'''Ven
u/aams
ez'w
Polen, vinger in Ruslond's oog
BROEDERSCHAP
Vijfenvijftigste Jaargang.
Vrijdag 19 juni 1981
ZAL HET KREMLIN TOESLAAN 7
VAN SINT-KRISTOFFEL
TE POLLARE
GROTE WIJDINGSDAGEN:
Zondag 21 juni te 10 uur:
Solemnele Mis met homilie
ter ere van Sint-Kristoffel
voor de bedevaarders.
Te 11 uur Tombola.
Zegening van de voertuigen.
Zondag 28 juni te 10 uur
Solemnele Mis met homilie
ter ere van Sint-Kristoffel
voor de bedevaarders.
Zegening van de voertuigen.
Drukker - Uitgever
PAUL LUYSTERMAN ACOBS
Koepoortstraat 10 - 9400 NINOVE
Tel. (054) 33 27 27 - Prk. 000-0478685-87
PrMs voor Jaarabonnement: 470 F.
Prils per nummer: 10 F.
VERSCHIJNT IEDERE WEEK.
Solidariteit heeft er deze groep van beticht de voed
selschaarste mee te organizeren door de verdeling
te saboteren.
De onrust in Polen blijft aanhouden. Enkele we
ken pas na de aanslag op de Poolse Paus over
leed weinige dagen later Primaat Kardinaal Wynszins-
ki. Topfiguren uit het Kremlin strijken regelmatig
in Warschau neer, om Moskou's ongenoegen met de
gang van zaken over te brieven. Terwijl de kommu-
nistische partij in staat van ontbinding verkeert, dui
ken tekenen van verdeeldheid op in de vrije vakbond
Solidariteit. Tegen de achtergrond van een katastro-
fale ekonomische inzinking verdwijnen
voedselvoorraden. De leiding van het land lijkt dit
proces maar niet te kunnen stoppen. En ergert ma
teloos Rusland en de andere Oostbloklanden. Wat
komt er na de chaos
Sinds op 30 augustus van vorig jaar te Gdansk,
bakermat van de vrije vakbeweging, de grote akkoor
den over het nieuwe Polen werden ondertekend
door Lch Walesa, charismatische nieuwe vakbonds
leider, en vice-premier Jagieiski, keerde de rust in
Polen niet meer terug.
Het impakt van die akkoorden kon bezwaarlijk
worden onderschat. Niet zozeer omwille van de tal
rijke ingewilligde materiële eisen dan wel omdat de
ze akkoorden aan Solidariteit ineens het erkend sta
tuut toekenden van derde macht in Polen, naast
Staat en Kerk. Dit strookt immers op geen enkele
wijze met de ortodoks-kommunistische staatsleer die
stelt dat de partij en het landsbestuur de vertegen
woordiging zelf is van de arbeiders. In deze logika
is een vrije georganizeerde beweging van zo'n 10
miljoen leden, die zich tegen diezelfde Staat keert
als veeleisende partij niet in te passen. Solidariteit
trok als het ware de bestaansreden zelf van de kom-
munistische Staat in twijfel.
Deze voor een Oostblokland totaal ongerijmde
situatie moest dus wel uitmonden in kwaad en erger.
De hoerastemming waarmee onze pers de gebeurte
nissen heeft verslagen lijkt dit wel even uit het oog
te hebben verloren.
De Poolse officiële vakbond klapte al meteen
deze Zomer in mekaar, de mythe van de arbeiders-
staat bestond dus niet meer.
Gedreven op het grote elan dat de verkiezing
van een Poolse Paus teweeg had gebracht, heeft
de Kerk in Polen haar machtspositie nog verstevigd.
Na jarenlang een monopolie te hebben gehad van
georganizeerde oppositie tegen het bewind, is ze
nu op het politieke schaakbord het dominerend stuk
geworden, zonder veel aan haar houding te moeten
wijzigen.
Telkens de dreiging van een totale algemene
staking ernstig werd, kwam de Kerk tussen, om
vanop de kansel het te grote revolutionaire elan af
te vlakken. Niet zomaar overigens, want elke inter
ventie werd prompt door een geketend bewind be
taald met nieuwe voorrechten die de Kerk ruimere
toegang tot de media opleverde.
De invloed van de Kerk strekt zich nu eveneens
tot Solidariteit en ligt aan de basis van de verdeeld
heid die zich langzaam begint te manifesteren. De
zoekgeraakte verstandhouding is er trouwens oor
zaak van dat Walesa steeds vaker luidop denkt aan
aftreden.
Door Walesa stevig te omringen met katolieke
advizeurs, die bovendien na interne strijd de redaktie
van het vakbondsdagblad, grootste oppositiestem in
Polen hebben bemachtigd, is er immers tweespalt
ontstaan met de groep intellektuelen rond het KOR,
een comitee dat de stakingen in Gdansk heeft ge-
organizeerd, en nadien Solidariteit voor de arbeiders
heeft op poten gezet. KOR heeft eveneens de vor
ming van de nieuwe vakbondsmilitanten op zich ge
nomen.
Deze groep marxistische demokraten zet zich
af tegen een te grote invloed van de Kerk in politiek
en vakbondswezen. Vandaar...
Overigens is de boerenvakbond Landelijke So
lidariteit niet bepaald een bondgenoot van Solidari
teit. Hij is samengesteld uit de paar miljoen zelf
standige boeren van Polen, wordt geleid door de
lagere kierus, en hangt een soort pre-consiliaans
geloof aan. Vermits deze groep instaat voor het
grootste gedeelte van de voedselproduktie, hebben
zij tegengestelde belangen aan die van de werkne
mers. Elke prijsverhoging voor de boeren dient im
mers direkt door de werknemers te worden betaald.
Men verdenkt er ten andere de boeren van op de
voedselschaarste te spekuleren. Aan Walesa wordt
dan ook verweten dat hij zich een monsterverbond
heeft laten opdringen.
Deze konflikten spelen zich bovendien af tegen
het dekor van een ontbindende staat. Bijna de helft
van de leden van de officiële kommunistische partij
is eveneens lid van de oppositie, van Solidariteit,
een vreemde situatie. Met de regelmaat van een
klok worden partijbonzen door de basiscellen tot af
treden gedwongen.
Het aanstaande negende buitengewoon partij-
kongres, vorige Zomer in het vooruitzicht gesteld
om het nieuwe Polen in kaart te brengen, dreigt nu
op zijn beurt de chaos nog groter te maken. De harde
stalinistische kern van partijambtenaren die alles te
verliezen heeft van verdere demokratizering en zui
vering, heeft de kop opgestoken en een ruchtbaren-
de verklaring van Katowice eist een terugkeer
naar klare toestanden, met uitschakeling van alle
oppositiestemmen. Hierbij gretig gehoor vindend in
Moskou en de andere bange Oostblokhoofdsteden.
Ais Rusland redenen zoekt om tussenbeide te
komen zijn die grif voorhanden. De Poolse overheid
heeft geen greep meer op de situatie. De ekonomie
is bankroet, nu het Comecom, de ekonomische te
genhanger voor de E.E.G., heeft geweigerd de kolos
sale schulden van Polen in het Westen te waarbor
gen. Deze schuld bedraagt 27 miljard dollar.
Er zijn de schermutselingen geweest met de in
Polen gelegerde Russische soldaten. Kremlin-ideo-
loog Soeslov is reeds komen waarschuwen. De op-
(Lees verder op pagina 2)
h
d we
e^6/
