JAARLIJKS WINTERFEEST
Brief van de Bestendige Deputatie
Door de Periscoop
Stad Ninove
tiet School vraagstok
Op Zaterdag 19 Maart
tegen de
Schoolpolitiek van do Ro^orino1
Te 19 u. OPTOCHT.
Te 20 u. MEETING in de zaal Roxy.
ZONDAG 13 MAART 1955
Ne9er> en twintigste jaargang
Prijs per nummer 1,50 Fr.
Zondag 13 Maart 1955*
Postcheckrekening 1862.54
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Drukker uitgever R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN, Koepoortstraat, 10, Nino
O.L.B.
STAD NINOVE
Bond van Oud-Leerlingen en Sympathisanten van het College
In de feestzaal van het St. Aloysiuscollege
KUNSTCONCERT door de Katholieke Harmonie
Door Eendracht Sterk onder leiding van dhr. J. Coliin.
SPREEKBEURT door Oud-Minister Aiforss VERBIST.
Onderwerp: DE ONDERWIJSKWESTIE.
Begin. 7 uur zeer stipt Deelname in de onkosten 10 Fr.
der Provincie Oost-Vlaanderen
AAN DE EERSTE MINISTER
EN DE VOORZITTERS VAN KAMER EN SENAAT
ve
Handelsregister Aalst 1093
De ondergetekenden, Leden van de Besten
dige Deputatie van Oost-Vlaanderen, hebben
gemeend uiting te moeten geven aan hun be
zorgdheid in verhand met he' door de Rege
ring neergelegd wetsc^"'"rp betreffende he.
middelbaar, normaal en technisch orderwijs
en het door haar aangekoiunbd en door de
pers reeds kenbaar gemaakt wetsontwerp op
het lager onderwijs.
Het is er de Bestendige Deputatie niet om
te doen zich te bemoeien met de taak van
het Parlement: toch meent zij, als enig bij de
hand zijnde gemandateerd orgaan van de
provincie, de Provincieraad niet vergaderd
zijnde, en als voogd en beschermer van de
gemeenten van de provincie, de stem te moe
ten verheffen om. met verschuldigde eerbied
doch met klem en even vrijmoedig als ob
jectief U op de hoogte te brengen van de
pijnlijke indruk door bedoelde wetsontwer
pen gemaakt en de heftige reacties in ruime
lagen van de bevolking, bij de Bestendige
Deputatie zelf en bij de grote meerderheid
van de gemeenten van de provincie, die er
een zware aanslag in vinden, bedekt, op de
gewetensvrijheid en openlijk, tegen de auto
nomie door de Grondwet aan provincie en
gemeenten gewaarborgd.
Tegen de autonomie van de
provincie en gemeenten
Het principe van de decentralisatie var.
deze openbare instellingen is door de Grond
wetgever van 1830 vastgelegd in de volgende
formule
art. 31 De uitsluitend gemeentelijke of pre-
vinciale belangen worden door de geineen-
teraden of de provinciale raden geregeld
volgens de beginselen van de Grondwet.
Art. 108 van de Grondwet preciseert dan
als volgt De provinciale en gemeentelijke
instellingen worden door wetten geregeld
(respectievelijk de wet van 30 April 1830
en van 30 Maart 1830, met latere wijzigen-
r de wetten).
r Die wetten verzekeren de toepassing van
de volgende beginselen
r 1°)
2") Het opdragen aan de provinciale raden
en aan de gemeenteraden van al wat van
provinciaal en gemeentelijk belang is. be-
houdens de goedkeuring van hun hande-
lingen, in de gevallen en op de wijze be-
r paald door de wet.
v 5°) De tussenkomst van de Koning of van
de Wetgevende Macht om te beletten dat
r de provinciale raden en de gemeenteraden
buiten hun bevoegdheid gaan en het al-
r gemeen belang krenken.
De grondwetgever heeft zich wijselijk ont
houden een onmogelijke bepaling te geven
van wat als gemeentelijk en provinciaal be-
Tegelijkertijd met de Bestendige Deputaties van de Provinciën Antwer
pen, Limburg, Luxemburg en West-Vlaanderen, heefi ook de Bestendige De
putatie van Oost Vlaanderen, een protestschrijveri gericht aan de Eerste Mi
nister en aan de Voorzitters van Kamer en Senaat, in verband met de school
strijd. - We geven hier integraal, de eerste helft van dit schrijven
lrng te beschouwen is.
,^1it het kt'heel van de aangehaalde regeling
blijkt aio duidelijk, zoals trou. t-ns alge
meen woid' aangenomen
dat provincie en gemeente de ruimste
autonomie bezitten
2' dat de tussenkomst van de Koning en
van de Wetgevende Macht, voorzien bij ar
tikel 108. 2° en o'J van de Grondwet, geen
willekeurige, doch een zeer beperkte macht is
1Provincie en Gemeenten
bezitten de ruimste autonomie
Zulks beantwoordt ten volle aan de alge
mene economie van de Grondwet van 1830.
die in haar artikel 25 verkondigde, dat alle
machten uitgaan van de Natie derhalve de-
gedecentraliseerde zowel als de algemene.
Op dezelfde voet als de staatsmachten wor
den de provinciale en de gemeentelijke macii
ten uitgeoefend op grond van een recht
streekse delegatie door de Natie.gegeven
overeenkomstig met de regeling m de respec
tievelijke kieswetten voorzien; gemeenteraad
er. provincieraad, ieder binnen de grenzen
van zijn grondgebied, stellen aldus de wei
van gemeente en provincie, net zoals de Wet
gevende Kamers het doen voor het ganse
land.
Zulks is volkomen verantwoord: de gede
centraliseerde overheid is immers niet alleen
de rechtstreekse emanatie van de kleinere
volksgemeenschap die zij beheert, doch zij
kent de behoeften er van ook net best.
Dat provinciale en gemeentelijke overhe
den van de hun toegekende schier onbeperk
te vrijheid van intiatief dankbaar en doe',
treffend gebruik hebben weten te maken,
niet alleen tot nut van hun kleinere volks
groep. doch hiermede ook in hoogste d'enst
van het algemeen welzijn, hoeft niet veel
betoog De ruimheid van die zelfstandige ini
tiatiefmacht sluit, in een beperkt vertoog, el
ke enigszins gedetailleerde opsomming uit.
Eén enkel voorbeeld maar van hun vele
verwezenlijkingen, een voorbeeld echter, dat
Doekdelen vullen kan en beslissend mag he
ten het zijn de provincies, die aan het land
het technisch onderwijs geschonken hebben
het officieel technisch onderwijs de Staa',
daarin getrouw aan de werkelijke zending
hem toegewezen door de grondwet, heeft die
initiatieven aangemoedigd en. dank zij die
begrijpende samenwerking, ieder voor zijn
grondwettelijk deel en op zijn grondwette
lijk plan, is het technisch onderwijs, in do
rijkdom van zijn verscheidenheid, de stevig
ste economische apparatuur geworden voor
de grootnijverheid, het landbouwbedrijf, de
middenstandsberoepen, waar, ieder in zijn
stand - werknemers, werkgevers en zelfstan
digen - zijn gading vindt en de ruimste mo
gelijkheden:
Dit zijn nuchtere beschouwingen. Een
nuchter man schreef ze neer en ze zijn nuch
tere waarheid, 't is nu om het even of ze
vriend of vijand raken. Raken doen ze altijd:
'1 n'y a que la vérité qui blesse.
Een goede vaderlander moet vechten Een
generaal vecht als het oorlog is. De goede
vaderlanders vechten altijd. Als 't oorlog is
vecht hij tegen de vijand, maar liefst in de
siuikoortog en de sluikhandel. Ais het geen
oorlog is zoekt hij een vijand onder zijn me
deburgers. Dan gaat het niet met schietge
weren en ze durven zich laten zien.
De laatste oorlog is nog niet gedaan, de
vrede is nog niet getekend. De volgende oor
log is in het verschiet, 't Is te lang om te
wachten en onze vaderlanders, hors concours,
ontketenen ae schoolooriog.
Een goede vaderlander moet vechten en
mag het vechten niet verleren.
Het vrii onderwijs is het enig grondwette
lijk onderwijs. Tegen de dwang van het
Staatsondei wijs hebben onze helden en mar
telaren van 1830 revc'utie gemaakt. De grond
wet was de zegenrijke bekroning van de re
volutie. In tijd van oorlog telt de grondwet
niet.
In de ooriog van 14- 18 zijn ze de grondwet
aan pluimen gegaan - gelijk de ganzen-
kwekers de ganzen pluimen "na de winter.
C est ie moment Dat is de tegenhanger van
«Ce nest pas le moment» als het gaat over
de rechten van het Vlaamse volk C'est le
moment en ce n'est pas le moment zijn de
twee hoogtepunten in het politiek leven van
België, de veertig laatste jaren.
In 14-18 is het begonnen met de fameuze
besluitwetten van Le Havre. Ze waren na .ent
tegen de grondwet in uitgevaardigd en toe
gepast.
Ze werden afgekondigd in de vreemde
ver genoeg van het oorlogsgeweld en het
oorlogsgevaar.
Ze hadden kunnen in België uitgevaardigd
worden.
501031611 hebben vier en een half jaar
m Belgie gevochten. Maar 't was daar zeer
ongezond en zeer gevaarlijk.
En de besluitwetten werkten met terug-
werkende kracht... Zij die de besluitwetten
uitgevaardigd hebben, grinnikend om de
ongrondwettelijkheid, behoorden tot de drm
historische partijen
Volgens de grondwet zijn alle Belgen ge-
F" de ,Wet en daarom heeft Moeder
Justitia een blinddoek voor haar ogen om
niet te zien wie voor haar staat.
Voor het toepassen van de besluitwetten
au Zo m 18 haar bl'nddoek afgedaan
Alle Belgen werden voor haar rechterstoel
gedaagd en 't ging er gelijk in 't Laatste Oor
deel. De schapen stonden langs de rechter
kant. de bokken langs de linkerkant.
De Viaamse separatisten waren de bokken
en ze werden voorbeeldig gestraft. «Justice
exeniplative». Daarmede weet iedereen dat
vrouw Justitia een zware hand heeft.
De waalse separatisten waren de schapen.
De Raad van Wallonië die te Namen zetelde
W'iji de Raad van Vlaanderen te Gent fun
geerde, werd eenvoudig vrijgesproken. «Clé-
mence exemplative». Daarmee weet iedereen
dat het Vaderland een week hart heeft en
gaarne vergeeft.
Van die tijd dagiekent de praktijk van het
aanslaan der goederen, 't Is vierkant tegün
de grondwet. De heren van de drie partijen
hebben gegrinnikt en voortgedaan...
Volgens de grondwet is de Vorst niet ver
antwoordelijk. De ministers zijn verantwoor
delijk.
V 1940 heeft Iïlinister Spaak het Bel
gisch-Frans militair accoord opgezegd. Na
de oorlog is Koning Leopold er voor ter ver
antwoording geroepen door politici van alle
Kleur, geoordeeld en veroordeeld.
Spaak is nog altijd de grote Spaak...
Genoeg voor vandaag.
Hei vervolg toekomende week, als 't God
belieft
2) De Tussenkomst van
de Koning en
van de Wetegevende Macht
voorzien bij artikel 180, T' en 5° van de
Grondwet, is geen willekeurige inmen
ging in de provinciale en gemeentelijke
autonomie, doch een opzettelijk wel be
perkte macht.
De tussenkomst van bedoelde machten
wordt beperkt enerzijds tot de machtiging of
<1e goedkeuring van bepaalde handelingen,
uitsluitend in de gevallen uitdrukkelijk voor
zien bij wet artikel 1U8, 2° Grondwet, en
daarbij aanleunend, principieel art. 7(i en 7
Gemeentewet 88 en 87 Provinciewet) an
derznds tot hel recht bedoeld bij artikel 108.
5" van de Grondwet en nader geregeld doo'-
de gewone wet nl. het recht van vernieti
ging voor duidelijk omschreven redenen
art. 8<> en 87 Gemeentewet: art. 89-125 Pro
vinciewet». het initiatief van de handelingen
altijd blijvende berusten bij de plaatselijke
en gewestelijke overheden.
Uit die grondwettelijke beperking vloeit
voort, dat elke andere inmenging van dc
wetgevende ol van de uiivoernae macht in
de zaken van provinciale of van gemeentelij
ke aard. een inbreuk is op de grondwettelij
ke autonomie van provincie en gemeente.
In dai veiband mag hier terloops wel eens
gewezen worden op de abusieve toepassing
van artikel 85 van de Provinciewet, waaraan
de centrale machten zich de laatste tijden
bezondigen of zich medeplichtig maken.
Dit vooropgezet zijnde moet de Bestendige
Deputatie, tot haar spijt, vastsellen, dat de
op het getouw gezette wetsontwerpen geen
rekenschap houden met deze grondwettelijke
principes. Namelijk wat de provinciale en de
gemeentelijke autonomie betreft, deze wordt
op twee essentiele punten, afgetakeld op zul
ke wijze, dat dit hoogste goed werkelijk een
bespotting wordt. Met die twee punten zijn
bedoeld ten eerste, de ongrondwettelijke
besnoeiing van het recht van aanwenden van
de provinciale en gemeentelijke gelden: ten
tvïeede. het ongrondwettelijk inkrimpen van
he, benoemingsrecht van de gemeentelijke
overheden.
Toekomende week geven wij het vervolg
en slot van dit schrijven, waarin de twee
laatste vermeide punten werden ontwikkeld
Dinsdag 11. ging, in de zaal van het RMid-
denstandshuis» een studieavond door over het
school vraagstuk. Edn zeventigtal bestuurs
leden van de christelijke organisaties waren
opgekomen om te luisteren naar Z.E.H. Prin
cipaal van het College, die vooraf een uit
eenzetting gaf over de rechten en de plich
ten van het Gezin. Kerk en Staat inzake
opvoeding.
Het gezin krijgt rechtstreeks van de Schep-
per de zending en bijgevolg ook het recht
tot opvoeding van het kind. Dat recht is on
vervreemdbaar omdat het onafscheidelijk
verbonden is met een overeenkomstige zeer
strenge verplichting vandaar dat het elk
ander recht van burgerlijke maatschappij en
Staat voorafgaat en dus hoegenaamd door
geen aardse macht mag geschonden worden.
Aan de Kerk komt op bijzondere wijze
ae opvoeding toe krachtens twee rechtsgron
den van bovennatuurlijke aard de eerste
steunt op het hoogverheven leergezag dooi
de Goddelijke Stichter aan de Kerk toever
trouwd Gaat en onderwijst alle volke
ren... de tweede berust op het boven
natuurlijk Moederschap, waardoor de Kerk
het bovennatuurlijk leven aan haar kinderen
geeft, het voedt en bevordert.
Een gevolg daarvan is de onafhankelijk
heid van de Kerk tegenover alle aards gezag
zowel voor het recht zelf tot opvoeden als
voor de uitoefening ervan.
De rol van de Staat, die instaat voor het
algemeen welzijn in de tijdelijke orde. be
staat in net beschermen en bevorderen van
de rechten van het gezin en van de enkeling,
maar geenszins in het opslorpen of in de
plaats stellen ervan.
Aan de hand van het wetsontwerp dat door
Minister Collard werd neergelegd, bewijst
de spreker dat de Staat zijn rol te buiten
gaat en een aanslag pleegt op de rechten van
het gezin en van de Kerk. Het ontwerp be
oogt de vernietiging van het vrij katholiek
onderwijs en is aldus een bedreiging voor
het bestaan van de Kerk in dit land. Het
geeft immers aan de Staat de primauteit in
zake onderwijs. Om dit te vestigen en te
waarborgen zal de Staat al de nodige midde-
Vervolg op het tweede blad)
Denderklok
i i
Kantonale PROTESTAVOND
