N° 142. Zondag 21 September 1873. 3t,e Jaergang. WEKELYKSCH NIEUWSBLAD. De Bende van Jan de Lichte. Aelst, 20 September. REGNO D ITALIA Jacht. x. Buitenïaiulsch Aieuws. G-azette Aelst .let Ou. ec, v„„ het Bcvc»t,sd h. do ,t..„e,le„tr„et 11, „eleven, ge.den, ,n, venehtvey .„„eten toegezonden woeden Abonnemenhpry. ,c. V. Jaeeo, voorol hetoe.hoee. Vooe den bu.ten hon .nen .n.eheyven de po.thuntooeen, en vooe de .nnde.yhe gemeenten hy de belefdengeen. Het is veertien jaer geleden dat het verdrag vanVillafranca werd gesloten,en dan riep men, door geheel het Schiereiland, éen en onverdeel- haer, en zelfs door gansch de liberale wereld: Viva I'Italia En wat heeft Italië sedert dien, sedert al zyne inpalmingen, gewonnen? Het by uitstek itali- aensch en revolutionnaire dagblad van Rome, de capitale antwoordt zelf: Het budjet van 1860 bedroeg ongeveer 500 millioen; dat van 1873 klimt tot boven éen milliard en half, 'tzy: meer dan vyftien honderd millioen. In 1859 kon de Piemont een leger te velde brengen van 100,000 man. Hoeveel kan er het ver- piemonteesd Italië ten huidigen dage wapenen? Waer zyn onze arsenalen?... In 1860 bestond er eene doelmatig uitge ruste vloot van 30 schepeh; thans hebban wy niet éen schip dat bestand zy tegen eene geku- rasseerde fregat der fransche marine. In 1860 was Italië van tel by de Mogend heden; waer is thans onze diplomatie nog van tel by den vreemde? In 1860 waren onze linantiën byna in even- wigt; thans zitten wy regelmatig alle jaren met een deficit van 250 millioen. Alsdan was er goud en zilver in omloop; thans hebben wy niets dan het vuil papieren assignaet dat van dag tot dag in weerde daelt. Dan wist onsdrykleurig vaendelvan zege pralen te spreken; thans dient het slechts meer o/n eenen lykstoet te vergezellen. Dan hadden wy nog eenigzins goede regt- bankenen ietswat liiteratuer; thans bepaeltzich de italiaensche litteratuer by de armzalige ge wrochten van eenige broodschryvers, en de noodlottigste verwarring heerscht in onze tri bunalen. De koning van Piemont heeft gansch Italië •overweldigd, onregtveerdig ingepalmd, van de laetste grenzen van den hem toebehoorenden bodem tot het uiteinde der Kaep van Sicilië, de Kerkelyke Staten erin begrepen, en de kloos tergoederen oök. En wat heeft liy by al die in palmingen gewonnen? Het voornaemste orgacn der italiaensche Revolutie komt het te zeggen ■Schade en schande En zoo blyft het waer hetgeen het spreek woord zegt: Gestolen goed bedydt niet. De jacht is sedert verscheidene dagen open. Alhoewel eenieder dienaengaende de wet diende te kennen,'zyn er nogtans persoonen, die niet weten wat op dit punt hun eigen belang is. On der andere zyn er vele jagers en eigenaers, die door hunne onwetendheid dikwyls in processen (i) Derde bezoek. (42® VERVOLG.) Wy zyn gekomen tot 13 december van hetzelfde jaer 4746. In weerwil van den bytenden koude, slact dien voormiddag de markt van Aelst vol volk. In het midden der markt verheft zich, dry a vier voet boven den grond, een akelig getimmerte, van onder tot boven gekladpot met donker rood als met gestold bloed. Boven uit de stelling klimt een kloeke balk, voor zien, op ietswat meer dan mans hoogte, van eenen zwaren yzeren ring. Onnoodig te vragen wat er gaet gebeuren: de minste der omstaenders had u gezegd dat erdaer ergens iemand ging gegeesseld worden. Dan, er staet veel volk. Doch in de menigte zyn er die beweeren dat, had men het publiek vergast op eene halsregting, of, lagen op het schavot ten toon gespreid hel rad om den misdadigen te koeren, de nypende koorden om hem te binden, de stalen hefboom om hem armen, beenen, billen en lenden te breken, 'dan, beweerden zy, had de toeloop veel grooler ge weest,.,, Om 't even, was het juist geen radbraken, er ging toch bloed zyn en dat was toch iels; eene gecseling was voor die goede, brave poorters toch altyd eene verkoudheid en een koppel bevrozen voe ten weerd.... Ja, maer de schout scheen vergeten te hebben <lat die goede lieden daer reeds stonden te schilderen sedert twee geslagen uren en geenszins te bemerken 4at zy begonnen voor goed ongeduldig te worden. Zy woelden en trappelden, morden luid, kloegen dat mynheer de schout het volk voor den gek hield, rie pen waer de veroordeelde bleef, wanneer Jan de Lichte eindelyk zou levoorschyn komen, den achtba ren amblenaer verdroigende dat, liet hy hen nog vyf Eigendom der Gazette van Aelst. komen, wat altyd scliadelyk is zoowel aen de eenen als aen de anderen. Daerom zullen eenige inligtingen hier misschien goed te passé komen. lu Het regtvan jagen komt maer toe aen den eigenaer, op zynen grond. De pachter heeft dit regt niet, als het hem in de pachtakle niet is toegekend. 2" Het jachtverlof geeft den eigenaer het regt, te jagen op zyne eigendommen of op degene, die hy gehuerd heeft. De eigenaer alleen heeft regt op het wild, dat op zyn eigendom gejaegd wordt. De jager, die een stuk wild uitzyn eigen dom heelt opgejaegd, heeft het regt niet om het te achtervolgen op eenen grond, waervan de jacht hem niet toebehoort, en de eigenaer van dezen grond alleen mag het alsdan dooden en voor zich houden. Een besluit van het verbrekingshof van Frank ryk beslist, dat het wild aen dezen toebehoort, die het doodelyk gekwetst heeft, zoolang hy het niet uit het gezicht verliest, al ging het zelfs op eens anders grond sterven. Nogtans heeft de jager geen regt op het gekwetste wild, indien de kwetsuer maer ligt is, en het wild niet belet om op een eigendom te loopen, op hetwelk de jager geen jachtregt bezit. Indien het wild door eenen anderen jager gedood wordt, heeft de eerste er niets aen te zeggen. Een dier, dat doo delyk gekwetst is door eenen jager, die het ach tervolgt met de zekerheid om het te zullen be reiken, moet als het zyne aenzien worden, en een andere schutter mag, het doodende, het zich niet toeeigenen. Het naleven van deze regelen zou veel onaen- genaemheden, yyandsehappen en processen vermyden. A9IEIUKA. Men leest in den United-States-Courier: In den avond van 20 augusty onlwaerde de ma chinist-van eenen trein der Missouri-Pacific- Railroad, op 4 mylen afstand van Holden, dal er hinderpalen op de riggels lagen, zoodat hy verplicht was den trein te doen stoppen, ten einde eene ontriggeling te voorkomen. De weg was weldra ontruimd; doch gedurende dit op onthoud hadden een tiental kerels van een ver dacht voorkomen in eenen der waggons plaets genomen. Toen de trein zynen weg vervorderde, ging een bediende aen de nieuwe reizigers de betaling hunner plaets eischen. Deze echter haelden elk een paer revolvers voor den dag, zeggende dat zy leden van een veiligheidsko- miteit, en op zoêk naer peerdendieven waren; dat zy niet alleen geen zin hadden om hunne plaets te betalen; maer integendeel al de rei zigers zouden onderzoeken, om te zien of er geene dieven tusschen hen gevonden werden. De bediende ziende met wie hy te doen had, begaf zich in een anderen waggon die met rei zigers was gevuld, en zegde aen deze dat er een tiental baenstroopers op den trein waren gekomen. Hy voegde er by, dat, indien er onder de reizigers waren, welke wapens had den en hem wilden ter zyde slaen, de stroopers de prooi, waerop zy rekenden, niet gemakke lyk zouden bemachtigen. Dy dien oproep stonden 15 reizigers regt en schaerden zich, elk meteene pistool gewapend, rond den moedigen bediende, terwyl de vrou wen en kinderen in alle liaest in eenen anderen waggon vluchtten, ten einde niet tusschen twee vuren geplaetst te zyn. De kloeke houding der reizigers scheen de voorgewende komiteitsleden tot bedaren te brengen; zy staken hunne pistolen weg en be gonnen onder elkander te raedplegen. Hunne onderhandeling was nog niet ten einde, toen de trein de statie van Holden bereikte, waer hy stil hield. Daer gaf men aen de baenstroo pers hevel om al te stappen, hetgeen zy deden, doch altyd gevolgd door de reizigers die wel wisten, dat zondeb deze voorzorg al de waggons door deze boosdoeners zouden doorschoten worden. Terwyl zy zich langzaem verwyder- den, overlaedden de stroopers de reizigers met scheldwoorden, noemden hen lafaerds, dieven, enz. Een hunner die meer dan de andere ver woed was, keerde zich zelfs om, bragt de hand aen zynen revolver om dien op Lelichten, maer een schot strekte hem dood neer. Zyne mak kers stelden zich aen om hunnen vriend te wreken; maer de reizigers beloonden hen voor dil goed inzigt met eenen hagel van kogels en een tweede der boosdoeners viel dood. Toen besloten de overigen voor goed te vertrekken en de reizigers hernamen hunne plaetsen in den trein, welke in vollen stoom zynen weg vervorderde. minuten wachten, zy de plaets onmiddelyk zouden verlaten en den beul met zynen brigand moederziel alleen zouden planten op de markt. Vyf, tien minuten verliepen, maer zy bleven toch staen;* niet ééne had goesle om te ruimen.... Een oud vvyf ontsloot haer bovenvenslerken, doch trok haest het hoofd terug, ziende dal het spel nog aen gang niet was.... Het slaet tieno op den beiaerd. Onder de vlottende groepen der menigte treffen wy hier en daer oude kennissen aen. Ginds, die purpere neus, gewrongen tusschen twee bleeke vaelkleurige wangen, stelt ons voor den dik ken Coltenier, den zot van Wortegeta. Een kwaert voets boven zyn hoofd komt de magere sturc Ironie uit van klein Janneken. Beiden slaen digi gebusseld in eenen groven gelapten mantel, en met den hoed diep over d'oogen getrokken. Ziel gy nu wel, sprak de zot, dat wy nog tyds genoeg hadden om eene kan te drinken? Maer gy, ge zyt altyd hitsig en gejaegd. Komaen Voor geen dubbel brouwle wou ik de vertooning missen, antwoordde Janneken. Ik heb eene goede plaets en ik behoud ze. Komaen J zeg ik. Het zal ruim elfen half zyn eer het te doen is; ik weet het van den cipier. Janneken liet hel zich gezeggen en volgde den zot. By den ingang der Kerkstraet gekomen, ontmoet ten zy, leunend legen den hoek, dry boeren die eene warme pyp rookten om den koude te vergelen en den lyd te verdryven. Jan Savoye deed Cottenicr teeken» My dunkt, ik herkeu die jongens, mompelde hy en gy?i Faviel, Jan De Vos, Hansken van Welleren! De zot en Janneken kwamen by. Hel schynt, sprak Coltenier,dal wy hier vandaeg meer zyn dan getweeën. En meer dan gevyven, antwoordde De Vos. Kykt eens goed rond; op al de hoeken der markt zult gy kamaraden ontdekken. Men zegt dat zelfs Tineke hier ergens loopt te snuffelen.... Ziel eens, herkend gy dien?.... De vervolging tegen do kalholieke geestelyk- heid blyft in Zwitserland voortduren. Door eene laetste telegrapliische depeche wordt meegedeeld, dat by besluit derburgerJyke over heid, niet minder dan 97 pastoors in liet kanton Jura afgezeten. I>USTSCHLAi\'D. De korrespondentiën uit Berlyn beweren dat M. von Dismark meer dan ooit ongerust is over de inogelykheid eener herstelling der monarchie in Frankryk. Deduitscliedagbladen, welke van de grootkanselary alliangen, hebben voor ordewoord, krachtdadig die mogelykheid te bestryden en worden daerin gesteund door de fransche radikale dagbladen. Alleen is hierin het onderscheid dat de radikalen uitgaen van het grondbegin: dat de republiek zegeprale, al moest Frankryk er onder bezvvyken, terwyl de grootkanselier van Duitschland vast over tuigd is dat Frankryk als monarchieken staet, gemakkelyker bondgenooten zou krygen, dan wel wanneer het als republiek bleef voortle ven. En sprekerwees op eenen stokouden en wil bebaer- den pelgrim, met pelsrok en kallebas die, mot een kasken over de schouders, door de menigte wandelde, toonende voor een oordje relikwiën van 't heilig land, echte relikwiën beweerde de pelgrim. Die schelm van Poelenier, lachlte De Vos, be merkt toch eens met wat ernstig en schynheilig gelaet hy de onnoozele dupen te zegenen geeft!.... Die laet niet ëen kansken voorbygaen; hy zal alweer met een goed ponksken optrekken en dezen avond kunnen drinken op de gezondheid van den kapitein.... Wat ik, met al myn versland, volstrekt niet begrypen kan, sprak de zot, is dees: wy slaen hier twintig, dertig en misschien meer, hier te Aelst, op de markt, in t hart vsn de stad, en dat om onzen kapitein te zien gecselen; terwyl wy, sedert den mis lukten acnval van kermiszondag op geen myle naer nog de vesting durfden naderen om hem te verlossen! En toch wy staen hier, op dees ucr, al scheen het Jat wy gekomen waren om vreugd te scheppen in ons meesters lyden!.... De zot kreeg geen antwoord. En onuitlegbaer inderdaed is de geheimnisvolle invloed welken de plaets waer zy' eens zullen geregt worden, het galgenveld waer zy onvermydelyk henen streven, uitwerkt op moordenaers, dieven en schel men; onuitlegbaer hoe dit akelig oord, verre van hen te verwyderen, hen begoochel;,hen onweerstaenbaer naer zich trekt. Zy keeren en draeien er rond, in altyd nauwer en nauwer kringen totdat zy eindelyk het noodlottig middelpunt raken waer zy vallen moe ten. Men zou wanen dal hel zicht der galgmik vvaeraen men ze eens zal knoopen,dal hel rad dal hen verwacht, hun eer genoegen baerl dan afschrik; dat zy met onverzadelyk oog het foltertuig in al zyne deelen en yselyk maeksel staen aen te lachen; dat zy daer geko men zyn slechts om, in de wanhopige stuiptrekkingen des gerechten, aen de wreedste dood zich leeren te gewennen.... Ten andere, de held van 'l schouwspel is dikwyls een bloedverwant, een kennis, mccsllyds een mede plichtige. Men loopt zynen kozyn zien geeselen,zynen boezemvriend zien hangen, den makker zien radbra- Het pruisisch gouvernement, heeft zyne bedreiging legendeagenten voor landverhui zing ten uitvoer gebiagt. Al de vreemdelingen, welke hunne duitsehe nationaliteit niet kunnen latetfZen'1Boelen duitsch grondgebied ver- FUAAÏillYK. Zaterdag morgend ten 8 ure, zyn de laetste duitsehe troepen uit Verdun vertrokken. De ontruiming bad in de beste voorwaerde en onder de grootste kalmte plaets. Conllans en iarny, de twee laetste bezette gemeenten op fransch grondgebied, zyn dynsdag morgend ten 7 ure ontruimd. De duitsehe troepen deden de grenzen ten 9 ure aen en van dat oogenblik had de vreemde be zetting geheel opgehouden. Er had geen enkel betreurensweerdig voorval plaets. tSchynt dat er vele pogingen aengewend worden om eenige uitleggingen van graef de Lnambord te verkrygen. Algemeen wordt er geloofd dat deze zyn gevoelen niet zal doen kennen, dan na de geheele bevryding van het fransch grondgebied, en daer de ontruiming geëindigd is met liet vertrek der duitsehe troe pen uit Conflans en Jarny, zou wel eerstdaegs bet gevoelen van graef de Chambord kunnen gekend zyn. Dynsdag is een der grootste bankiers vaïl Egypte, M. Ismabin, te Parys aengekomen en in het Grand-Hotel afgestapt. Het is echter bewonderensweerdig dat M. Ismabin, die een twintigtal miljoenen rykis, niet lezen ofschry- ven kan. Hy zegt dat hy nooit den lyd beeft gehad om liet te leeren en dat hy nu te oud is om het nog te leeren. Zyne kinderen worden in I'rankryk opgevoed en by doetliuneen schit terend onderwys geven. SI» AIM JE. Het gouvernement lieeR besloten eenekragt- dadige politiek te volgen. Het efïektief van het leger zal zoo boog gebragt worden als voor de omstandigheden gevorderd is. De troepen zul len onder eene strenge regeltucht staen en al de wapens, zoowel die der infanterie, als ruitery artillerieën der byzonderste korpsen zullen lieringerigt worden. Het gouvernement bezit reeds rond Madrid 25,000 man der reserve welke gereed zyn om te veld te trekken. Uit Hendaye wordt van carlistische zyde liet volgende gemeld, dato 43 september; Gis teren en eergisteren is de kolom van Sanchez Dregna totael verslagen. De kolom van generael Lomo, welke ge heel uit elkander gedreven is, vluchtte naer Bilbao. De verliezen des vyands zyn onberekenbaer. De dooden cn gekwetsten zyn overvloedig. De artilleurs welke by hunne stukken gedood zyn, waren zoo talryk, dat van de kanons geen ge bruik kon gemaekt worden. Die gevechten hadden plaets op de hoogten van Goyas en Vidornia. ken met wien men sedert jaren voorspoed en tegen spoed deelde: hel allerminste wal men te zyner eere doen kan, is aen den voet te slaen van zyn schavot» Hier was hel de kapitein die aen den slack moest, cn deze feest niet byvvonen, h-adden zyne trouwe lyftra- wanten aenzien als eene onverschoonbare onbeleefd heid...» De zot hernam. Vermits mync vraeg geen antwoord weerd schynt, laet ons dan van wat anders praten. Zoodat onze arme Jan toch do torluer niet heeft kunoen ont snappen Die kon hy onmogelyk ontsnapp®n, bemerkte De Vos. De wet zegt dat wie ernstig verdacht is van halszaken en soortelyke feiten, op de pynbank moet; en dat onze achtbare kapitein wreed Verdacht was, is niet noodig te bewyzen. Ook verwondert het iny grootelyks dat hy er met een gecseling zal van afko men» - Zyn er ten zynen laste geen getuigen opgekomen, vroeg klein Janneken? Dal weel ik, sprak Goltenier; de cipier heeft, my alles verteld» Ja, twee dry hebben het gewaegd tegen hem op te komen; doch Jan liet hen den lyd niet om den bek te roeren: ziet maer toe, riep hy, hen uitdagend en dreigend in d'oogen blikkende,ziet maer toe dal gy de waerheid zegt, of.».»De getuigen verslonden dien of, en schrikkend voor de wraek der bende, verklaerden zy bedeesd dat zy den hun voorgestelden betichte niet erkenden.... En de kapitein, heeft hy die getuigen erkend? De cipier sprak my, onder anderen, van zekeren Jan Dosscbe, herbergier in den Sny-af, tusschen Gent cn Oudenaerdc. Dan heeft baes Dossche zich maer goed te hou den, lachte De Vos, of 'l zal.... «of» op zyn kap zyn!.... Nu, hel voornaemste is dat de kapitein op zyn torluer niets heieden heeft. Ik ken de wet, en, had meester geklapt, wy zouden hier vandaeg een geheel ander kermis hebben hygewoond. Vandaeg zou by onder de galg zynen laelsten dans hebben ingezet eit eilaes! veel anderen met hem!....

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1873 | | pagina 1