N° 152.
Zondag 30 November 1873.
3de Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
Berigt.
De Bende van Jan de Lichte/1'
Aelst, 29 November.
Buitenlandsch Nieuws.
G-azette van Aelst
liet Bureel van het blad Is gevestigd In de Knp el lest met IV* 11, waep alle brieven, gelden, enz. vraebtvry moeten toegezonden worden.
Abonneinentsprys B fr. 9s jaers, vooraf betaelbaer. Voor den bulten kun men Inscbryven In al do postkuntooren, en voor do landelyke gemeenten by de brlefdrugers.
maerschalk beantwoordt iaaer aen de noodwen
digheid, evenals aen het vertrouwen der eer-
lyke lieden.
De maerschalk voegt erby, dat hy altyd de
getrouwe verdediger van de beslissingen der
Vergadering zal zyn.
Hetjis van deze beslissingen dat de ware
orde moet afhangen.
De Vergadering heeft dan eene verant-
woordelykheid, hooger dan die van den maer
schalk, en indien de maerschalk de magt belooft,
is het aen de Vergadering, den wil te toonen.
De orde spruit voort uit een zedelyk doel,
ondersteund door eene geregelde uitvoering.
Verleden maendag had er by den onder-,
zoeksregter, M. de Loverdo, een zonderling
tooneel plaets. Hy ondervroeg eene vrouw,
Vrecq genaemd, welke aengehouden was, om
dat zy met ongezegelde fosfoorstekskens had
geleurd.
Die misdaed, alhoewel zy er reeds vroeger
was van betigt, was niet groot en de vrouw
was op het punt in vryheid gesteld te worden,
toen men eene laetste getuige, de vrouw Ledau
binnenbragt. Zoodra deze de vrouw had gezien,
riep zy uit: Weihoe! heelt men deze vrouw
aengehouden om met fosfoorstekskens te heb
ben geleurd?... Weet gy.dan niet wie zy is?...
Het is eene geWezen koopvrouw in gebraden
aerdappels, zy woont 167, rue d'AUemagne.
Onder de Commune was zy marketentster van
het 170e regiment en droeg eenen pluimhoed
als een generael.
Dat is niet waer, huilde de vrouw Vrecq.
Ga voort, zegde M. de Loverdo, tot vrouw
Ledau.
Ja, gy vvaert marketentster... gy hebt zelfs
al de huizen van de rue Royale in brand ge-
steken, ik stond er by en zag u eenen gendarm
dooden. Een schoon man, M. de rechter... Hy
smeekte dat zy hem voor zyne vrouw en kin
deren zou gespaerd hebben; maer zy deed hem
tuimelen, terwyl zy hem charogne toeriep; zy
loste haren revolver tusschen zyne schouders. Hy
viel neer als een os en zyn bloed spatte op haer.
De vrouw Vrecq deed eene beweging, als om
zich op hare betiglster te werpen; maer M. de
Loverdo belde en de municipale garden grepen
het wyf vast.
Onmiddellyk werden er by de policie inlig-
tingen wegens haer genomenen menbestatigde,
dat al de haer ten laste gelegde feiten echt wa
ren* Men bragt M. de Loverdo de fotografie van
de vrouw Vrecq, in marketentsters-kleeding,
met eenen hoed op het hoofd, zooals de regi
mentsvrouwen van het 91e en eenen revolver
in de hand.
De vrouw Vrecq is onmiddellyk naer Ver
sailles gevoerd en ter beschikking van den
krygsracd gesteld.
Het is inderdaed zonderling, dat deze pelro-
leuse aengehouden werd omdat zy fosfoorsteks
kens verkocht.
DUIT8CHLAIVD.
De kerkvervolging wordt in Pruisen op eene
groote schael voortgezet. De aertsbisschop van
Posen is met eene afzegging bedreigd. Na ge
weigerd te hebben aen de nieuwe dwang wet
ten, betreffende het benoemen van pastoors, te
gehoorzamen, isMgrLedoehowski totherhaelde
boeten veroordeeld, en dewyl zyne jaerwedde
door het gouvernement was ingehouden, heeft
men zyne meubelen aengeslagen, waerop wel-
haest de gevangenis of de verbanning volgen zal.
Zooals men zich zaj herinneren, werd zyne
jaerwedde ingetrokken, omdat hy, overeen
komstig de kerkelyke wetten, eenen pastoor
had benoemd, zonder de voorafgaendelyke
goedkeuring te vragen van het gouvernement,
zooals de wet van 11 mei 1873 het voorschryft.
Weer heeft Mgr negen geestelyken benoemd,
hetgeen M. von Hismark niet wil. Voor die be
noeming is de prelaet veroordeeld tof 5,400
thaler boete en, in geval van niet-betaling, tot
twee jaer gevangenis. Het openbaer ministerie
vroeg eene boete van 34,000 fr. (9,000 thaler.)
OOSTi:\HYK.
Dynsdag aenstaende 2 december, zal de kei
zer van Oostenryk zyn jubilé vieren van 25
jaren te hebben geregeerd. Zooals men weet,
is Karel-Frans-Joseph I, op 18 augusty 1830
geboren en is dus 43 jaren oud. Hy is de zoon
van aertshertog Frans-Karel-Joseph, en volgde
zynen oom, keizer Ferdinand op als keizer van
Oostenryk, koning van Hongarië en Bohemen,
koning van Dalmatië en Croatië, enz., door
den troonafstand van zynen vader, op 2 decem
ber 1848.
Op 24 april 1854<trad hy in het huwelyk met
prinses Elisabeth-Aurelia-Eugenia, dochter van
Maximiliaen, hertog van Beijeren.
De keizerlyke erlprins van Oostenryk is
slechts 15 jaren oud; hy is kolonel en eigenaer
van het 19c regiment infanterie en van het
2e der artillerie.
De feesten, welke men te Weenen, ter dezer
gelegenheid, vieren zal, zullen teenemael hun
volkskarakter behouden en ook alleen uit het
volk voortkomen. In Hongarië heeft de hoogere
Kamer besloten, met zyn voorzitter aen het
hoofd, in korps naer Weenen te gaen. DeRyks-
dag zal zich door eene deputatie laten verte
genwoordigen.
Wie van heden een abonnement
neemt op de GAZETTE VAN AELST,
voor 1874, zal het blad GRATIS ont
vangen tot Nieuwjaer aenstaende.
li tw i.evii.
Binnen zeven jaren, wanneer de volmacht
van Mac-Malion zal ten einde loopen, zullen de
volgende politieke persoonen, welke thans eene
rol spplen, den hierna volgenden ouderdom
hebben bereikt: De graef de Chambord, 60 ja
ren; de keizerlyke prins, 25; de graef van Parys
42; de hertog van Chartres, 40; de hertog van
Nemours, 66; prins de Joinville, 62; de hertog
d'Aumale, 58; prins Napoleon-Jérome, 58;
maerschalk Mac-Mahon 72; M. Thiers, 83; M.
Gambetta 42.
De Patrie van Parys zegt, datdo'geldelyke
maetschappyen te Rome, onmiddellyk de noo-
dige londsen hebben ingeschreven, om de
kloosters terug te koopen en ze daerna weer
aen de kloosterlingen te verhuren. In Duitsch-
land vinden de katholieken zoo'n geestige mid
delen niet, om aen de strengheid van von Bis-
mark te ontsnappen; maer ook in Italië is het
slechts om de centen te doen, en de hooger ge
noemde handelwys, kenmerkt de uitplundering
op de duidelykste manier.
Het petitionnement voor 't herstel des
Konings vermindert in Frankryk niet. In de
meeste departementen worden verzoekschriften
in dien zin onderteekend. Frankryk is moe van
den voorloopigen toestand, die, zelfs in Parys,
den handel en de nyverlieid doodt. Zonderling,
voorzekerhet parlement durft den Koning niet
roepen het volk roept hem als zyn redder
Ziehier hoe de Union de boodschap van
Mac-Mahon, en de plichten der Nationale Ver
gadering, beoordeelt;
De boodschap van den maerschalk Mac-
Mahon is kort; het is geen gebrek. Lange uit
leggingen zyn er nutteloos; de goedkeuring zelfs
kan tot eenige woorden gebragt worden.
Gy zult in my altyd, zegt het opperhoofd
van het gouvernement, eenen vasten steun der
orde vinden.
Het is de wezenlyke dienst van alle maet-
schappelyk gezag, en de verklaring van den
TWEEDE DEEL.
IV.
AIc, zoo na!
(52* YERVOLG.)
Op Caster, lande van Oudenaerde, in de vallei
lusschen Caster en Tieghem, stond de hut waer Sticn
Merckx, na twee nachten reizens, was aengeland.
Hy was met de vrouw overeengekomen, mits te
betalen, voor acht dagen kost, en een hoeksken in den
geitenstal.
Na acht dagen, dacht Stien, zal het verradend
spoorgenoegzaemverdwenen zyn om,zonderargwaen
te verwekken, my wederom in 't volle daglicht te
mogen toonen.
Ily ondervond haest hoe wys hy had gedaen met
zich voor het oogenblik schuil te houden. Hy was
geenvier-en-twinlig uren by Sus binnen, of de inbraek
op Harlebeke was gekend door geheel de omstreek.
De Meulebroeck's verhaelden zo aen Stien in hare
minste omstandigheden. Waer er vooral werd op
aengedrongen, zegden zy, was dees: -de vrouw van
den huize had eeneu der dieven geteekend in het
.aenzicht, en de stads- en veldpolitie, aengespoord
door de geburen des koopmans en rykelyk betaeld
doordezen, vingalle listen aen en legde buitengewone
werkdadigheid aen den dag om op 't spoor der ge-
teekende tronie te geraken. Er werd zelfs bygevoegd
dat de Bohemers van Korlryk, zy die dag en nacht de
streek doorkruisen, aenzienlyk geld was beloofd,
wilden zy de politie helpen zoeken....
HaHalachte Stien.
En eens, ging Sus Meulebroeck voort, eens de
geteekende roover gevangen, zou deze de auderen
wel beklappen. Dan zou men ze allen te gelyk aen
'i regt overleveren, en het regt zou er streng mee te
werk gaen; er diende een geduchte les gegeven te
worden aen al dat rooversgespuis dat kwam, men
vvist niet van waer, dat niemand kende, maer dat
niettemin, sedert eenigen lyd, gansch de streek op tol
zette.
Ha! Ha! lachtte nogmaelsStien, en hyaenzagde
Meulebroeck's met een beteekenisvollen blik dien zy
schenen te verstagn, want zy lachten ook....
(J) Eigendom der Gazette van Aelst.
Stien zweeg en overdacht zynen toestand.
Ik had, zegde hy in zyn eigen, ik had dat wyf,
die vrouw Davids, moeten vermoorden.... Bah! Bah
Sus, sprak hy, om 't even! Van de Bohemers ben ik
niet bang; ik sta in de beet hy hen, 't is waer; doch
verraden zullen zy niemand: de kapitein zou hen
heqten verradenZy zullen zich tevreden houden mei
zoo veel mogelyk geld te winnen, en, voor het overige,
de politie zooveel mogelyk van het spoor te helpen
ik ken ze. Er is maer ééne, dien ik, voor het oogen
blik vreeze, en dat is Pier Putte....
En Stien Merokx verhaelde hoe hy degene was die
men opzocht, hoe het gegaen was op Harlebeke, en
wal hem wedervaren was by de Bohemers.
Toen hy zyne avonturen had verleid
Dat gy in nesten zat, antwoordde Sus altyd
lachend, dat raedden wy op het oogenblik zelf dat gy
u hier aeuboodt; en toen wy vernamen wat er op
Harlebeke was gebeurd, waren wy overtuigd dat wy
met de zoo druk nagezette geteekende tronie byza-
len.... Dan, wees zonder vrees: hel is hier niet dat
men u zal komen opzoeken, en wy zyn het niet die u
zullen verraden. Wat Pier Putte betreft, wy zullen
samen een oog in't zeil houden. Blyfl dus in ruste,
Stien, en blyf hier zoolang het u belieft: gy zyt hy
goede vrienden.
Stien wist dat hy by vrienden was.
Die familie Meulebroeck vinden wy inderdaed zeer
slecht geboekt by de regters der bende.
Zy bestond uit man en vrouw reeds voornoemd,
Sus Meulebroeek van Caster, en Maria Liebrecht van
Anseghem, beiden rond de zestig; en uil twee kinde
ren, Jef, oud 19 jaren, en Marianne, oud 17 jaren,
beiden te Caster geboren. De man had langen tyd zyn
brood gewonnen met boodschappen te doen tusschen
Oudenaerde en Korlryk; maer, om herhaelde misbruik
van vertrouwen bestraft en gestraft, was hy nu van
iedereen verlaten. Thans was hy visscher en leefde
by gestolen paling en kerpel. De twee kinderen waren
dieven. Jef was ingebroken by eenen pachter, twee
mylen van Gyselbrechleghem en op andere plaelsen,
terwyl zyne zuster, die ook reeds aen inbraek zich
had plichlig gemaekt, op schildwacht stond. Wal de
moeder betreft, haer vonnis iegt haer ten laste van
zoo vermeten te hebben geweest van hare kinderen
tot het rooven ende stelen aen te waekeren, als oock
ter merekt binnen Audenaerdc publicckelyck de
effecten, door hare kinderen gestolen, te verkoo-
pen.
Stien Merckx was dus by zyne soort. De Meule
broeck's waren verkocht aen den kapitein en Stien
mogl er in ruste vernachten.
Buiten zyne verwachting, vernachtte hy er reeds
sedert veertien dagen. Zyn aenzicht, in plaets van te
genezen, was schielyk aen't zwellen gegaen, gelyk
dal van eenen pokkenier. Slicn was een afzichtelyk
monster geworden dal zyne gasten afkeer en walg in
boezemde... Wat hadden de Bohemers hem op de huid
gestreken? Had de oude tooverheks hem bedrogen?
Had zy zich willen wrekon?... Slien begon ernstig ver
legen te worden en besloot, zoohaesl mogelyk, strenge
rekening aen die verwenschle bruinvclleu te gaen
vragen.
Wat de Meulebroeck's betreft, die hadden den pok
kenier wel liefst builen huize gezien: zy vreesden
voor besmellelyke ziekten; zy vroegen elkander met
angst hoe lang nog zy met die plaeg zouden hyzilten.
Dan, zy zouden hem wel op slraet welen te krvgen,
maer Stien had geld. Zy zouden het hem eerst en
vooral laten verteren en dan nazien wal er hun te doen
stofid.
Een onvoorzien geval ging hen van Stien verlossen.
Dien zelfden nanoen was vader Sus op visschen uil-
gegacn. Hel werd zes, zeven van den avond, en Sus
was nog niet terug. Dat was buiten zyn gewoonte, en
inde hut begon men ongerust le worden. Ten negen
werd de deur opengeklopi. Twee boeren bragten Sus
binnen, by schouders en beenen.en zypelend van stin
kende modder: zy hadden, zegden zy, den man ge
vonden in eenen sloot,op het punlvan le versmachten.
De drinkeling werd onderzocht: er was schier geen
leven meer in hem le hespeuren.
's Anderendaegs vond men voor de deur der hut
een kruis van halmslroo: de voorbyganger was ver
wittigd daldaer iemand in lyke lag.
Hel geval was haest gekend in de gebuerle. Sus
Meulebroeck was verre van wel gezien te zyn; maer
men had medelyden met den ongelukkige, gestorven
zonder berechting. Ook kwam menigeen, volgens
gebruik, al een oogenblik binnen, om voor hel
doodbed te knielen, en een Vader Ons te lezen voor
de ziel.
Die onafgebroken bezoeken hadden den versloken
Stien gedwongen voor den ganschen dag in zynen
geitenstal le kruipen. Dat beviel hem geenszins; doch,
daer het stalken juist gelegen was nevens de beno-
denplaets waer de doodc lag gclykt, kon hy, door de
spleten van den leemen muer, nagenoeg afloeren wie
er in cn uil ging, en vatten wat er gezegd werd en
verteld. Dal was toch een lydverdryf.
SPANJE.
Dezer dagen is er eene groole vergadering
gehouden door de konstitutionneele party, ten
huize van haren aenleider, maerschalk Serrano,
hertog della Torre.
Maerschalk Serrano verklaerde le dier gele
genheid, dat hy bereid was aen het gouverne
ment onvoorvvaerdelyk al zyne ondersteuning
te schenken, indien dit stryden wil voor de
groote maetschappelykc grondbeginsels. Nog-
tans vloeide er uit bet einde zyner redevoering
voort, dat by aen zyne revolutionnaire grond
beginsels niet verzaken wilde.
M. Ayala moest in dezelfde vergadering uil
legging geven over de inscliryving der 40 leden
by de alfonsistische party. De redenaer deed
zyn opperste best, om hiertoe te geraken en als
eene merkweerdigheid hiervan, bekende de
redenaer, dat eene alfonsistische oplossing, op
een gegeven oogenblik, goed kon zyn, maer dat
by M. Ayala, dit oogenblik met droefheid zou
zien naderen. Zoodra dit tydstip aengebroken
was, zou hy tot het gepriveerd leven terugkeeren.
Admirael Topete sprak in denzelfden zin en
zegde dat de alfonsistische oplossing door de
natie kon aengenomen worden; maor dat hy,
M. Ayala zou navolgen, hoewel by nooit geroe
pen hadWeg met de Bourbons!
Dat was eene moeielyke kwestie voor de aen-
hangers van den zoon van koningin Isabella.
Romeo Ortiz en Fernandez della Hoz, verklaer-
den dan ook hunne onverdeelde genegenheid
voor don Alfonso, terwyl zy hevig bestreden
werden door M. Moreno Martinez.
Na deze was de beurt aen MM. Alba.Groizard,
Balaguer en Montija de Bias, welke de revolu
tionnaire leerstelsels verdedigden. Op voorstel
van M.Sagasla besloot eindelyk de vergadering,
het monarchieke vaendel niet op te steken, maer
het gouvernement te blyven ondersteunen, zoo
lang dit zou toonen de verdediger der orde en
der konservatieve grondbeginsels te zyn.
De vergadering stelde verder voor, al diege
nen te aenzien als ontslaggevende leden, welko
deze politiek niet zouden goedkeuren, en ein
digde met de benoeming eener kommissie, welke
voor zending heeft, de besluiten der Cortes aen
de komiteiten der provinciën mede te deelen.
Zy is samengesteld uit MM. Sagasta, Topeta en
Layarto.
Hieruit blykt duidelyk, dat don Alfonso niet
aen zyne pretentiën verzaekt heelt en dat, zoo
dra het revolutioniiaire element zal uitgewoed
hebben, de monarchisten er wel naby zullen zyn
elkander te bevechten om de bovenhand te be
komen, zonder hierby veel aen het vaderland te
denken.
En inderdaed, van daer ging liy dien dag, tamelyk
vreemde, alsook zeer onverwachte dingen bywonen.
In eeneu hoek, in eenen met stroo hoog opgevulden
bedstoel. lag de drinkeling uitgestrekt, tusschen de
twee minst verlapte slaeplakens welke men in de
hul had kunnen vinden. Dat was zoo nog al belamelyk
geschikt.
Maer de ontaerde houding van moeder en kinderen
in deze droeve omstandigheid, deed pyn aen 't hart.
Schier onverschillig zaten zy, rond den hacrd, op
elkander te zien; geenc iraen was hun oogen ontko
men, noch hunnen mond geen woord van liefde of lof
voor den afgestorven echtgenoot en vader.
Hy won al niet veel, sprak liet wyf, maer 't was
toch altyd dat.... Dan, hy was toch zoo dom!... Gy
zult gy nu voor uw oude moeder gaen te zorgen heb
ben, hoort gy Jef? hoort gy Marianne?... cn met meer
vlyt dan voorgaende, hoort gy?... Mie Liebrecht is
versleten....
Z'hebben, viel de zoon in, z'hebben daer even
zynen visschershalem naer huis gebragt, en er ont
breekt zyne schepnet.
Is er geld in huis? vroeg de dochter; hy moet
hegraven worden.... anders laten z'hem nog liggen.
Stien, in zynen stal, wrong zich van veronlweer-
diging.
Ik ben, ik ook, gromde hy, op al de markten
van Vlaendcren geen rooden duit wecrdfmaer zoo
toch heb ik niet gehandeld met mynen ouden vader!...
Hoe eer uit de voeten hoe liever: durfden z*hem be
graven als een' hond, zy zouden het doen!.... En dan,
hy was toch zoo dom!.... Werk en wroet dan de
nagelen van uw vingeren, uw leven lang, dat krvgt
gy voor bescheid, voor lykredc.... Docmnis! wist ik
dat myn Trien De Vriezc my niet liever zag, ik wrong
haer den.... He! onderbrak hy, een ander vertoog!...
Opgelet!
Er waren twee buervrouwen binnen gekomen. Na
eenige stonden gebeden le hebben cn wywater over
liet lyk gesproeid, keerden zy zich lot de Meule
broeck's.
Moeder cn dochter zalen met den voorschoot in
d'oogen, hun uiterste best doende om te snikken en
te kermen.
Welk ongeluk! welk ongeluk! kreet het wyf;
waer hebben wy hel toch verdiendZoo een brave
manOnze broodwinner! Wat gael cr van ons ge
worden, arme weduwe, arme weezen.... en zoo 'no
slechten lyd!....
De boerinnen trachten moedor en kinderen lo
