d
e
Z\u
KARDELOET - CARELHOOFT
Het verhaal van een reeks vergissingen.
EDIT ORIAAL
Zesenvijftigste Jaargang.
Vrijdag 10 december 1982
Het nieuwe schepencollege,
Drukker - Uitgever
PAUL LUYSTERMAN - JACOBS
Koepoortstraat 10 9400 Ninove
Tel. (054) 33 27 27 - Prk. 000-0478685-87
Prijs voor Jaarabonnement 550 F.
Prijs per nummer: 11 F.
VERSCHIJNT IEDERE WEEK.
Het oude Ninove van de 11de en de 12de eeuw
strekte zich uit langs de Dender (de as
Nederwijk eerste parochiekerk gelegen in het
verlengde van de huidige Graanmarkt Markt
oude Werf). Dit gebied werd omarmd door de Den
der en de Beverbeek. Reeds vroeg werd deze oude
stadsKern, mits het graven van enkele bijkomende
grachten, volledig omwald. De gracht tussen de
BeverbeeK en de Molendender is een stuk van deze
oudste omwalling. Ongetwijfeld had deze gracht ook
de functie de stadskern voor overstromingen te be
hoeden, door het water van de Beverbeek ten wes
ten van de Markt naar de Dender af te leiden. Deze
gracht bestaat heden ten dage nog als een gedeelte
van waterloop 5.126 en vervult nog deze afvoer
functie.
Met de uitbouw van de burcht, de stichting van
de abdij (anno 1137), de oprichting van abdij
gebouwen ten noorden van de stad (1157) en de
verplaatsing van de parochiekerk (vanaf 1235 naast
de nieuwe abdij), kende Ninove een tweede ont-
wikkelingsas. Door de groei van de bevolking werd
een tweede, grotere, stadsomwalling noodzakelijk.
Tot deze stadswallen, die in de 13de eeuw tot stand
kwamen, hoorden de vesten ten westen en ten oos
ten van de stad. Ook de vier stadspoorten
(waarvan de Koepoort d'enige is die bewaard bleef)
maakten deel uit van deze nieuwe verdedigingssin
gel. Deze stadsvesten bestonden uit een brede
gracht en een verhoogden aarden berm. Langs de
stadsvesten kregen de twee sdhuttersgilden hun
schietstand of hof.
Zo ontstond in de 13de eeuw het gebied van
het kardelcet. Een omsloten en veilige plaats ten
westen van de stadskern, tussen de oude en de
nieuwe stadswal. Een gebied van laagliggende wei
den, sterk versnipperd, bebouwd met enkele schu
ren of stallingen, die gebruikt werden door bewoners
van de Markt of de Beverstraat. Een en ander wijst
erop dat deze gronden in het caerloot waaronder
ook de grond waar de kapel stond oorspronkelijk
eigendom waren van de heer van Ninove. Zoals ver
der zal blijken, is dit element niet zonder belang
voor de oorsprong van de kapel en van haar naam.
Zoals reeds gezegd liepen er naar het gebied
het caerloot twee wegjes, waarmee het toponiem
caerloot verbonden is geweest. Tot de 17de eeuw
was het «caerlootstraetken» vanaf de Markt naar de
kapc i en verder naar de vest en de Verloren Kost,
het belangrijkste. Dit straatje liep over de Bever
beek. In 1482 heette deze brug over de Beverbeek
«c^aerlootbrug»; de brug was toen aan herstelling
Veelvuldig en langdurig is de naam caerloot ook
gebruikt geworden voor het aanduiden van de vest-
gracht en vestberm tussen de Geraardsbergse
Poort en de Molendender. «Caerlootvesten» of «ves
ten achter Caerloot» zijn de meest voorkomende
termen. Deze vest had een drievoudige functie een
militaire, waterbouwkundige en economische. Van
militaire betekenis was de gracht en de opgehoogde
vestberm. De stad huurde deze vest van de heer.
Hef onderhoud van gracht, dijk en weg stelde veel
problemen. Regelmatig waren er verzakkingen en
even legelmatig is men er aan het werk in 1415
1431, 1444, 1453., 1460, 1480. 1481, 1486... Nu eens
werden de oevers versterkt met houten vlechtwerk,
dan weer werden de dijken opgehoogd, werd er «ar!
de metselrie» gewerkt of aan de weg die langs de
dijk liep. Het militaire belang van de caerlootvest
komt vooral tot uiting in de verdedigingstoren die
op deze vest was gebouwd, de «Verloren Cost» of
«üareloottorre».
Verloren Kost lijkt een algemene naam te zijn
geweest voor vooruitgeschoven verdedigingsposten
of zelfs verdedigingstorens in 't algemeen. Ook Aalst
en Brussel hadden een Verloren Kost. Ninove had
zelfs twee torens van die naam één op de caer-
deiootvest en één op de vest aan de Werf. We weten
niet wanneer ze gebouwd zijn, maar wel dat ze
rond 1580 verwoest werden; nadien heeft men ze
niet meer herbouwd.
Beide torens vindt men nog getekend op de
Van Deventerkaart. Sanderus geeft alleen nog de
restanten van de verdedigingstoren op de caerloot
vest weer. Dat moet een bouwwerk van redelijke
omvang geweest zijn, met een gedeelte buitenwaarts
de vestgracht. Wellicht was het één van de twee
torens waarin de inwoners van de stad hun toe
vlucht zochten, toen Ninove in 1484 door Zwitserse
huurlingen belegerd en verwoest werd.
Dat de toren in vredestijd geen onaardige ver
blijfplaats was, blijkt sprekend uit het feit dat hij
door vooraanstaande lieden werd bewoond mees
ter Jan van Oesterzefe, schepen en burgemeester,
(Lees verder op pagina 2)
W
'V
48.
Op zondag 10 oktober 1982 was de officiële
uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in Nino
ve laat bekend die kwam er pas om 23.30 uur
toen de nieuwe bestuursovereenkomst CL-CVP
reeds een feit was.
Zonder veel discussie voor sommigen te wei
nig was afgesproken dat de Centrumlijst een bur
gemeester en vier schepenen zou krijgen en dat de
CVP drie schepenen en de voorzitter van OCMW
en Ninove Welzijn mocht aanduiden.
Slechts weinigen durfden ook maar een ogen
blik de kandidatuur van Etienne Cosyns voor een
hernieuwd burgemeesterschap in vraag stellen,
ledereen die mee de boot in wilde heeft de les die
de CVP bij de vorige bestuursvorming kreeg maar
al te goed begrepen. De partij die in de toenmalige
omstandigheden zich voor de burgemeesterssjerp
wilde meten met Etienne Cosyns kreeg geganran-
deerd de deur op de neus.
En aan de toenmalige omstandigheden is er
weinig veranderd. Etienne Cosyns haalde opnieuw
dik vierduizend voorkeurstemmen waarmee hij op
nieuw vriend en vijand achter zich liet. Hoewel hier
en daar wel werd opgemerkt dat hij na zes jaar
zwoegen slechts tweehonderd stemmen meer had,
zagen de meesten weinig kans of reden tot protest.
Mathematisch waren er slechts weinig alterna
tieven een SP CVP koalitie gaf maar zestien zetels
op éénendertig, volgens insiders te riskant, zeker
met de huidige politieke strubbelingen binnen de
LP en de geringe simpatie van heel wat aanhang
voor de andere partner. Aan een «tripartite» met de
Volksunie werd nauwelijks gedacht. Bij de vorige
bestuursvorming had de SP deze mogelijkheid reeds
gebrandmerkt.
Weinig twijfels over het burgemeesterschap
dus. Wie echter de andere mandaten zou veroveren
was lang niet zeker. Het duurde liefst twee maanden
voor alles in kannen en kruiken was.
De CVP duidde als eerste haar drie schepenen
aan. Hoewel sommigen het ergste vreesden de
politieke hiërarchie was door de verrassende ver-
(Lees verder op pagina 2)
HERNIEUWING
DER ABONNEMENTEN
Wij nodigen onze abonnenten vriendelijk uit hun
abonnement voor 1983 te hernieuwen door storting
ZXSZSF Va""° F °P Postrekening nummer
000-0478685-87 van Paul Luysterman, Ninove.
Natuurlijk kan dit bedrag ook betaald worden
op ons redactieadres.
Oprechte dank!
w
N t V ft AXDRü R V ,V
VW3* N N O V
K*v*i
