PLECHTIGE
ACTUALITEITEN
Door de Periscoop
Dertigste 'Jaargang
Prijs pier nummer 1,50 fr.
Zondag 27 mei 1956
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheckrckening 1862.54 Drukker-U.tgever R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN, Koepoor.straat. 10. Nmove Handelsregister Aalst 1681
DEKENIJ NINOVE NEIGEM BEVINGEN - NEIGEMBOS
OP ZONDAG 27 MEI 1956
in tegenwoordigheid van
Huispreiaat van Zijne Heiligheid de Paus
Vicaris-Generaal van het Bisdom Gent.
's Namiddags te 3 uur, samenkomst in de kerk
van Neigem.
MARIASTOET met het genadebeeld
PLECHTIG LOF in het Domein
ZEGENING der paarden.
C.V.P.-Leiding moet troepen
ter overwinning leiden
Wij menen de algemene katolieke opi
nie weer te geven, wanneer wij vast
stellen dat er iets hapert in de oppositie
van de CVP tegen de linkse regering.
Wij nemen aan dat de spectaculaire op
positie die maandenlang tot uiting
kwam in het parlement en op de straat,
ten tijde van de behandeling van de wet
Collard, niet bestendigd kan worden. Er
is echter een maat en wij menen dat het
hoog tijd wordt de oppositiekoord wat
strakker aan te spannen.
Herinneren wij ons de socialistische
oppositie tijdens de homogene regering.
Zij was aanhoudend, ondernemend, de
magogisch, zelfs politiek oneerlijk. De
vaderlandse verenigingen werden op de
meest cynische wijze opgejaagd tegen
een vaderlandse meerderheid en een va
derlands gouvernement. Jarenlang vat
te een delegatie van rouwvlaggen post
aan de Wetstraat
Wij zijn er verre van a£ te beweren
dat dit voorbeeld moet nagevolgd of ge-
plagiëerd worden. Er is een minimum
van fatsoen bij eerlijke mensen. Maar
een oorlog wordt niet gewonnen met het
broederlijk aanzitten aan feestdissen
met tegenstrevers, noch door parle-
memszittingen, die enkel getuigen van
een onmetelijke verveling. Om de troe
pen ter zege te voeren zijn er vechtjas
sen nodig. Wij zeggen niet dat de troe
pen moeten gedopeerd worden, maar het
ziet er naar uit dat zij op morfinespuit-
jes bedacht worden.
Dit is ook de mening van een katoliek
blad uit de hoofdstad dat de indruk
heeft dat de oppositie zich reeds in va-
cantiestemming bevindt. De CVP-lei-
ding legt nu en dan een energieke ver
klaring af, alsof zij de bedoeling heeft
het land wakker te schudden om zelf
dutje te kunnen doen
Er zijn voldoende pijnlijke vraagstuk
ken die de regering in verlegenheid kun
nen brengen, wanneer ze met combati-
viteit op het spreekgestoelte voorgedra
gen worden de levensduurte, de prij
zenpolitiek, de ziekteverzekering, de ge
zinsvergoedingen, het onderwijsvraag
stuk, de kolenpolitiek, het pensioen der
zelfstandigen, de diensttijd enz. Geluk
kig zal de heer Eyskens over de econo
mische politiek geïnterpelleerd hebben
op het ogenblik dat deze beschouwingen
verschijnen. Het mag echter niet bij een
één-dagspoging blijven.
Indien de CVP wil triomferen bij de
wetgevende verkiezingen, die wij tegen
einde 1957 of begin 1958 voorzien, dan
is er van stonde af vereistactie, actie
en nogmaals actie
Katolieke afzijdigheid
van openbaar leven
dient gelaakt
In Italië vinden wetgevende verkie
zingen plaats. Zij zijn van het grootste
belang voor de toekomst van het vrije
Europa. Het is inderdaad bekend dat er
in Italië een sterke kommunistische par
tij bestaat en dat de linkse socialistische
partij van Nenni, die veruit de meest
socialistische stemmen verenigt, met de
partij van de communist Toghati pacti-
seert.
De «Osservatore Romano», zonder con
creet in het partijgewoel te treden, heeft
te dezer gelegenheid aan de morele ver
plichting gebruik van het stemrecht te
maken en aan de verplichting niet af
zijdig te blijven van het openbaar le
ven. herinnerd.
In Italië, evenmin als in Frankrijk,
is het stemmen verplicht. Er bestaat
echter de morele verplichting opgelegd
door de natuurwet.
De Kerk heeft steeds, bij monde van
de Pausen, Bisschoppen en moraaltheo-
loganten, voorgehouden dat de katolie
ke kiezers moeten deelnemen aan de
stemming en goed moeten stemmen d.i.
in overeenstemming met het geweten.
«Voor alles, aldus de Osservatore Ro
mano, hebben de Pausen aan de kato-
lieken steeds de plicht voorgehouden,
deel te nemen aan het openbaar leven
en gebruik te maken van de politieke
rechten (waaronder het kiesrecht pri
meert). Deze verplichting kan slechts
opgeheven worden in uitzonderlijke om
standigheden, om redenen van hogere
orde die de Pausen zelf niet nalieten
aan te tonen aan de gelovigen».
De Pausen, laat verder het blad van
het Vaticaan (nr van 11-12 mei) opmer
ken, hebben ook de beweegredenen aan
geduid waarom de katolieken aan het
politieke leven moeten deelnemen. In de
eerste plaats, om redenen van maat
schappelijke liefde. Leo XIII verklaarde
reeds in de encycliek «Immortale Dei»
«Over 't algemeen zou de onthouding
van het politieke leven niet minder laak
baar zijn dan de weigering van welk-
danig streven naar het openbaar wel
zijn. Juist uit hoofde van hun beginse
len zijn de katolieken meer dan ooit
verplicht rechtschapenheid en ijver in
het landsbeheer bij te brengen». Deze
stelling werd uitdrukkelijk door Paus
Pius XI bevestigd.
«Daarom is het volstrekt onverschil
lig' staan tegenover de politiek, die het
leven van de natie uitmaakt, wanneer
het mogelijk is hiertoe in een bepaalde
mate bij te dragen, een vorm van egoïs
me, als het geen onwetendheid is».
Wij zullen het standpunt door de «Os
servatore Romano» ingenomen nog ver
der belichten. Wij kunnen echter reeds
besluiten dat het voor de katolieken in
strijd is met de naastenliefde zich aan
het openbaar leven de desinteresseren.
Dit geldt voor Italië. Dit geldt eveneens
voor ons land. De gemeenplaats van
sommige goedmenende katolieken: «Po
litique, sale boutique» - «Politiek, een
vuile boel», om zich van elke politieke
belangstelling te onthouden, is fout. De
katolieken moeten integendeel aan het
openbaar leven deelnemen om dit open
baar ïeven naar de katolieke beginselen
te boetseren.
Wij hebben altijd de noodzakelijkheid
van de katolieke aanwezigheid in de
internationale lichamen bepleit. Dit
geldt, a fortiori, voor de nationale li
chamen, waarvan publiekrechterlijk Ka
mer en Senaat de voornaamste zijn.
Lonende parlementaire reis
Tijdens de Paasvacantie zijn een aan
tal senatoren van de onderscheidenlijke
partijen op tocht gegaan naar Belgiseh-
Dezer dagen wordt de mei geplant op de
grootste en rampzaligste omwenteling die het
land in de loop van zijn geschiedenis ge
kend heeft en er tekent zich geen enkele re
actie af.' De vrijheid is gewurgd, 't Is de ge
hangene met de koorde, en terwijl zij haar
laatste stuiptrekkingen door het stervende
lijf voelt gaan doet elk voort, precies of
er niets gebeurd.
La colonne du Congrès staat er nog altijd
te Brussel met de vier grote vrijheden er
op. Maar zij heeft geen betekenis meer. De
grondwet, die een reactie was op de Hol
landse misbruiken, heeft de Staat onmondig
verklaart om de onderwijskwestie te regelen.
De grondwet is nooit gewijzigd geweest.
M?ar de Staat is de Heer en de Meester van
het onderwijs. De officiële Heren zullen de
examens afnemen in het vrij onderwijs.
Denkt gij dat de bazen van 't vrij onderwijs
de examens zullen afnemen in 't officjeel
De Koning wpont nog te Brussel en Hij
mag nog altijd zweren dat Hij de grondwet
zal handhaven. Zweren mag hij, maar doen
mag hij niet.
Zonder bah of boe te zeggen, hebben ze
de koninklijke prerogatieven overgedragen
op de Raad van State, die nergens voorzien
is in de grondwet. Maar ze hebben het zo
maar gedaan omdat zij van zin waren die
instelling in de grondwet op te nemen. Dat
hebben de drie historische partijen samen
gedaan. Geschiedenis is geschiedenis.
De beruchte besluitwetten van Le Havre
zijn het begin geweest van de afbraak der
grondwet. Zij waren het werk van een re
gering van Union Sacréeen wee hem
die zou reageren...
De afbraak is steeds voortgegnan. De ire-
melenzitten in de grondwet en niemand
is er cm hun vernielingswerk tegen te houden
Het Kristen Vlaanderen is er het groot
slachtoffer van. Maar het Kristen Vlaan
deren kan niet reageren. Het ligt gekoord
en gebonden, lam gelegd door de mannen
die mandaar kregen om zijn belangen te ver
dedigen.
Buset is een stoeffervan formaat en
nog onlangs roemde hij er op dat hij de ko
ning buiten gedaan heeft. Hij kon het niet
zonder de medeplichtigheid van de fameuze
vijfde kolom uit Londen.
Wat duizend maal gezegd is, is nu zonne
klaar geworden. Maar de fractie van de vijf
de kolom die tot de CVP behoort, bezet nog
altijd de commando posten. Daarom is er
geen reactie tegen het nekken van het on
derwijs en besluipt de moedeloosheid en de
onverschilligheid de anders combatieve massa
Ze hebben gezien dat het beroep op het
geweten altijd gegaan is naar de kleine bur
ger, nooit naar de leiders.
Is het omdat zij geen geweten hebben
In alle geval, als de zaken blijven gelijk ze
zijn. is de CVP als een hond die met een
zware steen aan de hals in 't water gewor
pen wordten verdrinken moet hij
Congo en Ruanda-Urundi. Wij gunnen
de heren deze prettige vacantiereis op
voorwaarde dat ze enig nut oplevert.
Dit schijnt voor bedoelde reis het ge
val geweest te zijn. In hun omreis door
het zwarte land hebben onze senatoren
ook Usumbura aangedaan, de hoofdstad
van Urundi. Dit was interessant, want
het is te Usumbura dat, op kosten van
de Urundezen, de linkse minister van
Koloniën op grote schaal experimen
teert met lekenscholen.
De zwarten lopen niet op met deze
scholen. Zij zijn religieus ingesteld en,
ook wanneer zij nog niet katoliek ge
doopt zijn, kunnen zij niet aannemen
dat God geweerd wordt uit het onder
wijs en hoogstens over godsdienst mag
gesproken worden in een niet-verplichte
godsdienstleergang. Zij zijn daarenbo
ven practisch aangelegd. Een leken
school kost ten minste zesmaal meer
dan een missieschool en er zijn zeer ve
le kinderen die geen onderwijs kunnen
genieten bij gebrek aan scholen. Het is
dus, naar hun opvatting, dwaas dure
scholen te bouwen, wanneer het veel
beterkoop kan gaan.
Toen de Hoge Raad van Urundi ge
raadpleegd werd over de oprichting van
lekenscholen, was zijn advies negatiei.
Hiervan werd geen rekening gehouden.
Deswege protesteerde de Hoge Raad bij
de koloniale overheden. Hun protest
werd naar de scheurmand verwezen.
Ten slotte voor de eerste maal sedert
het bestaan van Belgisch-Congo en de
voogdijgebieden richtte de Raad een
protesterend verzoekschrift tot de Bel
gische Kamer. Het werd in de doofpot
gehouden en dri gewezen ministers
van Koloniën zagen zich genoodzaakt
te interpelleren, natuurlijk zonder ge
volg.
De senatoriale reizigers hebben er
thans het fijne willen van weten. Zij
hebben de Hoge Raad verzocht te Usum
bura te vergaderen in aanwezigheid van
een CVP-, een socialistisch en een libe
raal senator. Deze vroegen aan de Raad
of hij zijn verzet tegen de lekenscholen
gehandhaafd hield en waarom. De Hoge
Raad was eenparig om te verklaren dat
hun protest onverminderd bleef en gaf
er de redenen van op.
Wij doen onze hoed af voor deze raad
gevers van de Mwama en van de vice-
gouverneur-generaal.
45 -f 45 10 100
Wij hebben te zijnen tijde het ak
koord met commentaar omringd dat in
trad tussen de hoofden van de Kongole
se Kerk en het ministerie van Koloniën.
Onze lezers herinneren zich de dub
bele strekking van dit akkoord de ver
plichting door de linkse minister aan de
missies opgelegd hun schoolgebouwen
in openbare aanbesteding te leggen,
werd ingetrokken in zover de missies
met eigen middelen voor deze bouw kon
den instaan; de kredieten door het Tien
jarenplan voorzien voor scholenbouw
zou, voor de laatste drie nog lopende
jaren van dit Tienjarenplan, «eerlijk en
billijk» verdeeld worden tussen het of
ficieel en het privaat onderwijs.
De eerste toegeving voorzag dus een
mildering in een drastisch ingrijpen van
de linkse minister, maar zonder dat er
tot de vroegere regeling integraal te-
t".: ccckeOT"d t/Vat de tweede toege-
ving betreft, bleef de vraag open wat
de burgerlijke overheid als «eerlijk en
billijk» beschouwt.
Thans worden uit Leopoldstad nadere
gegevens vernomen betreffende de
draagwijdte van deze laatste Beschik
king. Noodgedwongen hebben de Ordi-
narissen zich moeten neerleggen bij een
verdeling op voet van 45% voor de offi
ciële lekenscholen, 45' voor de katolie
ke missiescholen en 10% voor de pro
testantse scholen. Hierbij mag men niet
uit het oog verliezen dat tot voor korte
tijd het onderwijs in Kongo volledig bij
de missionarissen berustte, zodat meteen
het beschavingswerk in overtreffende
mate het werk der missionarissen is. Het
was overigens met deze bedoeling dat
Leopold II het Vaticaan verzocht zoveel
mogelijk missionarissen voor Congo ter
beschikking te stellen.
De verdeling 45 -f 45 -f 10 is een zwa
re slag voor de missies en voor het Con-
golees onderwijs. Immer méér zwarten
verlangen om onderricht. De missiescho
len zouden ernorm moeten uitgebreid
worden. Dit zal met 45' i in onvoldoende
mate mogelijk zijn. Van een andere kant
zullen, wegens d° hogere bouwkosten
en wedden, van de 45% voor de officië
le scholen slechts 1/6 van de kinderen
kunnen genieten, die anders in de mis
siescholen zouden onderwezen worden.
Uit Leopoldstad wordt nog vernomen
dat de Ördinarissen het ministerie dui
delijk gemaakt hebben dat zij op een
controle van de begroting gesteld zijn
de ervaring heeft inderdaad geleerd
wat beloften van de linkse minister
waard zijn en dat de apostolische vi
carissen het niet eens zijn met het be
ginsel van een vooraf bepaalde verde
ling van de kredieten deze moeten
toegekend worden in de verhouding dat
de ouders leken- of missieonderwijs
wensen
Waar is die nu
naartoe gelopen P
De Denderklok
MEIBEDEVAART
