BAL OP I - EREMBODEGEM
Het Bezoedelen van de Dender
Door de Periscoop
GEVELSTENEN
Huis VAN BELLE
NINOVE
Tel. 5 en 714
zo mooi als eiken.
Acht en twintigste Jaargang.
Prijs per nummer 1,9§ Pr.
Zondag 23 Mei 1954
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheckrekening 1862.54
Drukker-Uitgever R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN, Koepoortstraat, 10, Ninove
Handelsregister Aalst 1093
NEIGEM MARIAOORD - NEIGEMBOS
Op Zondag 30 Mei. viert O.L. Vrouw van Bevingen Haar schoonste Hoog
dag. - 's Namiddags te 4 uur komt Zijne Hoogwaardigheid, Monseigneur Cale-
waert, de geliefde Bisschop van Gent, Haar persoonlijk groeten en vereren.
De Lieve Madonnaheeft het zicht gekeerd naar de Denderstreek, die Zij
beheerst, en vooral op die heuglijke dag zal ze beloningen uitreiken en zaligen
al de geslachten die tot Haar zullen komen.
Omringt, op gestelde uur, Zijne Hoogwaardigheid, die de H. Moeder Gods
mee smeken zal, opdat Zij de zegengevende arm van Haar Goddelijke Zoon
zou uitreiken naar ons, bannelingen in dit dal van tranen, en zo allen, die te
genwoordig zullen zijn op Haar Hoogfeest te Bevingen, zal troosten en ver
sterken.
Daarom mannen, vrouwen en jeugdorganisaties, zullen vroom en met be
trouwen opkomen naar de kerk van Neigem, om moedig in de Mariastoet op
te stappen.
Zondag 23 Mei a.s.
Op hef Statieplein te 3 uur
KOMT ZIEN
EEN EERSTE STAP TOT DE OPLOSSING VAN
EN ZIJN VERPESTENDE GEVOLGEN
Maandag 17 Mei II. had in de Raadszaal van het stadhuis te Ninove, een zeer be
langrijke vergadering plaats, die we gerust als een eerste stap mogen beschouwen die
geplaatst wordt op de lange, lange weg naar dc uiteindelijke oplossing van het Dender-
probleem: het bezoedelen van het water met ziïn verpestende gevolgen, die voor veie
stadsgenoten een ware nachtmerrie zijn geworden.
Welkomwoord door
dh. Burgemeester Van Trimpont
Dhr. Burgemeester van onze stad, die de
functie van voorzitter waarneemt, heet allen
welkom die. door hun aanwezigheid, hun in
teresse betuigen voor het probleem van
de Dendervallei, dat door allen is gekend en
dat le Ninove katastrofale afmetingen schijnt
te zullen nemen. Het beste bewijs hiervan
was reeds, de stankdie de aanpalende
straten van de Dender verpestte, toen ver
leden week een eerste Lente-zon haar gou
den stralen over onze goede stedeuit
strooide.
Dhr. Van Trimpont richt vervolgens een
speciaal welkomwoord tot de heren Sena
toren D eStobbeleir en Van der Bruggen,
volksvertegenwoordiger Violon, de heer Ar
rondissementscommissaris en de verscheide
ne afgevaardigden van de verschillende ge
meenten die de oproep van het Gemeente
bestuur van Ninove beantwoordden.
Werden nog opgemerktdhr. Bruyninckx.
oud-volksvertegenwoordiger en schepen dei-
stad Dendermonde. dhr. Neirinckk. provin
cieraadslid. Geraardsbergen.
Dhr. Burgemeester verontschuldigd dhr.
Volksvertegenwoordiger Van den Berghe. be
let door ambtsbezigheden, aan wie hij ter
loops huide brengt om zijn moedig en noest
werken voor de oplossing van hel Dender-
probleem. vraagstuk waarover hij in 1952
een rijk-gedocumenteerde brochure liet ver
schijnen, getiteld De Dender en zijn Pro
blemen
Ook de heren Volksvertegenwoordigers De
Bunne en D'Haeseleer lieten zich veront
schuldigen.
Dhr. De Mol, stadssecretaris, gaat. op ver
zoek van dhr. Burgemeester, over tot het
aanstippen van de aanwezige afgevaardigden
der betrokken gemeenten.
Volgende steden en gemeenten hadden een
afgevaardigde gestuurd
Aat. Rebaix, Geraardsbergen. Schendelbe-
ke. Zandbergen. Appelterre-Eichem. Outer
Okegem. Welle. Aalst, Onkerzele. Giimminge
Erembodegem, Hofstade. Herdersem. Wieze,
Dendermonde en Liedekerke.
Erewijn
Dhr. Van Trimpont nodigt de aanwezigen
uit, samen met hem, de erewijn te drinken,
en heft zijn glas op het wellukken van dit
genomen initiatief dat moet leiden tot de op
nieuw gezondmaking van de Dendervallei om
dientengevolge haar bewoners de onaange
naamheden te besparen die hen thans ver
ontrusten.
Spreker verleent dan onmiddellijk het
woord aan de heer Cornelis. schepen van
Openbare Werken der Stad Nino\e.
Toespraak door dhr. Cornelis
Schepen van Openbare Werken
Ten behoeve van onze lezers geven
hier integraal de tekst weer, van
de toespraak van de hr. Cornelis.
Heren Senatoren.
Heer Volksvertegenwoordiger.
Heer Arrondissementscommissaris.
Heren Afgevaardigden
van de Gemeenten,
Laat mij vooreerst toe. U van harte te dan
ken. voor Uw aanwezigheid en het welwil
lend gevolg dat U allen hebt voorbehouden
aan de uitnodiging vanwege het Stadsbestuur
van Ninove.
Als wanneer de Gemeenteraad onzer Stad
de gedachte heeft opgevat, een samenkomst
te beleggen met afgevaardigden van alle Ste
den en Gemeenten, gelegen langsheen de
boorden van de Dender, en onze Gemeente
raad daartoe een bijzondere commissie heett
opgericht, dan is zulks met de gedachte de
gelegenheid te scheppen, nopens het vraag
stuk dat wij courant Het Denderprobleem
noemen, de verschillende zijnswijzen en be
vindingen naar voor te brengen en samen te
bundelen, opdat van daaruit een actie en
beweging zou ontstaan, er toe strekkend een
verbetering van de huidige bestaande toe
stand te bekostigen en de hogere instanties
wakker te schudden en warm te maken voor
dat vraagstuk.
de
veh
«Het Denderprobleem» beschouwen wij. op
hygiënisch gebied, van zodanig belang -.oor
de bewoners van de steden en gemeenten
langsheen de Dender gelegen, dat wij de
mening zijn toegedaan dat wij alleszins aan
onze plicht zouden tekort schieten, moesten
wij ons niet inspannen een klimaat en een
algemene volksbeweging te helpen doen ont
staan. welke vereist is opdat eens en voor
goed. onze bevolking zou worden verlost van
een steeds méér drukkende, walgelijke ver
pesting en ongezonde toestand.
De Heer Volksvertegenwoordiger Van den
Berge, aan wie ik hier terloops hulde bren
gen wil, voor de moed en standvastigheid
waarmede hij sinds lang en onvermoeid bij
de hogere instanties nopens dit probleem is
tussen gekomen, en sedert jaren tegen on
begrip en afwijzing in voor datzelfde is blij
ven voortijveren, heeft destijds een brochure
gewijd aan dit vraagstuk, getiteld De Den
der en zijn Problemenwaarin hij in een
rijke en goedgedocumenteerde uiteenzetting,
h-'t Denderprobleem in zijn geheel heeft be
handeld. namelijk op landbouwkundig, hy
drologisch. economisch en hygiënisch gebied.
Gemelde brochure, welke dagtekent meen
ik. van begin 1952. is steeds zeer actueel.
Evenwel dient er een ander probleem aan
toegevoegd te worden en wel datgene dat
wij sinds een paar jaren in overweldigende
mate bestatigen. namelijk de vieselijke en
walgelijke geuren, die de aangrenzende ste
den en gemeenten van de Dender verpesten,
welke de bevolking misselijk maken, welke
bevolking teneerdrukken en welke ook
bewoners in hun respectievelijke be
drijven schaden.
Over de oorzaken van de verpesting en
de bezoedeling van het Dendei water, zijn
reeds veel meningen geuit.
In een spreekbeurt, alhier gehouden door
de Heer Volksvertegenwoordiger Van den
Berghe. in de maand November 1953, werd
een opsomming gegeven van de mogelijke
redenen.
Hij heeft gesproken over het niet-oprich-
ten Vn zuiveringsstations langsheen de Den
der. Hij heeft gesproken van afvalwater van
de verschillende fabrieken, nijverheden wel
ke in groot getal langsheen de Dender wer
den opgericht.
Hij heeft gesproken over het niet-bagge-
ren van de Dender en onderhoudswerken van
beken en afwateringen. Dit alles is zeer juist
Een feit is zeker het massale uitmoorden
van de vis op de Dender en de walgelijke
geuren en giftige uitwasemingen die zijn
water op sommige tijdstippen verspreid, heb
ben de bevolking van onze stad cn zeker van
belanghebbende steden en gemeenten
oerd en een rechtmatige verontwaardi -
ging opgewekt.
De man van de straat, zonder technische
kennis of voorlichting, ziet de zaken zoals
ze heeft zien tot stand komen en zoals
de toestand hier momenteel te Ninove
kennen.
Ten overstaan van de schandalige uitmoor-
dingen van de vis op de Dender, is de rede
nering van de man van de straat heel juist.
Hij zegt namelijk het volgende
Sinds meer dan 50 jaar staan er fabrieken
langs de boorden van de Dender.
Sinds jaren en nog jaren lozen de langs
zijn boorden gelegen steden en gemeenten
hun rioolwater in zijn bedding.
Jaarlijks deed er zich wel enige malen een
bedwelming voor van de vis. dit voorname
lijk in de hooitijd, bij onweders met gewel
dige regens, of in de loop van de maand
Oktober, bij het in werking treden der sui
kerfabrieken, doch de vis stierf niet tenge
volge van de lozing van de suikerfabrieken
in de Dender, maar was enkel bedwelmd.
De man van de straat vervolgt zijn rede
nering en constateert dat de vis in het pand
van de Dender, gelegen boven het sluis van
Geraardsbergen. niet aan vergiftiging on
derhevig is en er geen vissterfte wordt waar
genomen.
Evenmin, zegt hij, kent men aldaar de
verpestende geur die liet water verspreid in
het pand gelegen beneden de sluis van Ge
raardsbergen en de oorzaak, vervolgt hij.
zeer
be
hij
wij
Ik heb in de gazet gelezen dat Mr Lalle-
mand in de Rode Vaan aan zelfkritiek ge
daan heeft.
Ik heb het in de Rode Vaan niet gelezen
en weet het dus maar van horen zeggen.
Vroeger heb ik wel eens de Rode Vaan
gelezen, 't Was in de tijd na de bevrijding.
Bij de genade van een communistisch minis
ter had de Rode Vaan - Drapeau Rouge, al
leen gazettenpapier. De Rode Vaan werd u
letterlijk naar het hoofd gegooid terwijl al
de andere bladen alle overschotjes van pa
pier bijeen zochten en verschenen in een
formaat dat onwillekeurig deed denken aan
een dameszakdoekje. Kwestie de oude klan
ten te bedienen.
Ik heb het communisme nooit die «coup
du Père Francois» kunnen vergeven. Het was
een typische belevenis van de communisti
sche opvatting over de vrijheid van de Pers
en dat onmiddellijk na de gemeenschap
pelijke strijd tegen de gemeenschappelijke
vijand.
't Is tien jaar geleden, maar een echte Vla
ming vergeet niet, nog in geen dertig jaar.
Mr Lailemand heeft dus in het openbaar
zijn biecht gesproken, 't Is een daad van
moed en zelfopoffering vanwege iemand die,
nog om de duivel niet, zijn private biecht
zou spreken in de biechtstoel.
Er is anders niet veel te snappen van de
fouten en zonden die hij opbiecht. Het kan
niet anders.
Het is niet omdat de leiders slechts ge
werkt hebben dat het communisme terrein
verliest, 't Is omwille van de marchandise
zelf. Normale mensen houden niet van die
vreemde kost die meer bepaald geschikt is
voor mensen die vijfhonderd jaar achteruit
zijn op de beschaving.
De stemmen die het communisme hier be
haald heeft zijn blijken \an sympathie voor
de plaatseljke leider zo hier. zo elders. De
leider is verplicht zijn mea culpa te kloppen
om de eer van de lering te dekken. De op
perste leider hier te lande, is de opperste
leider niet. Die woont ergens elders in het
buitenland.
In de C.V.P. is het helemaal anders om.
De leiding, de vlag van de partij, dekt niet
de marchandies. De mardhandies dekt de
vlag.
De C.V.P. kiezer geeft zijn stem niet aan
de persoon maar aan de lering.
Die lering, vervat in Rerum Novarum en
Quadragesimo Anno, staat hoog boven alle
kritiek verheven. Daar moet niet veel aan
veranderd of verbeterd worden, gelijk aan
de lering van Karl Marx. De tegenstrevers
zelf vinden er niets op af te dingen. Zij ge
baren dat zij ze niet kennen.
In de C.V.P. is de leiding werkelijk het
oppergezag. Zij krijgt geen bevelen van ge
lijk wie en is zelf gewapend met een ïmpe-
rativum categoricum die veel weg heeft van
de jupiter tonaus uit het oude heidendom.
Fout bekennen is altijd een lastige zaak.
Als gij niet moet,, doet gij het niet. Als gij
het hoogste gezag zijt en weet dal niemand
bevoegd is om u uw misstappen onder de
neus te wrijven, zijt gij tamelijk gerust.
Er moet nochtans een zondebok zijn. Die
wordt gezocht in alle hoeken en kanten waar
hij niet te vinden is.
Na meer dan een maand zoeken is hij nog
altijd niet gevonden. De kunst om onder te
duiken is sinds de laatste oorlog zeer ont
wikkeld. Weldra zal hij vergeten zijn.
Gewoonlijk is de tegenstrever daar om
iemand zijn leed te verwijten. Hier is het
't geval niet. De tegenstrever vraagt niet
beter dan het hekken aan de oude stijl blijft
hangen, 't Is voor hem de enige kans op een
lang en kommerloos leven. Indien hij te
overmoedig is en te gulzig zal hij bezwijken
aan zelfvergiftiging. Dan krijgt de C.V.P.
weer een kans.
Maar zo wordt de politiekeen soort
balangoire die weinig bevorderlijk is voor
het welzijn van het gemenebest.
Wie is er van zijn leven niet ongemakke
lijk ge\Corden van in de balangoire te zitten?
ligt aan een fabriek te Geraardsbergen.
Vóór het in werking treden dezer fabriek
was de toestand van het Denderwater hier.
zoals wij hem altijd gekend hebben en zo
als hij nu nog is op dit gedeelte van zijn
loop dat door de afvalwaters niet bevuild
wordt.
Dit is de stelling ingenomen door de man
van de straat, en men zou de waarheid ge
weld aandoen moest men haar als onjuist
beschouwen, want de feiten bewijzen dat hij
gelijk heeft.
Dat zij. die niet overtuigd zijn. zich de
moeite geven een wandeling te doen langs
de Dender, naar het pand gelegen boven de
sluis en dan beneden de sluis van Geraards
bergen. zij zullen vaststellingen doen die
hun alleszins zullen overtuigen.
Het is een feit dat de steden en gemeenten
die gelegen zijn langs de boorden van dc
Dender, hun rioolwaters in zijn bedding
lozen.
Het is een feit dat er geen zuiveringssta
tions zijn.
Sinds het aanleggen van het net der wa
terleiding in vier gemeenten, is de hoeveel
heid van de afvalwaters groter dan voor
dien.
Talrijke gemakpuiten en W.C.'s lozen hun
drekstoffen onder waterdruk in de riolen.
Septische putten zijn een uitzondering, doch
dit is geen reden om te overdrijven.
Immers, deze drekstoffen worden steeds
met het tienvoudige van hun hoeveelheid
met water vermengd en bovendien verblijft
deze afvalstof steeds een zekere tijd in de
riolen en opengrachten, vooraleer zij in de
Dender belanden.
Door deze toestand wordt een oplossing
derwijze in de hand gewerkt, dat zij prac-
tisch geen invloed en zeker niet deze die
v/ij gekend hebben, verleden jaar. hebben
veroorzaakt.
De Dender is vooral bezoedeld vanaf Ge
raardsbergen.
Deze toestand v/erd eerst veroorzaakt na
het in werking stellen ener fabriek, dewelke
een bepaalde nijverheid aanvatte.
Nooit voorheen werd de vis hier op de
Dender derwijze vergiftigd dat zij bij dui
zenden stierven.
Nooit voordien werd vastgesteld, de wal
gelijke geur en giftige veperstingen van de
lucht, zoals wij hier in het centrum der stad
hebben gekend, vooral op 24 en 25 Oktober
van verleden jaar.
Als wij beweren dat de vis hier op het
pand van de Dender, gelegen beneden de
sluis van Geraardsbergen, practisch uitge
roeid werd. overdrijven Wij niet.
Ninove-kermis van het jaar 1949 was in
dat opzicht katastrofaal want. op die dag
dreven duizenden dode vissen aan de opper
vlakte van het water en in het belang van
de volksgezondheid werden zij door de Ste
delijke diensten afgeschept.
Niet minder dan 35.000 Kg. werden naar
de «Animalia»-fabriek gevoerd. Dit alleen
voor het grondgebied Ninove
De samenstelling van het Denderwater be
neden de sluis van Geraardsbergen is mo
menteel zo. dat het voor de vissen onmoge
lijk is erin te leven, dit, bij gebvek aan
zuurstof, en een onderzoek, ingevolge een
aanvraag en door de bevoegde diensten van
het Ministerie uitgevoerd, heeft zulks be
wezen.
Zo is de toestand nu. Men zal zich wellicht
de vraag stellen waarom nu in éénmaal die
toestand zo erg is geworden.
Bij het in werking treden der firma, welke
wordt bedoeld, werden de giftige afvalwa
ters voor 100% in de Dender geloosd, ter
wijl thans, tengevolge voetstappen en ver
plichtingen opgelegd door het Ministerie van
Volksgezondheid, maatregelen tot zuivering
der afvalwaters werden getroffen en circa
50 9'c der giftige afvalwaters worden geweerd.
maar, op het ogenblik van het in werking
t Vervolg op het tweede blad)
VEELKLEURIGE
BREUKSTENEN IN GRES
voor huisplinten - stijlen - omlijstingen en terrassen
39 verschillende soorten en formaten
Gladde - Bezande - Handvorm en Verlakte
Rechtstreekse invoer van NEDERLANDSE HANDVORM
HOLLE WELFSELS brevet "DUS ART,,
Algemene Bouwstoffenhandel
19, OUD-STRIJDERSPLAATS
ARDUIN
Vloeren - Cromolith - Silexore
Agentschap der echte producten Agentschap der prachtige
MARMERS
MERK
LAMBRIZERINGEN
De Denderklok
■«fcv'T-nv-Ki