Interpellatie over de 'W
jJl.-nde Periscoop
jöezoeaemiy vuil lac ycuuci
GEVELSTENEN
Huis VAN BELLE
NINOVE
De Regeringspolitiek
Acht en twintigste jaargang.
Prijs per nummer 1,50 fr.
Zondag 19 DecemBér '1954
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheckrekening 1862.54 Drukker-Uitgever R. LUVSTERM AN-H AELTERM AN, Koepoortstraat, 10, NinoveHandelsregister Aalst 1093
door de heer Volksvertegenwoordiger Eugeen MORIAU
iMijnheer de Voorzitter, 9
Mijnheer de Minister, I
Mevrouwen. Mijne Heren,
Op 31-1-54 had ik de eer een interpellatie"
in te dienen betreffende de bezoedeling van
de Dender, en de verzuring der Denderwei-
den, ingevolge het hoge peil van de Dender.
Tijdens het vorige zittingsjaar, heeft de
kamer de tijd niet meer gehad deze inter
pellatie te aanhoren. Dat was ook niet ge
makkelijk vermits ze gericht was tot drie
ministers.
Ik heb deze interpellatie nog niet opnieuw
ingediend alhoewel aan de toestand op de
Dender nog niets veranderd is.
Van de bespreking der begroting van
Volksgezondheid en Gezin 1954 en 1955 wens
ik gebruik te maken van de tribune, om aan
de Heer Minister van Volksgezondheid en
Gezin datgene te zeggen wat hem in dit ge
val bizonder aangaat.
Deze interpellatie heeft geen politiek ka
rakter. Het is ook niet de eerste noodkreet.
Mijn collega dhr A. VAN DEN BERGHE
heeft reeds verschillende malen op de on
houdbare en onduldbare toestand gewezen.
Tastbare uitslagen werden tot op heden niet
bereikt, en intussen neemt de ramp maar
steeds uitbreiding.
Als volksvertegenwoordiger, is het onze
plicht de verantwoordelijke daders aan te
klagen, en de uitvoerende machT tot bescher
mende maatregelen te dwingen.
DE TOESTAND
Over een lengte van circa 60 Km besnoeit
de Dender van Ath tot Dendermonde een
35-tal gemeenten en steden. Deze gemeenten
samen met aangelande gemeenten lozen hun
afvalwaters in de Dender. Grote nijverheden
als daar zijn suikerfabrieken, stekjesfa-
brieken. vilbeluik. leerlooierijen, brouwerijen
glucosefabrieken. spinnerijen. weverijen,
verwerijen, electriciteitscentrale en kunstzij
defabrieken storten eveneens hun afvalwa
ters. gezuiverd of niet. in de Dender.
Uitzondering gemaakt voor de Fabelta te
Hofstade, die de Dender bezoedelt van Hof-
stade tot Dendermonde. en aldaar de vis
heeft uitgeroeid, hebben deze afvalwaters de
Dender niet bezoedeld in de mate zoals hij
dat thans is. omdat de stroming van het wa
ter het meeste vuil in zijn loop meevoerde.
Vanaf de sluis te Geraardsfcergen tot Den
dermonde. is de Dender één opene^en stin
kende riool geworden. Het is onmogelijk ge
worden langs de Dender te wandelen of er
te blijven wonen, wegens de walgelijke uit
wasemingen.
Periodiek drijft de dode vis op het water.
Volgens de verklaringen van de schepene
van Ninove, werd aldaar met Ninove-kerrnis
1953. 35 Ton vis afgeschept en weggevoerd
naar het. vilbeluik. Te Geraardsbergen was
het 16 Ton.
Het aantal visverloven bedroeg vroeger 5 a
6000. nu nog 2000. Op de Dender ontmoet
men dan ook geen vissers meer. Te Ninove
worden de huisgevels ingevreten en pellen
af. Het zilverwerk in de woningen vertoont
zwarte vlekken. Al wie toevallig of dage
lijks een blik werpt op het Denderwater.
zegt dat het een schande is, ongestraft het
water te mogen besmetten en de omgeving
te verpesten Die toestand is onduldbaar, en
er moet van hogerhand onmiddellijk worden
ingegrepen.
WIE IS DE SCHULDIGE?
In den beginne Was iedereen geneigd te
zeggen at het van de suikerfabrieken kwam
vóór het as van Geraardsbergen. Nochtans
heeft hel v ater daar zijn gewone kleur en
geur.
Ik heb mij ter plaatse begeven, om zekere
vaststellingen te doen.
Het is achter het sas van Geraardsbergen
dat het water zwart van kleur ligt te gisten
en dat het drijvenu schuim uiteenspat, op de
plaats genaamd «stroem» rechover de molen
straat.
Iedereen te Geraardsbergen zal U zeggen:
dat vuil is afkomstig van de UNALIT te
Geraardsbergen.
Daar wordt hout gemalen om Unalitpla-
ten te maken.
De houtvezels worden gemengd met schei
kundige producten, en een kleefachtige stof.
Deze kleefachtige stof wordt getrokken uit
bloedalbumine. Het nodige water wordt vóór
het sas uit de Dender getrokken, en de afval,
gezuiverd of niet, wordt in de afvoergrachi
of tegengracht van de Dender gestort.
Ik zeg, gezuiverd of niet gezuiverd, want
de Unalitfabriek beschikt over een modern
zuiveringsstation, dat echter geen voldoening
geeft, vermits men er nog regelmatig verbe
teringen tracht aan te brengen.
De Directie kan dus niet beschuldigd wor
den van slechte wil, want op 20/8/1941 heeft
ze van het Provinciaal Bestuur nog een nieu
we toelating bekomen om haar afvalwaters
in de Dender te lozen, na zuivering in een
zuivering sstation.
De fabriek heeft echter dit voordeel, dat
een tegengracht van de Dender onder de fa
briek doorloopt, en dat het zuiveringsstation
boven de tegengracht is gebouwd, en nie
mand bemerkt dus de lozing. Maar van op
de Guilminbrug te Geraardsbergen kan men
wel het kwaad ontdekken. Het is slechts 500
meter verder, op de hogergenoemde plaats
«Stroem» dat de tegengracht in de Dender
komt.
Wat zien we daar
Op de zijkanten van de gracht ziet men
een bruine brei. die daar door het afvaiwa-
ter is achtergelaten, en enkele uren, of we
ken met de vloed van het water wordt mee
gevoerd, om plaats te maken voor een nieu
we onoplosbare brei. Regelmatig kan men
daar water, voor zover met het water kan
noemen, zien voorbij vloeien, dat alle scha
keringen van de regenboog weergeeft.
Het ergste gebeurt echter op elke onschul
dige Zondagmorgen, Wanneer de fabriek, we
gens het feit dat er die dag niet gewerkt
wordt, het overschot van de kleefstof die
niet tijdig werd opgebruikt en die bederft,
langs de tegengracht in de Dender loost.
Er wordt verondersteld, dat de afval van
het gezuiverd water eveneens in de Dender
wordt geloosd, omdat deze afval voor niets
bruikbaar is.
Het is deze afval, op zichzelf onvloeibaar,
die zich ophoopt op de bodem en de Dender
ondiep maakt. De plaats «Stroem» genaamd,
was vroeger 3 meter diep, thans 0.50 meter.
En hier komen we, terloops, op het domein
van de Minister van Openbare Werken.
Dat bezinksel gaat steeds verder en verder
stroomafwaarts, en heeft op een 15tal jaren
Aalst bereikt. Naar mijn mening is de bo-
demgrond verzadigd van giftige stoffen, en
slorpt deze dus het gift niet meer op. van
daar dat ze steeds verder stroomafwaarts
meegevoerd worden en aldus de verpestende
geur in de lucht verspreiden. Dat is de oor
zaak waarom de kwaal thans zo een. grote
gevolgen heelt en de gezondheid van ons
volk bedreigd. Dat is een bezinkingsprcces
dat 15 jaar duurt.
De Dender zou dus moeten gebaggerd, niet
alleen voor de scheepvaart maar tevens voor
de volksgezondheid en om het leven der
vissen te behouden.
Tussen Ath en Aalst werd de volgende hoe
veelheid gebaggerd
1948 30.873 m3:
1949 34.370 m3;
1950 72.370 m3:
1951 niets;
1952 54.000 m3:
Thans in 1954 baggert men tussen Teral-
fene en Aalst;
Baggerwerken zijn dus onvoldoende. Het
giftig bezinksel moet worden uitgebaggerd,
cpdat verse grond de nog overblijvende gif
tige stoffen zou kunnen opslorpen. De Den
der zou nog moeten gebaggerd, omdat het
peil van de Dender te hoog ligt. en het 0.80
meter zou meten dalen, teneinde het water
uit de wateringen te laten weglopen.
En hier is het de Minister van Landbouw
die van zijn collega van Openbare Werken
de verlaging van het Denderpeil moet be
komen.
Dit is zeer, een zeer belangrijke zaak.
Immers, de beste weiden van weerszijden
van de Dender liggen verzuurd door het
overtollige water. Om het belang der aldus
opgelopen schade te onderlijnen, maker, we
de volgende berekening.
Schat men de lengte van de vallei op 60
Km en haar breedte 2 Km dan verkrijgt men
600 x 2 12.000 11a. Het jaarlijks verlies
geschat op 2.000 Fr per Ha, dan krijgt men
een verlies van 24 millioen.
Een ander voorbeeld In de brochure van
Mi Van Den Berghe lezen we In 1952
kreeg een eigenaar van een perceel van 30
aren Denderweide, gelegen te Idegem, de
royale som van 3000 Fr. of 1 Fr per m2.
Bedoeld perceel stond destijds en terecht als
lste klasse weide genoteerd, maar sedertdien
is ze geleidelijk verzuurd, en in een werke
lijke moeras veranderd.
Zo is het gesteld met de eens zo weelderige
weiden, waar het beste paardenras werd ge
kweekt. Het hooi van de bezaaide weiden,
kan nog dienen voor inpakstrooi.
Ook de riviervisserij valt onder de be
voegdheid van de Minister van Landbouw.
De visvangst op de Dender ligt lam. De vis
sterft, en nochtans de Unalit beweert dat ze
de vis voedt. Het is mogelijk dat de vis
verlekkerd is op die hoger aangehaalde kleef
stof, maar die kermis duurt niet lang. Het
kan van belang zijn te onderzoeken ol' de
vis vergiftigd wordt ofwel versmacht, want
hel is goed mogelijk dat die kleefstof de
kieuwen der vissen verstopt.
Zo is het dus gesteld in de Denderstreek
Ernstige bedreiging van de Volksgezond
heid.
Sterfte van de vis in massa.
Te hoge waterstand, en verzuring van de
weiden.
Stoffelijke schade aan de huizen en de
huisraad.
(Vervolg toekomende week)
Ik heb deze week aan een haas gepeuzeld
en deugd van gehad, 't Was aan tafel niet
hoor. Haas is geen kost voer arme mensen.
't Was in de gazet; in een heel serieuze ga
zet een gazet voor ontwikkelde mensen.
't Is gebeurd in Noord-Italië. Een jager had
een haas geschoten en de haas had de volle
lading hagel in zijn pels gekregen. Het was
eeri haas uit één duizend! Een haas van. tien
kgr. Ik zeg u maar dat 1 Een haas van vier,
vijf kgr. is al een heel beest. Maar tien kgr.!
Ook de haas was niet dood met zijn volle
lading in het lijf. Ware hij gaan lopen, de
jager had hem nog kunnen een lading in
zijn achterwerk sturen. Maar de haas liep
niet weg. De haas werd kwaad en sprong
op de jager en beet hem in zijn handen en
in zijn gezicht en een tweede jager heeft de
woedende haas afgemaakt met een welge
richt schot.
Daarzie Het monster van het meer van
Lochness, in Schotland, heeft ook weer van
hem laten horen. Dat is oud vuil. Maar die
reuzehaas met leeuwenhart dat is er eentje
van de bovenste plank
Als ze in de gazet niet weten wat schrij
ven. of als ze in de gazet goed weten dat de
mensen niet meer willen lezen wat ze schrij
ven. moet het zeeserpent, het monster van
Lochness en nu de wonderbare haas, de
lezer een beentje brengen om aan te knagen.
Hoe wilt gij nu dat de mensen nog belang
stellen de vroede daden van Minister Col-
lard en Minister Buisseret of in de fijne po-
lil ieke zeiten van de heer Mendes-France.
Mendes-France gaat Frankrijk weer op
zijn peten zetten. Hoeveel wonderdokters
hebben dat reeds voor hem willen doen. Als
het bijna rechtstond werd de minister neer-
gekegeld. Opgepast, 't is neergekegeld. niet
neer gekogeld 't Is maar een letter verschil
maar er ligt een wereld tussen de twee en
in Frankrijk... en France tout finit par
des chansons In Frankrijk maken ze een
liedje op Malborough s' en va-t-en guerre...
De bevestiging der ongelijkheid
van de Belgen
Antwoordend op een parlementaire vraag
van oud-minister au Bus de Warnaffe, heelt
dhr Coilard. minister van Openbaar Onder
wijs. verklaard dat in het rijksmiddelbaar
onderwijs het volledig schoolgeld <400 of 600
fr i betaald werd deor 10.556 leerlingen; een
verminderd schoolgeld door 2.409 leerlingen
en helemaal geen schoolgeld door 47.068
leerlingen.
Door de gezamenlijke schoolbevolking van
het rijksmiddelbaar onderwijs (middelbare
scholen en athenea) werd in 1953 1954
5.774.295 Fr aan schoolgeld gestort, wat totaal
onbeduidend is. wanneer men weet dat elke
leerling aan de Schatkist 25.000 fr kost.
Het mag dan ook alles-tartend geheten
worden, dat de linkse regering de toelagen
aan het vrij middelbaar onderwijs in aan
zienlijke mate durft verminderen, hetgeen
de katholieken zal noodzaken opnieuw
een aanzienlijk schoolgeld te betalen voor
het onderwijs hunner kinderen.
De katholieken zijn burgers van tweede en
derde klas in de Belgische staat
Kantonnale inspecteurs zullen
moeten kleur bekennen
In tegenstelling tot een gewestelijke tra
ditie werd de jury aangesteld om het examen
van kantonnaal inspecteur bij de eerstvol
gende zitting af te nemen, samengesteld uit
vier linksen en één katholiek.
De jury is namelijk samengesteld uit in
specteur-generaal Peelers, dhr Ducazu. in
specteur van het normaal onderwijs; dhr
Voets. hoofdinspecteur L.O.; dhr Verbrugge.
ere-hool'dopziener van het stedelijk onder
wijs te Gent en. ten slotte, de enige katholiek
Bij ons geen liedje, geen woord, niets
Ik heb in Frankrijk een minister Maloy
op het bankske weten zitten voor de «Haute
Cour» bestaande uit Kamer en Senaat, samen
zetelende als hoogste gerechtshof. En de
«Haute Cour» veroordeelde hem voor «for
faiture».
In België hebben wij ook des ministres
responsabies en voor de rest is elk ver
antwoordelijk voor zijn daden.
Hebt gij de orkestleiders van le Fusil
Brisé weten op het bankske zitten Hebt gij
ooit een staartje gezien aan de zaak van
Demany au pouvoir
Heeft dezelfde smerige campagne tegen
koning Leopold gevolgen gehad
Vroeger in het anticlericale Frankrijk,
zelfs in dat van Combes, was anticlericalis-
me geen «article d'exportation».
De missionarissen die uit het moederland
gelijk waar naartoe in het Franse coloniaal
imperium gingen evangelizeren, kregen gra
tis reis op de boten van de Franse scheep
vaartlijnen ze waren immers les meil-
leurs agents de l'influence Frangaise
En de kwekelingen van de France officiële
school in de Franse gebieden in Algerië zijn
de leiders geworden van de anti-Franse actie
Over twintig jaar kunnen de kwekelingen
van Buisseret de Union Minière buiten zetten
met de laatste gouverneur van Congo maar
voor Minister Buisseret zelf kan het geen
kwaad.
Bij de communisten hebben ze de leiders
vervangen; de burgerlijke bladen vermelden
het feit, maar weten er niet veel over te
vertellen. Dat is goed te begrijpen. Dat uit
zuiveren is de schoonste kant van het com
munisme. In de burgerlijke partijen hebben
ze schoner manieren en daar doen ze dat niet
Maar daarom ook zijn er zoveel mensen
die hun buik vol hebben van alle politiek...
en moeten de bladen histories vertellen van
hazen met leeuwenhart, die de jager aan
vallen
E.H. Van Beylen, aangeduid door de Centrale
Raad.
Parlementaire wedde
op 250.000 fr. gebracht
Super-staatsburgers en
rechteloze burgers.
De commissie voor de Grondwetsherzie
ning van de Kamer had een voorstel te
onderzoeken tot opvoering van de parle
mentaire wedde. Het voorstel bestond er in
het bedrag van de vergoeding in de Grond
wet te schrijven, zoals dit sedert 1930 het
geval is. zonder dat onze edelachtbaren zich
daaraan stoorden. In tweede orde zou de
parlementaire «vergoeding» bij wet kunnen
aangepast worden aan de levensduurte en
ten slotte werd de toekenning van een fa-
milietoeslag in aanmerking genomen.
Een socialistisch lid van de commissie stel
de voor het basisbedrag van de vergoeding
op 250.000 Fr te bepalen, maar botste op het
verzet van CVP-zijde. Op een nieuwe ver
gadering stelden de socialisten 225.000 Fr
voor als uiterste «transactie».
De socialisten rekenden echter zonder de
waard. Staatsminister De Schrijver verzocht
om verdaging van het vraagstuk. De leden
van de C\ P verkeerden in de onmogelijk
heid enigerlei verhoging van de parlemen
taire vergoeding bij te treden op het ogen
blik dat de minister van Onderwijs een ver
mindering van 20 tot 25G aangekondigd had
van de toelagen tot uitbetaling van de wed
den der leerkrachten in het vrij middelbaar
en technisch onderwijs.
Deze verklaring van de heer De Schrijver
werkte als een boemerang op de aanwezige
linksen. Men weet inderdaad dat elke wij
ziging van de Grondwet de instemming nood
zaakt van de twee derden van Kamer en
Senaat.
VEELKLEURIGE
BREUKSTENEN IN GRES
voor huisplinten - stijlen - omlijstingen en terrassen
39 verschillende soorten en formaten
Gladde - Bezande - Handvorm en Verlakte
Rechtstreekse invoer van NEDERLANDSE HANDVORM
HOLLE WELFSELS brevet 'DUSART,,
Algemene Bouwstoffenhandel
19, OUD-STRIJDERSPLAATS
Te*. 5 en 714
ARDUIN MARMERS
Vloeren - Cromolith - Silexore
Agentschap der echte producten Agentschap der prachtige
MERK LAMBRISERINGEN
zo mooi als eiker
De Denderklok