Door de Periscoop
Bij de Jubelvieriog vaa de Kardinaal
Zondag 20 april 1056
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
VOOR ENKELE DAGEN TERUG IN 'T LAND.
Dertigste 'jaargang
Prijs per nummer 1,50 fr.
Postcheckrekening 1862.54 Drukker-Uitgever R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN, Koepoortstraat, 10, NinoveHandelsregister Aalst 1093
Onze stadsgenoot - dat is hij nog ver
mits hij tot ere-burger van zijn geboor
testad werd uitgeroepen - kwam op
woensdag van verleden week voor en
kele dagen terug naar huis. Hij vertrok
naar India op 20 december 1954 om er
de strijd tegen de melaatsheid aan te
vangen, strijd die hij met zoveel toe
wijding en sukses jarenlang reeds had
aangebonden in Kongo. Toen hij ver
trok, op verzoek van de Belgische
Stichting voor de Strijd tegen de Me
laatsheid wist hij niet eens waar hij
zou belanden, noch in welke omstandig
heden dit hoog menslievende reuzen
werk zou aangepakt worden. Hij zou
ter plaats de nodige inlichtingen vragen
en dan beslissen.
Eens te meer zou zijn rijk tempera
ment en zijn groot ideaal hem de juiste
richtlijn geven en hem doen beslissen
zijn aktiviteit te ontplooien daar waar
de omstandigheden hem de z^vaarste
strijd aanboden. Hij koos de provincie
Madras uit en, in die provincie, het dis-
trikt Polambakkam. Op 6 juli van ver
leden jaar was het eerste strooien dak
hersteld van de enkele hutten waar de.'
Belgian Leprosy Centrezou geves
tigd zijn. op 7 juli kwamen de helpsters
van Dr Hemerijckx aan. nl. Mejuffer Dr
Vellut uit Brussel en de Juffers Liégeois
en Eenberg welke alle drie behoren tot
het zo edel werk van de Internationale
Vrouwelijke Lekenhelpsters Op 9 juli
werd de eerste clinicin open lucht
geopend met 160 zieken. Een paar maan-
tten later en nl. op 19 september kreeg
Polambakkam het officieel bezoek van
de gouverneur der provincie en toen
kon Dr Hemerijckx reeds 2400 zieken
melden. Met nieuwjaar waren er 4.700
in behandeling en op heden zijn ze bij
de 11.000.
Hoe gaat Dr Hemerijckx dan wel te
werk Eerst weze gezegd dat er zowat
2 miljoen melaatsen in India zijn op
een bevolking van circa 400 miljoen.
In het distrikt van Polambakkam be
zoekt Dr Hemerijckx meer dan 400 ge
meenten waar hij zijn kliniek ergens
onder een boom installeert of soms on
der een afdak ofwel, wanneer de hitte
ondraaglijk is, in zijn auto, wel zorg
dragend dat de vensters gesloten blij
ven om de brandende wind buiten te
houden. In een zijner brieven beschrijft
hij het als volgt Met twee voituren
zijn we altijd op de baan van 's morgens
vroeg tot 1-2 uur namiddag - altijd in
open lucht, regen, zon, zand. modder,
en rivieren waar we soms blijven in
steken, zodat het water binnen loopt,
en we met ossen er uit moeten getrok
ken worden - dat maakt deel uit van
't plezier we werken in de lommer
van een boom of onder 'n paraplu en
als 't te erg is, simpel door de vensters
van ons karre. Wij missen nog trommels
en schuiftrompetten om te doen gelijk
Tissens. Bijna toch want we hebben
reeds propaganda gevoerd met luidspre
kers, micros, pickups - alles op batte
ries - meest moderne installaties op...
een ossenwagen, zoals over 2000 jaar
en verderwre hebben een geweldig
actief maar een gezond openlucht leven;
gewoonlijk, na lunch, zelfs laat, een
sieste - na 4 uur algemeen consulta
ties (ieder op toer) en om 9 u. ?s avonds
wordt de moteur altijd stil gelegd - we
hebben normale nachtrust - ieder kan
voor zijn eigen zijn petroollamp aanste
ken om later te werken, te lezen of te
schrijven en van al ons personeel wordt
stilte gëeist na 9 uurDe dag begint
trouwens te 5 uur en de autos vertrek
ken te 5 uur 30 om, een tien kilometer
verder halt te houden bij de kerk waai
de H. Mis wordt bijgewoond te kwart
voor zes. Een pique-nique bij de pas
toor - een arme indische pastoor - en
dan gaan de wagens en de belgische me-
dicale missie de baan op volgens een
voorafbepaald plan om, van dorp tot
dorp de gruwelijke ziekte te gaan op
sporen.
Over dat werk, over de aard van de
ziekte en haar geneesbaarheid, over de
bekomen resultaten en over de grote
sociale betekenis van de genezing der
melaatsheid, heeft Dr Hemerijckx daags
na zijn terugkeer een voordracht gehou
den in de grote kino-zaal van het Paleis
voor Schone Kunsten, te Brussel.
Prachtige zaal en niet min prachtig
publiek. Benevens de familie Heme-
rijekn waren ook aanwezig enkele
vrienden uit Ninove van de, eindelijk,
hoog geprezen geneesheer en apostel
die met een ware vreugde mochten zien
dat de voordracht werd bijgewoond door
de heer Weemaes vertegenwoordiger
van Z. M. Koning Leopold, Zijne Excel
lentie Mgr Van WTayenbergh, hulpbis
schop en rector-magnificus van de Kato-
lieke Hogeschool, Mgr Litt- vice-rector,
Mgr Leclef. vertegenwoordiger van Zij
ne Eminentie de Kardinaal van Meehe-
len, Zijne Exc. de heer Chettur, ambas
sadeur van India te Brussel, de verte
genwoordigers van de Ministers van Ko
loniën en van Volksgezondheid, Prins
de Merode, voorzitter van het Rood
Kruis van België, de Heren Moyersoen,
oud-minister en volksvertegenwoordiger
en Raym. Scheyven, volksvertegenwoor
diger, die onlangs een bezoek bracht
aan Dr Hemerijckx, te Polombakkam,
Graaf de Grünne, voorzitter van de
Amitiés Belgo-IndiennesGraaf de
Launoit, een der hoge beschermheren
van de Belgische medicale zending. Z.
E. P. Rector van het Missiehuis van
Scheut, waaraan Dr Hemerijckx zo
nauw verbonden geweest is in de mis
siepost van Tshumbe Ste Marie, waar
hij meer dan 25 jaar heeft gewerkt, en
tal van andere voorname personalitei
ten midden een select en geestdriftig
publiek. Prof. Ivïaisin, votuziiiei van de
Belgische Stichting ter Bestrijding van
de Lepra, leidde de spreker in. Hij liet
het publiek vernemen dat de stichting
te danken was aan Z. M. Koning Leo
pold III, die enkele mecenas wist te win
nen voor zijn hoog doel. Hij vertelde
hoe Dr Hemerijckx werd gevraagd door
de Koning zelf en hoe zijn verdienstelij
ke medehelpsters werden gevonden en,
na een welverdiende hulde te hebben
gebracht aan Mw Hemerijckx-Groo-
taert en aan de eerbiedwaardige moeder
van Mejuffer Dr Vellut welke aanwezig
waren en in de bloemen werden gezet
onder het hartelijk applaus van de aan
wezigen, verleende hij het woerd aan
onze achtbare stadsgenoot.
Toen deze op het podium verscheen
brak een ovatie los.
Dr Hemerijckx was zeker een beetje
geschokt in zijn nederigheid want hij
had wel enige moeite om zijn ontroering
te bedwingen wanneer hij al deze hoge
personaliteiten dankte om hunne ver
erende aanwezigheid.
En toen vertelde hij over «Belgian Le
prosy Centre» dat in zijn zo bescheiden
inrichting een zo groots werk aan 't ver
richten is. Hij had tal van lichtbeelden
te vertonen, welke door de zorgen van
Mw Hemerijckx werden gecollationeerd.
Aandoenlijk, leuk, pittig en interessant
waren vele beelden. Dr Hemerijckx zei
gevleugelde woorden als deze wij
bekommeren ons voor 't ogenblik niet
om statistieken over het aantal melaat
sen, die zullen vanzelf opgemaakt zijn
wanneer wij de laatste zullen behan
deld en genezen hebbenof wij be
kommeren ons niet om het gevaarlijke
of afschuwelijke van de ziekte, want de
geestdrift onder ons is nog meer aanste
kelijk dan de ziekte besmettelijk kan
zijn», of nog, en dit in een zijner brie
ven foei voor brikken, voor gebou
wen, comfort, administratie- klederen,
fichen, enz... wij werken!»
Woorden die de man typeren en de
maat geven van zijn kracht en van die
van zijn lekenhelpsters (leesmissie
zusters).
Eerst werden de zieken verzorgd die
zich spontaan aanboden, korte tijd na
dien gingen de dagelijkse zendingen de
zieken opsporen; het vertrouwen groei
de op nauwelijks geloofbare wijze want
over 't algemeen stopt de zieke zijn
kwaal tot wanneer zij door gezwellen,
erupties of misvormingen zichtbaar is
geworden. Maar dan is hij een uitschot
van de maatschappij geworden, een
Hoelang zal dat flikflooien tussen de ge
zagdragers van het Westen en de Heren en
de Meesters uit het Oosten nog duren
De besprekingen in Engeland zijn geëin
digd, maar ze hebben twee dagen vandoen
om een slot-communiqué op te maken en in
eerlijke woorden te verklaren hoe ze mal
kaar hebben willen bedriegen.
Maar dat bestaat, nu zo.
Tot in de jaren vijftienhonderd bestond er
een krislelijke moraal die bindend was voor
het Staatshoofd, zowel als voor de man in
de straat.
Machiavel (1169-1527;, die volgens de boe
ken een groot schrijver was, historicus en
patriot, is vooral bekend om zijn boek «De
Prins», waarin hij hoofdzakelijk voorhoudt
dat het Staatshoofd door geen moraal gebon
den is en zijn politiek moet voeren volgens
zijn belang.
Zijn theorie is niet op één dag in de prak
tijk aanvaard geweest, maar ze heeft haar
weg gemaakt. Zij heeft Europa te vuur er.
te zWaard gezet, ze heeft miljoenen mensen
doen vermoorden en... ze gaat nog altijd mee.
Dat is de gewone gang. Als een theorie
«gezaaid» wordt, schiet ze traag uit, geraakt
na jaren in volle kracht, en het mag dan
blijken dat het onkruid is, ze uitroeien duurt
eeuwen.
't Is het geval met Machiavel en zijn
theori.
't Is ook het geval met Malthus en zijn
theorie volgens dewelke de mensen zouden
moeten sterven van honger. Het is klaarblij
kelijk dat het vals is en dat de mensheid
eerder stikken zal in de overvloed: maar het
Malthusionisme woekert voort.
't Is ook het geval met Marx. Hij heeft zijn
theorie de wereld ingezonden, ze ziet rood
van 't bloed dat ze doen vergieten heeft. Zijn
discipelen hebben reeds tal van zijn stellin
gen moeten verwerpen en vervangen, maar
het Marxisme gaat voort zijn gang, als de
lering die de wereld redden moet en de men
sen geluk en welvaart brengen. Machiavel,
Malthus en Marx hebben de mensen meer
kwaad gedaan dan Attila. de grootste der
menselijk wezen dat op niets menselijks
onder de andere mensen nog recht heeft.
Het vertrouwen groeit en zelfs deze wel
ke nog niet besmet zijn komen zich aan
bieden voor het onderzoek. Wanneer de
ziekte in haar begin-stadium kan be
handeld worden - en genezen - en dat
wordt ze ook, dan wordt een onmete
lijk leed bestreden dat miljoenen men
sen zal redden van de verstoting uit de
maatschappij. India dat zozeer lijdt on
der de dwang van vooroordelen mag een
schone dageraad verwachten e.. een rij
ker toekomst.
Op heden wordt de Belgische zending
reeds geholpen door een Indische dokter
en worden een vijftiental verplegers ge
oefend. Andere dokters zullen de behan
deling komen leren en zo zal gans In
dia binnen afzienbare tijd worden be
werkt.
Geen wonder dat de officiële instan
ties in India de Belgische Zending, en
Dr Hemerijckx en zijn helpsters, reeds
zeer hoog schatten, zo hoog dat ze- naar
het woord van Prinses Amrit Kaoer, mi
nister van Volksgezondheid, echt be
mind geworden zijn.
Door gans India is de naam van Dr
Hemerijckx reeds bekend»- zo schreef
dhr Scheyven in zijn belangwekkende
artikelen in «La Libre Belgique»,
iedereen spreekt van de Belgische
Stichting en van haar werk, van de
goede belgische dokterof van de
barbaren. Toch zijn ze en blijven ze groot.
Marx kent geen God, geen engel noch dui
vel, geen mensenziel. Alles is stof, verschei
den in vorm, maar stof.
Dat is zijn erfzonde.
De mens die niet gelooft in een geestelijk
Opperwezen, in een persoonlijk voortbestaan
van de mens na dit leven, is het wildste en
wreedste dier dat bestaat.
Een mens zonder geloof in het hierna, is
een auto zonder remmen. Hoe sterker de
wagen is in paardenkracht, hoe meer mal
heuren hij kan doen.
Onze godloochenaars hier te lande zijn
nog een beetje mens. Zij dragen onbewust
en onwillekeurig in zich de vrucht van twee
duizend jaar kristendom. Als hun kapitaal
«kristelijke beschaving» geheel zal opgeleefd
rijn, zullen ze eenvoudig beesten zijn
lijf dood, al dood prachtbeesten, maar
beest in de beestigste betekenis van het
woord.
Wat hebben wij al gezien in de veertig
laatste jaren Moorden en moorden uit wel
lust, verkrachten, vernielen, veinzen, liegen
en bedriegen...
Wat is er gemeens tussen ons en hen
Onze grote man is Kristus
Hij bezat een macht die nooit op de wereld
te zien was. Van doden heeft hij levenden
gemaakt nooit van levenden, doden. Kreu
pelen heeft Hij doen gaan, blinden doen zien,
doven doen horen. Hij heeft nooit van ge
zonden, gebrekkigen gemaakt.
Wij hebben niet de macht waarover Hij
beschikte, maar wij weten toch wat wij niet
mogen doen.
Daarom worden wij door de kinderen der
duisternis versleten voor sukkelaars, voor
platbroeken.
Maar ook daarom moet ieder kristen die
oprecht kristen is weten dat hij geen uit
staans kan hebben, geen verbond kan slui
ten met godloochenaars, 't Zij dat ze van de
school zijn van Marx of van de school van
Jean Jacques Rousseau.
Dat heet kaarten op tafel.
dikke belgische dokter die met zoveel
zwier en zoveel edele geestdrift in die
verre gewesten arbeidt en de naam van
ons land met eerbied en genegenheid
laat omringen
Niet alleen in India spreekt- men over
het werk vajn Dr Hemerijckx, maar
doorheen de hele wetenschappelijke we
reld. Wij zijn benieuwd om te verne
men wat er in het kongres te Rome zoal
gezegd werd en zullen het te gelegener
tijd aan onze stadsgenoten laten weten.
Wij durven Dr Hemerijckx vragen ons
daarover zelf iets te vertellen wanneer
hij onder zijn petroollamp zal gezeten-
zijn- ginds in zijn tweede vaderland
en midden zijn geliefde Indiërs.
Professor Maisin drukte de wens uit
dat deze wereldomvattende humani
taire bedrijvigheidmoge gesteund
worden door de welwillende vrijgevig
heid van alle Belgen. Wij herhalen die
wens en vragen aan onze medeburgers
dat zij hunne waardering en genegen
heid zouden laten blijken door stortin
gen op het postchecknummer 339.42 van
de Belgische Stichting voor de Strijd
tegen de Lepra en waarvan de zetel ge
vestigd is te Brussel, Kleine-Karthuiser-
str aat, 7.
Tot Dr Hemerijckx en zijn moedige
helpers richten wij een hartelijke groet
en roepen hen toe Goed heilNinove
gaat fier op U
K. F.
Morgen, zondag 29 april, heeft te 16
uur, in de Nationale Basiliek te Koekel-
berg, een indrukwekkende plechtigheid
plaats. In aanwezigheid van Hunne Ex
cellenties de Bisschoppen van België,
van de Apostolische Nuntius, van vele
kerkelijke en burgerlijke hoogwaardig
heidsbekleders, van afvaardigingen van
de parochies van het aartsbisdom, van
de kloostergemeenschappen, van de ka-
tolieke scholen en van de katolieke or
ganisaties, wordt een Pontificale Jubel-
mis opgedragen om de Heer te danken
voor het dertigjarig behoud van Jozefus-
Ernestus, Kardinaal van Roey, aartsbis
schop van Mechelen en Primaat van
België, aan hei hoofd van het aartsbis
dom en voor de overvloedige zegenin
gen die dit Primaatschap gekenmerkt
hebben.
De Basiliek, die plaats biedt aan 15.000
personen, kan ons allen niet bevatten,
maar wij zullen op de plechtigheid aan
wezig zijn in de persoon van de afge
vaardigden der parochies en wij zullen
onze gebeden met hen verenigen en
ter intentie van de Kardinaal ter Hei
lige Tafel naderen.
In de geschiedenis van het aartsbis
dom zal het Primaatschap van Kardi
naal van Roey met gouden letters ge
boekstaafd blijven. Hij heeft zijn hoog-
priesterlijk ambt vaak en thans nog in
uitzonderlijk moeilijke omstandigheden
moeten vervullen. Maar zijn grote gods
vrucht, zijn schitteren le studies, waar
van het magisterschap in de Godsge
leerdheid de bekroning was, de hoge
functies die hij voor zijn bisschopsbe
noeming bekleedde, het professoraat aan
de Faculteit van Godgeleerdheid der
Leuvense Alma Mater en de assistentie
die hij als Groot-Vicaris en raadsman
aan zijn doorluchtige voorganger, zali
ger Kardinaal Mercier verleende, had
den hem terdege op de leiding van de
Belgische Kerk voorbereid.
Toen Kardinaal van Roey tot aarts
bisschop van Mechelen benoemd werd
(Vervolg op het 2e bU{l)
De Denderklok
Dr Frans Hemerijckx
