N° 106.
Zondag 5 January 1873.
3de Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
De Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 4 January 1875.
Nieuwjaerwensch.
Buitenlandsch Nieuws.
G-azette vail Aelst
eten toegezonden worden.
Het Burc
Abonnemeiitsprys Fr. 'h ja,'I M
v.m heit hloJ 1. gevestigd In <le Knpelle.t. att 11, |n on I:.,.,!,gemeente l.j .1.' briefdrager..
og een jaar, hoe lang liet zij,
ms met lief en leed voorbij;
Hu een ander komt op heden
(Hit 't verschiet tot ons getreden.
^enschen van geluk en zegen
«Huich ik thans U, lezers, tegen;
>ls de Hemel die verhoort,
>lle heil zal hij U geven,
Heine vreugde en 't eeuwig leven.
Mar de Bisschop van Gent heelt de volgende
beslissing doen bekend maken, ten gevolge van
het schenden van het katholiek kerkhof te Gent;
Met diepe droefheid kondigen Wy u aen, Beminde
Broeders/dal de overledenen van uwe parochie, die
lol lieden voor begraefplaels haddeu hel katholiek
kerkhof buiten de voormalige Brugsche-poort, al-
daer le beginnen van woensdag aenstaende, niet
meer mogen de Kristelyke begraving ontvangen en
dat zy zullen gelegd worden ui het nieuw kerkhof
welk wy Lot heden toe niet gewyd hebben omdat
deze wyding ons niet toegelaten wordt. Dus beroofd
men de overledenen van de krachtige hulp der gebe
den die de Heilige Kerk stort over de kerkhoven en
over alle degenen die er rusten.
Van onzen kant moeten Wy, als Opperherder en be-
wacrder der wetten van de Heilige Kerk, de mact re
eels nemen, die in zulke omstandigheden noodigzyn.
'leder graf afzonderlyk doen wyden, dit mogen Wy
niet, vermits het tegenstrydig. is aen de algemeene
regeltucht dar Heilige Roomsche Kerk, waer geboden
wordt de overledenen in eene pleglig gewyde plaets
ter aerdo te bestellen, en deze regeltucht moeten Wy
onderhoudén.
Na Veel gebeden en een ryp overleg van dezen
droeven toestand besluiten Wy als volgt:
De plechtigheden der begrafenis zullen op hel nieuw
ongéwyd kerkhof niet geschieden, macr enkellyk in
de kerk, en de lvken zullen door geenen priester naer
gezegd kerkhof vergezeld worden.
Het spyt ons grootelyks, dat Wy door onze lns-
schoppelvke pligt gedwongen zyn zoo pynlykc maet-
regels te nemen: Wy hebben alle poogingeu aenge-
wend en geene smeekingen nagelaten by het stedelyk
geza" om ze tevermyden, doch alles is vruchteloos
lebleven. Wacht dan betere tyden af, Beminde Broe
ders om in uwe heilige regten hersteld te worden,
cn smeekt vuriglyk den Heer,dat Hy gelieve die tyden
welhaest al'te zenden, opdat o.nzc overledenen, gelvk
hunne voorvaders, onder de schaduw des kruises,
toeken van geluk cn hoop, mogen rusten cn de glorie-
ryke verryzenis afwachten.
OOSTENKA'K.
Den 12 december laetst zyn te Shébédin,
(Hongarië), de bepleitingen'van bet monster
proces begonnen tegen de struikrooversbende
van Rosa Sandor; het onderzoek duerdc ineer
dan twee jaren. Er zyn omtrent 4,000 beschul
digden.
Ziellier boe men er in gelukt is aen bannoi
al zyne misdaden te doen bekennen, die by met
vastberadenheid loochende, 't Is een waer af
beeldsel van Era Diavolo, van struikroover van
hoogen rang, die 'tgevaer bemint en de heijne-
l\ke diefstal veracht.
De instructie-regter bragt hern by verschei
dene kerels zyner bende, die voor de omstan
digheid afgerigt, hem verscheidene daden van
lafhartigheid verweten en eindigden met hem
kiekendief te heeten.
Gevoelig beleedigd, stond Sandor, na eenige
oogenblikken innige worsteling, in volle gram
schap op en zegde:
ci Welnu gy zult gaen zien ol ik iemand boe-
gonaemd of wie liet moge wezen, vrees; hel
honderdste deel van 't geen ik ga vertellen, zou
genoeg zyn om my te doen ophangen.
En alsdan bekende hy zyne misdaden en
noemde de nqmén van verscheidene zyner mc-
depligtigen, die nog niet vervolgd waren.
ITALIË.
De ministers van Brazilië, van België? van
Oostenryk en van Beieren, hebben den Paus ter
gelegenheid van zyn patroonfeest geluk ge-
wenscht. De H. Vader, vervolgens deoudolh-
cieren van zyn leger ontvangende, zegde hun
Gy zyt zonder wapens, ter oorzaek van de
boosheid des tyds; tea andere wil ik den oor
log niet; want de vrede is.hel schoonste ge
schenk des Hemels; de omwenteling zal ooor
hare eigene wapenen vergncn, inaerGod alleen
weet wanneer.
FRANÏÏ5aa4.
Volgens eene depeche aeri den Daily Tele
graph is M. de Gramont voornemens aen de
kommissie van onderzoek der nationale verde
diging, voor i.e leggen1" Eene officieële de
peche medegedeeld door prins von Metternich,
afgezant van Öoslenryk te Parys, aen den Iran-
schen minister van buitenlandsche zaken. (Er
bëstaen dry. kopiën van deze depeche: eene is
in banden van den ex-keizer, eene is in liet be
zit van M. Ollivicr en de derde heeft M. de
Gramont.) 2" Vertrouwelyke brief van graef
(i)
von Beust aen M. de Gramont. 3° Briefwisse
ling die onlangs plaets bad tusschen den grael
von Beust en den hertog de Gramont.
Volgens de byzondere depeche van den Times,
zou de hertog in staet zyn te bewyzen.dat Go$-
tenryk stellig aen Frankryk heelt voorgesteld,
omdillaetste land in den gorlog tegenDuitscn-
land te ondersteunen.
Het Journal des Débals van Parys bevat ech
ter eene depeche uit Weenen, dato 28 decem
ber, zeggende dat het dokument waerop M. dc
Gramont doelt, niets ten gunste van 1' rankryk
belooft. De volgende uitlegging die hierover
als echt wordt opgegeven, moet zulks bewyzen.
Het is ten duidolykste, bewezen dat Oosten
ryk Frankryk niet aenmoédigdo lot bet onder
nemen van den oorlog. Integendeel wenciac
Oostenryk alle poogingen aen, om 1' rankryk
hiervan terug te houden. Toen de oorlog ver-
klaerd was, werd Oostenryk door zynen mili
tairen agent te Parys verwittigd van de zwakke
hoeveel beid des franschen legers, hét wilde in
't belang van Europa's evenwigt Frankryk ter
hulp. komen en begon toen met dit inzigt eene
onderhandeling aen te knoopen met Italic.
Eindelyk werd echter bel kabinet van Wee-
nen belet gevolg aen (,it voornemen te geven,
ten eerste.: door de houding van Rusland, ten
tweede: door de hiertegen aenkantende gevoe
lens der duitscbe bevolking van bet keizerryk,
en bet uitgedrukt verlangen van bet parlement
van Hongarië in behoud der onzydigheid; ten
derdedoor den onvoldoenden toestand waerin
'tleger zich bevond, en ten vierde: door de le
snelle opvolging der voorvallen, die niet toebe
ten op liet geschikte oogenblik maetregels te
nemen.
—De grondslagen der nieuwe wetsvoordragt
betreffende de legerinrigting, zooals die in
janpary in behandeling komen zal, zyn de vol
gende:
Er zullen vier legers worden gevormo, pe-
staende uit dry legerkorpsen elk. Dry division
maken een legerkorps; twee brigades eene divi
sie en twee regimenten eene brigade uit. Een
batailjon jagers, benevens ruitery- en artillerie-
korpsen, zullen by elke divisie worden ge
voegd. Er zullen derhalve zynUvacll loger-
korpsen,zes-en-dertigdi\ isiën,zevcn-en-t\yintig
brigades en honderd vier-en-veertig regimen
ten^ Tot dusver bezat Frankryk slechts 13*
regimenten, zoodal tien nieuwe regimenten
nog gevormd moeten worden. Er zullen een
Algerynseh regiment tirailleurs en negen Alge-
rynsche' infanterie-regimenten gevormd wor
den. Elf legerkorpsen blyven in Frankryk cn
De Peerl «lei* Familie.
(7e VEHVOLG..)
Ba' sprak do jonkheer, gaen vandaeg de zaken
gemeen, morgen gaen ze heler. Er zyn goede dagen
en er zyn slcchle, zoo is hot allyd geweest. Best nog,
als men in den handel wel overeenkomt. Want ik denk
dat gy samen, werkt? dat gy geassocieerd, zyt?....
1 net ig, antwoordde Pier Kegels, hel is een louter
toeval dat ons dezen namiddag hier heeft vergaderd.
't Is spytig
Dit wy hier samen zyn?
Geenszins, want dan had ik uw yereerend gc-
zeldschap moeten missen. 't ls spytig, zeg ik, dat
cv niet geassocieerd zyt.
Als 'lUEd. belieft, hoe verstaet gy dal eigenlyk,
«geassocieerd» zyn?
Dal versta ik eigenlyk zoo, te weten: dat dry
allyd meer versland hebben en allyd machtiger zyn
'dan éénc, dat de kanzen gedeeld worden cn dat allen*
voordeel trekked uit het gelukkëu van den eenen,
lerwyl het mislukken van den anderen min gevoelig
wordt voor dengenc die, mislukt. Ik weel niet ol ik
my klaer genoeg uitdruk? Nu, om 't even! Er bc-
staet een spreuk, die my altyd heeft behaegd, omdat
ik overtuigd ben dal daer, waer men hem weet le
vcrwezenlyken, hy wondered kan stichten.
En die spreuk?,... dat tooverwoord?....
Luidt als volgt: Allen vóór éénen\'écne voor
allen!
Gy zyt koopman, liCCr?.... Zulkdanig komt gy
toch niet voor.
Zulkdanig kom ik ihderdacd ten minste op does
oogenblik niet voor.... Noglans, hoe ik,er ook uit zie,
ik bevestig u dat die spreuk gegrond en myne raed
goed is. Ookwildet gy hem volgen, npg lang misschien
zoudl gy, voor uw welvaerl, u het onverwacht bezoek
gedenken van den oubeleéfdon vreemdeling die, zon
der geroepen le.zyn,.hier uw'gesprek kwam stooren,
en, besloot hy spo.ltend, en.... nog stoort!.... En
hy borst uit in ccncn luiden schaterlach.
Waer wilde die zonderlinge kerel dan toch eindelyk
henen? Dc eerslo twist was sedert lang gekoeld en
vergeten: ging hyer een tweeden opwerpen? Waerom?
Welk gezag voerde hy over die mannen, welke magt
(1) Eigendom der Gazette van Aelst.
kende hy zich toe om ze aldus moedwillig en onge
straft meenen te mogen tergen! Vooral wie was hy?
Ja,wie was hy! Dg gezellen hadden hem volgaerno
gedwongen hem le verklaren, maer zie, zy dorsten hel
hem zelfs niet vragen; hoewel Tineke was regtge-
sprongen en alweer de vuist uil de mouwen had
"ehaeld. Maer evön gauw viel hy op zyhëri stoel terug
en bleef stom, want hel grys oog des vrecmdelings
was eene slracl ontscholen vernynig als dc blik der
draekslang....
Dan, die jonkheer was tóch een hedcrlyke gasl;
hy dronk goed, liet de makkers drinken cn belaelde
vry wel. Hel kwam zoo ver dat de dry kooplieden,
onder den invloed van den w'yri en de geestige kwink
slagen van den edelman, gansch hunnen argwacn
voelde verdwynen en nu de eerste waren om met hun
ingebeelde vrees te spotten.
En zoo bleef het gezcldscliap zich verzetten tolden
avond.
Dc benedcnzael was ontruimd, cn baes cn meid
waren alles aen 't 'opschikken.
Eensklaps springt de jonkheer naer de deur, opent
ze ep roept:
Hola! bacs! kom eens haeslig boven
Koben verscheen.
Zend, fluisterde hem de jonkheer in 't oor, zend
dal wyf daer, uw meid, voor een ucr de straet op cn
grendelde voordeur. Er zal niemand meer komen en
ik moét u-spreken.
En daer de baes verwonderd stond te dubben.
EliKatho! riep de vreemdeling,als gy ons op de
Kiekenmnrkt een koppel verschc kapoenen wilt gaen
koopen, dan moogt gy dezen avond meesmuilen !...-
Vyf minuten later was Katho het huis uit..
Nu bevonden zich de dry eerste gasten, de bacs cn
de jonkheer samen op de eenzame keldcrkamer.
Deze laelsle stond langzacm regt en, deesmael
eenen plechtigen loon opvattende, sprak hy, Wyzende
met den vinger óp elk eeiicn der geWaende kooplie
den:
'Gy', en gy,' en gy.... gy heet zoo min Pier Kegels,
Sus Dryver en Tineke als ik eeri edelman ben.... Gy,
gv zyt 'Sinum Ysenbacrt van Maria-üudenhove; gy, Jan
de Priester van Ronsse; gy, des Vandcrgeaïst van
Nerierhrakcl, zoo waór als Kobcti uit 7 KruiskenJack
Plantyn heet, niet waer. Koben?.,..
Dc verslagenheid was groot.
Gy, Simon, gy hebt verleden jaer, op de
jaermarkt te Maria-Oudenhove, Tist Aerents niet uw
mes doodgestoken; gy, Jan, hebt verleden jaer te
Roosenaken, ten huize van zekeren Frans d'O^jgnon,
één houdt garnizoen in Algerië. Wat het terri
toriale leger aengaet, men schynt het over zyne
inrigting nog niet eens te wezen.
Onlangs is te Parys gestorven de laetste
spruit der beroemde sires de Coucy, wier bouw
vallig slot, in Picardiê nog steeds de aendacht
van reizigers trekt. De telg der Raouls en der
Enguerrands bekleedde in de hedendaegsche
inuetschappy eene zeer nederige betrekking:
hy was voddenraper.
DUIT8C11LAAD.
In liet vrye Duitschland is in Posen en Ko
ningsbergen ollicieel aenzegging gedaen, dat
de bladen in beslag zullen genomen worden,
afs zy de laetste allokutie van den Paus over
nemen. Vry is men in liet land dus niet, en dat
bet waerlieidlicvend is, kan men evenmin zeg
gen.
Het duitscbe gouvernement gaet immer in
zyne aenvallcnde bewegingen tegen bet katho-
licism voort. Nu werkt liet om in de provincie
Posen, de duitscbe tael en de duitscbe denk
beelden te doen inwortelen. Het besluit van
den minister der eeredienslcn verbiedt aen de
poolsche geestélyke eene andere tael te gebrui
ken dan het duitscli. In elk ander geval mag er
des zondags of op feestdagen geen sermoon ge
preekt worden.
ZWEDEN.
Het is nu ruim veertig jaren geleden, dat bet
voor T eerst weèr in Stockholm den priester
toegelaten was openlyk de mis te lezen; zoo
streng waren voor dien tyd de wetten, zoo lie
vig de vooroordeelen tegen bet katholicism, dat
de eenige plaets waer de koningin-weduwe Jo
sephine, echtgenote van wylen Oscar I, in stact
wnsmis lehooren,de cel eener gevangenis was.
Deze godvruchtige vrouw heeft door haren yver
en door jjen invloed van hare positie veel by-
gedragen tot den gelukkigen terugkeer, die nu
in Zweden bestael. Thans bezitten de katholie
ken ie Stockholm een kerk en dry kapellen in
verschillende, afgelegen declcn der stad. In de
nabylieid van elk bestaen scholen, waer aen de
katholieke kinderen een dergelyk onderwys
verzekerd is.
Te Gothenburg, dc voornaemste zeehaven
•an Zweden, werd vyttien jaren geleden eene
katholieke kerk gebouwd.
De onlangs overleden koning van Zweden,
Karei XV, droeg veel by tot de verzachting van
de tyranniëke wetten tegen de katholieken. Hun
toestand werd gedurende zyn gelukkige, regee
ring aenmerkelyk meer overeenkomstig met
dien der overige stadsburgers en een verdere
verbetering iu dezelfde rigling wordt verwacht
Michiol Hanlson vermoord, en uwen vader, die u
poogde ten huize uit te dryven, hebt gy hy het haer
geval en langs de straet geslepen; gy, Cms zyt over
twee jaer ingebroken te Sl-Goorikx-Oudenhove; en gy,
baes Kobein gy zyt onlangs geleden, op de groole
markt alhier, gegccsseld geworden. Gy zult hel niet
loochenen, Koben, want ik stond er by, en heb gezien
wal vieze gespen gy sponl....
Dc jonkheer zelte zich neer en zyn vlammende blik
glom'uitdagend de verstomde gasten legen.
Maer nauwelyks hield hy op van spreken of een
antsUiimige verwarring onlstond op de keldcrkamer.
Vloeken en vervvonscliingen vlogen naer zyn hoold on
alles was le voorzien dat een schrikkclyk loonccl, een
bloedig cn wanhopig gevecht misschien, in dien
ergeten hoek der kroeg ging plaets hebben.
Met gebalde vuist sprong Vandcrgcenst voor s jon
gclings aunziehl.
En gy, riep by, wie zyt gy om ons bier le komen
acnklagcii en verraden?.... Gy zyt een uilzendeling
van den schout en levend gerackl gy hier niet bui-
Ma'cr pas was hem hel woord uit den mond, of .by
zat meteenen langen ponjaerd op het hart.
Handen 't huis! Tmekc, bulderde de jongeling
of gv zyt dood
Tineke moest de punt van het moordtuig ge
voeld hebben, want by spronk achteruit cn zeeg neer
ontzenuwd en bleek als een lyk.
Dc anderen ook verbleekten en eene yskoude rilling
bekroop hun hel Ivf, want wie op dit oogenblik de
wezenstrekken des vrcemdelings had gezien, had niet
beter gemeend of hvstond voor eenen uitgchongcrden
tv^er gereed onizyèc pröoi'te.klauwen. Zyn aenzicht,
d'al anders geenszins van mannenschoonheid was
ontbloot, was niet meer te herkennon. Zyn hellend
voorhoofd, zyne dikke wenkbrouwen, zyne uitspriu-
"•ende kin en oogbccnen waren als rond een midden
punt samengekrompen; zyne grynzende lippen beel
den zyne tanden knarsten als ging hy ze breken; zyn
oogon stonden vol bloed en vlamden met gelen
croenarhtigen woerscbyn uil hunne diepe hollen....
By de angstvolle stilte Wélke in hel vertrek heers^hïi
kon men de boezems hooren jagen.
Wat ging er gebeuren!....
Macr zie, de jongeling bedaerl. Zyne ontstelde
trekken uenieu allengskens hunne naluerlyke plooi
terug.... het al'schrikkeiyk verscbynsul is verzwonden.
Hv spreekt. i„
Gv vrae^t mv vvie ik ben! Wel, ik ben een oude
kennis'van u-allen!.... Gy daer vooreerst, Jan dc
Priester, wie was de jonge pachter dien gy, dezen
vroegen moi'gend, óp do veemarkt aen 'l wisten vond
niet dien boer van Andcrlccht? De pachter verkocht
hem een kali; de boer beweerde dat hy hen! de he-
dongen som had lei' hand gelegd, lerwyl de pachter
hardnekkig hield staen dal er een halve kroon le kort
was bolacld. Wie was die jonge pachlor?.... Sa! Jan,
gy zit daer te schudden gelyk een oud wyf! Drink
eenen teug cn antwoord: wie was die pachter?
Gy misschien? stotterde Jan.
Ik, cn niemand anders.
Oninogelyk!
Do spreker wierp zyne pruik op dc tafel.
Herkent gy my?
- lk herken inderdaed den rossen haerbos van den
pachter!....
En gy, Simon Ysenbacrt, wie was de be.de-
lacr, met ccnc plaester op zyn oog, die u op slag van
twaelf uren, aen dón hoek der Vischmarkt, eene
aclmoes vroeg?
Gy ook
- Altyd dezelfde. Waer le Brussel myne klccrkas
staet zal ik u later zeggen.
En gy, CicsVandergeeusl, op dien famcuzcn
avond van over eon jaer cn. hall, wanneer gy wildet
inbreken niet verre van SL-Maria-Hoorebcek, cn ver-
jacgd werd juist toen gy het gatbegont le maken,
•wie waren uwe makkers?
ik herinner my onder anderen Frans Devrieze.
Wie nog? Wie was degene die u vierkant uit
lachte cn beweerde dal gy eerst nog tien jaer lang
op 't veld moest leeren wortels en rapen stelen voor
aleer gy het mog'l wagen oen holleken te hooren in
eenen leemcn muer?.... Wie wns de onbarmhartige
spotter die u van spyt en razerny by na deed barsten?....
Vandcrgcenst acnzag den spreker met langen,
navorscheudeu blik. Een naem stond op zyne lippen:
maer dien naem aerzelde hy toe te passen op het
wezen dat voor hem stond. Hy sdhudde hel hoofd.
Oninogelyk, mompelde .hy, die spotter waert
^.l'^Wachl, schertste de jongeling, ik zal u mynen
bril opzetten.
En dit zeggende, gooi hy zich een glas wyn op dc
hand, waschte zich hel aenzicht, en, als hy tooverslag,
kwam vuil onder de sombere trekken, van onder de
bruine eu alsdoordezon gezengde huid des jonkheers,
ecu zuiver wit cn lachend gelaette voorschyn....
lk herkeu u! riep Yandergeeosl, verrast en
verschrikt. Gy zyt hel! Gy zyt.... Jan nis Lichte
Wordt voortgezet J
