zzz. I. -
N° 80.
Zondag 7 July 1872.
2,l(i Jaergang
WERELYKSCH NIEUWSBLAD.
Naer de grot van Han
Aelst, 6 July.
GEMEENTEKIEZINGEN
Builenlandsch Xieuws.
Gazette van Aelst
Abounciuenteprys 8 fr.Jaen,
van 1 /m/i/ 4872.
STAD AELST.'
Ingeschreven kiezers 1438.-Getal stemmers 1383.
Witte en nietige briefjes 5. Volstrekte meeidei-
heid 690.
Zvn gekozen de heeren Van Wambeke, Victor, 794
stemmen- "De Wolt-Coevoet, 800 ld.; Betbiine, Paul,
798 id.- Verbruffghen, Charles, 797 id.; Monfils, Fran-
cols 797 id.; De Bièvre, Albert, 798 id.; Gheeraerdls-
VUn Aellert 803 id.; Van Wichelen, Edouard 797 ld.;
llorreman, Emile, 802 id.; Vanderhaegen, Charles,
798 id.; De Meulemeester, Eimle. «0t ld.;
Francois, 798 id.; Callcbaut-Callebaut, Charles,-799
M. De Gheest, Joseph, 802 id.; Van den Bossche,
Pierre, 800 id.; alle katholieke kandidaten.
Die voortreffelyke uitslag heeft ten volle be
antwoord aen elks verwachting.
Het was onmogelyk voor de tegenparty met
welgelukken te worstelen tegen de populariteit
welke de katholieke gezindheid hier heeft ver
worven om hare uitstekende diensten bewezen
aen stad, provincie en land; ook wie maendag
laetst onze kiezers zag ter stembus optrekken
las reeds den zegeprael op hun wezen
Dus, liet überalismus is hier uitgevierd en
dien diepen en beslissenden val heeft het nie
mand te wytert dan alleen aen zicli zeiven. Un
der alle betrek heeft die gezindheid zeker zeer
sleelue posten op harerokejung; maer de smc»'-
ste tocli is hare noodlottige strekking om al
waer zy liet mogelyk vindt; onze godsdienstige
gevoelens tegen te werken. Ons volk zoui mis
schien hier en daer ook,gelyk het elders ge
beurt, al een administratieven kemel onaen-
gesproken laten voorbygaen; maer grondig ka
tholiek als het is, kan het volstrekt met ljden
dat men zyne godsdienstige voorregten rake.
Dit ware voorzeker gebeurd had het hberalismus
sedert eenige jaren niet moeten ophouden
hier meester te spelen; het had te werk gegaen
hier gelyk het handelt waer m bloei staet de
aiscliuwclykeentoclial teverregtveerdigde eus:
Liberalisinus is Vrydenkery, of het is mets.
Neen liet volk heeft afschuw van de vrydenkery,
van de vrymetselary en haren slaefschen aen-
lian" en, eens men zynen godsdienst aenrandt,
verstaet het volstrekt niet meer wat het zeggen
wil die zoo druk besproken en hooggeroemde
Scheiding van Kerk en Staet, ten zy om de
genen aen te vallen die met zulke prulreden op
komen, en ze te bestryden tot dat zy van kant
zvn* Diensaengaende heeft men ons hberalismus.
sedert lang verwittigd; maer het bleef koppig
dool en thans moet het in eenzaemheid zitten
medileeren op eene andere scheiding, die van
zynen aenhang met het Landhuis.
Dan, het was hier op 1 july een schoonc en
vrolvke Uermismaendag. Dien dag verdween
voor Aelst liet laetste mengelmoes, dat onder
de vertegenwoordigers zyner belangen nog over
bleef; zyne senators waren katholiek, zyne re
presentanten katholiek, zyne provinciale raeds-
leden katholiek, en nu is het zyne regentie ook
Voorlreffelyke uitslag die jaren drukke poging
en kloekmoedige volharding heeft gekost en die
ons misschien wel den spotnaem van bourg
pourri gaet verdienenMaer t geelt er niet
aenwy zyn nu wel en zullen trachten wel te
blyven: dit is voorzeker het gedacht onzer on-
vermoeibare kieskomiteiten, onzer vroome kie
zers van Mylbeke en Schaerbeek en van al de
katholieke kiezers van Aelst; want te wel heb
ben zy gewerkt en met al te diepe overtuiging
hebben zy gestemd om hunnen schoonen zege
prael niet te benuttigen of hem nog ooit te la
ten ontsnappen.
Den dag der kiezing, ten 5 ure namiddag is
de Jonge Garde met eene serenade gaen veree-
ren den heer burgemeester Van Wambeke en
vervolgens den katholieken kring L Umon. De
toeloop van volk was ontzaggelyk en de geest
drift onbeschryflyk. Onnoodig te zeggen dat
nergens een oogenblik de rusten orde zyn ge
stoord geweest.
gent. De doktrinaire lyst is gekozen.
eecloo. Al de konservalieve kandidaten zyn ge-
k°sT°NiKOLAES. Al de konservatieven zyn gekozen.
lokeren. Ganseh de konser.vatieve lyst is geko-
dendermonde. De konsei'vatieve kandidaten heb
ben de meerderheid bekomen.
audenaerde. —De doktrinaire lyst1S Se^oze"-
ronse. Ganseh de konservalieve lyst gaet door
met eene meerderheid van meer dan 80 stemmen.
ninove. Geheel de konservalieve lyst is gekozen.
geerardsbergenDe konservalieve lyst is met
eene groote meerderheid gekozen.
brugge. Zyn gekozen 14 doklrinaircn en 11 kon
servatieven.
kortryk. Al de konservalieve kandidaten zyn ge
kozen.
veurne. De doktrinaire lyst is gekozen.
oostende. De doktrinaire lyst is gekozen.
rousei.are. De konservatieven zyn gekozen.
TiiiELT. De konservatieven zyn allen gekozen.
DiKSMUiüE. De doktrinaire lyst is gekozen.
yperen. De dok tri na i r6 lyst is gekozen.
poperinghe. Zegeprael der konservalievcn.
meenen. Groote zegeprael der konservatieven.
antWerpen.De doktrinaire lyst is gekozen.
mechelen. Ganseh de doktrinaire lyst is met eene
meerderheid van omtrent 30 stemmen, doorgegaen.
turnhout. De aftredende leden zyn gekozen.
BRUSSEL. De doktrinaire lyst is zonder oppositie
^leuven De doktrinaire lyst. heeft do zegeprael
behaeld. Van de konservalieve kandidaten is M. Smol
ders, burgemeester, alleen herkozen.
nyvel. —De konservalieve denkvvyze heett de over
winning behaeld.
beugen. De doktrinaire kandidaten zyn gekozen.
Charleroi. Zyn gekozen acht onafliankelyke en
eenen doklrinair, by de eerste stemming.
doornyk. De doktrinairs behaelden de meerdei
beid.
soignies. De doktrinairs zyn gekozen.
namen. Acht konservalieve kandidaten werden
bv de eerste stemming gekozen en zeven doktrinairs.
philippeville. De doktrinaire lyst is gekozen.
luik. De doktrinaire lyst is gekozen.
iiOEi. De doktrinairs zyn gekozen.
veryiers. By de eerste stemming zyn gekozen
zeven doktrinairs; zes progressisten en vier konserva
tieven.
By de twefcde stemming dry konservatieven en
eenen progressist.
iiasselt. Do heele konservalieve lyst is gekozen.
aerlen. De doktrinaire lyst is gekozen.
mauche. De doktrinaire lysl is uilgenomen eenen
gekozen.
neufchateau. De doktrinaire lyst is gekozen.
De bovenstaende uitslag geeft een oppervlak
kig gedacht van hetgeen dc eerste proef is dei-
nieuwe kieswet voor de gemeenten.
Ten platten lande en in de steden van twee
den en derden rang heeft zy den toestand der
bewarende party in 't algemeen verbeterd en
versterkt, omdat daer, lot in de lagere volks
klassen, men de meeste elementen van orde en
zedelykheid aentreft. Integendeel, in de groote
steden heeft zy eene meerderheid doen ontstaen
waeronder men menige citoyens heeft ont
moet, die de Commune niet zou verloochenen
en die, met hun politiek regt gewapend, wei
eens de rust en het bestaen van 't land zouden
kunnen op het spel brengen.
In ons Vlaenderen hebben wy reden van
tevreden le zyn. Aelst, Dendermonde, Ronsse,
Lokeren,Ninove, Eekloo en vele buitengemeen
ten hebben het juk der coterie afgeschud. Te
Gent was de nederlaeg der oppositie te voor
zien. Deze nogtans komt in het nieuwe kiezers
korps op met eene magt van ongeveer twee
duizend stemmen, welke zou geklommen zyn
tot twee duizend zeven honderd had hare lyst
wat min opvoorziene ongelukken ondergaen.
In West-Vlaenderen, hebben de katholie
ken van Brugge eene wyde opening in den libe
ralen gemeenteraed geboord.
Te Verviers, Hasselt, Charleroi, Nyvel,
Enghien, Lier en in belankryke parochiën is er
merkelyke winst de bewarende gezindheid ten
deel gevallen.
Deze gezindheid heeft integendeel de ne
derlaeg te Leuven waer de burgemeester alleen
herkozen is, en heeft verliezei) ondergaen te
Doornyk dn te Namen.
Te Antwerpen hebben betwiste handels
belangen onvoorzigliger wyze het hunne byge-
bragt om de doctrinairen te brengen op het
Stadhuis waer zy sedert negen jaer uit verban
nen waren. De hurge.neester M. Van Rut is al
leen herkozen.
Dus, behalve in deze laetste stad, is dc toe
stand der bewarende party algemeen dezelfde
gebleven.
FKYNRIt TK.
Men ïfieldt dat eerlang te Parys zal acnko-
men een man die by'na geheel uit stukken en
brokken bestaet. Het is een arme vuerstoker die
over twee jaren, zegt de Siècle, op schrikkelyke
wyze verminkt werd, door het springen van
eenen ketel. Deze man, die gered werd door de
zorgen van eenen Engelschen geneesheer, heeft
een houten arm en twee houten beenen, een
glazen oog, eenen neus gemaekt met het vel van
zyn voorhoofd, een zilveren kinnebak, een mond-
verhcmelte van caoutchouc, eeneplaet voor on
derbuik. Deze ongelukkige komt uit Amerika
en zal zich te Parys laten zien.
De kinderen .van zestien jaer "dn jonger,
betrokken in den opstand der Commune le Parys,
zyn het voorwerp geweest van eene byzondere
studie.
De kinderen zyn, volgens hunnen ouderdom
als volgt gerangschiktkinderen van 16 jaer 237
van 15 jaer 226, van 14 jaer 103, van 13 jaer 17,
van 12 jaer 21, van 11 jaer 11, van 10 jaec 4,
van 8 jaer 1, van 7 jaer 1, te g lyk 651.
ENGELAND.
De Times deelt den tekst mede van liet trak-
taet, tusschon Fraukryk en Duitschland, voor
de ontruiming van het grondgebied.
Het traktaet zal binnen acht dagen worden
bekrachtigd; twee maenden na de bekrachti
ging, moet er een half milliard worden betaeld.
De departementen der Marne en Opper-Marne
zullen veertien dagen nadien worden ontruimd.
Het tweede half milliard is den 1 maert 1873
betaelbaer.
Er is een milliard betaelbaer op 1 maert
1874. Deze betaling zal gevolgd worden dooi
de ontruiming van de departementen der Vo-
geezen en der Ardennen.
Het derde milliard en de intresten zyn be
taelbaer op 1 maert 1875, en deze betaling zal
door de ontruiming van de departementen der
Meurthe en dei Meuse en van Belfort worden
gevolgd.
Frankryk mag in «je ontruimde departemen
ten geene'grootere krygsmagt bezitten, dan die
welke voor het handhaven der orde noodig is.
Ook mag het in deze departementen, voor de
volledige.ontruiming, geene versterkingswer-
ken maken, herstellen of vermeerderen.
Na de betaling van twee milliards zal Frank
ryk andere financicele waerhorgen kunnen aen-
bieden, ten einde de ontruiming te verhaesten.
Deze ontwerpen zullen het onderwerp van een
ander traktaet moeten uitmaken.
De verzameling kleinodiën van de gewe-
zene keizerin van Frankryk, waervan wy dezer
dagen eene beschryving gaven, heelt by verkoop
48,900 p. sl. opgebragt. Hare verzameling tee-
keningen in walerverl, is dagelyks te Londen te
zien en voor de liefhebbers te koop gesteld.
AMERIKA.
De vcrmocdelyke moordenaer van M. Dubois
de Bianco is nog niet mier Europa ingescheept.
Op het oogenblik dat hy uaer den stoomboot
gebragt werd, is Karei Vogt, op een geschre
ven bevel van den rechter van New-York, terug
nacr de gevangenis gevoerd. Het bevel luidde
dat de grondwet der Vereenigde Staten zich
tegen de uitlevering van den beschuldigde ver
zet. Het schynt echter dal er nog een middel
bestaetom de uitlevering van den moordenaer
te bekomen, en dat liet belgisch gouvernement
zich daeroin tot de duitsche regeering gewend
heeft.'
Do dagbladen van New-York deelen brie
ven uit Camargo in dato 9 juny mede, waerin
het volgende nopens den oproer in Mexico be
vestigd wordt:
De troepen van president Juarez zyn wel en
degelyk te Monterey verslagen. Een deel dei-
troepen van Juarez, welke in Monterey gevlugt
waren, heeft zich aen generael Quirago, bevel
hebber over de oproerlingen, overgegeven,
De juaristische generael Corella heeft al zyne
uit liet dagboek eener Studentenreis. (1)
(2e vervolg.)
Die weergalm herklonk niet min zwaer in
on'ze'ii"geldbeugel, want bel buskruid van dengids
kostduer en de bezoeker van dc grot van Han wmdt
on tol gezet als de gemeenste russische lyfeigene.
Hel schot van den gids kost 50 centiemen aen elk een
der aenwezigen, en dien dag waren wy minstens vyf-
tig personen daer. Het bezoek in de grot belaelvyf
franken per hoofd, geene centiem min. Men verhaalde
ons dat, acht dagen voor onze komst, eene maetschappy
uit Brussel was herwaerts gereisd om de w
zien. Die maetschappy bestond urt tachtig leden en
rekende, ingezien liaer groot getal op aenzjenlyken
afslag. Niets te doenVyf franken per hoofd of met
binnen! Het moet zyn dat die maetschappy .geen
tachtig mael vyf franken in de kas hield, want.... zy
is teruggekeerd zonder de grot te mogen naderen
Niet te verwonderen dat de gelukkige eigenaer -dici
<rroef, de hoogedele baron N..., er jaerlyks meer dan
dertig duizend franken uit opgraelt!
Dan, wy hadden de grot van Han gezien, onze sinds
lan" gedroomde reis was uitgevallen nacr wensen en,
ho(Tduer zy ons ook kostte,-vvy waren te vreden. Nog
herinner ik my welke schrik ons beving toen wy de
grol binnenstapten, doch grooter nog was onzo be
wondering. Dioonafmeetbare hollen, welke voorko-
men als een ganseh onbekende wereld en voor s men-
schen alvernielend hand ongeschonden zyn gebleven,
werken onlzaglyker wyze op het gemoed en spreken
tot de ziel een wonder vreemde lacl. Men zou zeggen
(t Verboden over te nemen.
dat God, met dit grootsehe tooneel voor het oog le
ontvouwen, ons een staelken zyner almacht had wil
len toonen.
]n 't algemeen bezoekt men de grol om enkel zyne
nieuwsgierigheid te voldoen. Zoo reizen studenten
niet. Die jongens willen weten wat zy zien, zoeken
den wacrom van alles op en laten geen raedsel onop-
geklacrd. Ook, onder het terugkeeren naer liet dorp
werd er gevraegl op alle tonen wal nu eindclyk eene
grot was, hoe zy zich vormde, enz. enz.
Gelukkiglyk hadden wy onder ons een jongen, doch
reeds bekwamen aerdkundige, die het jaer nadien zyn
exaem voor de mynen moest afleggen. Wat hy ons op
doktoralen loon voorhield spaerde ons alle verdere
navorsching. j
Men noemt grot of spelonk, zegde hy, de onder-
acrdsehc uitholingen die de rotsen (welke hel hoven-
deel van de schors rond den aerdbol uitmaken) door-
loopen en dezelve op miö of meer onregelmatige wyze
verdoelen. In alle slach van rots treft men dergelyke
bochten aen, maer. vooral in die welke kalk bevatten.
Zoo vindt men de grol van Han uitgegraven in de uit
gestrekte laeg schelphoudendcn kalksteen die zich
uitspreidt van den regtcn oevér der Maes tot aen de
Elbe in Saxen en Bohemen.
Eerlyds schreef men de vorming der grotten oe
aen de uitspoelende werking der wateren; doch heden
is het bewezen dat zy toe le schryven zyn aen dezelfde
oorzaken die de scheuren en de valleien hebben te
weesréebragt en dat het groot getal het uitwerksel
zvn der breuken en ontwrichtingen door het oplich
ten der lagen ontstaen. Nogtans de aerdkundigen zyn
hel eens om le verklaren dat dc werking der wateren
groeten invloed heelt op het uitzicht der grotten.
Hier hebben zy hun bed en wanden urtgeknaegd; daer
I hebben zy hun uiterlyke gedaente gewyzigd door het
langzaem vormen der min öf meer ontwikkelde drop
steeneu; elders hebben zy ze geheel of gedeellelyk
gëVuld niet de overblyfsels van alle slach welke zy er
henenvoeren.
Wanneer de grotten zekere uitgestrektheid hebben,
bestaen zy gewoonlyk uit eene ry opvolgende kamers
aen elkander verbonden door nauwe gangen, door
kanalen en scheuren in alle richtingen loopend. De
lengten der gekende grotten zyn zeer verscheiden en
derhalve zeer moeilyk om bepalen uil oórzaek hunner
talrvkë vertakkingen; misschien zal men er nooit in
gelukken dezelve nauwkeurig af te meten. In 18^1
begrootte men den doorloop der grot van Han op
3000 moters.maer sedert zyn er menigvuldige nieuwe
kamers ontdekt.
Het meestendecl der grotten hebben hunne min
of meer aenzienlyke waterloopcn; velen zelfs bevatten
in haren schoot uitgestrekte meren die gedurende het
regensaizoen overstroomen en hunne wateren dryven
tof verre builen dc rots. Elders integendeel, in plaets
van de grot le verlaten komen dc wateren er heenge-
stroomd om er zich le verzwelgen of om langs dc
andere zyde gelyk te Han, na onbepaelden tyd weder
te verscbynen.
Veel andere vermaerde grollen vindt men in
Duitschland, in Frankryk, in Griekenland, in Amerika,
peillooze krochten waer leeuw, beer en tyger hunne
prooi kwamen verslinden om eindelyk hun gebeente
te vermengelen met de eeuwenoude verstecningen
die hun omringden. Zekere grotten in Afrika hebben
eene droeve vermaerdheid verkregen. In die ramp
spoedige Dahra's kwamen, ten tydevan de verovering
van Algiers, gansche volkstammen, de vervolging
ontvluchten, eene schuilplaets zoeken om er eilaes
niets te vinden dan hun graf....
Zoo koutend waren wy het dorp genaderd en liepen
de schoonste inspanning binnen om ons te verschoo-
nen; want men heeft wel zyne voorzorgen le nemen,
de grot van Han lact u niet los zonder visicl-cerlifieaet,
dat«gy in fyne modder of broek en jas geleekepd
vindt.
Diierna gingen wy aen tafel.
Daer vonden wy onze waliu terug; een dik leelyk
wyf dat al voor dry en snaterde voor tien. Zy had het
vooral le doen met eenen heer, haren gebuer, die
styf en onverschillig, een monster-roastbeef aen 't op
zuigen zat en geen woord sprak. Dien heer nogtans
was onze makker, dc aerdkundige, tweemael reeds
op 'l punt geweest by den kraeg te pakken hem mor
rend uitscheldende voor dief en brigand. Wat had de
man misdaen? Hy had zegevierend een stuk dropsteen
opgcliaeld dat hy ergens in de grot, in weerwil der
wakende gidsen, had afgebroken.... Het was een
engelschman.
Dan, na lamelyk slecht gedineerd, en drommels
duer betaeld tc hebben, «egden wy 'l vaerwel aen
Han, aen zyne stroopers en zyne wonderen en wy
waren op weg naer Si-Hubert.
Voor de laetste mael bevinden wy ons in het midden
der geliefde Ardennen. Op dien kanV bestatigen wy
merkelyken vooruitgang; de graengewassen zyn weel-
driger, dank aen de bovenmensohelyke pogingen
van den landbouwer; werkhuizen, smidsen, yzermy-
nen en kalkovens zyn van alle zyden in volle bedry-
vigheid. Misschien zal de nyverheid eens die gansche
streek herscheppen en baar heteeuigszins wild karak
ter ontnemen dat haer kenmerkt. Voor myn deel
wensch ik den braven, vromen Ardenner allen mogc-
lyken welstand, doch de Hemel bescherme hem tegen
den vervvyvenden invloed der hcdcndaegs<5he bescha
ving en behoude hem zyne zuivere, patriarchale
zeden.
H. K.