N" 125. Zondag 18 Mei 1873. 3'1" Jaergang. WEKELYKSCH NIEUWSBLAD. De Bende van Jan de Lichte.(1) Aelst, 17 Mei. Handel en Vyverheid. Buitenlandsch Nieuws. Gazette van Aelst Het Bureel ven het b.od ie Beree«.sd In de Hopelleetrue» AP .1, woer «Me brieven, gelden, en,, vr.ehtvry moeten toege.onden worden. Abonnement.pry. S fr. Jner., voorof betnel boer. Voor don bulten kou men Ineehryven In al de poetknntooren, en voor de Inndelyke gemeenten by do briefdrager.. Grondwettige en bewarende vereeniging te Aelst. Benoeming van tenen kandidaet voor de kiezing van een lid van den Provincialen-Raed, in ver vanging van den heer Désiré Vanderheyden. Ten dien einde vergaderden, zondag verleden, de kiezers der Bewarende Gezindheid van de stad en het kanton Aelst in hun gewoon lokael den kring, Korte-Zoutstraet. De vergadering was buitengewoon talryk; menigvuldige afgeveerdigden van het kanton waren aenwezig. De Voorzitter, M. Van Wambeke, burgemees ter en volksvertegenwoordiger, nam het woord in den naem van M. Vanderheyden en bedankte de kiezers voor het vertrouwen waermede zy gedurende zoovele jaren den ontslaggever had- den vereerd. Hy zegde wat de achtbare heer Vanderheyden al gedaen had voor de belangen zyner lasthebbers. De luidruchtigste toejuichingen bevestigden 's sprekers woorden. Vervolgens werd M. Charles Lienart voorge dragen als kandidaet voor den Provincialen- Raed. M Ch. Lienart sprak op zyne beurt tot de vergadering. Hy verklaerde hoe moeielyk het was als waerdige opvolger van M. Vanderheyden op te treden, maer tevens hoe hy zich gansch en geheel ten dienste stelde van stad en kanton, hoe hy steeds de onbesprekelyke princiepen van wylent zynen broeder, M. Albert, zou getrouw blyven. M. Charles Lienart werd by algemeene stem ming en toejuiching als kandidaet uitgeroepen. Die keus, gedaen in den persoon van M. Ch. Lienart, vereert tevens den kandidaet en het katholiek kiezerskorps: Den kandidaet, aenveerd en uitgeroepen als opvolger van den hoogst verdienstelyken M. Vanderheyden; de kiezers, die andermael komen te bewyzen hoe nauw de gedachtenis van den betreurden volksvriend hun ter harte ligt, hoe onmogelyk liet is voor hen M. Albert Lienart te vergeten. De kiezing is, by besluit van 't opperbestuer, vastgesteld op maendag 26 der loopende maend Mei. Om van turf goede fel heetende brandstof te maken, hebben vele uitvinders lang gestudeerd, en vele nyveraers hebben er lang naer verlangd. De duerte van de steenkolen maekt die uitvin ding thans byzonderlyk wenschelyk. De groote moeilykheid is altyd geweest het nat uit den turf te krygen, hetzy by middel van opdrooging door warmte, hetzy by uitpersing. MM. Clayton, zonen, en Howlet hebben in het fabriek der Atlas Works een werktuig geplaetst, hetwelk dezer dagen door eene kommissie van deskundigen onderzocht is geworden. Aen het hoofd derzelve stond de hertog van Sutherland. De proeven welke genomen zyn toonen aen, dat de handelwyze van die ingenieurs uitmun tend is. De eerste bemerking bestaet in zooveel water mogelyk uit het moer te persen, by mid del van eene pers welke men met een drae;er doet werken. De stof komt uit den moerput op eenyzeren weg in waggons, dezelve wordt in een ronden stander geworpen en met een pis ton geperst, zoodat het water er uitloopt door gaetjes, welke op verscheidene plaetsen in den stander zyn. By eene tweede bewerking wordt de stof nog eens in eenen stander geworpen, in welken dezelve van elkander gescheiden wordt met messen, en daerna met leischroeven in buizen gedrongen, waer zy op nieuw wordt doorge- De stof komt uit de buis in dry riemen, welke door een snytuigtot turven worden afgesneden, welke 3 1/2 duimen breedte, 2 1/2 duim dikteen 5 duim lengte hebben. Die aldus afgesneden turven worden tedroo- gen gelegd in de opene lucht waer zy op acht tien dagen geheel hare vochtigheid kwyt gera ken. Op die achttien dagen krimpen de turven nog zoodanig, dat zy maer 3 duimen lang, 2 duim breed en 1 duim dik meer zyn. In dien staet zyn zy goed om in ovens en schouwen en in stoomtuigen gestookt te wor den in plaets van steenkolen. Men denkt dezelve welhaest te kunnen ge bruiken in deyzergieteryen, want de turf, aldus bereid, heeft eene vastheid die veel naer de steenkolen gelykt. Met dat madden kan men op 10 uren tyds 7b tonnen ruwen turf veranderen in 17 tonnen ge- persten klot. Men moet echter bemerken, dat de uitslag van het werk verschilt volgens de hoedanigheid van den turf en de diepte der kui len uit welke dezelve gesteken wordt. v. De plaeg van Vlaenderen. (25® VERVOLG.) Dien avond ging de pachter byzonder welgemoed >te bed. Hy herdacht het belankryk en langdurig ge sprek dat hy met den jongen vreemdeling had volge houden, was meer dan gevleid over den diepen indruk welke zyn woord op eenen heer van zoo een deftig voorkomen had uitgewerkt, en hy droomde dat al de bedelaers en leeggangers van 't land zaten opge sloten, dat men ze leerde werken, dat Vlaenderen -eindelyk van de plaeg was verlost en er, op dertig uren in het ronde, nergens meer te vinden waren dan treffelyke liën. 's Anderdaegs vroeg was hy de eerste te been om ihaestig een bezoek op het vreemdelingskwartier te brengen. Het eerste vertrek, daer waer hy de vrouwen had heen gezonden, was volstrekt geruimd;... het tweede ook. In dees laetste, gescheiden van den stal door eenen digt gedreven berden wand, was eene plank uitge broken. De verraste boer kon zyn eigen oogen met geloo- ven. Hy kroop door het gat, trok door den stal, welke, by middel van eene lage deur, ingang gaf tot een benedenkamertje, waer de beste kleederen van 't huis gezin in bewaernis lagen. Het deurken stond vierkant open en, in de benedenkamer was een tamelyk groote ikleerkoffer verdwenen.... De boer sprong op.... En toch afgevangen! riep hy stampvoetend uit, en toch bedrogen, en toch be stolen Hy vloeg op zyne stappen terug. In den stal vond hy het luchtvenster ontgrendeld dat uitgaf op het veld. Begrepen, sprak hy, het was gemakkelyker uit te breken dan in te breken. Hy helde het hoofd door de opening en bestatigde hoe, onder het venster, de sneeuw was omgeworpen en de grond was vertrapt cn hoe menigvuldige voet sporen, de baen op, de richting van Geeraerdsberger. wezen. Hy stak zyne gewrongen vuist dreigend op in de richting der stadWacht een oogenblik, gromde hy, wy zullen eens gaen zien wie er meester is in 't land!.... (t) Eigendom der Gazette van Aelst. Hy wekte zyn volk. Holariep hy dat het daverde, wy zyn bestolen! Rap een man den weg op naer Viane en een andere naer OverboelareEen gouden Carolus voor wien my een dief of dievegge zal leveren! Ik, ik yl de baen op naer GeeraerdsbergenEn, zonder le peinzen op eten of drinken, zonder te bemerken dat hy niets op het hoofd had dan een oude, gelapte slaepmuts en zyn kostuem geenszins was geschikt 0111 betamelykerwyze op reis te gaen, sprong hy te peerd en dreefde, op het spoor der verradende voetstappen, stedewaerts henen. Wat! wat! herhaelde hy gedurig, 't is onge hoord Derwyzc een eerlyk man in den nek zien.... met hunne schoone papieren en reispassen.... my, die waendc voor altyd onaenvatbaer te wezen!.... Kwam de heer van gisteren avond hel te vernemen, hy ware bekwaem my vierkant uit le lachen.... met myne gespannen fusieken!.... Maer wacht, wacht een oogenblik E11 grommend, en dreigend en zyn eigen uitschel dend voor dom en dwaes, was hy geraekt voor eenen uilgevrozen gracht in welks diepte hy iets ontwaerde dat hem cenigszins verdacht voorkwam. Hy steeg af, wierp den sneeuw ter zyde en trok:.... hy had zyneu koffer herkend. Dat is éen, juichte hy. Maer de koffer was ydel.... 't Is gelyk, gromde de boer, hel meubel terug in de diepte schoppende, ik blyf toch op het spoor der dieven, en wee (le dieven! En voorldravende naderde hy het gehucht Atcn- bekc, dat paelt aen het Rachepaillewuud. Tusscheu het geboomte en de baen welke hy bereed, kreeg hy twee in 't oog, die elk met een pak onder den arm, op snellen stap het bosch zochten te bereiken. De boer wrong den toom en stond. Dat is twee! riep hy. En zynen draver bitsig de lenden slootend, vloog hy over hek en over haeg, de vrouwen na. Deze keerden het hoofd, en zy ook herkenden wie ze vervolgde. Zy lieten vallen wat valt en verdwenen in het bosch.... Byna was het dry, kreet spylig de boer, die wanhoopte de heksen achter het digte kreupelhout in te halen en zyn peerd niet geerne alleen op de baen wou wagen te laten. Maer wacht een oogenblik, 't zal haest gaen dry worden Hy zamelde de pakken in, en onderzocht den in houd. Die deugenieten, morde hy, juist onze paesch- De prys van dien turf uit de turfweiden van Hudderslleld, de slofen de bewerking te zamen gerekend zou op 5 schellingen per ton komen. >-o^o— «PANJE. De onderbreking welke er in de laetste dagen by de carlistische bewegingen is opgemerkt, wordt aen verschillende oorzaken toegeschre ven. Sommigen beweren dat er eene overeenkomst jetroffen is tusschen de twee takken derkonink- yke spaensclie famillies Bourbon, often minste op het punt staet gesloten te worden. Daeruit zou volgen dat de bewegingen onderbroken zyn om met eene algemeene kracht en op uitge breider schael hernomen te worden. Hier is het spaensche spreekwoord toepasselyk: Quiensabe, want die vraeg immers geeft een antwoord op elk moeilyk op te lossen vraegstuk: Quien sabe, wie weet f Andere denken dat door de aenstaende ver deeling van Spanje, in byna van elkander onal- hankelyke Staten, de Carlisten die toch de bo venhand hebben in de noordelyke provinciën, zouden afzien van bloedstortingen, onder voor behoud echter van later zich in de andere pro vinciën te doen gelden. Dit echter is altyd ze ker, dat voor elke konservatieve party, die sterk is en welgemeend handelt, het beste middel bestaet in de federalisten aen hunne eigene worstelingen over te laten, om op een gegeven oogenblik krachtdadig en met afdoende midde len tegen hen op te rukken. Men leest in den Financier ten aenzien van den geldtoestand van Spanje Wy vernemen, dat Spanje een gevaerlyken karpelsprong gaet maken, die door ieder ver wacht is cn dit land by de eindelyke bankroet brengen. Inligtingen, uit goede bron vernomen, melden, dat de Staetsdrukkery zich gaet onledig houden met het vervaerdigen eener aenzienlyke hoeveelheid muntpapier, vvaervan natuerlyk gedwongen koers zal gegeven worden. Het is te vreezen, dat de dividenden der dragers of houders van ohligatiën zullen be- taeld worden met dit van vvaerde verminderd papier, en hun verlies zal zyn in evenredigheid van de vermindering van vvaerde van gezegd papier. Don Joaquin Ellio was in 1837 by den op tocht tegen Madrid, hoofd van den generalen plunje! En hy haelde te voorschyn dry vrouwen rokken en eene lange laken kazak. Hy hing de stukken dwars over het peerd en zette er zich by, sehrylings tegenover. Ze zullen z'hier toch niet komen halen, dreigde hy, en hy reed vooruit op Gods genade. Tusschen Aienbcke en Geeraerdsbergen ontmoette hy geen leveude ziele meer. Dat maekte geenszins zyne rekening uit: voorvast had hy gehoopt minstens éënen zyner stroopers le knevelen. Doch, hy gat het niet op, en, voor de honderdste mael herhalende dat hy volstrekt dien dag wou weten wie eigenlyk meester was in 't land, rende hy de stad binnen en hield stand voor het huis van den Meier. Van op zyn peerd vatte hy den yzeren klopper der vogrdcur en ging er zoo wanhopig mede te werk, dal de geburen, vreezend dat ernstig gevaer do stad be dreigde, kwamen voren geloopen, verlegen het hoofd waegden over vensters en halfdeur, en angstvol uit zagen wat er voor Meiers deur gaende was.... Oordeel hoe zy lachten toen zy zagen wat drollig man zy voor handen hadden. He! zie nu, bqervrouw, spotte een wyf, ik dacht niet beter of T was een g'hecl franschc brigade, en 't is nu Sint Marlen op zyn peerd! Schoone Sinte Marien, met zyn bloote boenen en zyn houten klompen Met zyn gelapte puntmuts op!.... Zwyg, Vika! Ziet gy niet dal 't nen boer is die men komt uit te spannen? Hy vlucht met de kleer- kas!.... Hemel toch!.... 't is wellicht eene van de bende!.... Meiers knecht kwam haestig openen en levens het dwaes gesnater der babbelkousen onderbreken. Wat beteckent, keef hy tegen den boer, wal bctce- kental dat lawyt, zoo vroeg op den morgend?.... Maer toen hy bemerkte welken vreemden bezoeker hy voor handen had, viel aenstonds zyne gramschap cn hy lachtte ook. Vriend,sprak hy, wy koopen geen oude kleeren... Ik ook niet! viel de pachter vertoornd uit. lk moei den Meier spreken. Mynheer heeft geenen tyd. Ik ben bestolen. Dal deert my niet. My wel.... En wanneer zal de Meier lyd hebben? Als het mynheer den Meier zal believen. En de onbeleefderik wierp de deur voor 's pachters neuze toe. Dat is een! gromde de boer. Zulke meesters, zulke knechten!.... Waer henen nu? staf onder Karei V. Hy voerde het bevel over het leger der provinciën in 1839 en vededigde toen voet voor voet de krygsstellingen van Urdax, nadat de koning, overwonnen door het viervoudige bondgenootschap en het schande- lyke verraed van Maroto, eene schuilplaets in Frankryk zocht. Van dat oogenblik af was hy opvolgens de eerste raedsman van Karei VI te Napels en in Engeland, van Karei VII in Syrië, Frankryk en Zwitserland. Op dry dezer maend, keerde hy naer Spanje terug met eenen staf waeronder namen voorkomen die te Madrid en Paryshoog staen aengeschreven. In de eerste plaets is hel zyn zoon, don Juan Ellio, en zyn neef don Xaviero, zoon van graef de Baranta, dan twee broeders van den mar kies de la Romana, don Carlos Caro, graef van Castelvalterro en don Thomas Caro. Die aides- de-camp worden door de markiezen de las Hor- manjas en Vallecerrato, don Carlos Carderon en andere ter zyde gestaen, welke laetste bo vendien reeds maenden lang de zaek van hun nen koning met goed en bloed verdedigen. Ondanks de 70 jaren welke over zyn hoofd wegvlogen, bezit generael Ellio nog al de kracht en levendigheid eens jongelings. De laem welke zynen naem vooraf gaet, zal weldra liet getal zyner manschappen verdubbelen enzynekrygs- kundige kennissen waerborgen den goeden uitslag der groote ondernemingen, waervan zyne inlrede in Spanje de voorbode is. Er zyn duizende geweeren aen de carlisti sche vrywilligers van Guipuzcoa.Biscaye, Alava en Navarra uitgedeeld en de Gaceta official he kent zelve, dat Perula enEbre is overgetrokken te San-Vincento, om aen het hoofd van twee eskadrons eene lange verkenning op den reg- ter oever der rivier doen. Hieruit ontstaet de vraeg ot' generael Ellio zyne bewegingen zal beginnen metdiekrygskundige lynteoverschry- den. In dit geval zou hy den famoso general don Novillas achter zich laten, hoewel die onver moeide wandelaer toch niet de minste onrust baert aen den gryzen raedsheer van don Carlos. Een carlistisch dagblad zegt, dat eenige persoonen, op bevel, het leger van don Alfons verlaten hebben, onder andere generael Ruiz, wiens gezondheid zeer wankelend is, ten ge volge van vroeger bekomen wonden, en die zeer afgemat is van den tegenwoordigen veld tocht. Er bestaet geen de minste oneenigheid tusschen de carlistische cabecillas. l)on Allons heeft met 4000 man, onder de hevelen van Sa- Een wyf reedde hem aen zich le wenden tot den politie-luitcnant. Dertig slractjongens, de straot was er van vol ge komen, boden zich ie gelyk aen om hem naer hel huis van den luitenant te brengen. Uit den weg, slecht gespuis, dreigde de pachler, en hy dreefde verder op. Er ging een algemeen hou 1 hou 1 op, cn de gansche bende snaken draerden den getergden boer achterna. Hy gcraekte voor het huis van den luitenant.... maer de achtbare ambtman gaf geen gehoor zoovcocg: men zond den klager naer het Landhuis, waer hy zou wachten tot klokslag licn ure. Dat is twee, zuchtte do ongelukkige man. En hy was vooruit naer 't Landhuis. Onder wege, onnoodig het te zeggen, was de bende sti aeljongens die hem vervolgden, merkelyk vermeer derd, en, toen hy ter groote markt verscheen, bevond hy zich met een gevolg van minstens twee honderd deugenieten die riepen op Sinte Marlen en spottend zyne benedictie vroegen, s'Mans toestand was onuit- houdelyk geworden, zoodanig dat eenige brave lieden zich met de zaek meenden te moeten bemoeien, da onbarmhartige guiten uiteen dreven,'s pachters peerd onder hunne bewaking hidden cn den boer met zyn pak kleeren op den arm, zeer beleefd naer het kantoor leidden van den commies der politie. Deze, zegden zy, zou hem wel ten regie wyzen. Hy vond den commies aen 't werk voor een grooten lessenaer. Die commies was een oud, klein, uitgemagerdvenljc, met eenen grooten arendsneus die zyne kin raekte, zoodat, de man, gelyk hy daer zal, verheven op zynen hoogen schryfstocl, niet slecht geleek aen eenen papegaci op zynen stek. Zyn fyn zwart oog nochtans vonkelde van geest cn sprak van buitengewone schran derheid. Hy stak zyne pen achter 't oor, schoof zynen bnl hooger den neus op en aenzag den bezoeker. Vriend, vroeg hy, wat is er van uw beliefte? Niemendallc. Ik ben bestolen en daermee is 't al. Bestolen? Dan gaen wy verbaliseeren.... Uw naem en toenaem, uw bedryf, uw geboorteplacts, uwe woonplaels, uw ouderdom,uw....? Gael gy my misschien ook voor den gek houden, mynheer? Ik verwittig u dat ik het spel beu word! Ze zenden my sedert een uer van Pontius naer Pilatus, en.... En als gy niet wilt antwoorden op myne vragen, kan ik niet verbaliseer en. En als ge niet kunt verbaliseer en, verbaliseer dan niet.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1873 | | pagina 1