Zondag WEKELYKSCH NIEUWSBLAD. De Bende van Jan de Lichte. Aelst, 25 October. Buitenlandsch Nieuws. G-azette van Aelst BureBl van het blad L Knpc.,c„r„«, <V= «oer a„e „.-.even, ee,..en, e„*. vraehtvey moeten toezonden «„eden. ft. jncra, vooraf l»e*aelbaer. Voor den hulton kan men Ineehryven In al do poatkuutooren, en voor do landelyUe gemeenten l.y do briefdrager». Aboanemeutsprys FBASIKRVK. Wanneer men de verschillende Paryzer daebladen leest, dan wordt het zeer moetlyk zich een juist denkbeeld te vormen over den wezenlyken toestand in Frankryk. Inderdaed, de partygangers van liet herstel der monarchie zien met vastheid de overwinning te gemoet; van hunnen kant leggen de republiekeinen het meeste vertrouwen aen den dag in de stem ming, welke de Nationale Vergadering eerlang over de groote kwestie zal moeten uitbrengen. Alles schynt tot nu toe echter aen te toonen, dat dezelaetsten zich in hunne verwachtingen zullen bedrogen vinden, en dat de monarchis ten de zegeprael zullen behalen. Verscheidene handelaers plakken lieden- daegs hunne adressen op de geldspeciën en het is te verwonderen, dat men met eerder op net gedacht is gekomen, het geld te gebruiken om reklamen onder het publiek te verspreiden. Er bestact inderdaed geen zekerder middel om openbaerheid aen eene zaek te geven, daer elk een deze aenkondingen in de hand neemt, en ze leest al ware het slechts uit nieuwsgierig heid. Sedert eenige dagen kan men in sommige wyken geen franc of halve tranc meer laten wisselen, of men ontvangt eenige stukken, welke een klein rond rood, blauw ot zwart stempeltje dragen, waerop in guide letters de naem staet van het magazyn, hetwelk men wil doen kennen. De armste man van Parys is voorzeker M. Olivier, onderpastoor van St-Ambrozius in de stad; men zou te vergeets een armoediger gekleeden priester zoeken, ot een die zich met slechter spyzen vergenoegd. En nogtans is de naem van dezen pi ïestei gi-aet de la Cöte, en hy is de broeder van den gezantschapsekretaris van denzellden naem; hy bezit twee kasteelen in Goitou en heelt min stens 60,000 fr. inkomsten. Niet alleen zyn .gansch inkomen maer zelfs zyne geringe jaer- wedde gaet in de handen der armen over, op denzeltden dag dat ze hem toekomen. Zyn eenig prachtvoorwerp is een zakboekje op hetwelk hv de namen der arme lieden aenteekend, aen welke hy van zin is te geven, zoohaesthy eenig geld in bezit krygt. Op 24 mei moest hy door de communards ge- fussilleerd worden; doch eenhunner, die waer- schynlyk erkentelyker wasdandeandere,redde hem. Wy weten niet, of hy deze hierover zy non dank heeft betuigd; doch wy zyn verzekerd, dat hy aen de andere hun slecht inzicht heeft vergeven. DUITSCIILAND. Wy behoeven, zegt de KÖln. Zeitung, niet uitvoerig aen te toonen, dat de duitsche regce- ring het herstel der Bourbons op den franschen troon met geen gunstig oog beschouwt, doch zy is niet in staet zulks te verhinderen. Onze officieuse dagbladen gaen echter te ver, indien zy het bewys pogen te leveren, dat de Nationale Vergadering, byeengeroepen tot behandeling der vredeskwestie, niet het regt zou hebben eene grondwet en een koning aen Frankryk te geven; dat de mogendheden Hendrik V niet behoeven te erkennen en dergelyke meer. In dien de duitsche regeering beducht mogt zyn, dat het herstel der monarchie van den H. Lo- dewyk, de Franschen des te eer het zweerd zal doen ontblooten, met het doel om zich op Duitschland te wreken, dan is zy immers in de gelegenheid, zich daerop voor te bereiden. Bekend is het, dat aen de versterking onzer westelyke grenzen, namelyk Metz en Straets- burg, voortdurend met den meeslen iever wordt gearbeid en dat, met het oog op Frank ryk, de nieuwe wapening van het leger sterk wordt bespoedigd. ITALIË. Eene depeche uit Rome van 19 dezer zegt: Aen den kardinael Palrizzi is otïicieel kennis gegeven, dat het generaelshuis der Jesuieten, van morgen af, niet meer als dc verblyfplaets der orde moet aenschouwd worden. Verscheidene voorname fainilliën hebben de Jesuieten herbergzaemheid aengeboden. Dc overste van liet buitenlandsch seminarie te Rome, maekt eene protestatie go»-eed- tegen hel in bezit nemen van een gedeelte van liet romeinscli kollegie, waer hy een geestelyken leergang gaf. ZWITSESSLAKD. Te Geneve hebben de afgescheurden, met behulp van het zwitsersch gouvernement, de katholieke priesters algezet en die zoogezegde katholieken, kiezen nu zelf hunne pastoors. l)c keus is gevallen op den man van vrouw Mem- man, M. Loysonen nog twee andere afgevallen priesters-. Als Mouls en Opsomer naer Zwitser land gaen, zullen zy ook gekozen worden! Die (i) TWEEDE DEEL. 11. Terugkomst by «Ie familie. (47e VERVOLG.) Zinneloos! zinneloos! morde de ongelukkige, T is wel mogelyk!.... En loch, de teerling is gewor pen, en het is gezegd, en het is gezworen, het moet erop los Vader, kreet hy, het is een jaer geleden dat zo my hier te Velsiequc, te Velsicque in d'oudo kluis, ■hebben gevangen, en van daer, gekoorden geketend, my naer Aelst hebben gesleurd. Eh wel! hier, le Velsicque, ik wil hel, hier zal die kluis heropryzen! Zy zal heropryzen, zeg ik, heropryzen trots, den schout en gansch zynen aenhang!.... En, vóór de droeve dag myncr inkerkering de tweede mael zal verjaren,zult gy, vader, zult gy vreemde dingen zien Ja? En wat zal er zoo al te zien zyn? Wacht het af en spreek dan.... By duivel en hel, vloog 'l Jeef op, daermee weet ik niets ZOodus, hernam Jan op kalmeren loon, hel is besloten: baes 't Jeef wordt metsersbaes en, van morgen vroeg, gaet hy aen den slag.... Gy aerzelt? Zeker ja! Jan begon ongeduldig te worden, maer hy bedwong -zich. En beloofde ik u, sprak hy fleemend, beloofdo ik u, in de verrezen kluis dc goede oude dagen terug te brengen, de dagen wanneer baes 't Jeef ongehin derd mogt zwieren en schaeheren? Wanneer hy werd onlhacld en beschonken overal, en gerust zyn brooken won, zonder zich al le druk de handen te verwee- ren?.... De man begon na te denken: hy kende immers zynen zoon bekwaem tot alles. Beloofde ik, ging Jan voort, beloofde ik u eens ryk le maken? Beloofde ik u, even als voordezen, schoone, blinkende, klinkende schyfkens by te bren gen? u ecnen spacrpol te maken gelyk de warm zit tende pachter, op tien uren in 't ronde, er nooit heeft mede bygezeten Beth had met gespannen aendacht geluisterd, zon der tot nu toe een woord te hebben gerept. Maer, by het verleidend aenkondigen der klinkende, blinkende schyfkens, begon zy te waterlanden en haer grys oog dry alvalligen hebben zich dezer dagen, in bur- gerskleeren, aengeboden en hebben den eed afgelegd voor den raed. Natuerlyk, zoo'ii apos tels zweren al wat men wil. Dc ware priesters zyn dus verbannen, en dry kluchtspelers nemen onbeschoft hunne plaets in. De katholieke pastoors van den zvvitser- schen Jura, door de hoogere regtbank van Bern willekeurig afgesteld, hadden zich niet voor de overheid aengeboden. Nu hebben zy eene kopy ontvangen voor het vonnis, en daervoor hebben zy, aen den boodschapper van het gouverne ment, ieder 5 fr. moeten betalen. Voor het einde dezer maend moeten zy hunne pastoryen ontruimd hebben. fll IJS LAAI). Te St-Petersburg wordt eene jnactschappy opgerigt voor scheepsbouw en handel op Ame rika. Volgens de by het gouvernement inge diende plans wil de maetschappy zich verbin den, in het noordelyk gedeelte des lands, aen de kust, vier groote werven aen te leggen, on der waerborg dat aldaer binnen de eerste vyl jaren minstens 30 zeilschepen van 500 tot 2000 ton en 2 amerikaensche clipperschepen van minstens 2000 ton zullen worden gebouwd. Tevens wil hy zich verbinden, eene regelmatige overzeescliehandels- en poslvaert uit Archangel, Kroonstadt en Libau in te rigten. De beman ning der schepen zal alleen uil Russen bestaen. 6PANJE. Luidens een schryven uit San-Sebastiani, moet Zuraumi, eene onverstevkle stad, den 17 dezer door de oorlogsstoomboot Consucla gebombardeerd zyn. Denzellden dag moesten de gemobiliseerde vrywilligers, welke uit San- Sebastiani naer Arligarraga, op 4 kilometers buiten de stad gezonden waren, achter de wal len tcrugkeeren,daer zy niet langer in het open .veld konden stand houden on de plaets geene steme bezat om hen te beschutten. De kolom van generael Lomo telt 4,500 man. Don Carlos is te Estella. Zyn leger bestaet uit 34 bataillons welingerigte troepen voor de 4 noorderprovinciën,. Tristany beeft op weg naer Tarragona, naby Cervera, twee treinen aengebouden, of schoon zy een vrygeleide bezaten, door Mi ret afgeleverd. De koudukleur en dc mecanicien zyn zwaer gekwetst. Tristany staet thans, naby Selva, aen het hoofd van 1,000 man. De' Gorrespondencia logenstraft liet ge- (4) Eigendom der Gazette van Aelst. was aen 't vlammen.... Zy slootte haren 'L Jeef legen den arm: spreekl blies zy hem gebiedend in 'l oor. En wat gy belooft, vroeg 't Jeef, wat gy zegt is in ernst op te nemen? Waerom twyfelt gy? He wel, dan gaen wy die vreemde zaok ook in vollen ernst eens overwegen. En't Jeef wrong zich in zyn stroo, cn zette zich overeind op zyn armtierige legerstede. Ja maer, gebood Jan, tracht het kort le maken! Ik heb u mynen wil keubaer gomaekt, en dat moet u meer dan genoeg wezen. Kortaf dus! Ik heb geen tyd le verliezenmen verwacht my elders. En toch zou ik eerst en vooral dienen le weten welk byzonder inzicht u aendryft om de lduis te doen herbouwen. Waerom toch zooveel nultelooze woorden ge wisseld, over iels dat, meende ik, u ton uiterste ging verblyden? In der waerheid, vader; dat begryp ik niet. Ik wel. Myn inzicht is, ik kom het u le zeggen, van u wederom ryk temaken. Wy kennen uwe genegenheid, zoon; maer... ikvermoed dat er daer iets wat anders onder schuilt Wat zou er onder schuilen?.... Men sterft geerne, meen ik, onder het dak waer men geboren is,?.... Hoewel, voegde er Jan met cenen grynzenden spotlach by, hoewel ik eenigszins twyfel of ik op myn bed zal sterven.... Nu, om het kort te maken, ik heb de kluis noodig. Waertoe noodig? Ik heb ze noodig voor my, voor myne vrienden. Weet gy nu genoeg? Wie zyn die vrienden? Hoe lang gaet dal talmen nog durenriep Jan. Wie zyn die vrienden? Myne vrienden, myne makkers?.... Ziet ge wel, lachlte 't Jeef, dal er iets onder schuilde!.... Die kluis, eens heropgebouwd, zal my aen dc galg helpen, dat vóórzie ik. Daerom ook wil ik al de kanzen der onderneming zorgvuldig wikken cn wegen, cn stellig welen wat er by le winnen of le verliezen is; en ik zeg vooreerstwat gy van my eischl is onuitvoerbaer, uw bestek is een roekeloos, een zot bestek.... Zoo? Ja, een zinneloos bestek! Men zal komen le weten dat gy in de streek zyt, dal het uw opzet is dat de kroeg erop komt; en men zal u vervolgen,'en dag of nacht zal men u geen ure rust laten, aen u noch aen ons. Op myne beurt, schertste Jan, heb dank voor uwe genegenheidHeb ik my in 'l hoofd gcsleken dat de kluis zal herleven, nooit meer nogtans zul ik er nog in wonen.... Vraegt men naer nieuws van uwen Jan, van uwen brigand? Zeg dal de brigand voor eeuwig de streek heeft verlaten; zeg dat hy wederom in dienst is getreden hy hot hollandsch leger; zeg dut zyne bende hem heeft vermoord; dat ze hem ergens, in dees of geen bosch, aen den tak van ecnen boom hebben geknoopt; zeg.... zeg wal ge wilt; maer zweer en bevestig dat hy in het land niel meer is: zoo bon ik met de makkers afgesprokon. liet is vol strekt noodig dat ik eenigen tyd kunne werken onbe kend en ongestoord, lot dal ik eindelyk weer hel lioold moge verheffen, cn stout en onbeschroomd moge uitroepen: hierisde kapitein! hierisJan De Lichte!..., En dan, vader, dan.... En dan.... zal men ons gcloovcn? Zoolang men my nergens meer hoort of ziet, dan zal men u wel moeten gelooven. En dan uog, ging 't Jeef voort, overweeg de zack eens wel. Sedert jaren slacn wy dcerlyk in de beet by 't volk; men aenziet ods als de pest der streek; men veracht, men vreest ons; men wonschl ons niel alleen de grenzen over, maer naer al de duivels dei- hel; verbannen uit het dorp, hier in deze wildernis, in dees haveloos nest, laet men ons schier noch dag noch nacht in ruste; wal zal het zyn, verheffen wy weder hel hoofd, gaen wy weder onze vorige rol spelen in het acnzicht van iedereen? Jan, ze zullen ons schandig verjagen, verjagen met stokslagenDc kluis zal niel teu halven zyn opgezet of geheel de boel staet in brand! Ik ken onze geburen, Jan, ik ken de boeren: zoon, geloof my, ze zullen ons vermoor den, en de politie, zy zal laten doen.... Hola! riep do kapitein, de politie van Velsicque, die beu ik, ik mot myne bende!.... Dalz'een slroopyl raken van uw dak, een haerken van uw hoofd, en ik zweer het, ze zullen het schrikkelyk boelen! 't Jeef schudde hel hoofd. Vrees niet, vader: de zaken staen beter dan gy meent. Ik achtte myne onderneming ten gronde ver dorven cn ik hen misschien sterker dan ooit. Het is nu geweten by de makkers, dat, komt hel er op aen, ik op geen menschenleven meer zal zien.... en andcr- mael, on op dc bloedigste ecden, hebben zy my trouw cn onderdanigheid gezworen. Aenschouw dien sabel, vader: het is wettige buil, gemaekt op myne vervolgers. Voorlaen, niel of legen dank, zal de gan- sche streek huigen voor dat slael, of dat slacl zal uil dc scheede komen, en kappen en kerven is het lang gewend.... 't Jeef en Beth, eenigszins verrasl, aenzagen hunnen zoon, maer geen van beiden spraken.... Jan nogtans nicht, dat het gouvernement van Gibraltar be- rigt zou ontvangen hebben, dat de minister van zeedienst zou voldacn geweest zyn over de uit leggingen van den admiracl Lobo, betrekkelyk zyn vertrek van Gartbagena» De oproerige fregatten, zondag morgend voor de haven van Valencië aengekomen, heb ben twee stoomers, een brigantine en dry an dere vaertuigen geplunderd. Het gerucht liep maendag, dat de oproerige fregat Tetuan zich te Alicante ter beschikking der overheid zou hebben gesteld. Te Valencië is de houding der burgerlyke en militaire overlieden uitmuntend. De kolom van opez Pinto is er aengekomen. De laetste tydingen uit Spanje toonen an- dermael aen, boe weinig geloof men aen de ofli- ciëele beriglen van het gouvernement van Ma drid mag hechten. Al die zoo bclangryke over winningen, die Moriones op de Carlisten bchacld zou hebben zyn eigenlyk slechts geduchte ne derlagen. Ily is gedwongen geworden zich in Pampeluna 'op te sluiten en durlt die stad niet meer verlaten. Dc heer Castelar en de minister van oorlog gaen zich by hem vervoegen, om maetregclcn te beramen om den val der Spaen- sche republiek nog eenige weken te vertragen. Middelerwyl hebben de carlistische troepen, onder bevel van don Alfonso, den Ebro over schreden en naderen zy meer en meer de hoofd stad. ENGELAND. De Times denkt dat in Frankryk eene mo narchie het best overeenkomt, met den geest des volks en met de instellingen van liet ove rige Europa. Noch republiek, noch keizerryk zegt het engelsche blad. Sedert 80 jaren kon in Frankryk de eerste gelukzoeker de beste, op dc eerste plaets dringen, en dit juist heeft eene lange rei rampen aen Frankryk toego- bragt. HOLLAND. Meermalen is by de regeering liet plan ge vormd om sommige eilanden in de Zuiderzee aen 't vasteland te verbinden. In den regel strui kelde men over zware kosten cn groote moei- lykheden. In den laetsten tyd is 't weer ter spraek gekomen, om liet eiland Schotland met het Vasteland le vereenigen, waeraoor van zelf het Kampereiland werd ingesloten. Niet min der dan 10,000 bunders grond zou ons land daerby winnen. Na de vollooijing der verbin- dingsdyken, zou de plas in 8 maenden kunnen worden droog gemaekt cn wanneer het plan had hup duidelyk genoeg zyne inzichten vcrklaerd; zy wisten nu dal de nieuwe kroeg was voorbeschikt om haesl lol vergadcrplacls voor dieven en stroopers, wellicht tot moordenaershol te dienen; zy voorzagen te wel wat al kwaed daer ging gebrouwd worden, wat al al'schrikkelyke gruwelen misschien gepleegd, on Loch geen woord van afkeuring, geen woord be risping of verwyl ontsnapte hunnen mond. Hy, 'l Jeef, hy ten minsle had kunnen opwerpen sedert hoe lang reeds hy had voorspeld dal eens zyn kind zou moordenaer worden; maer sedert lang ook had hy zich lafhartig door den jongen booswicht laten overmeesteren en thans kon hy er niet meer tegen op. Zoodat liaet alleen nu de laclsle en opperste bekommcrnisscheendierongelukkigcoudcrs; blinkende schyven voor het vrekkig wyf, brassen cn zwieren voor den andere, en al hel overige voor den duivel.... Eensklaps uit't Jeef een luiden spotlach. Wy zitten hier, sprak hy, zoo diep verslonden in onze schoone beraming dal wy haesl het byzon- dersle gaen vergelen. Wy moeten aen 't bouwen, niet waer? Welnu, kyk hier eens goed rond en tracht to schallen wal gy er aen^-efl.... Wy zyn arm, jongen, armer dan Job op zynen mesthoop! Alleenlvk geen bed om op le slapen en een handvol gestolen boonep cn roggegraen om van honger niet te sterven!.... Bouw daer huizen mee!.... Vader, vroeg Jan, licht gy ooit hol woud gemeten dat rondom ons zich uitspreidt? Hebt gy ooit dc hoornen geleld die erin staen?.... Hewei! uil hoornen kapt men balken en zaegt men berd. Begrypt gy?.... Gy komt de bestemming uwer nieuwe kroeg te verne men: nu, zeg my, ware het niel schande dat er voor één duit materiacl in lo vinden was, dal niet gesto len zy?.... Ik begryp, viel 't Jeef in, ik begryp dat ik, een uitgemergeld versleten kreng van 67 jaer oud, ik van morgen vroeg af, in 'l hardste van den winter zaLzitien aen 'L hoornen uithakken, aen 't vierkanten, aen 'l za gen cn scharen!.... Ziel gy hem daer staen, 't Jeef Dc Lichte?.... Voorwaer, Jan, gy zyt zot!.... Morgen zult gy daer siaen, vader, aen 'l hoofd van tien kloeke helpers. Dot is wat anders. Maer.... wie zal ze betalen? Moeder heeft geld.... Wat? riep Belli. ik zeg dal moeder geld heeft.... Convaincu d'avoir tolleré les vols elméfails eomnhs par vos enfants. (Proces van Jozef De Lichte. Fardé 82.) Convaincu, notament au tonis do l'aoust de volcr la campagne du grain, fevcs, et navels, ct aulres fruits dc la terre. (Ibid.)

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1873 | | pagina 1