XXX1' Ijzerbedevaart en
H. Bloedspel te Brugge
De sociale week te Bordeaux
4*
Door de Periscoop
Internationaal katoliek perscongres
KUNSTCONCERT
Betaald Verlof
Prijs per nummer 1,50 Fr.
Eén en dertigste «Jaargang
Zondag 28 Juli 1957
Postcheckrekening 478685
KRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Drukker-Uitgever Paul LUYSTERMAN'JACOBS, Koepoortstraat 10 - Ninove
Telefoon 327.27
DAVIDSFONDS
NINOVE
ZONDAG
18 AUGUSTUS
reis per autocar naar
Reis en toegangskaart Bloedspel (75 fr.)
180 Fr. (dus alles inbegrepen)
Inschrijvingen bij de bestuursleden en op het SeKietariaat. De Deynstraat 41< Ninove.
Nog een tiental piaatsen beschikbaar.
Met alle respect voor de ommekeer
ten goede, die ten aanzien van het gezin
in de maatschappij is waar te nemen,
acht de H. Vader niettemin het ogenblik
aangebroken dat sociologen, theologen,
economen en rechtskundigen hun ge
dachten laten gaan over de huidige po
sitie van het gezin, over de verkeerde
opvattingen, waarvan het gezin het
slachtoffer is geworden, en over de ma
nier waarop men het gezin zijn juiste
plaats kan teruggeven.
De H. Vader heeft deze opvatting
kenbaar gemaakt in een brief, welke Hij
door de hand van Mgr Dell'acqua ge
richt heeft tot de sociale week m Frank
rijk.
Deze sociale week. die vijftig jaar
lang telkens in een andere grote plaats
van Frankrijk haar beloop krijgt, heeft
sinds haar ontstaan in 1904 nog nooit de
vraagstukken van het gezin in hun ge
heel behandeld. Dit jaar gebeurt dit
voor het eerst en kennelijk op verzoek
van de H. Vader zelf.
Mgr Richaud. aartsbisschop van Bor
deaux. heeft in een toespraak in de Sint
Andreaskatedraal de aandacht van de
grote stroom congresgangers, die met
twaalfhonderd vaste inschrijvingen alle
vorige sociale weken overtreft, hierop
gevestigd.
Daarna werd de Pauselijke brief
voorgelezen, waarin de H. Vader onder
meer zegt, dat men overal in de wereld
en bijzonder toi Frankrijk een grote
vooruitgang in de waardering van het
gezin kan waarnemen.
Maar de aandachtige opmerkers zul
len toch de bedreigingen niet ontgaan,
die het gezin onafgebroken boven het
hoofd hangen. Zij vormen de gesels van
de moderne maatschappij de echtschei
ding en haar gevolgen, de schandelijke
praktijken van van de negatieve euge
nese als de sterilisatie en het algemeen
verbreide Neo-Malthusianisme. Naast
deze ondeugden treft men dan de sociale
belemmeringen aan de aanhoudende
woningnood met zijn twijfelachtige ze
delijke, sociale en hygiënische gevolgen,
en een onderwijspolitiek die onvoldoen
de eerbied aan de dag legt voor de rech
ten van het gezin. In het algemeen kan
men vaststellen dat de moeilijke levens
omstandigheden van het gezin zijn hecht
heid aan het wankelen hebben gebracht.
Daaronder is ook het werken van de
moeder buitenhuis begrepen. Over al de
ze verschijnselen maakt de H. Vader
zich bezorgd, aldus de brief. Vandaar
ook dat Hij er zo dikwijls bij zoveel ver
schillende gelegenheden op teruggeko
men is. Daarom verheugt het Hem ook
zozeer dat de sociale week van Frank
rijk het initiatief genomen heeft al deze
problemen eens in hun geheel onder
ogen te nemen en ze van katoliek stand
punt uit te behandelen.
Een studie over het gezin 1957 wordt
door twee feiten beheerst, aldus de Hei
lige Vader. Ten eerst drijft de ontwik
keling van de afgelopen vijftig jaren
naar een geleidelijke ontbinding van het
gez;n en naai een steeds engere afhan
kelijkheid van de collectiviteit. Ten
tweede, wil men het gezin volgens na
tuurlijk en goddelijk recht in zijn soli
diteit .tandhaven. dan mo?t men zich
velvetten tegen de toenemende pressie
tot socialisatie. Dit mag er natuurlijn
niet ice leiden, dat men zich a priori
tegen maatschappelijke hervormingen
verzet. Ieder houde zien hierbij aan deze
gezonde stelregelhet gezin is er niet
voer de gemeenschap, maar de gc-mecn-
s hap voor het gezin. Reeds Leo XIII
heeft het teaen de socialisten voor het
ge. in opgenomen, zegt de H. Vader in
zijn brief, omdat het gezin naar zijn
uitdrukking hoewei een kleinere ge
meenschap. waarde vol Ier is dan ue gro
tere bui ger gemeenschap.
Het is daarom beiangrijk aan deze
beginselen stevig vast te houden, opdat
het gezin zijn onafhankelijkheid niet
meer en meer verliest in het ingewik
keld raderwei k van een beschaving wel
ke in hoofdzaak stedelijk en industrieel
georiënteerd is. Bovendien wordt het
gezin hoe langer hoe meer afhankelijk
van de overheidsbemoeiingen, die zich
uitstrekken over de huisvesting, voeding
en gezondheidszorg. De overheid bemoeit
zich voorts met arbeid, de zekerheid
voor de toekomst, het onderwijs en op
voeding. de verzorging van zieken en
ouden van dagen, en met de vrijetijds
besteding zelfs binnenshuis en buitens
huis. De staat is steeds maar verder ge-
aaan met zich overal in te mengen tot
groot nadeel van het gezin. Inderdaad
moet de staat het gezin beschermen,
maar allereerst het respecteren.
Het zal derhalve, zo besluit de pau-
selijke brief, de taak van de sociale
week 1957 zijn in het licht van de kato-
lieke beginselen de constructieve wegen
tot herstel te ontdekken, die het gezin
zijn plaats in de huidige maatschappij
teruggeven.
Na voorlezing van de brief opende
de president van de sociale weken
Charles Flory de reeks voordrachten,
welke achtereenvolgens gewijd zijn aan
de nieuwe wetenschappelijke en maat
schappelijke verschijnselen, aan de
grondbeginselen rond en binnen het hu
welijk in net licht van de huidige sa
menleving en ten slotte aan het optre
den der katolieken naar buiten bij het
herstel der gezinsrechten.
De sociale week 1957 te Bordeaux
heeft zelf het beste bewijs gegeven hoe
zeer het katolieke gezin mee evolueert.
Zoveel huismoeders hebben te ken
nen gegeven dat zij de voordrachten
willen bijwonen, dat voor het eerst in
de geschiedenis van de sociale weken
een kinderbewaarplaats aan deze bijeen
komst gedurende de gehele week ver
bonden is. waaraan de moeders hun kin
deren kunnen toevertrouwen.
Als in een buurt twee mensen aan 't kij
ven gaan zijn er seffens mensen die komen
luisteren en kijken. Er zijn er ook die haastig
in hun huis verdwijnen... Verschil van op
vatting. Ik zag het nog voor enkele dagen.
Ik was noch bij de eerste noch bij de tweede
categorie mijn tijd van lopen is voorbij.
Ik hoorde een van de twee zeggen «crapule».
Ik weet niet hoe ik 't woord in 't vlaams
moet schrijven.
Ik ben voort naar huis geslenterd en mijn
eerste werk was in 't woordenboek kijken.
Mijn woordenboek is een deftig boek en he;
woord staat er nier in, noch met de «C» van
«crapule», noch met de «K.» van krapuul. In
't trans woordenboek staat «crapule» maar
het kan de juiste vlaamse weerga niet geven.
Ieder laai heeft haar eigenaardigheden. Wij
kennen «leedvermaak», de fransen hebben er
geen woord voor.
«Crapule» is anders een deftig woord. De
Oude Romeinen kenden het. Crapula was de
einduitslag van een ar ink pa. tij v>uaj..n stom
dronken mensen zich gedragen gelijk., ja,
gelijk zulke mensen in dergelijke omstandig
heden zich gedragen.
Hei woord heeft precies zijn oorspronke
lijke betekenis niet behouden. De iatijnse
crapula was feitelijk het voorrecht van de
rijke iieden, van de hogere standen. In hun
grote marmeren pileizen hadden ze een lo
kaal dat bij ons ger< fc< aat. Ze hadde-
een vomitorium», een plaats waar ze hun
maag gingen ontlasten om daarna «op een
vers» te beginnen.
Gelijk het dikwijls gaat in 't leven hebben
de mensen van de crapula hun naam wegge
geven aan een soort mensen die over de
middelen niet beschikken om zich een cra
pula te betalen.
Met de betekenis die het woord nu ge
kregen heeft, betekent het «gemeen». Wie
gemeen is van afkomst of gemeen van ma
nieren is «crapule» in tegenstelling met voor
naam voorname mensen met voorname ma
nieren.
Wie geen geld heeft of geen vooraan
staande plaats bekleed moet zich laten cra
pule verwijten door mensen die niet voor
naam zijn. Mensen die voornaam zijn ver
wijten niet. Er is veel crapule in de wereld.
Eeu slechte naam is gemakkelijk te verdienen.
De uitwendige kentekens zijn voldoende. Om
voornaam te zijn is het niet genoeg voor
naam te doen. De voornaamheid moet van
bmnen in zitten en van daar naar buiten
komen.
Wie aan tafel de medeaanzittenden on
dereet is niet voornaam en wie op behendige
wijze iemands geldtas ontfutseld is niet voor
naam. Wie met loze streken iemand voetje
licht is niet voornaam.
Wie in de wereld, die reuzetafel waaraan
God de mensen voedt, zijn medeaanzittenden
ondereet, of het voedsel van hun bord neemt,
om het aan een ander te geven, is niet voor
naam. Wie in de openbare besturen wetten
uit aardig, c'.ie de verdelende rechtvaardig
heid niet eerbiedigen om zich achter de wet
telijkheid te kunnen verschuilen in zijn on
rechtvaardig gedoe, is niet voornaam.
Wie de macht in handen heeft wordt nooit
«crapule» genoemd. Voorname mensen ver
wijten nietze later, hem liever de naam
«excellentie» die aan zijn ambt veibonden is,
veeleer dan aan zijn persoon.
Zijn Excellentie zal misschien wel het
woord «crapule» gebruiken en bewijzen dat
voornaamheid niet altijd in evenredigheid is
met de sociale rang en de eretekens van de
persoon die ze draagt.
En waarom hogervernoemd straatrelletje
aanleiding gaf tot deze korte beschouwingen?
Omdat het crapule dat voorname mensen
met zijn naam niet noemen kunnen zou
weten dat het splits alles gewogen is en te
licht bevonden. Om iemand over het hoofd
te zien. moet gij er bovenstaan, maar niets
kan U beletten er nevens te kijken en toch
voornaam te blijven.
Talrijke katolieke journalisten en pu
blicisten uit geheel de wereld zullen van
39 september tot 3 oktober eerstkomend
te Wenen deelnemen aan het vijfde we
reldcongres der katolieke pers. Het pro
gramma van dit congres werd onlangs
tijdens een persconferentie te Wenen
overhandigd aan Mgr Dr Koenig. aarts
bisschop van Wenen. De conferentie had
plaats in de aartsbisschoppelijke resi
dentie der hoofdstad.
De voornaamste referaten worden ge
geven door vooraanstaande personalitei
ten. Onder hen vernoemen wij Pierre
Pflimlin, van de Franse MRP; lord Pa-
kenham, een der meest markante figu
ren uit het Engelse katolicismeRai-
mondo Manzini. directeur van de Ave-
nire d'Italia van Bologna Pater Gabel,
oud-hoofdredacteur van het Parijse blad
«La Croix» de gekende Spaanse jour
nalist Francisc Luis enz. Referaten en
commissies in uit congres zullen zich
wijden aan alle problemen die de ka
tolieke pers aanbelangen, Zo zal onder
meer de kwestie van de internationale
katolieke perssamenwerking en de func
tie der katolieke pers in de moderne
matschappij behandeld woiden.
Het congres heeft plaats in het Huis
der Industrie op de Schwarzenbergplatz,
in de Oostenrijkse hoofdstad. De bijeen-
TE WENEN
komst staat onder de hoge bescherming
van de Oostenrijkse bisschoppen Ere
voorzitters zijn Dr Funder. uitgever van
Die Furche en Delia Torre, directeur
van L'Osservatore Romano. De organi
satie berust bij de Internationale Unie
van de Katolieke Pers, die de katolieke
journalisten cm de drie jaar in wereld
congres bijeenroept, De Unie omvat de
federaties der journalisten, der dagblad
uitgevers, en der agentschappen en heeft
haar centrale zetel te Parijs. Het thema
van het congres 1957 luidt Katolieke
Pers in Kerk en Wereld,
Het congres begint maandag 30 sep
tember met een door Mgr Koenig opge
dragen dienst in de Weense kerk der
Salesianen. Zoals tijdens de daaropvol
gende dagen is de voormiddag en na
middag voorbehouden aan referaten en
zittingen der verschillende commissies.
Op de avond van de eerste dag houdt de
aartsbisschop van Wenen een avondre
ceptie ter ere van de congressisten. Op
2 oktober geeft de Oostenrijkse regering
een gala-avond in het slot Belvedere.
Op 3 oktober staat een bezoek aan Ne-
der-Oostenrijk op het programma. De
deelnemers zullen verder in de gelegen
heid worden gesteld het oude en het
nieuwe Wenen te leren kennen.
Kon. Katolieke Harmonie
"EENDRACHT,, - Ninove
ZATERDAG 27 JULI 1957
te 20.30 u. op de stadskiosk
welke onze Harmonie aan de bevolking van Ninove zal aanbie
den, onder de kundige leiding van de heer Collin.
Geen enkel KATOLIEK mag deze uitvoering missen.
Steunt onze Harmonie door uwe aanwezigheid.
PROGRAMMA
1) «Antwarpen - Vlaanderen»
march voor klaroenen, trompetten, hoornen. en trommels
2) «Salvius Brabo openingsstuk
opgelegd stuk voor provinciaal tornooi
3) «Zigeunerfantasie»
4) «Herinneringen aan vroeger»
5) «American Fantasy»
6) «Euterpe», neo-classiek openingsstuk
7) «Parade-March»
J. Moerenhout
P. Leemans
E. Dax
J. Philips
F. Ruelle
A. Courtain.
S. Poulain
Uit oorzaak van het jaarlijks
betaald verlof, van 28 juli tot 4
oogst, zal ons weekblad op zon
dag 4 oogst niet verschijnen.
BELANGRIJK BERICHT
Gedurende de periode, gaande van
1 mei tot einde oktober, zullen de apo-
teken van Ninove elke ZATERDAG
NAMIDDAG GESLOTEN zijn.
Eén apoteker zal de wachtdienst ver
zekeren voor DRINGENDE gevallen.
De Denderk lok
DAVlQSrO^ÏDS
