N° 128.
Zondag 8 Juny 1873.
3de Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
De Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 7 Juny.
Militaire Ontwerpen.
Een goed Voorbeeld.
Vlaernsehe Landdag.
Buitenlandsch Nieuws.
G-azette van Aelst
Keve«.B.l ..e U»pe,.ctr.et W U. wari- a.,.- brieven, gri,.e„, e». vr.ch.vr, moeten .ooge.onüen «O.-,.en.
„et „neee. ven VooI. „ulte„ Uan men .„.ebryven .n n, de po.tU.ntoonen, en vone de .«nde.y.te gemeenten ,.y de e,Menger
Abonoemeiitsprjs 2> li*. 8jae' 8»
De militaire ontwerpen, welke wy reeds be
sproken hebben, vinden in de sekuen een zeer
onjmnstig onthael en te oordeelen naer den uit
sla! aldaer en de benoeming der verslaggevers,
gaen zy eene klinkende neêrlaeg te gemoet.
Zelfs liet hoofd van het kabinet, M. deTheux,
heeft zich onthouden in de sektie, van welke hy
•deel maekte.
Hevig werd in de verschillende sektien de
■verlenging van diensttyd bestreden; verder de
vermeerdering van effektief van het kontingent,
aengezien het buiten sluiten der vrywilligers;
de willekeurige samenstelling der revisie-raden;
de al te drukkende bepalingen voor het rempla-
«cement.
Het is reeds van nu af zeker dat, komt er iets
door van de ontwerpen van M. Thiebauld, deze
■op eene gevoelige manier zullen moeten gewy-
zigd worden, en dit zelfs hopen wy niet.
Bestrydersvan het militarism en in de boven
genoemde ontwerpen niets anders ziende, dan
■een stap te meer naer deverpruisiog,wenschen
wy de algeheele verwerping van ieder mael-
regel die kan dienen om ons meer goeden bloed
aen het leger en de kazerne ten offer te doen
brengen.
De verslaggevers zyn geene voorstaenders
van de wet; het zyn MM. Coomans, Eug. de
Kerckhove, Meeus, de Naeyer, de Zerezo de
Teiada en Nothomb; deze laetste eischt het
militarism, maer wil meer dan het gouverne
ment nu reeds vraegt.
Volgens de Paix zyn de meeste leden der
regterzy niet genegen hunne denkwyze vooi
liet ministerie, in deze kwestie, op te olleren;
zy zullen tegen liet wetsontwerp stemmen, dat in
liet land niets anders dan tegenkanting ontmoet.
Het ministerie door het zevende militaris
ten-ministerie vooruit gestootenzal zelfs met
■kunnen hopen op eene fraktie der linkerzy.
Deze laetste verklaert zich niet minder hevig
tegen het wetsontwerp en terwyl de militaris
ten aen liet kabinet een aental stemmen op de
linkerflanken beloofden, zal dit eindelyk zien
dat men liet enkel in den strop heeft gelokt.
Het kabinet heeft zich laten misleiden, liet
vergat dat als de linkerzy stemmen beloolde ol
scheen te beloven, zy dit alleenlyk deed om liet
kabinet in de baen der verpruising te stooten,
en liet onder de impopulariteit te doen vallen.
Het zag daerin het eenigste middel om het kabi-
«et-Malou, dat zich sterk inwortelde, te breken.
(1)
-Het Reuzenplan.
(28® VERVOLG.)
'Dan, het was toch bruinvel Adriaen niet die er
-eendacht op nam. 'I Was de eerste mael dat hy in de
tegenwoordigheid zich bevond van den geduchten
rooverskapilein,en Pieter,zyn broeder,op 4e baen
naer Korlryk, geen dry weken geleden, had hem im
mers bevestigd dat Jan de Lichte een man was van
•rond de veertig en eenen langen rossen baerd droeg,
terwyl hy, Adriaen, had beweerd en houden staen dat
de kapitein geen twintig jaer oud was, nog een eerste
jonkheid, zoo, gelyk hy hem op dees oogenblik voor
oogen had!.... De arme Romanichcl kon er zyn lalyr
niet uit maken. Wie had er nu gelyk, Pieter of hy?...
Ofwel was het alweer eene grap van Jan den toove-
raer, van den schrikkclyken kapitein die zyne ziel
verkoelt! had aen den duivelt...
Wanneer de leden der vergadering de hun aenge-
'wezen plaelsen hadden bezet, stond de kapitein regt.
Jan De Priester en Simon Ysenbaert stonden ook
sregt, uit beleefdheid, maer Tineke bleef zitten zoodat
de arme jongen, bitter misnoegd als hy er uit zag
niet weinig geleek aen eenen betichte op het verhoor
banksken tusschen twee gendarmen.
Jan de Lichte had het oog op hot koddige tafereel,
en hy glimlachte. Doch even gauw eene ernstige en
plechtige houding aennemende:
Gy, luitenanten hier tegenwoordig, sprak hy,
herinnert u wat ik u zegde te Brussel, op de heug-
lyke zitting in het Kruiskenherinnert u wat ik
-« ulieden alsdan beloofde.
Ik beloofde u betere dagen, Het is slechts dry
maend geleden; dan waert gy arm als de strael, en
nu, nu speelt gy voor goud gelyk de rykslen onder
den adel.
't Is waer, knikte Simon, wy hebben betere
■dagen.
Of w.y betere dagen hebben, bevestigde het ge-
zeldschap.
En nu, voorspelde ik er u nog veel betere, zoudt
•a gy in myn woord gelooven?
Wy gelooven in uw woord, kapitein.
Het middenkomiteit der Konservatieve Ver-
eeniging van het arrondissement Gent, heeft be
slist in eene algemeene vergadering der afge-
veerdigden van al de komiteiten, zoo siedeiyke
als landelyke, te vereenigen, en deze vergade
ring bepaeld op donderdag 12 juny, ten 10 ure
des roorgends, in den Katholieken Kring.
De vergadering zal gevolgd worden door een
banket in hetzelfde lokael, ten 1 uer namiddag.
Het geheele komiteit beeft den wenscli uitge
drukt dat de vergadering, gezien liet belang dat
de tegenwoordige omstandigheden liaer geven
moeten, het grootst mogelyk getal afgeveerdig-
den zou bevatten.
Het heeft besloten dat de heeren senateurs en
volksvertegenwoordigers van 't arrondissement
op het banket zouden uitgenoodigd worden.
Het middenkomiteit der Konservatieve I er-
eeniginij voor het arrondissement heeft boven
dien besloten; met de algemeene stemmen der
aenwezig z-ynde leden
1" liet kiesprogram eau 1870 te handhaven en
het petitionnement TEGEN de verzwaring der
krygslasten te hernemen.
2" Het petitionnement in te rigten, ter regeling
van het gebruik der vlaernsehe lacl in het bestuer
en voor de regtbunken.
Wy juichen deze beslissing ten volle toe, zegt
liet Fondsenblad. De beweging tegen de verzwa
ringder krygslasten is eene beweging ten voor-
deele der persoonlyke vryheid, der onatlianke-
lykheiden 'twelzyn derfamiliën; eene beweging
ten gunste der nyverbeid en algemeene zedelyk-
heid. Eenieder heelt er belang by, datdB ontwer-
pen van gencrael Thiebauld worden afgestemd.
Dat in elke stad, in elke parochie, in elk ge
huchtvan ganschhet land ecu protest Legen die
ontwerpen ter onderteekening rondgezonden
worde, en aen de liefhebbers van het pruisiscli
stelsel, door een algemeen verzet, het bewys
gegeven worde, dat geheel de bevolking van
België wenschl verschoond te blyven van de
pest der verpruising.
Wat de petitiën voor het vlaemsch betreft, wy
wenschen het middenkomiteit der Konservatieve
Vereeniging van '1 arrondissement Gent geluk,
voor het initiatief in deze kwestie. Dat onze
vrienden op den buiten ook hun best doen, om
vooral, tot in de geringste dorpen, handteekens
op de verzoekschriften te bekomen, en de vlaern
sehe beweging zal nog dit jaer het herstel vieren
van de grieven, welke maer al te lang, onder al
de vorige ministeriën die elkaer in het besluer
des lands zyn opgevolgd, onzen landaerd, onze
zeden, ons regt, onze vryheid, onze stoffelyke
belangen hebben albreuk gedaen.
Eene bede tot het middenkomiteithet ga,
voor het dubbel petitionnement, met spoed te
werk, opdat nog in dezen zittyd de beide ge-
wigtige Kwestien hunne oplossing bekomen.
Men leest in de Zweej):
liet komiteit van den groolen vlaemschen
Landdag heeft reeds in princiep besloten, dat
dezegroote volksvergadering zal gehouden wor
den op einde juny, in een der grootste schouw
burgzalen van Brussel, waer ten minste vier
duizend persoonen zullen plaets vinden.
Binnen weinige dagen zal de vaderlandsche
oproep verschynen, gerigt aen alle Vlamingen
wier hart nog voor tael en vaderland klopt.
Wy hebben de vaste overtuiging dat het ver
drukte Vlaenderen met duizenden zyner kinde
ren naer de hoofdstad zal zicnstroomen,oin hier
gezamentlyk onze levensbelangen te bespreken.
Alwic vlaemsch van hart en ziel is, zal den
oproep, der brusselsche vereenigde Vlamingen,
beantwoorden.
FRANKRYK.
Alles duidt aen dat het gouvernement van
maerschalk Mac-Mahon, krachtdadig voortgaet
in den weg, dien het zich heelt voorgeschreven.
Zonder te letten op het geschreeuw der oppo
sitie-pers, gaet men met de plaetsvervanging
voort en zet men de ambtenaers aen de deur,
die tegen den geest des gouvernements ingaen.
De administratieve orde wordt niet alleen ge
zuiverd; neen, ook de regterlyke en daerin
was dit hoogst noodig. Het krediet herleeft in
Frankrykjde eerlyke menschen met diegenen
welke op dak en gevel uitschreeuwen dat zy
alléén de parit des honnêtes geus zyn, en het
daerom precies niet zyn de wezenlyke eer
lyke menschen zien met meer gerustheid de
toekomst in, en handel en nyverbeid nemen
eene buitengewone uitbreiding.
Ziehier de proklamatie van maerschalk
Mac-Mahon aen het leger
Soldalen,
De Nationale Vergadering, heeft door onder u
den president der republiek te kiezen, hel vertrou
wen uitgedrukt, hetwelk zy koestert in uwe loyau-
leit, uwe vaderlandsliefde en uwe krachtdadigheid
om in ons land en orde en eerbied voor de wet te
handhaven.
lk hel) om my in het bevel over het leger van
Versailles op te volgen, generael Ladmirault benoemd,
welke gy op al de slagvelden hebt aengetroffen, waer
men met den vyand handgemeen werd.
Gy zult blyven zooals ik u altyd gekend heb, dat
is, gelrouwdat de kenspreuk die de dappersten ondcf
u op de borst dragenEer en vaderland. Moed en
krygslucht.
Versailles, 26 mei 1873.
De president der republiek,
Maerschalk MAC-MAHON,
hertog van Magenta.
De nieuwe minister van oorlog, generael
du Barrail, is een der jongste divisiegeneraels
van het fransche leger. Hy heeft het grootste
deel van zyne militaire loopbaen in Algerië
doorgebragi en heeft zich onderscheiden in de
expedition, gericht tegen Abd-el-Kader door
generael Bugeaud. M. du Barrail was alsdan
onderluitenant en diende in hoedanigheid van
ordonnancieofficier by generael Fusulf, gelast
met de herinrichting van de afrikaensche rui
ter y. Dat was in 1842.
In 1844 werd hy eerste luitenant benoemd
en in 1848 kapitein by liet korps der spaliis.
Hy werd den 6 january 1853 eskadronsoverste.
Gelyk men ziet ging de bevordering spoedig.
Den 9 december 1854 werd hy luitenant-kolo
nel benoemd en onderscheidde zich door de
wysheid van zyn bestuer; verhond aen de fran
sche zaek de invloedhebbende hoofden dezer
verre streken en verliet Afrika op het oogenblik
van den Krimoorlog. Den 20 december 1857
wordt hy kolonel van liet 1° regiment kuras
siers benoemd; hy keerde naer Algerië terug
om er het bevel te nemen over het 3® jagers,
en het is met twee eskadrons van dit regiment,
dat hy deel nam aen de expeditie in Mexiko,
van waer hy als brigade-generael terugkeerde.
Don 23 ïnacrt 1870 werd M. du Barrail divi-
sie-geuerael benoemd en bevelhebber eener
brigade ruitery van de keizerlyke wacht. Na
den laetsten oorlog werd hy aengeduid om het
3° legerkorps van maerschalk Mac-Mahon te
kommandeeren en nam een werkzaem deel aen
de bevryding van Parys.
gPANJE.
De Memorial diplomatique, een blad dal altyd
aen de zaek van don Carlos vyandig was, be
helst het volgende: De carlistische beweging
lieert, sedert eeuigen tyd eene grootere uitbrei
ding genomen. De komiteiten van Londen en
Parys waren tot nu toe in oneeniglieid, ten ge
volge van erge geschillen tusschen generael
Cabrera te Londen en gencrael Ellio in Navarra.
Thans zyn deze twee oversten verzoend; de
besturende komiteiten zullen voortaen in over
eenkomst handelen.
Generael Cabrera is tegenwoordig de belang-
rykste man der Carlisten onder militair opzicht.
Sedert zyne verzoening met don Carlos, hebben
twee engelsche bankiers eene som van honderd
duizend pond sterling, ter beschikking van den
(1) Eigendom der Gazette van Aelst.
Zoo vast, zegde de Zot, dat ik er reeds zit op to
watertanden.
Tineke schokschouderde.
<i lk zegde u: de franschen hebben hel land ingc-
nomen. Wy, wy zullen het veroveren op onze beurt.
Gy zyt hier een twaelflal mannen, samengekomen
ic uit byna al de hoeken van Vlaenderen, en gy kunt
getuigen wat gronds reeds die veroveraers van een
u nieuw slach hebben gewonnen, hoe het stael met
u hunne zaken in de kastelnyen van Aelst, van KoiT-
ryk, van Audenacrde, van Dendermonde; hoe zy
reeds zyn weten binnen te dringen in 't Brabandsch,
ii in 't Antwerpsch en zelfs tol in het Walenland!
't Is nog maer een begin, maer een goed begin,
sprak Vagencndc.
<i Ik zegde u: na weinig tyds bezitten wy benden,
lalryke benden die, als zoovele afdeelingeu van ecu
c< en het zelfde leger, onder één vaendel, onder één
ii bevelwoord zullen marcheeren.
't Zyn nog maer bendekens, bemerkte Faviel
't zullen benden worden.
Wy zyn, viel Adriaen de Egyptenaer in, wy zyn
tegenwoordig, rond Kortryk, boven de dertig sterk.
En ik voegde erby: getrouwe benden.
Getrouw lolde dood! riep de Bohemervol geest
drift uit.
Getrouw tot dc galg, tot bet rad! getrouw tot
de doodweergalmde bet in de krocht.
En, slag op slag, plantten zich twaelf glinsterende
ponjaerds trillend op het dreunend berd der tafel en
twaelf kloeke handen, als om den bloedigen eed to
slaven, reikten gt zich kruis over henen.
Tot dc doodTot de dood
lk wist het, riep Jan in hoogmoed opgetogen, ik
wist hel!.... Ik ook, ik ben u getrouw lot dc dood en,
moesl ik hem eens schryveu met myn eigen bloed,
onze leus zal ik nooit vergeten! Eene voor allen!
Allen voor eenen! zwoeren de roovers, en
de twaelf handen wrongen koortsig de hand van Jan
de Lichte.
Tineke zat in zyn vel te barsten.
Onverdragelvke pocher! morde hy knarsetan
dend.... Onnoozele, misleide snullen! voegde hy er
spottend by.
Om op zoo korten tyd zooverre te geraken, her-
nam Jan, heb ik zekere middelen in '1 werk moeten
stellen. Zoo ben ik er bchoorlyk in gelukt eerst en
<i vooral de boerkens en de goede lieden benauwd te
maken....
En, om regtuit te spreken, lachtle klein Janne-
ken, ons ook een beetje!....
Jan Savoye, sprak de kapitein, hel is te zien dat
gy van verre komt. Kcndel gy my van nader hy, gy
cc zoudt welen, dat wie hier wel doet, van my niet te
vreezen heelt, dat de geduchte en schrikkelyke Jan
de Lichte de beste vriend is met zyne vrienden....
T ls waer, bevestigde de vergadering.
En dat hy zich herinnert dal hy meester is en
meester alleen, slechts daer, waer men hem in den
weg durit loopen!....
Zoo? grynsde Tineke, en hy zag op naer den
spreker; maer zyn blik ontmoette hel dreigend en
vlammend oog des kapiteins, en Cies Vandergeensl
liet bedeesd hel hoofd zinken en zag neer voor zich....
Die wederzydsche beweging, hoe snel ook, was aen
Cies Meu lob roek niet ontsnapt. Hy slootte zynen gc-
bucr tegen den arm:
Lieven, fluisterde hy, hebt g'hel gezien? Het
weer begint te kceren.... ik vrees voor tempeest....
't ls nog zoo vroeg, bemerkte Faviel.
a En, ging de kapitein voort, eens dc eenvoudige
boerkens en goede lieden zich overtuigd achtten
dal ik beschik over zekere geheime magt voor
welke zy ten allen lyden schrikten; en dal ik bc-
schik over een getal makkers, doortrapt en onver-
schrokken, overeen getal makkers, zeg ik, dal, op
u verre naer zoo aenzicnlyk niet is dan ik loog, maer
dal haesl, ik ben er zeker van, zoo aenzicnlyk gaet
worden en zelfs nog grooter; en wanneer wy, daer
waer het nood deed, de twyfelaers, en d'ongeloovi-
gen met een staelken onzer kunst en doenwyze
hadden beschonken, dan viel liet my niet moeielyk
meer onze vrygeleiden in omloop te brengen en
dezelve lamelyk duer te doen betalen. Die vry-
geleiden zyn ons meer weerd dan menige dietle en
inbraek, en, gaen onze zaken vooruil op den voet
van heden, dan, makkers, dan....
Ja, viel de Zot in,dan zullen wy eindigen met niet
mem' te moeten rooven,en wy gaen leven met onze pa-
piefkens,op ons oude reputatie.... dan, zeg ik,
moeien die vrygeleiden noodzakelyk in waerde
K klimmen. Ook het is myn uitdrukkclyken wil, en
ii 't is wel voor iedereen dat die vrygeleiden geëer-
biedigd worden. Wee dengene, die myn hevel te
kort mogtblyven!
Wal betreft onze reispassen, passeporlen en andere
vodden en papieren van dien aerd, daervoor zorg ik
i. zelf, ik met Jan Pctryns en zynen zoonzy zyn myne
gehcimschryvers. Kenl gy ze niet, gy zult ze loeren
kennen: zy zyn beiden van Syngbem.hy Audenacrde.
Wie dergclyke stukken noodlg heeft, zal er in
tyds van voorzien worden. Ons fabriek van valschc
u papieren is reeds by haer eerste preuf niet meer,
en, gy moogt er stout op voortgaen, gy en uwe
ii mannen.
Wat aengaet het gestolen goed, niet te verkoopen
ten zy minstens tien nren verder de plaets af waer
hel gestolen is! Wie u in '1 uitzetten van den buil
ii hel voordeeligst zal helpen is meester Embo, hier
tegenwoordig; hy is in beste betrekking met de
ii walenslreek, zyn vaderland. Zendt hem het goed op:
«*hy woont voor het oogenblik te Petegem by Deynze.
Later zal ik, op verschillige plaelsen, winkels op-
reglen van gestolen goed. Die winkels bestem ik
voor onze verdienslelyksle invalieden, want in den
oorlog dien wy hebben ondernomen zal het voor-
vallen daler soms soldaten uil den slag komen met
eenen arm ol' een been te weinig. In afwachting
wendt u tot Michicl Embo» cn doel hem uwe bood-
schappen dragen door hel vrouwvolk. Sprekende
van vrouwvolk, gy weet, makkers, dat wy dat
goedje, dal wy die slangenvcllen volstrekt niet kun-
nen missen, Zoovele zyn er reeds ingelyfd, dal men
misschien eens zal zeggen dat er in de bende van Jan
de Lichte meer vrouwvolk was dan mansvolk!....
Nogtans, vrienden, beirouwldiebabbelkousen niet al
te verre, Zy zyn zeer bëhendig om iemand uil te plui-
zen, en hierin dienen zy ons wonder wel; maer u ook
zullen ze zoeken uit te pluizen, cn het is hier dat gy
«moet oppassen: zy kunnen niet zwygen.... Voor
myn deel, ik betrouw ze omtrent juist zoo verre als
eenen verrader. Laet ze niets ontbreken, dccit regt-
veerdig met haer, cn, voor het overige, ondervragen
zy u ic druk nopens de geheimen der bende, maekt
ze een vertelsel wys cn,... giet ze *ne pot kody
op....
«Wat aengaet de verdecling dor winst, gy weet
het cnis zoo besloten, de helft is voor de huilers
en de andere helft is voor my.
Hier hebt gy het! viel Tineke spottend in. Dry
maend geleden was T vanallen voor eéncnhaest zal
hel zynALLES voor eénen 1..,.
Bek toe,Tineke,alsde meester spreekt! snauwde
Jau De Priester!
De nydige onderbrekingen van Tineke begonnen
den kapitein allengskens lastig en ongeduldig te ma*
ken. Hy hernam: (Wordl voortgezet/.
