag
over die kwestie veel gesproken werd
en dat er veel menschen waren, de groo
te meerderheid nog wel hier te Ninove,
die voor dit organisme veel sympathie
gevoelden Mijn woorden waren nog
niet goed uitgesprogen of die echte weer
stander werd echt koleirig Zoo, ven
tje kwam het er uit. als ge peinst
dat ons Ninovieters zich daaraan nog la
ten vangen dan zijt ge niet goed op de
hoogte Het is een publiek geheim
dat Solidariteit eene stichting is van
het O. F. Welnu het Onafhankelijkheids
front zelf is er gekomen op initiatief
van de Kommunistische Partij geduren-"
de de bezetting. Maar vergeet ge soms
dat het heelemaal in de lijn ligt van de
Kommunistische Partij overal kernen
te vormen en binnen te dringen onder
een of andere vermomming, of leest ge
misschien uw Denderklok niet regel
matig Als ik u zeg dat Solidariteit»
niets anders is dan een kommunistische
vliegenvanger dan moogt ge me vrij
gelooven !...enweg wou hij. Nog ne
pink, zei ik, hoe komt het dan dat er in
dat bestuur menschen zitten waarvan ik
goed weet dat ze toch geen communis
ten zijn Kabouter vent, nu is 't ge
noeg... dat bewijst alleen maar dat die
menschen meenen dat ze te slim zijn of
dat ze te dom zijn of alleen maar dat ze
niet zin wat ze willen schijnen L.Als
ge 't nu nog niet beet hebt dan is het
stand die bewust is van zijn recht op
medezeggingschap, steunend op de men
schelijke waardigheid van ieder indivi
du. De toekomst staat in het teeken van
die waardigheid, ontegensprekelijk 1 Is
het niet treffend dat het machtige Ame
rika in de Vereenigde Staten, leiders
kent als Truman, die spiekend van den
heropbouw van de werldorde, niet aar
zelt te verklaren lts het teeken van
de Menschelijke waardigheid
De arbeider heeft in het verleden in
de maatschappij geleefd als minderwaar
dige, zoodanig, dat geen. rekening werd
gehouden met de rechten van zijn per
soon en zijn familie. Weliswaar was hij
onderworpen aan de belangen van het
kapitaal, aan de belangen van de klasse
socialisme aan de belangen van het
nazisme, fasicme, communisme, die ten
andere niets minder zijn dan de onder
drukkers en de verdrukkers van het
volk. Wat kregen we immers uit den
volksmond te hoor en' Rood of geen
brood. Als ge rijk zijt moogt ge alles,
De Staat is alles, gij zijt niets
Vandaar ellende en armoede, haat en
verbittering geen hoop meer, geen uit
zicht, géén geweten, géén geloof meer
Stilaan werden alleen stoffelijke belan
gen nagestreefd en zedelijke verplich
tingen uit het oog verloren. Gedaan met
alle broederlijkheid, gedaan met den
vrede
Maar nu, nu we op den drempel staan
van een nieuwen tijd, ook gedaan met
alle laksheid en braaf toezien. Een re-
volutionnaire geest dient te ontstaan in
de rangen der arbeiders. Niet de revolu
tie van het geweld in dienst van het
geld en de dictatuur, maar in dienst van
de menschelijke waardigheid.
omdat uw kabouterverstand er te klein
voor is Salut en de kost
Ik geloof dat w'er dézen keer
zullen op zijn met onzen derden
minister van Justitie. Dat is de
man zie die er moest komen om de re
pressie op praktische wijze te doen op
schieten De groote schuldigen zegt hij
moeten snel en hard getroffen worden
en de kleine kollaborateurkens, deze
die een straf van minder dan vijf jaar
verdiend hebben zullen de gelegenheid
krijgen eene minnelijke regeling te tref
fen Potdorie, moesten ministers Ver
beet of du Bus in hunnen tijd zoo iets
voorgesteld hebben er zou in den senaat
een huilconcert van belang opgegaan
zijn Overlegt dat eens goed waar dat
naar toe gaat Ne sukkeleer-collabo-
rateur dus eenen met ne platten porte
monnee moet voor drie, vier jaar de
doos in en ne chicard-collaborateur koopt
zijn vrijstelling zoo maar af aan den
overeen te komen losprijs Onze mi
nister van Justitie heeft zijn roeping ge
mist want dat was de gedroomde man
om aan het hoofd te staan van Prijzen
en Loonen Nu zal hij de leiding ne
men van de zwarte markt
Onze minister van Buitenland-
sche Zaken heeft het deze week
ook niet onder de markt gehad
nopens het beleid van zijn departemen
ten De Interpellanten van den Senaat
hebben hem kort en wel te verstaan ge
geven dat ons land veel ten achter staat
voor wat betreft de van Duitschland te
eischen schadevergoeding en de te ne
men veiligheidsmaatregelen en dat
allemaal wegens de drukke bezigheden
vervolgt op 2 blad.
den.
Nu zien wij dat wel, buiten veel an
dere dingen die wonder zijn. Als een
koning die in het Land niet mag komen
omdat hij geen verrader was; een De-
grele die in het Land moet komen om
dat hij wel een verrader was, nen Rik
De Man die vergeten wordt als God in
Frankrijk al was hij politiek collabora
teur in den overtreffenden trap; en dat
er geen economische colaborateurs kun
nen gestraft worden omdat de staat
de grootste was. Sakker, sakker, sak
ker en dat onder Van Acker
Prijs per nummer 1 fr.
Koepoortstraat, 10.
NINOVE
OP DEN UITKIJK
Het schijnt dat wij toekomende jaar
de televisie zullen hebben. Het be
stond al vroeger en het doek waarop
het beeld verscheen was zoo groot als
een visietkaartje.
Nu spreken ze van de afmetingen van
een blad van de gazet. Maar |iet kan
toch allemaal niet helpen.
Vroeger in de gazet vertelden ze ons
de waarheden die ze gaarne kwijt
waren en over wat we best niet wisten
werd er gezwegen als vermoord,
De radio kwam en 't was weer het
zelfde. Ze verteüe» het eene en verzwij
gen het andere naar gelang het in het
kraam der hooge oomes past.
De televisie zal juist weer hetzelfde
zijn. Ze zullen ons laten zien wat ze
gaarne gezien hebben. Mijnheer zal op
het doek verschijnen dans sa position
la plus avantageuse als hij bezig is met
deugenieterij af te werken zullen wij
hem niet te zien krijgen.
De televisie zou moeten uitgevonden
v/orden zoodanig dat we bij de tafel in
ons keuken het doen en laten kunnen
afkijken van dezen of genen grooten
menheer die beweert een rol te spelen
op het wereldtooneei.
Ge moogt gerust zijn die komt er
nooit. De uitvinder die hem daaraan
durft riskeeren gaat den bak in voor
honderd jaar boven zijn leven.
Eeuwig en altijd zullen ze de men
schen een rad voor de oogen draaien,
ze wijs maken dat ze alles weten, alles
mogen weten en moeten weten... wat
ons belieft, peinzen ze er stillekens bij.
Vroeger moest, wie de waarheid wil
de kennen, tusschen de lijnen kunnen
lezen. Met de rjwlio moet ge tusschen de
woorden kunnen hooren en roet de tele
visie zult ge tusschen de beelden moeten
kunnen kijken, 't Zou er anders zoo bont
niet mogen toegaan Kijk ne keer
Onze nieuwe minister van justitie, dat
was er nu eens een goede, de eerste na
de bezetting.
Nu ging de justicie ne keer just
zijn
Menschen met slecht humeur hebben
hem verweten dat zijn madame-advo
caat zijn winstgevend postje voortzet,
dat hij, voor hij minister was, aan de
justitie bekleedde.
Om daar op te reclameeren moet ge
een slecht karakter hebben.
Wij zijn er lang aan gewoon dat de
«cumuls» verboden zijn voor de kleinen
die met moeite hun droog brood verl
dienen.
Ne piocheur aan den ijzeren weg zijn
vrouw mag geen winkelken hebben om
ne cent bij te verdienen. Als ge groot en
sterk genoeg zijt om van u af te bijten
moogt ge wel een stielken bij doen.
In Septembre van 26 Oogst schrijft
er daar iemand een open brief asm den
minister van justitie om hem een mis
bruik aan te klagen.Hij noemt met voor
naam en familienaam en adres nen men
heer van Brussel die onder de bezetting
op zeer vriendschappelijken voet leefde
met de moffen en met hen schoon geld.
heeft verdiend. Die iemand behoorde
tot de Weerstand en had dien colla
borates ingerekend In dien tijd ge
raakte gelijk wie gemakkelijk binnen
maar niet gemakkelijk buiten.
Op alle regels zijn er uitzonderingen
en de meneer in kwestie was zoo rap
buiten als binnen. Hij had immers een
cousin die ook van de weerstand was
een zekere Marcel Grégoire wiens ma-'
dame ook advokaat is enz. enz.
In den tijd öai ministers zelfrespect
hadden, en de menschen respect voor de
ministers gebeurde zooiets niet.
Familie is familie en St. Job is met
zijn volk, daar valt niet op. Maar als ge
zulke karweitjes uitgevoerd hebt neemt
ge het postje niet op van opperbaas vin
alle vrederechters en rechters van het
land om integraal recht te doen gesehie*
Postchekrekening n' 1862,54
Handelsregister Aalst nr 1093
