Rerum-Novarum-Feest
Nieuwe
Davidsionds-Boeken
i
Door de Periscoop
NIET ALLEEN
VOOR KATOLIEKEN.J
Eén en dertigste Jaargang
Prijs per nummer 1,50 Fr.
Zondag 19 mei 1957
i:> .51 N, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheckrekening 4786 85 Drukkcr-Uitgever Paul LUYSTERMAN-JACOBS, Koepoortstraat 10 - Ninove
Telefoon 327.27
PLAATSELIJK
NINOVE
Aangezien de gewestelijke Rerum Novarumviering van het gewest Ni
nove doorgaat in de afdeling Dendei hou tem op O. L. H. Hemelvaart 30 MEI a.s.
wordt de plaatselijke viering te Ninove ingericht op
ZONDAG 19 MEI a.s.
FEESTPROGRAMMA ('s namiddags)
6 uur, samenkomst in «Ons Huis»
6,15 uur, naar de dekenale kerk in optocht begeleid met de harmonie Eendracht
6.30 u. AVONDMIS met gelegenheidstoespraak
7.33 u., terug naar de feestzaal van «Ons Huis» (korte optocht)
8 uur, AVONDFEEST. Gelegenheidsrede door Wim Verleysen, arrondissements
secretaris van het ACW.
Kosteloze tombola voor de aanwezigen
gezellig samenzijn.
lint bestuui van het Aigemeen Cnristen Werkersverbond richt een spe
ciale oproep tot de leden van Syndikaat, ZieKenkas, Arbeioersvrouwengild, Ka'.o-
heke Werkliedenbond. Arbeidersjeugd en aan alie vrienden van onze beweging om:
1) de plaatselijke viering op 19 mei a.s. bij te wonen en aan de optocht van en
naar de kerk deel te nemen.
2) de gewestelijke viering te Denderhoutem bij te wonen op O.L.H. Hemelvaart
op 30 mei a.s. in de voormiddag.
Wij vestigen er tevens de aandacht op dat de RERUM NOVARUM-
KOERS voor LIEFHEBBERS B.W.B. die reeds traditie geworden is, zoals vroeger
verredon wordt op O.L.H. Hemelvaart te 2 uur 's namiddags,
Wij verwachten dat alie leden van de Christelijke Arbeidersbeweging
en haar vele sympathiserende vrienden Rerum Novarum I9a7 zullen meevieren
met nog meer geestdrift dan vroeger.
Door de Davidsfonds-afdeling Ninove
worden thans de boeken der tweede zen
ding van het jaai 1957 aan de leden be
steld.
Het gaat ditmaal om
4 werken uit de Gulden Reeks.
het 2" Jeugdboek.
de Muziekuitgaaf (voor de leden
dier er voor inschreven natuurlijk).
GULDEN REEKS
A - Ontspanningslectuur
"Het Meisje Elske,. - C M. Lakotta
Hoofdfiguur van deze roman is het
dienstmeisje Elske\ zo groot en sterk in
haar liefde voor boer Heger, maar zo
sterk en groot ook in haar geloof, dat
ze de liefde voor opgeeft als Heger haar
daarin niet kan volgen. Beide perso
nages wekken een schone ontroering in
hun streven naar liefde en geluk.
G. Claes, die twee jaar geleden zo
schitterend debuteerde met Het einde
en het begin» verwierf met deze nieu
we roman de Prof. Em. Vlieberg-prijs
1955.
"De Vuurdans van Ijamilee
Jan Brusselaars en Luc van Gastel
Om het verhaal van hun avontuurlijke
non-stop-rit door Europa. Azië en Afrika
te schrijven beschikten deze kwieke
journalisten over een vlotte en vlugge
pen. over een scherpe opmerkings- ave
en bovendien over een rijke dozis humor
In de rij vertaalde romans (C. Maria
Lakotta is een 37-jarige Duitse uit het
Rijnland), die het Davidsfonds uitgaf en
waarover met uitbundige lof werd ge
sproken. zal dit boek een mooie plaats
verwerven.
"De Eeuwige Derde,,
Gaston Claes (Vlaams journalist)
Albert van Ende. ambtenaar en jong
gezel, leidt een leventje zonder proble
men. Tot hij toevallig Annie ontmoet,
met wie hij 18 jaar vroeger verloofd was
maar die, c nder dwang van haar ouders,
een rijk huwelijk aanging. Passie, ver
scheurdheid en gewetenswroeging wor
den zijn deel.
Wie houdt van verre en vreemde lan
den, en dit boek niet bestelde, moet het
zi,ch aanschaffen hij zal zich verheugen
om zijn keuze en tijd en uur vergeten
bij de lektuur van deze virtuozenrepor-
tage.
GULDEN REEKS
B - Keurboeken
Aanwezig Verleden
D' Victor Leemans (Senator)
Deze diepzinnige essays over de gees
telijke stromingen der 18 cn 19' eeuw
(met buiten-tekstpl.) van de bevoegde
ekonomist en socioloog D" Leemans ver
duidelijken hoe gedurende de laatste- 2
eeuwen de denkers zich geëngageerd
hebben in de revolutionaire strijd voor
een persoonlijke en sociale levenshou
ding, voor de ordening van staat en
maatschappij. Te recht kan hier dan
ook gespreken over een aanwezig v?vr-
ledendat velen zal helpen tot een
betere kennis van onze huidige tijd.
(Vervolg op blz. 2)
ar-?
A&t V
De Kamer bespreekt het budget van
Minister Collard.
Mijnheer Bracops is er de verslagge
ver van. Maar hij moest er ten persoon
lijken titel nog eens zijn zeg zeggen.
Mr Bracops moet een zeer geleerd
man zijn. Zeggen dat wit, wit is en
zwart, zwart, dat kan een boer met stro
in zijn klompen ook. Maar bewijzen dat
wit zwart is en omgekeerd, en appels
voor citroenen verkopen, daarvoor moet
ge zeer geleerd zijn en ten minste ad-
vokaat.
In zake onderwijs, vrijheid van ver
eniging, vrijheid van drukpers, vrijheid
van godsdienstin zake beteugeling van
politieke misdrijven, is de grondwet nog
altijd onveranderd gebleven.
Zij werd erba: melijk verkracht door
Mr Bracops en zijn vrienden. Maar naar
zijn mening zijn het de slachtoffers die
het gedaan hebben
Oude mensen vertellen dikwijls het
zelfde. Niemand wordt gaarne vocoud
en kinds versleten. Ik ook niet. Maar als
een ondei wijze, ondervindt dat zijn
leeilingcn de les niet hebben begrepen
of verkeerd begrepen herhaalt hij
de les.
De grondwet van 1830 werd uitge
bouwd in reactie tegen de misbruiken
van het Hollands bewindtegen het
monopolium in zake onderwijs, tegen de
aktie tegen pers en woord, tegen de be
straffing van politieke misdijven.
Die aitikels zijn nog niet afgeschaft.
Zij werden sinds de regeringen van na-
tionale-unie menigmaal de pols omge
wrongen en wie protesteerde was een
slechte Belg.
Nu gaan de linksen er op los dat het
een plezier is en de rechtsen zwijgen
als vermoord. De CVP is nochtans niet
de oude katolieke partij. Die is dood
en de CVP is zelfs van de familie niet.
De oude katolieke partij was eonfession-
neel en de CVP is het niet. De CVP is
eenvoudig erfgenaam bij testament.
Ik heb langs het water gewandeld al
nadenken en dromen.
Er is op de wereld toch zoveel water
twee derden van de oppervlakte. In
dat water zwemt er veel vis.
Het water is zoutloos in rivieren, vij
vers en meren. Daarin zwemt en leeft
zoet water-vis.
In de zee is het zout water en daarin
zwemt en leeft zeevis
De zeevis kan niet leven in. rivierwater
en zoetwatervis kan niet leven in de
zee.
Dat is klaar en simpel als twee en
twee is vier. Niemand trekt het in twij
fel omdat er geen politiek belang aan
de sleutel hangt.
Wat waar is voor de vis is waar voor
het kind. Het heeft zijn eigen milieu
vandoen.
Een kristen kind moet een kristen te
huis hebben en een kristenschool. An
ders kan het niet kristen blijven.
Een geuzenkind moet een geuzetehuis
hebben en een geuzeschool. Anders kan
het niet geus blijven.
Wij, kristenen, willen de geuzen niet
dwingen tot een kristelijke opvoeding
van het kind.
De Kerk weigert ten doop te ontvan
gen hinderen die geen kristen peter en
meter hebben die borg staan voor zijn
kristelijke opvoeding.
De Kerk moet, in opdracht van Kris-
tus. iedeieen de gelegenheid geven de
blijde boodschapte horen. Zij mag
niemand dwingen en ze mag de parels
voor de zwijnen niet werpen.
Als de anderen nu hetzelfde deden
zou er geen twist moeten bestaan tus
sen burgers van hetzelfde land. Maar
de anderen kunnen dat nietzij maken
ruzie en zeggen dat wij een slecht ka
rakter hebben.
Ik kan begrijpen en verdragen dat zij
zo handelen. Zij misprijzen de goede
God en staan in het kamp van de boze
geest de geest van leugen en bedrog.
Wat niet goed te praten is, 't is dat
zij die plechtig de verbintenis hebben
aangegaan zorg te dragen voor ons be
langen, zo tam en zo mak zijn en zo
braaf. Zo braaf als kinderen aan wie
moeder beloofd heeft als gij braaf zijt
moogt ge de naaste keer meegaan.
Nu er ons zeker geen twaalf maan
den meer scheiden van de algemene en
gemeente verkiezingen is het goed even
na te gaan welke betekenis de Christe
lijke Volkspartij dient te hebben voor
de kiezer van morgen. De vraag dient
gesteld Wat is de CVP, wat beoogt
ze. welk is haar rol in het kader van
de huidige politieke konscellatie van ons
land Om de zaken duidelijk te maken
zullen we enkele jaren terug gaan in
onze nationale geschiedenis.
Wanneer de CVP in 1945 gesticht werd
dan is die zo maar niet uit de lucht ko
men vallen. Hoewel zeer verschillend
van struktuur ten opzichte van haar
voorgangers, toch is zij ongetwijfeld de
lijnrechte voortzetting en de erfgenaam
van de opeenvolgende Katolieke Par
tijen die sedert de kongressen van Me-
cheleti werden opgericht.
De Kongressen van Mechelen, die in
1863 aanleiding gaven tot. de stichting
van de eerste Katolieke Partij wa
ren een gevolg van de grondige wijzi
gingen die zich in de houding van de
Liberalen haddon aangemeld, toen een
jongere generatie, met aan haar hoofd
de bekwame Frère-Orban, toonaange
vend werd in de partij.
Wat Liberalen en Katolieken toentcr-
tijde verdeelde, waren niet hun ekono-
mische opvattingen, maar wel de gods
dienst. In de eerste decenniën na 1830
waren de Liberalen meestal nog kato-
liek-gelovigen, maar te zelfder tijd ook
verbeten anti-klerikalen het waren heel
dikwijls godsdienstige mensen, regelma
tig pratikerenden, doch zij konden het
gezag van de priesters en bisschoppen
niet verdragen in zgn burgerlijke aan
gelegenheden De ommekeer, die zich
enkele tientallen jaren later scherp zou
laten voelen, werd wellicht in de hand
gewerkt door een al te scherpe houding
van de katolieken in een aantal politie
ke aangelegenheden van die tijd.
Het is evenwel een feit dat, toen in
1846 de Liberale Partij tot stand was
gekomen, er bij de Liberalen een ken
tering was ingetreden van een gelovig
anti-klerikalisme evolueerden zij naar
ongelovige vrijdenkerij. Onder invloed
mede van de positivistische filosofie
werden zij volslagen goddelozen en anti-
godsdienstigen.
Aldus was de toestand toen Frère-
Orban voor het eerst in de regering ze
telde het was de homogeen liberale
regering Rogier.
Gezien de bewust anti-godsdienstige
en anti-klerikale kuiperijen van de Li
beralen zagen de Katolieken zich ge
noodzaakt zich te verdedigen in één po
litieke partij, teneinde de hun betwiste
rechten en deze van de Kerk te verdedi
gen en te heroveren.
Dat was de inzet van de toenmalige
politieke strijd de vrijheid van de gods
dienst en de gelijkberechtiging van Ka
tolieken en niet-katolieken. Daartoe was
een Katolieke Partij onmisbaar.
Aldus werden de Kongressen van Me
chelen de aanvang van een uitgesproken
dualiteit in het politiek bestel van Bel
gië Katolieken en liberalen zouden tot
bij de aanvang van Wereldoorlog I prak
tisch alleen tegenover elkaar staan in
de politieke arena.
Tot bij het begin van Wereldoorlog II
bleef de Katolieke Partij voortbestaan
onder dezelfde naam en naar haar struk
tuur omzeggens ongewijzigd. Het was
(Vervolg op blz 2)
De Dender klok
.VS PR
vu. TOK LhEMANfr
