DICHTER EN BOEF
Het Jubelcongres der C.V.P.
Louis De Lentdecker sprak over Congo
Door de Periscoop
Negen en twintigste Jaargang
Prijs per nummer T,50 Pr.
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
JONG NINOVE
Zondag 18 decemBer 1955
Postcheckrekening 1862.54
Drukker-Uitgever R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN, Koepoortstraat, 10, Ninove Handelsregister Aalst 1093
STAD NINOVE Katholieke Toneelgilde
Feestzaal Roxy "HOOGER OP„
Geraardsbergsestraat aangesloten bij het A.K.V.T.
Op Zondag IS December 1955 te 730 uur,
en Maandag 19 December 1955/ te 8 uur.
OPVOERING VAN
Klucht in drie bedrijven, door Johan Oyns
In de rollen
Marcel De Schrijver
Annie De Schrijver
Herman Van Alfaene
Yolande De Coster
Marcel De Paepe
Alice Branckaert
Lucienne Van Cauwenberge
Roger Van Aelbrouck
Regie Marcel DE PAEPE
NIEUWE DECORS
Kaarten en plaatsbespreking vanaf heden in Roxy
Prjzen als naar gewoonte.
Rangverhoging voor Ereleden op vertoon hunner kaart.
Het congres van de CVP ging door in bet
teken van het tienjarig jubileum van de op
richting der partij ter opvolging van de
vooroorlogse katolieke partij.
In het raam van deze politieke beschou
wingen is het onbegonnen werk al de refe
raten. tussenkomsten, mitsgaders de plech
tige slotredevoeringen. weze het maar bon
dig. weer te geven. Zij zouden een imposant
boekdeel vullen.
Het is echter de taak van de kronijker een
algemeen beeld van dergelijk congres op
te hangen.
Het 10de Congres van de CVP was waar
dig en verheven, zoals het past aan de sterk
ste politieke partij van het land. Op geen
enkel ogenblik hebben de congressisten zich
begeven op het pad var. de demagogie of van
het politiek opbod. Hiermede kan wel een
ogenblikkelijk succes geboekt worden, maar
'het is geen voedingsbodem voor werk van
duur.
De heer staatsminister De Schrijver, die
de eerste nationale voorzitter en de geeste
lijke vader van de CVP is, stelde een merk
waardige diagnose van het beleid van de
partij en van het beleid van de parlemen
taire groepen. Hij spaarde zijn kritiek niet.
waarschuwde tegen lawaaierig vertoon zon
der diepte, pleitte voor de politieke vorming
van de verkozenen en voor een meer effi-
ciene parlementaire activiteit zonder te ver
vallen in het euvel van een steriel negati
visme.
Een zeer merkwaardig rapport was dit
van de neer Pierre Harmei. Met een breed
heid van visie die de ware staatsman ver
raadt. verhief hij zich boven het staats-pro-
vincialisme om aandacht op ie eisen voor de
revolutionerende wereldproblemen, de be
langrijkste waarvoor de wereld zich ooit ge
steld zag. Dit verhinderde spreker niet zijn
ontleedmes te drijven in de kleinheid van
de regeringspolitiek, d;e vasthoudt aan een
verouderd economisch malthusianisme, aan
een anti-familiale politiek en aan de sabo
tage van het vrij onderwijs.
Ook de gewezen eerste-minister Gaston
Eyskens leverde met professorale waardig
heid een belangrijke bijdrage voor de diag
nose van het politiek gebeuren. Deze expert
in de economische en financiële aangelegen
heden bepleitte een politiek van algemene
welvaart. Hij had echter tevens een open
oog voor de politieke vraagstukken van on
middellijk en actueel belang.
De heer Lefèvre, die rnet haast eenparig
heid van stemmen tot nationaal voorzitter,
herkozen werd. gaf een glasheldere synthese
van de politieke toestand en. wat wij ten
zeerste moeten waarderen, leverde een ern
stige poging tot omlijning van een positief
partijprogramma.
Het schoolvraagstuk
blijft aan de dagorde
Het sChoolvraagstuk beheerste niet uit
sluitend de debatten, die noodzakelijker wij
ze naar al de facetten van het politiek leven
moeten gericht zijn. maar kwam herhaalde
lijk ter sprake.
De heer Harmei was zeer op dreef toen hij
de sabotage van het katoliek onderwijs, de
meest dynamische sector van het nationaal
onderwijs, aankloeg. Sedert twee jaar werd
geen enkele vrije technische school meer
door de Staat erkend. De verlenging van de
schoolplicht kreeg haar oplossing niet. De
regering is slechts actief wanneer katolieke
leerkrachten moeten gebroodroofd worden
De heer Harmei zette verder uiteen hoe,
terwijl de toelage voor de moeder aan de
haard er moet aan geloven, terwijl de bijzit
gelijkgesteld wordt met de echtgenote, men
het gezinshoofd wil beroven van het recht
te beslissen over de opvoeding van zijn kin
deren.
De heer Eyskens zijnerzijds stelde de on
misbare voorwaarden voor een beëindiging
van de schoolstrijd gelijkberechtiging van
de gezinnen, sociale gelijkheid van de leer
krachten. vrijheid van het gezinshoofd, eer
biediging van de rechten van provinciën en
gemeenten. Spreker werd luide toegejuicht
toen hij bevestigde dat de CVP onvermoei
baar de afschaffing van de wet Collard blijft
nastreven.
Een positief christelijk
regeringsprogramma
De nationale voorzitter was op zijn best
toen hij tot besluit van zijn dynamische toe
spraak de noodzakelijkheid van een rege
ringsprogramma bepleitte «dat de strijdbaar
heid opwekt en de hoop doet gloren».
iOt uitdrukking gebracht hebben. Strijd te-
Zodoende komt dhr Lefèvre te gemoet aan
een wens die wij herhaaldelijk in ons Sla'd
gen de linkse wetgeving is uitstekend, maar
er moet tezelföer tijd duidelijk bepaald wor
den wat de CVP zal verwezenlijken, bijal
dien zij het bewind herovert.
Dhr Lefèvre schetste dan ook dergelijk
programma, waarin noodzakelijker wijze tal
rijke concrete punten moeten voorkomen.
Onvoorwaardelijk verdien: hij onze goedkeu
ring. waar hij de primauteit van de MENS
vooropstelde niet de politiek eerst, niet de
Staat eerst, maar EERST DE MENS
Op onderwijsgebied eiste dhr Lefèvre ge
lijkheid voor ouders en leerkrachten, be
staanszekerheid voor de onderwijsinstellin
gen, uitschakeling van oneerlijke concurren
tie, uitbreiding van de studiemogelijkheden,
verlenging van de leerplicht.
Gelijkheid voor de ouders betekent geen
hoger schoolgeld in het katoliek dan in het
niet-katoliek onderwijs. Gelijkheid voor de
leerkrachten betekent dezelfde wedde in de
beide takken van het nationaal onderwijs.
Impliciet houdt zij tevens de opheffing van
de discriminatie in inzake de geestelijke
leerkrachten, maar het verdiende expliciet
beklemtoond. Gelijk werk eist gelijke ver
dienste. of het werk door een geestelijke
dan wel door een leek gepresteerd wordt.
Bestaanszekerheid voor de onderwijsinstel
lingen betekent een vast statuut voor de
vrije scholen en hen niet afhankelijk maken
\an de ministeriële willekeur. Uitbreiding
van de studiemogelijkheden voor de econo
misch zwakke gezinnen, houdt in en moet
inhouden dat de katolieke kinderen evengoed
aan de staatszorg zullen deelachtig zijn dan
de kinderen uit de staatsscholen.
De heer Lefèvre heeft het positief pro
gramma in brede trekken geschetst. De ver
dere uitbouw er van is het werk van een
studiecommissie. Wij hopen dat de nationale
Raad van de CVP er zijn werk zal van ma
ken deze commissie onmiddellijk aan het
werk te zetten. Het is een onmisbare voor
waarde om klaarheid te scheppen en be
geestering te wekken.
Gedurende meer dan 2 uur heeft de
heer De Lentdecker het aanwezige pu
bliek op een ongeëvenaarde wijze ge
boeid met het onderwerp «De Kongoreis
van Zijne Majesteit de Koning». Om
dat deze voordracht zo schitterend was
en tevens zo belangrijk, menen we dat
we over deze avond even mogen uitwei
den. Spreker heeft overigens, zonder
ooit een blad voor de mond te nemen,
waarheden vertelt, die velen tot naden
ken zullen stemmen.
Een humoristisch leven
De bewame journalist van «De Stan
daard-Het Nieuwsblad», die de heer De
Lentdecker is, liet ons in het eerste ge
deelte van zijn voordracht genieten van
een rijk gestoffeerde, ongewoon-humo-
ristische en met uitstekende anecdoten
geillustreerde reportage over de Kon
goreis van de Koning. Aanschouwelij
ker en levendiger als een filmvoorstel
ling over hetzelfde onderwerp, sprak hij
over het begin van de reis, het zoge
naamde koninklijk gevolg, de eerste
ontvangst bij de negerbevolking, de
bliksemsnelle verovering van alle ne
gerharten door Zijne Majesteit de Ko-
Ik lees alie dagen La Libre Belgique. Ik
zoek er geen geestelijk voedsel in; wel een
gelegenheid om mij eens te ergeren. De bak
ker doet gist in zijn brood om het te doen
opgaan. Een mens die zich ergert heeft veel
weg van een stuk soepvlees.
La Libre heeft een rubriek «La Journée».
Daarin worden politieke figuren van alle
kleur nu en dan eens afgekamd.
Zo gaf ze op zekeren dag een stukje ten
beste over welgemanierdheid in 't Parlement.
Eerste minister Van Acker kreeg er van
langs omdat hij de voorzitter van de CVP
imbecile genoemd had. Het stukje eindigde
met een beetje venijn voor de voorzitter van
de CVP die volgens La Libre Achiel
genoemd had «Premier ministre de mes bot-
tes».
In de Standaard heeft Lods een «Uil» ge
wijd aan Achiel zijn «imbécile». Ik heb er
het mijne uitgehaald.
Mijn stokpaardje is de kristelijke gedachte
en de katolieke moraal.
De CVP heeft zich opgeworpen als de ver
dediger van beide. Maar zijn verdediging is
niet nerveus. De CVP ergert zich niet.
Ik heb in de imbécile-historie, gelijk ze in
de Libre stond, iets gezien dat in mijn kraam
paste.
Het incident is. om zeggens, zonder reac
tie voorbij gegaan. Toen Anseele. oud-minis
ter De Vleeschauwer te lijve ging voor een
postzegel-historie te Londen, waren Kamiel
en Minister Spaak er als de kippen bij om
de zaak in de doofpot te steken en ze zit
er goed in.
Wie gedurende tien jaar het politiek leven
gevolgd heeft en bekeken uit de hoek waar
uit ik het bekijk, heeft veel gezien.
Het begon met Pierlot zijn fameus «La
Belgique a plus besoin de justice que de
pain», die de periode inluide van «l'incivis-
me est a droite».
Daar kwam daarna de abdicatie van Pier
lot die de commandopost zonder enige schijn
bare reden, in de handen speelde van Achiel
die de schandalige anti-konings-campagne
leidde en de eerste verkiezingen.
Daar was daarna het onbewimpeld verraad
tegenover de Koning door vooraanstaande
CVP-politiekers.
Daar kwam daarna de zaak van de vier
en twintig maanden.
Spaak had ze op internationale overeen
komst aanvaard. De CVP voerde ze over
haastig in zonder om te zien of de partners
volgden.
De schoolgelijkheid werd voor goed aan
gepakt het laatste jaar van de CVP-regering
en kreeg het uitzicht van een kiesmaneuver.
De vorming van de kartel-regering op anti
godsdienstige basis, bekroonde het werk.
Aan al die bokken die geschoten werden
zender vinnige reactie uit te lokken, ligt één
en zelfde feit ten grondslag de onverbreek
bare kameraadschap tussen de Londenaars.
En de CVP heeft laten begaan en wij zit
ten met de klodden
Het schijnt dat Volksvertegenwoordiger
ning. het wel en wee van het journa
listenleven enz... Hij verzweeg de scha
duwzijden niet en schilderde onze Vorst
als een zelfstandige persoonlijkheid, die
de toestand nuchter beschouwde en zich
niet altijd stoorde aan het protokol. De
Koning heeft heel goed tragische toe
standen doorzien en hij deinsde er niet
voor terug ze ter sprake te brengen.
Losse indrukken
Hoe vermakelijk dit eerste gedeelte
ook was, des te ernstiger was, hetgeen
dhr De Lentdecker «Losse indrukken»
noemde en waaruit, meer nog dan de
journalist, de meevoelende «mens» De
Lentdecker naar voor trad. Van de wei
nige vrije tijd, die hem tijdens deze
sensationele reis restte, heeft hij ver
standig gebruik gemaakt om mensen en
toestanden in onze kolonie te leren ken
nen. En hetgeen hij ons eerlijk en spon
taan meedeelde moet ieder waarachtig
mens aangrijpen en kan ons niet onver
schillig laten.
Gedurende de 75 jaar beschavings
werk, aldus dhr De Lentdecker, heeft
België op technisch gebied de neger al
les bijgebracht en geen land zou het be
ter gedaan hebben, maar het
moreel-inteilectueel peil van de neger
is niet in dezelfde verhouding geëvolu
eerd en hier juist ligt de tragiek van
het beschavingswerk. Dit is echter geen
verwijt, want als we de toestand be
kijken in ons eigen land. aldus spreker,
waar we bv. op de vlaamse buiten nog
verstandelijk weinig-geëvolueerde men
sen aantreffen, na 2000 jaar kristelijk
beschavingswerk, hoe zou men dan de
neger op een zo korte tijdspanne van
uit zijn primitieve toestand op Europees
peil kunnen brengen
Aan de hand van talrijke konkrctc
voorbeelden, sprak hij verder over het
soms onmenselijke en vooral ontmoe
digende werk van onze missionarissen,
die soms ook door, door hen beschaafde
negers, de rug worden toegekeerd en
bekampt. Het feit alleen dat deze men
sen in hun werk en ideaal blijven vol-
Moriau «De Denderklok» leest. Het doet mij
plezier. Hij heeft nog nooit op een van mijn
artikels gerageerd. Dat is spijtig.
Op het stukje Lefèvre-Van Acker reageert
hij. 't Is niet waar, zegt hij, dat Lefèvre
Achiel uitgemaakt heeft en hij wil een recht
zetting.
Mijnheer de Volksvertegenwoordiger, ik
ken u niet. Gij zijt voor mij een onbekende.
Mijn verstand heeft op uw brief een uur stil
gestaan.
La Libre heeft, bij mijn weten, geen te
rechtwijzing gekregen, noch gegeven. Die
kleine jongen van «De Denderklok» krijgt
een streng gezicht en een dreigende vmger
Toen ik mijn eerste frans leerde op de
lagre sdhool, kreeg ik een volzin te verta
len «II ne faut jamais regarder avec admi
ration ce qui est au dessus de vous, ni avec
dédain ce qui est en dessous de vous». Ik heb
er mijn levensregel van gemaakt en ik zou
vies zijn van mij zelf als ik die leuze niet
in praktijk stelde. En, ronduit, ik voel geen
eerbied voor wie het niet doet.
Ik weet niet of gij u zelf groter waant dan
ik ben; maar het heeft er zo het uitzicht van.
Gij zijt het niet. In de veronderstelling dat
ikeen van uw kiezers pen. zijt gij min dan
ik een van uw kiezers ben, zijt gij min dan
mijn werknemer.
Nu om het even ik bewonder de groten
niet en misprijs de kleinen niet. Ik vecht
door dik en door dun voor mijn ideaal.
Heeft Mr Lefèvre niet gezegd «premier
ministre de mes bottes», mij wel. Hij staat
daarvoor noch min hoog, noch hoger in mijn
achting. De opmerking die ik bij mij zelf
gemaakt heb was «wel dat hij het in 't frans
gezegd heeft en niet op zijn gents, want de
gentenaar vaagt gewoonlijk wat hoger...!»
Aan de bron van onze kristelijke bescha
ving vinden wij drie topfiguren Joannes de
Doper, Jezus Kristus, en Judas de man van
Kerioth.
De eerste verweet de koning zijn zedeloos
leven. Het kostte Hem zijn hoofd.
De tweede joeg de sjacheraars uit de tem
pel; de week nadien nagelden ze Hem aan
het kruis.
De derde koos partij voor de machtigen
der aarde en 't bracht hem dertig zilverlin
gen op.
Duizenden hebben sindsdien de voetstap
pen gevolgd van de twee eersten, met het
zelfde gevolg.
De derde heeft ook zijn volgelingen maar
ze zijn beschaamd over hun patroon en ste
ken hun daden weg achter schone woorden.
Ik hoop dat God verhoeden zal dat ik ooit
die Weg bewandele.
Heer Volksvertegenwoordiger, dit schreef
ik niet voor u. Het zijn algemene beschou
wingen voor mij zelf en voor iedereen die
het goed meent met onze kristelijke bescha
ving.
Hiermede krijgt gij de terechtwijzing die
gij vraagt en de verzekering van de hoog
achting die ik niemand weiger die niet be
wezen heeft dat hij ze niet waard is.
harden, is voor hem reeds een bewijs
dat God moet bestaan, zegt hij. Ook
voor onze kolonialen is het niet altijd
goud dat blinkt en vooral in de grote
steden wordt het leven soms ontzettend
lastig, waar de man hard moet werken
en de vrouw spoedig de verveling kent.
Komt daarbij het niet steeds aan te be
velen klimaat.
Nog dertig jaar
Over de toekomst van onze kolonie
heeft dhr De Lentdecker een zeer nuch
tere en niet optimistische kijk. In deze
omstandigheden, zegt hij, kan de belgi-
$che «bezetter» (zoals ons land reeds
wordt genoemd) er nog hoogstens 30
jaar blijven. De belgische kolonialen le
ven in een niet ideale verhouding met
de negerbevolking en het buitenland
spoort de inlanders aan tot vrijheidsidee
en zelfbesef. Dan rest voor België het
alternatief er blijven tot «het bittere
einde» en er dan met geweld buiten ge
zet worden, ofwel blijken van meer men
selijkheid en liefde ten opzichte van de
neger tonen, om er ten slotte in vriend
schap te eindigen.
Voor dit laatste doet dhr De Lentde
cker een warme oproep, maar de voor
uitzichten zijn niet gunstig en nu ook
de politieke partijen in Kongo zullen
worden ingevoerd, zal wel alles in het
honderd lopen.
De belangstelling
Nog veel meer zou er uit deze zeer
gesmaakte voordracht te onthouden val
len. Alleen valt het te betreuren dat
niet meer mensen van deze avond zijn
komen genieten. De opkomst van Jong
Ninove zelf wras goed en we hopen dat
er nog dergelijke avonden op het pro
gramma zullen komen,, maar de afwe
zige «vrienden en sympathisanten» (er
waren er enkele) hadden er veel, heel
veel kunnen leren.
Voor dhr De Lentdecker zal het niet
temin reeds een grote voldoening zijn
dat zijn woord in goede aarde is ge
vallen.
De Dender klok
