Prachtig Poaccifecst
F. 0. NINOVE II -- NÜKERIE
Het Davidsfonds ia
wezen ei werking
Als een jongen van een meisje houdt
ter» eti *vint igsfe jaa»yarig
Prijs per nummer 1,25 fr
CHRISTEN, VLAAMSCH EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheokrekemng 1862.54 Orwkker-Uitgever R. LUYSTERMAN-HAELTERMAN, Koepoortstraat 10 Ninove Handelsregister Aalst 1093.
Feestzaal ONS HUIS ZONDAG 26 OKTOBER1947
Droef si raat, Ninove te 6 uur
door Arbeid en Ku ist uit Aalst
lustig zangspel in 3 bedrijven, doo. Arie Entbroukx
PRIJZEN DER PLAATSEN Kaarten in ONS HUIS
20 en 15 fr. vanaf Zondag 19 Oktober
Nurrneren bij het aankopen der kaarten
Ei worden geen kaarten ten huize aang- boden.
K. B. V. B.
Zondag 19 Oktober 1947
te 15 uur
GROTE KAMPIOENSCHAPSMATCHEN
SUPPORTERS komt (alrijk en sportief onze hoopvolle jongens aanmoedi
gen.
Vervolg
Practische Mogelijkheden
Art. 3 van de algemene statuten zegt
daarover
De vereniging wendt alle passen
de middelen aan om dit doel te be
reiken. onder andere de uitgave van
boenen en liederen, het stichten en
steunen van bibliotheken, het ïn-
richen van feestavonden, muziek
uitvoeringen, voordrachten, leergan
gen, studiekringen, het aanmoedigen
van jonge, verdienstelijke, letter
kundigen. het uitloven van prijzen
ter bevordering van de beschaafde
schrijf- en spreektaal, enz...»
Een dei voornaamste middelen is de
verspreiding van goede lectuur.
Bij zijn inrichting stichtte hei Davids-
fonds een eigen reeks boekenuitgaven.
waarvan aanvankelijk alle. en nader-
iiand de verkozen nummers aan de le
den werden toegezonden. Op dit oogen-
'olik. na 72 jaren bestaan omvat die
reeks, lidmaatschap A genoemd. 350 nrs.
De uitgaven van hel Davidsfonds moe
ten in hoofdzaak volkslectuur bieden.
Het is de verheffing van het volk. dat
het met zijn werking beoogt Toch wenst
het ook de Vlaamse intellectuelen te om
vatten om de steun die hot van hen kan
krijgen, voornamelijk als bestuursleden
•an de plaatselijke afdelingen. Zij mo
gen echter niet verlangen dat de uitga
venreeks zou beantwoorden aan do ver
eisten die zij. op grond van hun meer
dere ontwikkeling zouden geneigd zijn
te stellen. Dat moeten zij kunnen toe
geven uit liefde voor hun mindere even
naaste. en uit diezelfde liefde moeten
zij bereid zijn hun kunst, hun weten
schap en talenten en de deugden van
hun hart en geest ten dienste te stellen
van de Davidsfonds-beweging. Ten an
dere. om hen terwille te zijn heeft het
Davidsfonds sinds 1919 een keurreeks
gelanceerd waarover verder nog een
woordje.
Tenslotte moeten de Davidsfonds-boe-
ken zich beperken tot romans en novel
len. in volkse toon geschreven, tot boei
ende reisverhalen en levensbeschrijvin
gen. tot pittige en vlot leesbare weten
schappelijke vulgarisatie. Soms valt het
voor dat een uitgave boven het peil staat
van de gewone lezers het is uiterst
moeilijk steeds het juiste te treffen voor
80.000 goestingen maar over elk stel
uitgaven van een gans jaar mag gezegd,
dat het alle leden meer dan voldoet,
en dat ook elk jaar het innerlijk ge
halte en de uiterlijke aanbieding weer
oen trapje hoger worden opgevoerd tot
meerdere baat van de beoogde cultuur
ontwikkeling.
In dit opzicht waren de laatste jaren
een succes op heel de lijn mooi, dege
lijk. boeiend en spotgoedkoop. Alleen
het Davidsfonds biedt dit alles tegelijk
Wie gaarne veel en goed leest, raakt
gehecht aan boeken en wil boeken be
zitten.
En waar de bibliotheek op een dorp
een ware volkshogeschool mag heten,
daar zal een goed lezer een kleine, stem-
ir ge huisbibliotheek voor een stukje ge
le houden in de gezellige huiskamer.
,aten wij eventjes een greep doen in
di succes-nummers van de zeven laatste
ji en. en het zal overduidelijk blijken
op het gebied van het innerlijk goede
en uiterlijk mooi verzorgde volksboek,
is er maar een merk «Davidsfonds»
Zie maar we houden boekenschouw
1910 De laatste Vissers (Duribreux)
Bazin en Kneckt (Utsch)
Wisselvalligheden (Duyckersi
.Novice (Rie van Iepenburg1
Op Baaimolen (Minus van Looi»
BI: Johan Van der Heyden
(Van Hemel doner
En toe!! schijnt de zon
(Rie van Iepen bum)
Geschenk van de goedheid
(Everaert
Herbert Neist (Utsch)
Goorand (Van Mieghem)
1942 Egmont (Van Roov)
Vlaanderen zendt zijn zonen uit
(Olbrechts)
Jeanke (Dewachter)
1943: De Vechter (G. Dijckhof-Ceunen
Het licht op de rots (Van Passen)
1944 Niet geroepen (Leloir)
De oude melodie (Jacxens)
1945 De harde weg (Van Hemeldonck
Wrooters (Blommaert)
Tussen twee Winters (Dussar)
De 7 flessen van den Kanunnik
(Boschmans
194(1Agnes (Van Hemeldonck)
De roman van een blinde (Bom»
Harten en klei (Wachters)
De moeilijke keuze
(Van Noordhoven)
De Ontginner (Debroey)
Naast die reeks volksboeken bestaat
er dan sinds 1929 voor de meer ontwik
kelde leden de «Keurreeks» waaruit de
inschrijvers wegens hun zogenaamd lid
maatschap B jaarlijks twee boeken ont
vangen.
In deze reeds verschenen reeds zes
en dertig nummers.
Voor de grotere kinderen en de aan
komende jeugd is er dan nog een «jeugd
reeks» (lidmaatschap C) waarin telken
jaren drie nummers het licht zien en die
in haar geheel reeds meer dan 50 doel
tjes telt.
Laten we tenslotte niet vergeten de
jaarlijkse muziekbundel (lidmaatschap
D) voor de beoefenaars van het kunst
lied.
Tot daar de boekenverspreiding.
Er is echter meer de grote macht van
het Davidsfonds bestaat in een streng
doorgevoerde decentralisatie voor de
werking van zijn plaatselijke afdelin
gen deze staan op hun gebied als zo
vele cultuurcentra.
Ean afdeling naar den geest van de
vereniging moet heel het culturele le
ven van haar leven in handen hebben
en leiden.
Niet alleen deelt zij Davidsfondsboe-
ken aan haar leden uit, maar zij organi
seert. beheert of steunt de plaatselijke
katholieke openbare bibliotheek zij be
legt voordrachtavonden, waar haar le
den kennis en ontwikkeling opdoen op
haar muziekfeesten en haar toneelavon
den moeten de leden de bloeiende
schoonheid van de kunst van hun land
genieten een studiekring, laat het zijn
een godsdienstige, kunstminnende socia
le of heemkundige, bloeit in haar schoot;
het toneel, de glorie en de kunst van
Vlaanderen, vindt in haar midden lief
hebbers. die haar voortdurende jeugd
jong houden met den adem van haar
geestdrift haar zang- of muziekkring
kan het zijn die de vreemde en zoute
loze boulevard-airtjes of te gekruide
jazz-baldadigheden uit Vlaanderen hoe
pelt met de kracht van de Vlaamse mu
zikaliteit. Alle middelen die de Davids
fondsafdelingen ten dienste staan, op
noemen is een onbegonnen werk litte
raire kransjes, inrichten van leergangen
voor beschaafdeomgangstaal. van prijs
kampen in Nederlands opstel, of in be
schaafd taalgebruik enz. Dat alles kan.
en moet in de mate van het mogelijke,
ven Davidsfonds afdeling aanwenden
om te zijn wat ze meet zijn het cul
tuurcentrum van haar omschiijving.
Is dc: invloed van de boeken uitgave
onder godsdienstig en zedelijk oogpunt
zeer groot, dan mag hetzelfde getuigd
worden van de plaatselijke werkzaam
heid van een afdeling die daarenboven
op sociaal gebied de leden sterk bein-
vloedt
Immers de jaarlijkse bijdrage is
co.' ;aag gch niden. en dc voordelen er
van 'v »rd n p liet hoogste gedreven,
zodat arm n rijk genegen zijn en gele
re iheid heb- en top te treden. Zo komen
.'11 - a jet- va cle f ai .enleving bijeen
oo dezelfde vergaderingen en feestavon
den. zij hebben voeling me L elkander,
zij leren elkander v. ire< ren en de een
heeft er broederlijk jn L ts m ,:st tic
andere, want de ene heeft niet meer of
niet minder rechten J,..: c c andere
minder gegoeden kornen in aanraking
met de beschaving van beter gestelden.
en i eze leren de noden en de waarden
ra, de r toe rt n kennen.
Samengevat kunnen we zeggen dat de
leden, benevens het rijke bezit van een
huisbibliotheekje. moeten kunnen genie-
tcn van de voordelen van de werking
die de plaatselijke afdeling zo aange
naam en zo overvloedig mogelijk moet
regelen.
De plaatselijks afdeling is de band
tussen het hoofdbestuur te Leuven en de
leden maar elke afdeling heeft de no
dige vrijheid om in volle onafhankelijk
heid te kunnen bewegen eigen bestuur,
eigen huishoudelijke verordeningen, ei
gen geldmiddelen, eigen werkregeling.
Per provincie zijn de afdelingen ge
groepeerd in gouw-, per streek in ge
westbonden.
De plaatselijke actie nog aangena
mer. nog veelwijdiger te maken, dat is
de reden van bestaan van de gouw- en
zeker van de gewestbonden. De afde
lingsbesturen moeten de gewestbond in
deze doelstelling ter wille zijn. de ge
westbonden moeten de afdelingsbestu
ren in dit opzet steunen.
Onderling zijn alle afdelingen verbon
den door dc statuten van HET Davids
fonds. Dit laatste is het dan dat. bij
monde van zijn hoofdbestuur aan het
werk over het hele land de nodige een
heid geeft in leiding en in richting. Het
is het hoofdbestuur dat de verschillen
de werkzaamheden ordent en samen
brengt. en met dat onuitgesproken, maar
tenslotte alles beheersende middel
aankweken van het stambewustzijn van
ons volk. rameit het tegen het ontvlaam-
sende franskiljonisme in Vlaanderen,
roeit het tegen-stroom-op tegen de vloed
van geloofs afval en onverschilligheid
onder ons geliefde volk en helpt het
mede opbouwen het eigen Vlaams-ka
tholieke tehuis van Vlaanderen.
Laten we nu nog even het Godsdien
stig karakter van het Davidsfonds be
lichten
vervolg op tweede blad.
kregen in een traditioneel leve België,
leve de keunink Nu WILLEN wij
leve de koning hooren.
Als de rector aan zijn derde leve
kwam heeft hij zijn speeksel ingeslikt,
zijn tong zeven maal rondgedraaid en
geroepen leve... het belgisch Vorsten
huis Heer Rector niet gefeliciteerd
hoor Vlaanderen is aan meer moed ge
woon bij zijn leiders
OP DEN UITKIJK
De Vlaamse Hogeschool te Gent heeft
dees week plechtig het academisch aar
1947-1948 ingezet.
De oude Jacobijnen der Vlaamse be
weging die door de jongeren een beetje
misprijzend geplaatst werden in de «ro
mantische periode» leven ieder jaar .net
vreugde en fierheid die heropening mee
Die vreugde en fierheid is nooit oner-
deeld. De bitterheid en de schande van
het verleden rispt op gelijk spruitjes die
niet verteren. Soms komt er ook wel iets
uit het heden en schaduw werpen op
het zonnige tafereel. De jongeren dit de
vruchten hebben geplukt van het 1 ar
de werk der ouderen noemen die ee ste
periode van den vlaamsen strijd (ro
mantisch
't Was geen romantisme 't was hc de
werkelijkheid.
De affronten die ze hebben moe en
slikken de materiele offers die ze 1 eb
ben moeten brengen waren geen rorr m-
tisme.
Ze hebben veel zelfverloochening en
veel zelfbeheersching aan den dag r. ?e-
ien leggen.
Aan eigen lijve moeten ondervin en
wat een «malheur» het was vlamhv te
zijn. Drie. vier jaar tijd moeten ve: ie-
"cn in voorbereidende klassen im
Frans te leren om daarna nog mee te
sukkelen in de studies gelijk een r an
met een houten been achter een c m-
pagnie voetvolk.
De geleerdste mensen de domste a1 ;u-
menten moeten laten naar vorenb: :n-
gen o.n den bes.aarden to. stand te be
stendigen. Zich moc.en laten zeggen !at
het Nederlands geen cultuurtaal is. dat
Gent Frans moet blijven omwille ran
de VREEMDE studenten die er sti; de
ren. De vrijheid van den père de fa
milie» laten uitspelen tegen onze heilige
vrijheid en recht. Het beruchte «jamais»
van Paul Hymans moeten slikken zon
der dat Vlaanderen reageert 't Was om
te bersten van eoleire 1 Onze hogere
standen en een groot deel van den mid
denstand zien heulen met den vijand
de fijne madametjes en juffertjes van
op de hoogte van hun beetje slecht
Frans met misprijzen op eigen volk neer
zien.
Gebrimeerd en verstoken worden om
wille van uw strijd en door eigen volk
uitgemaakt worden als een soort kwi
bus die geen verstand heeft van leven,
't Was om malheuren te doen Er zijn
er die malheuren gedaan hebben
gramschap en verbittering zijn slechte
raadgeefsters. De machtigen te lande
hebben ze verraders van hun volk ver
klaard en de opinie heeft de uitspraak
bekrachtigd.. Dat is het zwart verleden.
Maar het vlaams onderwijs van laag tot
hoog is er. Dat is het heden. Er bestaat
nog geen gelijkheid. Tijdens de bezet
ting hebben wij menigmaal moeten blo
zen over de vulgariteit van een Jan
Moedwil Nu nog moeten wij ons er
geren om den Vlaamsen radio-omroep
die meer Engels en Frans te horen geeJ't
dan Vlaams. Nog zijn er dames van
Vlaamsen bloede die vertikken Neder
lands te leren en die ons bespatten met
haar Frans als met de modder van haar
auto.
Maar zij hebben uitgediend. Vlaande
ren posseert er nevens zonder ze te be
kijken. En de rest komt ook wel in orde.
Tien jaar telt niet in het leven van
een volk.
Bij de opening der universiteit heeft
de nieuwe rector de oude vechters voor
het vlaamse recht leelijk teleurgesteld.
Hij ook heelt de vruchten geplukt van
hun werk en moet verdragen dat zij ka
rakter hebben om hem de waarheid te
zeggen als hij er geen heeff.
Hij moest natuurlijk ziin rede beslui
ten met een geestdriftig Leve de uni
versiteit. leve België, leve
De mannen van den IJzer werden ze
nuwachtig en kwaad als ze na een volsla
gen Franse redevoering nun viaams deel
De Denderklok
