Nooit was de Nood r groot
ACTUALITEITEN
4*
Door de Periscoop
Dertigste Jaargang
Prijs per nummer 1,50 fr.
Zondag 23 september 1956
f'ostcheckrekening 1862.54
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Drukker-Uitgever R LUYSTERMAN-HAELTERMAN, Koepoortstraat. 10, Ninove Hande1 wegister Aalst 1693
DAG DER GROOTMACHTEN
Het is de eerste maal dat de Bisschop
pen van België in gezamenlijk overleg
een dag bepaald hebben op dewelke in
alle kerken en openbare kapellen de
aandacht van de gelovigen moet geves
tigd worden op de moderne grootmach
ten pers, film, radio en televisie.
Hunne Doorluchtige Hoogwaardighe
den hebben inderdaad redenen te over
om aandacht te vragen voor deze cru
ciale problemen. Nooit, inderdaad, wa
ren de gevaren inhaerent aan deze groot
machten zo groot als thans, nooit waren
de verantwoordelijkheden van de kato-
lieken tegenover henzelf, tegenover hun
familie en de maatschappij zo aanzien
lijk.
Het past dat wij ons ten minste eens
per jaar bezinnen over de macht ten
goede of ten kwade uitgaande van de
machten die de opinie boetserende
pers, de bioscoop, de radio, de televisie.
De Heilige Vader laat geen enkele ge
legenheid voorbijgaan om er de aan
dacht op te vestigen. De opiniemachten
beheersen het menselijke leven, zij ge
ven vorm en gestalte aan de huidige
beschaving, zij kunnen een oneindig
goed zijn, maar ook een grondeloos ver
derf.
Op miljoenen van onze landgenoten
oefent de bioscoop een fascinerende in
vloed uit. Zij houden er aan zich te ver
lustigen in een schijnwereld en de mees
ten vragen zich niet af welke gevolgen
zulks voor hun verder leven, voor hun
familieverhouding, voor hun eigen gaaf
heid zal meebrengen. De plicht van de
gedoopte is duidelijk stelselmatig die
nen alle wufte, zedelijk-schadelijke, on
gezonde films voorbijgegaan; tevens die
nen de goede producties met alle mid
delen bevorderd en aangemoedigd.
In elke huiskamer is er een radio
apparaat. Het ligt in ieders bereik niet
alleen de nationale zender, maar ook
deze van vreemde landen te beluisteren.
Ook de radio kan een oneindig middel
ten goede zijn en de geesten van anders
nooit bereikbare mensen prenten met
de kristelijke beschaving. De radio kan
tevens oneindig veel kwaad stichten.
De gevaren verbonden aan film en
radio, zijn samengevoegd in de televisie
de schoonste uitvinding van de eeuw.
Wie van ons zal het betwijfelen
Er zijn zendposten die een schandaal
zijn, die de meest sexueel-opwekkende
shows en re\ os van de «pleziersteden»
in de huiskamer brengen. God alleen
weet hoeveel gewetens hierdoor ge
kwetst, hoeveel jeugdige ideaallievende
harten hierdoor verdord werden. De fa
milievaders dragen ter zake een enorme
verantwoordelijkheid.
Wie zich van deze verantwoordelijk
heid ten overstaan van film. radio en
televisie bewust is. stelle een positieve
daad. Hij sluite aan bij de Katolieke
Filmliga. Hij abonnere op «Film en Te
levisie» waarvan de gegevens hem tot
leidraad moeten strekken bij het bezoek
aan de bioscoop, bij de keuze van ra
dio- en televisie-programma's.
Er is ten slotte de grootmacht van
de pers.
Zijne Heiligheid Paus Pius XI heeft
deze grootmacht lumineus omschreven
tijdens talrijke toespraken «De Pers
is een souvereine macht geworden» (24
november 1923) - «Gij, journalisten, ver
tegenwoordigt de grootste macht van de
wereld. Men zegt vaak dat de openbare
opinie de macht uitmaakt; het is een
klaarblijkelijke dwaling, want het is de
Pers die de opinie vormt en de oorzaak
is altijd machtiger dan het gevolg» (7 ja
nuari 1935) «Het goede dagblad is de
moderne predicatie van het Evangelie»
(7 december 192?) «De journalisten
weten, voelen, dat het door hen gepres
teerde werk even verreikend is als de
katolieke Kerk zelve, dit is zo ruim als
de wereld» (juni 1933).
Ook de thans roemrijk regerende Paus
heeft, bij elke gelegenheid, deze gedac-
ten ontwikkeld en belicht.
De regelmatige lezing van een godde
loze krant heeft fataal de intkerstening
van de lezer tot gevolg. Hij is onvermo
gend tegen de immer herhaalde sofis
men. listige vooropstellingen, wanneer
het geen gemene leugens zijn. Druppel
na druppel tast het vergif zijn zedelijk
weerstandsvermogen aan. Het is vol
doende te weten welk blad iemand leest,
om te weten met wie men te doen heeft.
Het mijden van slechte lectuur, van
anti-katolieke bladen en van bladen die
zich hullen in een neutralisme dat een
leugen is. omdat er maar één Waarheid
bestaat, is gewetensplicht voor allen. We
hebben in ons blad er altijd naar ge
streefd onze volle plicnt als katolieken
te vervullen. God geve dat wij hierin
mogen volharden
Nieuwe hartelijkheid
van Collard
In maart 1951 ging de homogene rege
ring over tot de oprichting van een Ho
ge Raad van het Technisch Onderwijs
met in zijn bevoegdheid de benoemin
gen der leraars, de barema's der wedden
de aanvaarding van de instellingen. Het
inrichtend K.B. voorzag dat deze Raad
zou samengesteld zijn uit 8 leden. nl.
2 vertegenwoordigers van het officieel
onderwijs, 2 van het vrij onderwijs, 2
(een rechtse en een linkse) van de Ver
eniging der Belgische Nijverheid, 1 van
het ABVV en 1 van het ACV.
De Hoge Raad heeft een belangrijke
opdracht. Luidens de statistieken van
1955 telt ons land inderdaad 1046 offi
ciële technische scholen, plus 217 voor
bereidende technische scholen, gehecht
aan de rijksmiddelbare onderwijsinstel
lingen. en 1391 vrije technische scholen.
Zijn bestendige neiging tot machts
misbruik heeft dhr Collard er toe geleid
thans de vertegenwoordiger van het
ACV uit de Hoge Raad te weren en hem
te vervangen door een afgevaardigde
van de onbenullige liberale syndikaten.
Lanaken in het geweer
Wij hebben gemeld dat dhr Collard
te Lanaken in Limburg de eerste Rijks-
lagere school opgericht heeft, die geen
voorbereidende afdeling is van een
Rijksmiddelbare onderwijsinstelling, zo
dat de Staat in deze homogene katolieke
gemeente het onderwijs gaat concurre
ren, dat door de ouders gewild en door
de gemeente aangenomen is.
De gemeenteraad van Lanaken heeft
thans bij wijze van protest ontslag ge
nomen. De redenen van dit gemeen
schappelijk ontslag zijn niet alleen te
vinden in de concurrentie die de Staats
school aan de school der ouders doet,
maar tevens in het feit dat de minister
een beslissing van de gemeenteraad ver
nietigde. waarbij een plaatselijk kas
teel aangekocht werd om tot moeder
huis te dienen. De minister heeft dan
zelf een onteigeningsprocedure inge
steld om van bedoeld kasteel een Rijks-
lagere school te maken.
Duur leven
Een grote kristelijke organisatie heeft
stelling genomen inzake de prijsstijging.
Zij stelt vast dat het aandeel van de
loontrekkenden niet gestegen is over
eenkomstig de algemene voorspoed,
evenmin als de sociale vergoedingen, in
zonderheid de familiale inkomsten. We
achten de formulering minder gelukkig
want een «algemene voorspoed» is niet
denkbaar zonder een «algemene» inkom
stenstijging, maar het is onmiskenbaar
dat o.m. de familiebijslagen niet meer
aan de gewij.zigde omstandigheden be
antwoorden. wat op het congres der
kroostrijke gezinnen overvloedig bewe
zen werd.
Verder onderstreept de motie dat de
prijsstijging deels toe te schrijven is aan
de hoogconjunctuur, deels aan de rege-
ringspolitiek. Wij gchten het verkeerd
niet ALLE bestanddelen van de hogere
prijsvorming op te noemen. Dat de ba
sisprijzen stijgen bij hoogconjunctuur
ligt voor de hand; dat de verhoging der
overdrachttaks door de linkse regering
Ons kristen geloof, onze kristelijke ze
den zijn nummer één van onze bezorgd
heid. 't Is voor ons het heilige der hei
ligen.
Het is nog nooit brutaler en totaler
bevochten geweest dan nu. Met dat doel
heeft het materialisme van het Marxis
me verbond gesloten met de voltairiaan-
se genotzuchtige bourgeoisie.
Alle kristelijke krachten zouden moe
ten samengebundeld zijn om de aanval
af te slaan.
De strijd speelt zich af op politiek
terrein en met politieke wapenen. De
aanvallers zijn drie. Socialisten, libera
len, communisten. De twee eersten staan
aktief in de aanval. De derde vennoot
wordt in reserve gehouden voor de tijd
van nood. Zijn optreden is nu niet ge
wenst om tactische redenen.
De verdediging ligt in de handen van
ae Christelijke Volkspartij.
De CVP is ook een politieke partij, be
staat uit politiekers, die besmet zijn met
de algemene microbe die de politiek be
smet heeft. De aanvallers belangen ons
niet aan. Zij hebben geen God en geen
kristen moraal. Zij mogen liegen en be
driegen dat is voor hen geen schande
als het politiek is. De politiek is de
kunst der mogelijkheden.
De CVP zwaait de vlag van de kris
telijke beschaving. Voor haar bestaat
er een God. God is Waarheid. Hij wordt
gediend in waarheid en door waarheid.
Waarheid in woord en waarheid in
v. erken: dat is rechtvaardigheid. En God
ia liefde. Hij wordt gediend in liefde en
door liefde. Haat is uitgesloten even
goed a!s leugen en bedrog.
Politiek is de kunst der mogelijkhe
den en politiek houdt geen rekening
met moraal...
Kristelijke politiek is niet politiek
«tout court».
In de partij zitten de enkelingen. Die
weten dat in de politiek alles gelegen
ligt in het rap zijn.
Een soldaat die vechten moet. moet
kun;,en rap zijn Bij zijn wapens heeft
hij een ransel nodig. De ransel is een
hindernis voor het rap zijn. maar toch
is hij er nodig en de soldaat die zijn ran
sel wegwerpt is een verloren man.
De politiekers hebben ook een ransel.
Hoe lichter hij weegt, hoe rapper ze
zijn en de bekoring is groot om er zo
weinig principes mogelijk in te bergen.
de levensduurte in de hand gewerkt
heeft, hebben wij bij voorbaat aange
klaagd. Wij menen echter dat, zonder
ons over de opportuniteit van de maat
regel uit te spreken, de invoering van
de vijfdagenweek onmiskenbaar de prij
zen beïnvloed heeft. Bedoelde organisa
tie heeft de invoering van de vijfdagen
week met man en macht bepleit. Voor
lichting van de openbare mening mag
niet in enkele richting gaan.
De motie bevestigt dat de regering
een prijzenpolitiek moet hebben, waar
over wij het allen roerend eens zijn,
maar gaat dan voort met een verlaging
van de indirecte belastingen voor te
staan, evenals het aanleggen ener reser
ve van inkomsten. Wij zijn volledig ge
wonnen voor de terugbrengingvan de
indirecte belastingen, omdat deze de gro
te gezinnen het zwaarst treffen, maar
dit zal niet mogelijk blijken zonder
evenredige verhoging van de directe
belastingen.
Het aanleggen ener reserve wordt als
volgt gemotiveerd«In het raam van
dergelijke politiek is het nodig een deel
der winsten voortvloeiend uit de hui
dige hoogconjunctuur als reserve te be
houden. Dit kan gebeuren door het pro
gressief belasten van de winsten der
vennootschappen en door deze te ver
plichten obligaties te onderschrijven
waarvan de opbrengst als reserve moet
dienen bij het intreden van een econo
mische teruggang». Wil men de progres
sieve belasting, d.i. de afschuiming van
de winsten ten voordele van de Staats
kas, of de omzetting der hogere winst
in obligaties, want het is toch niet de
bedoeling beide maatregelen gelijktijdig
voor te staan 9 Het ware verdienstelijk
Een politieker die zich gelegen laat aan
principes is nooit geslaagd. Anderen zijn
hem voor.
De politieke wagen voert altijd be
langen mede. De wagen wordt getrok
ken door lastdieren - paarden of ezels.
De wagen wordt gestuurd door de man
nen die op de bok zitten en met de
zweep op het achterste der trekdieren
kappen. Wie de rapste is zit op de bok.
De anderen moeten trekken. Maar de
wagen heeft zijn afspanning en zijn
stallen. Daar is personeel nodig om de
stallen uit te mesten en de wagen te
kuisen. Dat personeel werkt met borstel
en roskam, met emmer en vaagborstel.
Het is geen schitterende positie, maar
het is een onmisbaar element.
Daarvoor zijn er jongeren nodig. Jon
geren die niet zoeken op de bok te sprin
gen en met de wagen te rijden, maar
die ideaal genoeg hebben om de wagen
rijklaar te houden. Hercules in zijn tijd
kuiste alleen de stallen van koning Au-
gias. Maar de tijd van Hercules is voor
bij en voor de karwei is er een sterke
groep nodig.
Het Davidsfonds heeft zich losgetrok
ken. De Libre is er zeer van aangedaan.
De Landsbond heeft er nog een schepje
bijgedaan, maar de CVP blijft roerloos
en onbeweeglijk gelijk een rots. Kris-
tus in zijn bitter lijden, die van de joden
kaakslagen kreeg en in het gezicht ge
spuwd werd. kan niet meer onverschil
lig blijven, als de CVP dat doet. De CVP
slaapt gelijk de muizen in het meel.
Laat maar zeggen, laat maar doen, wij
zitten op de bok en hanteren de zweep.
De politieke omstandigheden zijn zo,
dat de ezels en paarden toch wel zullen
moeten trekken.
Tout va bien
Niet zo goed. En wat op het spel staat
is ons te duurbaar om maar eenvoudig
te zwijgen. Ieder beroep op het geweten
zal beantwoord worden met één vraag
hebben de leiders geen geweten waarop
beroep kan gedaan worden en de
paardjes zullen niet gelijk trekken
Is de beeldspraak van de wagen te oud
voor onze eeuw van de bus? Vooruit
dan met de garage, zijn mecaniciens,
zijn techniekers en zijn technische sme
ring. De wagen is vervuild en slecht
onderhouden. Er is werk voor de jon
geren zonder ambities en voor de
ouderen met een jong hart
de formulering duidelijker te omschrij
ven. Wie zal de verplichte obligatiele
ning uitschrijven? De Staat of elke on
derneming afzonderlijk In het eerste
geval zou de Staat tot spaarkas van de
industriële ondernemingen dienen. Het
tweede geval is nog onwaarschijnlijker,
omdat een obligatielening door een maat
schappij uitgeschreven wordt om an
dermans geld te mobiliseren. Gelukki
ger ware ons inziens het aanwenden van
de verhoogde winsten aan investeringen
en modernisering van de industriële uit
rusting. wat voor gevolg zou hebben
de kostprijs te verlagen, zodat we in de
magere jaren de buitenlandse concur
rentie het hoofd zouden kunnen bieden.
Ten slotte wordt de aandacht geves
tigd op het probleem van de holdings
of trustees, en wordt de oprichting ener
onderzoekscommissie bepleit met als op
dracht een onderzoek naar de werking
der financiële maatschappijen, en naar
de invloed die zij uitoefenen op 's lands
economische, financiële en sociale po-
lietiek. Het is een rechtstreekse aanval
tegen de grootbanken. Wij hebben niets
tegen de aanstelling dezer commissie en
haar werking. De hogere belastingsamb
tenaren zullen de eersten zijn om te ge
tuigen, dat het fiscaal nazicht van de
holdings de belastingambtenaren voor
een labyrint plaatst. We mogen echter
niet eenzijdig zijn. Ook de grootwaren
huizen en bepaalde coöperatieven met
ruim verspreide verkoophuizen, die
daarenboven op politieke grondslag be
rusten, oefenen onmiskenbaar een rol
uit op economisch gebied en ook daar
buiten. Het nazicht zou zich dan ook tot
soortgelijke instellingen moeten uitbrei
den.