De Dagbladpers
Westerse Beschaving
De Denderklok
op de Expo 58
SPORTA
v..
u»
IO oogst 1958
Twee en dertigste Jaargang
Prijs per Nummer 2 F
Postcheckrekening 4788.85
KRI^N VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Drukker-Uitgever Paul LU YSTERM AN 'JACOBS, Koepoortstraat 10 - Ninove
Telefoon 327.27
Het kan voor onze lezers wel interessant
zijn te vernemen hoe het in ons land gesteld
:s met de dagbladpers, de bladen dus die elke
dag verschijnen. We laten dus de weekbladen
buiten bespreking.
Volgens een verantwoord procédé van
peiling zijn er in ons land 40 dagbladen ('t is
te zeggen waarvan men een zekere autono
mie kan ontdekken, ook al krijgt zij finan
ciële steun van andere kranten).
De globale dagoplage van deze 40 kranten
blijkt bij benadering op 3.061.exemplaren
te kunnen geraamd worden.
NIEUWE CONCENTRATIE
Wat de Vlaamse pers betrefthier heeft
zich een verschuiving voorgedaan. De groep
van «De Standaard» (met «Het Nieuwsblad»)
nam «Het Nieuws van de Dag», «Het Vrije
Volksblad» en «Het Handelsblad» over. An
derzijds woidt ook actueel een nauwere sa
menwerking gesignaleerd tussen «Het Laat
ste Nieuws» en «De Nieuwe Gazet» (liberaal;,
alsook tussen «De Volksgazet» en de «Voor
uit» (socialist).
OE VERSPREIDING VAN HET DAGBLAD
In 1938 beraamde men de totale oplage
van de Belgische dagbladen op 1.600.000
exemplaren; hetzij 1 krant voor 5 inwoners.
Actueel (de cijfers worden berekend op ge
gevens van het jaar 1955) is er ongeveer 1
krant voor 2,91 inwoners. Op het aantal ge
zinnen berekend, komt men aldus op 1,01
krant per gezin.'
HET DAGBLAD IN DIENST
VAN DE VERSCHILLENDE
SOCIALE GROEPEN
De katolieke arbeidersklasse heeft een
eigen pers. «Het Voik» en «La Cité» zijn haar
organen. «Het Volk» word; op circa 180.000
exemplaren gedrukt.
De middenstand heeft wel geen eigen
pers (dagblad) maar wordt gesteund door
«De Standaard». Voor «Het Vrije Volksblad»
en «Het Vrije Volksblad» en «Het Nieuws
van de Dag», actueel door «De Standaard»
opgeslorpt, was het cijfer in 1953 nog 166.291
exemplaren. De oplage van «De Standaard»
en «Het Nieuwsblad» konden we niet beko
men. Toch is het niet overdreven voor de
groep «De Standaard» van 250.ÜUÜ exempla
ren te gewagen. De middenstand vindt verder
ook nog steun bij «De Gazet van Antwerpen».
«Le Rappel». «L'independance», «Vers l'Ave-
nir» en «L'Avenir de Luxembourg».
De boerenstand vind; naast de reeds voor
noemde bladen ook nog aanleuning bij «Het
Nieuwsblad», «De Landwacht» (de Gente
naar) en «Het Belang van Limburg».
Ais bourgeois-pers staat vooral bekend
«La Libre Belgique», zeer verspreid, te veel
zelfs in het Vlaamse landsgedeelte. Aan libe
rale zijde «Het Laatste Nieuws» (296.755 ex.
in 1955) en «La Dernière Heure» (190.000 ex.
in 1953. volgens l'Indicateur publicitaire?)
Ee vertolken de opinies van brede volkslagen.
Hun liberale ideologie weten ze slim en zelfs
sluw met de nodige nuances uit te drukken,
zodat de doorsnee-lezer er geen aanstoot aan
neemt.
DE POLITIEKE GEZINDHEID
VAN ONZE DAGBLADPERS
De katolieken bezitten 19 kranten (op een
totaal van 40) die samen een oplage van circa
1.262.000 ex. vertegenwoordigen of 41.23rl van
de globale oplage der Belgische kranten.
De socialistische pers lelt 8 dagbladen daar
onder is de «Journal de Carieroi» en de «i'ln-
dépendancc» in socialistische geest opgesteld,
onder is de «Journal de Cnarleroi» en de «I'In-
Oplagt 491.000 ex. of 16.0491 van het totaal.
Kranten met duidelijk liberaal program
ma 7 in aantal (met daaronder «Het Laatste
Nieuws» en «De Nieuwe Gazet»), Oplage:
692.000 ex. of 22.60ci van het totaal.
Kranten met zogenaamde neutrale hou
ding 4 kranten, ttz. «Le Soir» (304.000 ex.
«La Meuse» en «La Lanternes die samen
253.000 ex. trekken.. Verder ook nog «Le
Jour» en «Neue Nachtrichten». Gezamenlijk
hebben deze bladen een oplage van 581.000
ex. of 18.9891 van het totaal.
De communistische dagbladpers bezit 2
kranten Drapeau Rouge» en «De Rode Vaan»
die samen een oplage van 35.000 exemplaren
aangeven of 1,159c van het totaal.
BESLUITEN
In giobo genomen heeft ieder gezin zijn
blad.
De katolieke pers is veruit de sterkste.
Dit vertegenwoordigt een geweldige mach;
die de katolieke journalisten tot het uiterste
moeten uitbaten.
Nog te veel katolieken zijn gewone lezers
van niet-katolieke dagbladen.liberale en
neutrale biaden passen niet in een katoliek
gezingeen enkel exkuus kan worden aan
gewend. want op eik gebied kunnen onze
bladen met de andere rivaliseren. Daarom
vveze onze leuze EEN KATOLIEK LEEST
ENKEL EEN KATOLIEK BLAD!
Onlangs lazen we allen in de dagbladen het bericht over de zwarte kunstenaars,
die het negerdorp op de Wereldtentoonstelling ontvluchtten, geleden met schande, als
of ze hun huid en hun ziel doorkerfd hadden .nei pijieiDe «ze», dan zijn wij, blanken,
dio naar het negerdorp trokken om er t8 kijken, niet naar het kunstwerk van de negers
maa,r naar deze jongens zelf, als naar keurdiereri, die naar de markt worden gebraent
Wij, blanken, West-Europeanen, die gioeien van verontwoordiging om Little Rock»,
die zo hoog van de toren blazen met onze beschaving, en het zelf maar niet kunnen
leren kleurlingen te beschouwen en te behandelen als ménsen, als onze gelijnen op Gods
aarde.
In de Zoftegemse «Beiaard» van verleden zaterdag lazen we beide onderstaande
brieyen, die waarin een negerkunstenaar, ee .is terug in Kongo, zich richt tot een mis
sionaris en die van de missionaris zelf aan de Reüaktie van de Beiaard.
Wij haasten ons beide brieven hierbij over te nemen en onthouden ons vertier van
alle kommentaar
BRIEF VAN DE PATER
Matadi. 26 juli 19."C.
Geachte Heer Redakteur,
Gisteren schrok ik me haast een breuk.
Beeld u even mijn toestand in. Een van mijn
beste en trouwste catechisten is een knap
beeldhouwer. Een jaar geleden leefde hij in
de zevende hemel, want hjj zou België zien.
Eerst had hij veel geaarzeld, want de Blanken
staan vaak vijandig jegens onze jongens,
maar hier betrof het een speciaal geval. Veie
vooraanstaanden kwamen mijn catechist be
zoeken en bewonderden zijn vaardig en
prachtig werkMet meerdere anderen ver
trekt hij naar Brussel voor de Expo. naar de
verbroedering van alle volkeren. Hij had het
gevoel, als een Belg d.e inen in de adelstand
zou verheffen, want de hele wereld zou hem
waai deren, en zijn werk en zijn volk. Zo had
hij het zich ingebeeld. Zijn droom was te
schoon geweest. Ik weet niet, hoe lang de
Expo nog geopend is, tot september of Octo
ber of zo, maar deze morgen lag er een brief
op mijn tafel, een brief van Batoetsi, mijn
catechist, een brief zonder postzegel, zonder
stempel. De jongen persoonlijk heeft hem aan
mijn boy overhandigd. De brief beval een
biecht, een bekentenis, een kreet van teleur
stelling. De brief heeft me de schrijnende
nood van deze arme zwarte bitter doen aan
voelen. Wat kon ik met dn schrift aanvangen?
Een grote krant in België Die mag dergelij
ke sombere toestand niet aanklagen. Toen
schoot het me als Gentenaar te binnen,
dat ik binst het verlof, vaak Uw blad las bij
mijn familie in Oosterzele. Hierbij vindt ge
de vertaling van zijn brief.
Met de hoop, dat U de eerlijke bekentenis
van een beproefde zwarte wilt publiceren,
dank ik U zeer, in mijn naam en in naam van
Batoetsi en van zijn ongelukkige kameraden.
Pater Salvator.
BRIEF VAN BATOETSI
Matadi. 25 juli.
Goede Pater,
STAD NINOVE
Een plaats van klerk is te begeven
Voor de voorwaarden wende men
zich ten stadhuïze, secretariaat.
Kandidaturen moeten ingestuurd
worden, uiterlijk maandag 25 augustus
1958, bij aangetekend schrijven, gericht
tot het College van Burgemeester en
Schepenen.
We zijn thuis, weer thuis, in de hoek van
de havenstqd, ver uit het gewoel. U kunt het
niet geloven. U zult het wellicht begrijpen.
We zijn thuis, geladen met schande, alsof ze
onze huid onze ziel doorkerfd hebben met
pijlen. U hebt ons uw land en de mensen
anders voorgesteld ze hebben ons niet ge
streeld. ze hebben ons niet gewaardeerd, we
hebben er ons met als thuis gevoeld. We leef
den in uw land in de tropische tuin van de
tentoonstelling, wij, dat wil zeggenschil
ders, beeldhouwers, pottenbakkers, en meer
dere in die aard. allemaal gewone mensen.
De Blanken wilden zien hoe wij een mooi
werk tot stand brengen. En de bezoekers van
de tentoonstelling keken niet naar ons werk,
ze keken naar ons. alsof we wonderdieren
waren ze gaven zelfs de indruk, ons te keu
ren, zoals het hier geschiedt met dieren, die
naar de markt gebracht worden. We hadden
menigmaal de indruk, dat de kinderen en de
grote mensen ginder naar ons zagen, of wij
wel vijf vingeren aan de hand en vijf tenen
aan de voet hadden. Wij vormden er een soort
attraktiewij worden beschouw d als ge
temde apenverklaarde een pottenbakker,
de jongen die het eerst zegde, dat de Blanken
ons niet erkennen, maar ons willen krenken
en beledigen.
Het spijt me verschrikkelijk, Pater, maar
ik moet het bekennen we hebben daar ge
leden, veel en veel. Sommige dagen gebeurde
het, dat kinderen benanen naar ons gooiden,
alsof we dieren waren: die honger leden.
Wij zijn toch mensen: wij hebben toch de
zelfde ziel. hebt u ons verzekerd. Waarom
zien ze ginder dat verschil Alleen, omwille
van de kleur van de huid En U hebt gezegd
dat dit feit niet telt: De meeste kijkers heb
ben niet eens op ons werk gelet: alleen op
onze persoon. U kent onze taal. Pater: de
mensen op de tentoonstelling niet, maar toch
kenden ze er de verwij tnamen en de spot
namen uit onze taal en ze spraken die spot
namen heel luid en we voelden ze aan als
een zweepslag, zoals vroeger, toen onze voor
ouders hier als slaven werden behandeld of
verjaagd of weggedreven: Ik weet niet, wan
neer U me op de missie zul' zien: U hebt een
brief. U hebt mijn geschiedenis: Wij voelen
hard de schande, omdat we zwarten zijn: Heel
ons leven in uw land was zwart. Ik durf en
ik kan niet naar U komen. BateetsL
Een gebuur die bij mij naar de televisie
kwam kijken, had bij toeval zijn «Voor Allen»
laten liggen. Ik ben overtuigd dat het bij
toeval was gelijk ik overtuigd ben dat hij
niet gaarne zou weten dat ik weet dat hij
Voor Allen leest.
Zo heb ik bij toeval in «Voor Ailen»
gesnuffeld en mijn ogen laten vallen op de
bijdrage van een Vlaamsgezinde socialist.
De man is verontwaardigd omdat ze
in Outer hulde gebracht hebben aan advo-
kaat Pianckaert zaliger.
Zedat zijn natuurlijk de CVPers.
En de Vlaamse socialist ziet daar niets
anders in dan polities, valsheid en muilen-
trekkerij.
Die man ziet los door de harten en de
nieren, ten minste zo goed als God zelf
meent hij.
In feite is hij mis op dat punt en op de
rest ook. De CVPers van 1958 zijn de kato
lieke conservatieven niet van vóór en na 1900.
Daar is in de christelijke partij een evo
lutie geweest die een socialist niet begrijpt
omdat er bij de socialisten geen evolutie is.
Nota bene, dat ik geen personen wil te
na komen Ik ken onder de Ninoofse socia
listen mensen die werkelijk mensen zijn en
waarmede te praten valt. Maar een dag- of
een weekblad dat is wat anders. Dat is iets
gelijk een fanfare. Daar moet ieder muzikant
naar het stokje kijken van de muziekmeester
die de maat slaat
van onze medewerkers en reporters
ter plaatse.
DRIE MANNEN OP OE EXPO
De portiers van de Baron hebben voor
ons driee.n niet aangeslagen De trompet
ten nebben geen lawaai gemaakt. Het ato-
mium heeft zijn viag niet hoger gestoken.
Drie manr.en met ver»chiiiende ©pvattin-
gen over het leven in 't algemeen en de Expo
in 't bijzonder. Het was de atomiumpoort
die ons in het rijk der Utopie binnen iiet.
Eén van ons bleef pal staan door ver
wondering geslagen voor de verkeeisschooi
die Kobbedoes aan de kinderen aanbiedt.
Kleine wagentjes, door een batterij aange
dreven, draaien lustig op de kleine (enbaan
rond, terwijl luidsprekers aan de jonge chauf
feurs richtlijnen verschaffen nopens de ver
keersreglementen.
Die aldeiing kinderen biedt het voordeel
dat men er zijn kinderen kan afgeven zoats
een hoed in de kleedkamer. Men mag gerust
het rijk van de Baron 58 afwandelen de
kleine mannen kunnen zich ondertussen dap
per vermaken.
Onder de bomen, langs een beek met
spuitende fonteinen, staat een paviljoen met
iets dat de Belgen heel zeker moet gelukkig
maken«.La France Vmecole et gastrono-
miqueOndanks de verschillende opvattin
gen van het leven zijn we met ons drieën
het eens geraakt er binnen te treden. Het
grenst aan het ongelooflijke wat hier alle
maal te eten en te drinken valt. Wijnen, li
keuren, geestrijke dranken. Alle merken,
alle deugden en vreugden in flessen kan men
er proeven, mits een beetje plaats in de
brieventas te maken. De traditionele Plat
de France» vier soorten kaas met brood en
wijn el petit coup de rouge is hier te
verkrijgen voor 35 frank Daar de goestingen
van ons drieën zover uiteenliepen hebben we
elkaar teruggevonden aan de uitgang. Onze
ogen blonken wat meer en onze adem zou
zeker geen muggen hebben aangetrokken:
Over de Loopbruglaan zijn we in het
International Shopping Center beland, dit
is de Nieuwstraat van de Expo. Winkeltjes
met herinneringen aan de fameuze Foor 58
uit alle hoeken van de wereld. Een geluk
en daarmee waren we het alle drie eens
dat onze vrouwen thuis waren gebleven: Wan
delend door de hovingen van Agri Expo, waar
immer welriekende bloemen u tegenlachen,
zijn we aan 't paviljoen der Sovjets gekomen.
Die mannen hebben daar weer wat ijzerdraad
en blik aaneengevezen en stellen het voor als
Spoetnik III. Een klad propaganda bij. Met
de spoetnik-pralinnen, spoetnikbonbons en
spoetniksigaretten enz... willen de Russen
ons overtuigen dat alleen hun Spoetnik nog
rond de aarde draait. Ondanks de walg die
de propaganda bij ons verwerkt zijn we
toch maar eens in de bar der Russen binnen
gewandeld. Witte vodka, rode vodka, groene
vodka, hebben onze tong en gehemelte af
gebrand. Onze ogen blonken nog wat meer
Daar zijn in de partij mensen die Vlaams
zijn en Vlaams voelen, maar de partij is het
niet. De Vlaamse socialisten liggen onder de
plak van de Waalse socialisten die twee han
den op één buik zijn met het Waalse ka
pitalisme.
De oude Anseele heeft veel volgelingen
gemaakt, omdat hij als ideaal vooropstelde
de beafsteack van de werkman. Zijn vol
gelingen zeggen dat nog, maar de economi
sche achteruitstel van Vlaanderen en de ver
knechting van Vlaanderen aan Wallonië heeft
van hen niets te vrezen. Ze spelen hun. partij
in de fanfare.
Een echte Vlaamse socialist die geen an
dere doeleinden nastreeft dan de economische
ontvoogding van Vlaanderen, zou er moeten
uittrekken en de deur achter zichzelf toeslaan.
Ik begrijp best dat een socialistisch voor
man nog met andere factoren rekening houdt
en dat de practische levensprobelmen. niet te
onderschatten zijn. Ik zal er hun geen ver
wijt van maken.
Maar omdat zij zelf geen hoger vlucht
kunnen nemen en niet door dik en door dun
gaan voor dat enige ideaal, mogen ze niet
gebaren da; zij weten dat het bij politieke
tegenstrevers anders mets is dan politiek die
telt en dat politiek tot niets anders dient
dan tot het bemachtigen van een plaatsje.
Het is lelijk, burger, aitijd, iedereen van
alle onedele bedoelingen te betichten en uw
mensen, die in u geloven en betrouwen, altijd
aan maar een rad voor de ogen te draaien
en onze lach kijnk luider toen we tussen
de menigte de monumentale trap der Sovjets
afdaalden.
Langs de vijver met de dartelende fon
teinen zijn we USA binnengewandeld waar,
ter gelegenheid van de Jazz-Week, een Jazz
orkest ons op de zuiverste Dixie-land ont
haalde. Hier hebben onze levensopvattingen
ons parten gespeeld. Terwijl de ene zich in
teresseerde aan de schilderkunst, volgde de
tweede de esbattementen van de trompet
tist, terwijl de derde in de Cocktail-Bar ge
sukkeld was en er in levendig gesprek was
gewikkeld met de Barman.
Die Cocktaii-Bar is iets enigs gezeten
in gemakkelijke barzeteltjes, hebben we er
de brandende smaak van Vodka met Soda er-
Whisky weggespoeld.
In de bar voelt men het grote verschil dat
er heerst tussen de Sovje's en de Yanks In
de ene bar is alles stijf, te proper en te be
leefd in de andere voelt men het Amerikaans
leven kloppen in volle vrijheid er. in volle
lach.
Een wandeling door Marokko bracht ons
in een der mooiste hoekjes van de Expo. Het
burgershuis da; Maiokko hier neerzette is
een juweeltje van schoonheid. Het loont de
moeite een omweg te maken om de bronzen
poort en de mozaïek te bewonderen, zonder
dan nog de «Shouks» te vergeten waar u
tapijten, potten, koper, zilverwerk, reukwerk
en andere bazarartikelen kunt kopen. Een
stukje Oosterse wereld.
Osterreich ligt ook bij de paviljoenen wel
ke die dag met ons bezoek werden vereerd.
Het is een vierkante glazen bak die op vier
pijlen rust. In d:e bak kan men een Weense
muziekschool bewonderen. Leraars maken er
zich kwaad zoals overal op de wereld
terwijl leerlingen Mozart kwelen die door
geheei hei paviljoen dooi gezonden worden.
In muziekzetels kan men hier lui rusten ter
wijl muziek u zachtjes in de oren klinkt
Veel geeft Austria niet te zien: oude
muziek-folio's, foto's, oudheden allerhande.
Maar muzieken een fris paviljoen waar
men even kan uitblazen r.a enige uren wan
delen ;n het Expo-park:
De weg terug leidde ons door het Park
naar de Tsjechen waar onze verschillende
goestingen zich weer verenigden rond een
pot Pilsner.
Onze meningen lopen nog uiteen, maar
op één punt waren we akkoord geraakt en
dat isdat de gehele Expo 58 een prestatie
van belang blijft. Dat er heel wat bluf aan
te pas komt is zeker. Dat het thema van de
Expo ver van bereikt werd is ook waar. Maar
ondanks alles blijft de Expo iets dat doel
watertanden een utopische wereld
waar alles mooier is dan de werkelijkheid.
Een di oombeeld dat aan onze dromen een
beetje vorm geeft.
GEWEST NINOVE
SPORT A-TENTOONSTELLING
Gedurende de 10e Handelsfoor te Ninove
die van 14 tot 24 oogst a.s. doorgaat in het
Sint Aloysiuskollege, zal er eveneens een
stand zijn van Sporta. Aan de hand van tal
rijke foto's, opschriften, documentatie en
allerhande sportmateriaal, zullen de bezoekers
eer. klare kijk krijgen op de verschillende
sporttakken en de werking van Spoita. Alle
sportmannen. Sporta-leden en simpatisanten
worden tot die Sporta-tentoonstelling uitge
nodigd.
LESSENCYCLUS VOOR CLUBLEIDERS
EN VERZORGERS
In de maand september zal Sporta Gewest
Ninove met een nieuwe activiieit van wa.
i»--.. lee.. ne.pe.de hand .eiken aan de
voetbal-, kaats-, atletiek- en basketverenigin
gen in de taak die de clubleiders opgedragen
(vervolg op blz. 2)
Onder de Antenne
