De Kulturele ontwikkeling van 'tVlaamse Volk
k
A
X
300.000 LEDEN
QupeljCuda
DE DENDERKLOK,,
Zo aangenaam
s steeds betrouwbaar
Waarom ligt de algemene belezenheid en de le spreken. Weet gij dat in Tsechoslowakije over
kultuu tont wikkeling van de Vlaamse man LAGER
dan die van de Franse, Engelse, Duitse
Het :s een algemeen aanvaard feit dat de
belezenheid en mede de kulturele ontwikkeling van
de eenvoudige Franse man veel hoger ligt dan die
van de doorsnee Vlaamse volksmens. Diezelfde ho
gere belezenheid bestaat voor ae Engelse volksmens
en voor de Duitse. Volstaat het te beweren dat dit
een normaal gevolg is van het feit dat zij behoren
tot een meer verspreide kuituurtaai Ik geloof het
niet, immers wat waar is bij de Franse is ook waar
bij de Nederlandse volksmens, die toch tot dezelfde
kuituurtaai behoort als de Vlaamse.
Dezer dagen was ik in gesprek met een per
soon die wel eens de grenzen van ons klein lan-
deke overschreidt, om eens in een of ander land te
gaan rondneuzen. Gewoonlijk interesseert hem het
meest de eenvoudige man aldaar en geeft hij de
voorkeur aan die reisvorm die hem het dichtst in
kontakt brengt met het leven van de eenvoudige
man. Zo kwam hij wel eens in Denemarken te
recht en logeerde er niet op hotel, maar bij eenvou
dige arbeiders en boeren.
Twee dingen hebben hem in dit land. dat
minder inwoners telt dan het Vlaamse land, blij
vend getroffen 1) de grote belangstelling voor de
kulturele ontwikkeling van het volk, en 2) de grote
belangstelling van het volk voor de kulturele ont
wikkeling. Een voorbeeld
Weet gij dat er in Denemarken twee grote
brouwerijen bestaan, ril. Carlsberg en Tubor dat
deze op elk glas bier een frank kuituurtaks voor
zien
De opbrengst hiervan wordt besteed aan het
aankopen van kunstwerken uit alle landen zo
ontstond de Carlsberger glypoteek van Kopenhagen,
een enige en enorme kunstverzameling.
Weet gij dat praktisch iedere jonge Deense
arbeider en boer. jaren na eikaar enkele weken
doorbrengt in een volkshogeschool, waar zij mensen
uit alle delen van het land ontmoeten en waar geen
enkel vak wordt onderwezen. Daar is alleen plaats
voor kunst, literatuur, geschiedenis en ontspanning.
Stel u eens voor dat zoiets bij ons mogelijk zou
zijn Ondenkbaar.
Ook in Zweden verbleef hij enkele tijd en
ook daar was hij gelogeerd bij eenvoudige arbeiders.
Daar werd hij vooral getroffen door de ruime huis-
biblioteken. Zo zal hij nooit het huis-interieur ver
geten van een Zweedse visser, in wiens biblioteek
hij verscheidene in het Zweeds vertaalde Vlaamse
schrijvers mocht aantreffen.
Gedurende een ganse maand deed hij ook de
tour van Spanje en om langs ae volKse kant te
blijven deed hij de trip per tent dit wil zeggen
dat men slechts kon halt houden waar er water
was, en overal waar er water is, wonen in het wa-
terschaarse Spanje de mensen.
Deze vorm van reizen bracht hem bestendig
in kontakt met de Spaanse volksmens en ook hier
werd hij getroffen door de grote belangstelling van
het Spaanse volk voor algemene kuituur en met hun
bekendheid met de kultuurroem van Vlaanderen.
Bij de Spaanse volksmens is Vlaanderen synoniem
van grote schilders. Trouwens, wie de wereldbe
roemde enorme kunstverzameling van het Prado
doorloopt, moet zich weren tegen de indruk dat hij
in een Vlaams schildermuseum loopt.
Vanwaar dit achterste! van de Vlaamse volksmens?
Zelfs in Rusland zou er een grote belangstel
ling bestaan voor het Vlaamse volk, zijn strijd en
zijn kuituur. Vorochilov verklaarde op 13 oogst
1938 Het zou moeilijk zijn een Rus te vinden
die Tiji Uilenspiegel niet kent, de legendarische
'held van Vlaanderen, die ijverde voor de bevrijding
van zijn land En Arthur Wouters, de Belgische
ambassadeur, verklaarde dat Stijn Streuvels in Rus
land een van de meest gelezen vreemde schrijvers
is. Streuvels heeft er sinds lang de plaats ingenomen
van de fransschrijvende Vlaming Verhaeren. Zou
men hetzelfde mogen zeggen in het Vlaamse land
zelf Men weet wel dat het een groot schrijver is,
maar wie heeft hem gelezen
Om van een ander land en een ander schrijver
Ernest Claes alleen, sinds de oorlog meer dan 50
lezingen voor de radio werden gehouden
De kulturele achterstel van onze eenvoudige
mensen ligt klaarblijkelijk niet bij onze kulturele
acnterstand op stuk van mensen van waarde en
betekenis, maar meet elders gezocht.
De grote oorzaak ligt bij het gebrek aan be
langstelling voor de kulturele ontwikkeling van
onze Vlaamse mensen bij de leidende instanties
van ons volk.
Heeft men tot hiertoe onze Vlaamse mensen
in dit land niet al te zeer behandeld als werkbeesten,
en het Vlaamse landsgedeelte als een louter reser
vaat van meiden, knechten, mobielen, trimards,
mijnwerkers, goedkope arbeidskrachten voor het
grof werk.
Zeker, daar komt stilaan verbetering ook op
dit stuk. De radio, de televisie, het betaald verlof
en het reizen zijn bezig veel te veranderen. Ook
de grote sociale organisaties krijgen belangstelling
voor wat anders dan voor het beestje dat moet leven
Zowel in linkse als in rechtse organisaties
gaat men meer belangstelling hechten aan de kul
turele vorming. De strijd voor het kultureel verlof
van jonge arbeiders is een nieuw modern begrip.
De kristelijke arbeidersorganisatie heeft de
grote verdienste en durf opgebracht voor de ver
spreiding van het wereldboek in arbeidersgezinnen
met haar Reinaert-reeks (spijtig relatief een beetje
te duur).
Langs de jeugdbeweging om wordt meer en
meer de aandacht getrokken op de kulturele vor
ming. op het schoner en meer ontwikkeld mens zijn,
op de vorming van smaak en zin voor het schone.
Mijns inziens is een van de grootste oorzaken
van nog overblijvende achterstand, het gebrek aan
belangstelling vanwege het gezag in het land voor
de Vlaamse kuituurwaarden.
Het kuituurdrama van het Vlaamse volk be
gint en eindigt bij de Belgische gezagstraditie. Men
heeft van bovenuit België te lang als een Frans
land behandeld. Met eigen middelen toneel, mu
ziek, zang heeft de eenvoudige man zich zoals
nergens ter wereld geweerd, maar hij kon de ach
terstel niet goed maken, noch de kloof overbruggen
die door het volkse verraad der hogere standen
werd geslagen. De tijden zijn thans aan het keren.
Het komt mij voor, moest er van hogerhand
wat meer belangstelling zijn voor de Vlaamse kui
tuur, dat ook dit een enorme invloed ten goede zou
hebben. Stel u een ogenblik voor moest morgen aan
een laamse auteur eens een Nobelprijs worden
toegekend, denkt u niet dat dit nieuw feit een
zweepslag van enorme betekenis zou zijn voor de
kulturele ontwikkeling van ons volk
Hebben wij dan schrijvers die
de Nobelprijs waard zijn
Men heeft deze vraag onlangs gesteld aan een
honderdtal schrijvers* universiteitsprofessoren en
kenners van de Vlaamse literatuur in binnen- en
buitenland. Het antwoord was positief.
Daar werden zelfs namen vooropgesteld en
wel in volgende orde Streuvels Teirlinck
Walschap Elschot Marnix Gijsen.
En wat indien Timmermans nog leefde
De grote reden en wellicht de enige/
waarom dit nog niet gebeurde is m.i. dat onze of
ficiële instanties er zelfs niet aan denken onze
Vlaamse schrijvers bij het Nobelprijs-komitee te
Stockholm aan te bevelen. Ook de afwezigheid van
grote Vlamingen bij onze diplomatieke vertegen
woordigers is hier niet vreemd aan het verzuim.
Stel u voor, wat een feit van betekenis het
zou zijn, in deze kuituur-dubbele staat, waar men
van boven tot hiertoe slechts als kuituur-crediteur
van Frankrijk heeft geleefd Stel u een ogenbl^
voor welke invloed er van zulke gebeurtenis zou
uitgaan, ook op het Waalse en op het franskiljonse
deel van ons land. Welk verhogen van waarderende
belangstelling voor de Vlaamse waarden bij het
niet-Vlaamse deel van ons land en met het ver
hogen van de waardering en belangstelling voor de
Vlaamse kultuurwaarde mede een groeiende be
langstelling en waardering voor de Vlaamse man
mede voor al zijn rechten en waarden, ook als ar
beider, ook als boer, ook als zelfstandige. Kunnen
wij de alzijdige invloed van zulk een feit over
drijven
Of wil men dit beletten, vermijden Het
is hoog tijd dat de Vlamingen volwaardig in alle
ambassades hun rechtmatige post gaan bezetten
en dat ook hier de laatste rem worde weggevaagd.
PHILIPS
Vraag niet zo maar een
lamp... Vraag een Super
Lucia-haar licht is zo
aangenaam en zo zacht
voor uw ogen
Sedert 12 maart hebben duizenden militanten van de Christelijke Volkspartij zich ingezet in een
grootscheepse sluit—aan—actie voor de werving van leden, die zal lopen lot 28 maart e.k.
In 19j9 telde de CVP 225.000 leden'. Voor 1960 werd het cijfer van 300.000 leden als objectief
gesteld. Zo zal de werkelijk democratische grondslag van de partij nog worden verruimd.
PHILIPS
WAAAC* VOS LANSM SJAKILfN
IH DAT SCHAALl HiHS VAN U HAS
DANA ZIJ Dl z.rf KUNT frf TOCH
tiN FAAAit WCHIMG riNOZN...
d« C.V.P. ic-qt »oor n»tU
OOr C krc!t©fl oftirn op^inwnd,
3 ó'-'O 'n "59 abt»C. En wordt
9»bo. wfl.
Er v.er.j; eet.o.wd boor dc
*c''tpp .er vcof 2 nwlprd
325 enkt* m 959 esjebfceL
Er. e* wordt Otfwd met pr#rrw©« door J««
en ©r en Fran»... Menter die een eigen
fcu.sje krujen er *a'en er xo meer eem
e»entf«4 v.erentwmt.gbuuerd *t ket voorde
jrer.
24.0CC oelvkk.ge e^enjen, denL rij de C.V/.
H ^e necb' ~#r de C V.P. wordt, koe meer
gelukkigen X'i ken meken met keer roe*et
s* ev#nde po i.^k.
^•deror weckt g«j on' t* tonen, det g*j een
bewust staatsburger t->.
.'30 CW... .oden bet ob|ect»ef ven de snift-
een-ectie. Deer :>t g» ooi b*j fijn, met
