N° 156.
Zondag 28 December 1873.
4dc Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
UT Berigt.
De Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 27 December.
Buitenlandsch Nieuws.
GrSizott© van Aclst
Het Bureel Uet bled U geve9tl®d In de Kupelleetraet 11. »uer „He brieven, «elden, ene. vr.ehtvry toegegouden worden.
Abonnemeoteprys 2S ifr. 'sjaer»,
vooraf botuelbaer. Voor den bulten kail men Inachryven In nl de poatkuntooren, en voor do landelyko gemeenten by de briefdrager**
Wie van heden een abonnement
neemt op de GAZETTE VAN AELST,
voor 1874, zal het blad GRATIS ont
vangen tot Nieuwjaer aenstaende.
SPANJE.
Het bombardement van Carthagena wordt
nog gedurig voortgezet.
Of echter de verdediging der stad door dit
gedurig beschieten sterk gefnuikt is, mag
oppervlakkig als zeer onzeker beschouwd wor
den, want Carthagena is misschien de sterkste
plaets uit geheel Spanje.
Wel spreken gouvernementeele tydingen
over gedurige overwinningen op de belegerden
en de neerlagen welke deze altyd oploopen,
wanneer zy het wagen een uitval te doen; maer
waerom zyn dan die aenzienlyke versterkingen
noodig die nog op 't einde der verleden weck
door het gouvernement naer Carthagena gezon
den zyn, om het belegeringskorps van generaei
Martinez Dominguez te ondersteunen?
Geheel de werking van het eskader schynt
te bestaan in op- en afvaren, om, hetzy te
Alicante of in eene andere kustplaets kolen in
te nemen, want van eene werkdadige deelne
ming aen de bestoking van den hooldzetel des
■cantonnidads, wordt nergens melding gemaekt.
Vandaeg loopt het gerucht, dat er een bus-
kruitmagazyn der belegerde stad is in de lucht
gesprongen. Die ramp is toe te schryven aen
bet uitwerksel der nieuwe battery in de voor
stad San-Antonio, welke de puerto di Madrid
beheerscht. De battery ligt ongeveer 1200
meters van de stadswallen verwyderd.
liet engelsch kerkhof dat slechts twee derden
van dien afstand buiten de stadsgrachten ligt,
schynt ook in bezit der belegeraers te zyn;
maer al die vooruitwerkende bewegingen heb
ben tot nog toe de poorten der stad niet ge
opend.
Wel zeggen de gouvernements-berigten dat
de junta revolutionnar gebruik maekte van de
ontroering die ontstond door het springen van
het buskruitmagazyn om de plaets te ontruimen
en een goed heenkomen te zoeken, deze in
België, die in Zwitserland en gene in Engeland.
Tot nu toe echter bestond de geheele magt van
het gouvernement tegenover Carthagena in
officieele overwinningen, welke eenige dagen
later op niets, ja somtyds op neerlagen uit
kwamen.
(i)
Ziehier tot welke middelen het gouverne
ment toevlugt neemt
Generaei Martinez Dominguez, de opperbe
velhebber van het belegeringskorps, heelt op
eene bedekte wys de volgende proklamatie
binnen de stad doen aenplakken.
Indulto,
Geheele en onverdeelde kwylschelding, zonder
onderscheid van rang, aen allen die binnen dry dagen
zich overgeven.
Indien de tegenstand nog voortduert geschiedt
dit met de hoop om te kunnen ontvluchten; maer de
weg langs zee is bewaekt en wee hen, die nog zullen
weerstand bieden!
De kracht moet aen de wet blyven: na de ver
giffenis eene strenge en bloedige justicie, want de-
menschelykheid en de oorlogswetlen veroordeelen
de werken der verdwaelde Carlhageners.
Een laetste telegrafisch berigt uit Parnam
zegt, dat de republikeinsche vloot voor de
zooveelste mael zee gekozen heelt, na een on-
gelukkigen aenval tegen de stad, waerby het
eskader van de fregatten der oproerlingen
ernstige schade bekwam.
De oproerlingen, zegt dit berigt, bezitten
levensmiddelen en oorlogsmunitiën in over
vloed.
Madrid is geheel in opschudding, ten ge
volge van het afgekondigde manifest der hooi
den van de Alfonsisten party der hoofdstad.
Er zyn ontzachelyke militaire voorzorgen
genomen, om eiken oproer den voet op den nek
te plaetsen. Tegen het alfonsisliscli komiteit
zyn aenhoudingsinandaten uilgeveerdigd.
Ziehier hoe dit manifest luidt:
Zoolang het algemeen gevacr niet voor het
vaderland verdwenen was, werd het do plicht van
al de Spanjaerden, zonder onderscheid van party,
zich by elkander aen te sluiten, om de plegers der
moorderyen te Alcoq en de woedende intransigents
van Carthagena te verdelgen.
In tegenwoordigheid van het republiekeinsch
gouvernement echter, dal door' zyne schuld, niet
alleen de oproerige communards de overhand lael
nemen, maer de Carlisten lot tegen Madrid toe heeft
laten vooruitrukken, wordt het de pligt der alfon-
sislische party om de natie ondanks liaer zelve te
■edden.
Dat dus al de ecrlyke mannen zich onder onze
vlag scharen, want het gevaer is dreigend, de minu
ten zyn geteldI)e Alfonsisten willen niet dat het
vaderland zich in 't verderf stort!
Bloedig gevecht tusschen de Carlisten en
Republiekeinen! Zoo luidt een berigt van 20
december, uit Hcndaye. Generaei Moriones ver
loor in dien veldslag 1800 man aen dooden en
gekwetsten; maer bleef, volgens telegrafisch
oerigt, meester van het slagveld en zuiverde de
baen op Tolosavan vyanden.
De veldslag van Villatona of Andoain zal be
roemd blyven in de spaensche geschiedenis, en
de tydingen welke t-e Madrid aenkwamen over
den opperbevelhebber van het noorderleger zyn
TWEEDE DEEL.
VI.
Paetoreel vlsiet.
(56* VERVOLG.)
's Anderendaegs in den namiddag, kwam Pier Putte
toe in het brandewynhuis by de Lei-brugge, uitgeput
aen krachten en aen moed.
Hy vroeg eten.
Bazin Siska die erkende wien zy voor handen had
*3n die anders voor een makker haer laetste stuk
brood uit den mond had gespaerd, liet den ingekomen
staen waer hy stond en trok zonder een woord te
spreken de achterkeuken binnen.
Geen twee minuten later kwam vooruit in het
deurgat der keuken, iemand wiens onverwachte ver-
schyning den vioolspeler zeer onaengenaem moest
verrassen, want hy stond grommelend op en keerde
naer de voordeur.
De andere viel luidkeels aen 't lachenhy scheen
tamelyk by drank.
He Pier! riep hy, zoo haestig?.... Het huis staet
immers in brand niet.... en gy valt aen 't loopen zon
der zelfs nieuws te vragen van.... van den stropdra
ger!....
Pier stond.
He wel? vroeg hy.
He wel, brabbelde de spotter, ik heb den strop
drager noch gehoord noch gezien. Bygevolg ik heb
hem niet vermoord.... Het spyl my u die kleine vol
doening niet te hebben kunnen geven.... Thans zit de
jongen ergens op den molen waer de duivel de wielen
draeit....
Pier was al vloekend de herberg uitgeloopcn,
Maer de andere zat hem achterna, en sleurde Pier
hy den kraeg de keuken in.
Zie, lachte hy, dat is beter, meen ik, dan dien
onnoozelen Stien Merckx zyn hielen te loopen rieken!
En dit zeggende wees hy op de tafel.
De tafel stond nog ten volle opgediend met rookend
gebraed en wyn in overvloed....
(4) Eigendom der Gazette van Aelst.
eel geruststellender, want generaei Moriones
moet, ondanks zyne duchtige verliezen, er in
jelukt zyn, zich uit den engen kring los te wer-
ten, waerin deCarlisten hem binnen Tolosa op
gesloten hielden.
Al do straten en openbare plaetsen te Ma
drid zyn gevlagd en verlicht geweest, om de
overwinning te vieren welke Spanje op Amerika
behaelde in de zaek van den Virginus. Dit feest
werd echter een weinig verbitterd, door het
aen§taende vertrek van generaei Sickles, als
vertegenwoordiger der Vereenigde-Staten.
FUAYKItYK.
Bazaine is de negende maerschalk van Frank-
ryk die ter dood werd veroordeeld. Zyne lotge-
nooten waren: 1. Gilles de Laval, maerschalk
van Retz, wegens het bedryven van versohrik-
kelyke moorden en gruwelyke wreedheden in
1440 te Nantes opgehangen, waerna zyn lyk
verbrand werd. 2. Louis de Luxembourg,
graef de St-Pol, konstabel van Frankryk, den
19 december '1475 op de place de Grève teParys
onthoofd, als samenzweerder tegen Karei VII
en Lodewyk XI. 3. Charles de Gontaut, her
tog de Biron, 11 july 1602 in de Bastille ont
hoofd, als samenzweerder legen den Staet.
4. Hendrik II. hertog van Montmorency, in den
slag van Castelnaudy gevangen genomen en aen
de koninklyke troepen overgeleverd^ den 30
October 1632 te Toulouseonthooid.5. Maer
schalk de Marillac, den 10 mei 1632 te Parys
op de place de Grève onthooid, Ier zake van een
samenzwering tegen het leven van kardinael
Richelieu. 6. Baron de Luckncr, verdacht
van landverraed en onthoofd krachtens vonnis
der revolutionaire regtbank.in 1794.7. Phi
lippe de Noailles, hertog de Mouchy, in den ou
derdom van 64 jaren, met zyne echtgenote Anna
d'Aspagon, in 1794 geguillotineerd alsaenlian-
ger en verdediger van Lodewyk XVI. 8. Maer
schalk Ney, den 7 december 1815 gefusilleerd.
Bazaine is dus de eerste maerschalk van
Frankryk die de over hem uilgesproken dood
straf niet ondergaet.
De dag, waerop maerschalk Bazaine naer
het eiland Sainte-Marguérite zal vertrekken, is
nog niet bepaeld. Er zyn te Antibes twee kom-
pagnies linietroepen aengewezen, welke het
garnizoen van het fort op het eiland zullen uit
maken.
DUITSCÏILAND.
In de officieele kringen te Berlyn heerscht
sedert eenigen tyd eene groote verbittering
tegen Frankryk. Als de oorzaken daervan wor
den opgegevende benoeming van den graef
Chaudordy tot een hoogen post,alsook een inci
dent dat op 'eene receptie by maerschalk Mac-
Mahon, tusschen de baronnes Rothschild en M.
von Arnim, zou hebben plaets gehad en waerover
nog geene nadere byzonderheden gekend zyn.
De goede geur alleen deed den uitgohoBgerden
Pier den mond wateren, en hel looneel van zoo veel
weelde scheen hem een bittere hoon aen zyne eigene
ellende toegebragt.... Met tranen in d'oogen aenzag
hy den spotter en zyne beenen begonnen te wagge
len.
En zeggen, voegde de spotter erby, de armen in
de hoogte zwierend, en zeggen, jongen lief, dat die
kermis hier alzoo reeds dry weken duerl!.... T Is om
van te.... creveeren!.... Spylig toch dal gy geen vier-
ticn dagen vroeger zyl bygekomen; gy had kunnen
moelekken.
Jef, kreet Pier, spaer my uw spolterny: ik,
ik sterf van honger!....
Jef veranderde eensklaps van toon
't Is uw schuld! viel hy uil; sterft gy van honger
gy hebt maer juist wat gy verdiend!.... Dal komt et-
van van naer uw paerl te spuwen als groeide het geld
ons op den rug!.... Dat zal u leeren den dwarsdryver
uit te hangen en op te spelen tegen den kapitein....
Dal is een eerste les: wacht u van de tweede, want
Jan....
Pier Van de Putte kon het niet meer uithouden,
Het kille zweel stond hem op het voorhoofd, hy werd
bleek als de dood en zeeg ontzenuwd neer op eenen
stoel.
JefLehouck! kermde hy....
Bliksems, riep Jef verrast, het schynt dat hel
gemeend is!.... Eh Pier! 't was maer om te lachen'
En hy schodderde hem geweldig op zynen stoel.
Pier zat gansch bedwelmd van flauwte.
He! Siska! he Marten, riep Jef; kamaraQd Pier
gaet sterven
Bazin en Baes kwamen loegeloopen. Er werd den
zieke vleeschnal en wyn ingegeven en hy bekwam,
Waer ben ik? stamelde hy.
By vrienden.... Val aen! sprak Jef, en hy plael-
sle voor den halfdooden Pier tie reste van een lekker
kicken.
Pier greep het verslindend aen.
Zoo haestig niet! viel Jef in, lervvyl hy den
makker de stukken uit de gekrampte vuisten sleurde;
zoo haestig niet, gy zyt overhongerd en gy gaet u
overeten, en dan waert gy zeker dood
Pier liet zich begaen en liet zich laven en spyzen
als een onmagtig kind.
De onrust over den gezondheidstoestand
van keizer Wilhelm, baertnog aenhoudend veel
onrust. Eiken morgend zal er een officieel ge-
zondheidsbullelyn verschynen over de meer en
meer onrustwekkende keering der ziekte.
Een besluit van den minister van oorlog,
gedagteekend 20 november, aen het adres van
het komiteit der genie te Keulen, beveelt de
afbraek der oude versterkingen dier plaets en
de oprichting eener nieuwe omheining waerby
gebruik zal gemaekt worden van de oude stads
wallen. Het komiteit moet zoohaesf mogelyk
tot de uitvoering overgaen.
Men schryft uit Berlyn, dat er aldaer in al
de arsenalen en yzergicteryen van het gou
vernement eene buitengewone bedryvighcid
heerscht. Do bewapening der garde met het
nieuwe'Mausergeweer wordt bespoedigd en de
fabrikalie der nieuwe veldkanons" wordt zoo
vlytig mogelyk voortgezet.
Dat kan zeker tot geen be wys dienen* der
vredelievende inzichten van keizer Wilhelm.
Dit belet niet dat de Norlh-Deuts. Zeitung,
het olficieuse orgaen van het berlyner kabinet,
zyne verwondering uitdrukt, omdat het oov-
logsbudjet van Frankryk met 26 4/2 millioen
vermeerderd wordt, liet blad vindt dit on-
noodig, dewyl Frankryk door niemand wordt
bedreigd, en dat al de mogendheden deszelfs
bloei en welvaert verlangen.
De Reichsanzeiger bevat de wet, waerdoor
voortaen de oude duitsche mylen van 7,500
meters afgeschaft wordt en vervangen is door
dert kilometer, om den afstand in Duitschland
te meten.
ITALIË.
Maendag morgend heeft de Paus een kon-
sistorie gehouden en de volgende kardinacls-
bcnoemingen gedaenMgr de Nascimento do
Moraes Cardoso, patriark van Lissabon; Mgr
Guibert, aertsbisschop van Parys; Mgr Regnier,
aertsbisschop van Kamerryk; Mgr de Simor,
aertsbisschop van Gran; Mgr de Tornoczy, aerts
bisschop van Salzburg; Mgr Chigi, apostolieke
nuncius te Parys; Mgr Mariano Barrio y Fer
nandez, aertsbisschop van Valencië; Mgr Mari-
ano-Falcinelli Antoniacci, nuncius van den H.
Stoel to Weenen; Mgr Alex. Franchi, nuncius
van den 11. Stoel te Madrid; Mgr L. Oreglia de
Santo-Slefano, nuncius van den H. Stoel te Lis
sabon; de eerw. pater Tarquini, der sociëteit*
Jesus; de eerw. pater Martinelli, monnik der
St-Augustinus-order.
In hetzelfde konsistorie heeft de li. Vader
ook vier bisschoppen in partibus infidelium be
noemd en dry bisschoppen in Italië. Verder
heeft Z. 11. nog benoemd: Mgr OEteanu, bis
schop van Gran-Varadin (Hongarië); Mgr Corona,
bisschop van San-Luis de Potosi; Mgr Hillion,
bisschop van Haïti.
Zoo was allengskens de avond gevallen en Pier Van
de Putte, hersteld en versterkt, zat racl Jef te praten
in de keuken rond den haerd.
Pier had zyne droeve avonturen verteld.
Al wal u sedert dry weken is wedervaren, her-
haeldeJef, al uw miserie, is alleen aen u te wylcn.
Ik,ik heb geen avonturen gehad, ten zy dal ik, lerwyl
gy verhongerd langs de baen liept gelyk een verlaten
hond,ik hier zat te smullen op myn deel, by den koop
man van Harlebeke gewonnen. Wat gaet u den strop
drager aen? Hadl gy uwe afranseling niet verdient?
Of is het misschien de eerste die gy krygl in uw le
ven?.... Laet uwen rug eens zien, Pier, ik weet hoe
ze te Kortryk de.... Nu, nu, maek u niet gram, 't is
enkel malle praet.... Maer nu, zeg eens, en dal is wel
't gewigligstegy moogt hier verblyven tot morgen,
mtfer dan, waer henen.
Ik blyf hier nog een weck, antwoordde Pier, 't is
hier goed.
Ha! ha! lachlte Jef, niet slecht bedacht. Maer,
jongen lief, gy zyt geen duit ryk en noch Baes noch
Bazin zullen u borgengy staet te veel in de bael by
iedereen. Wat my betreft, ik....
Ge zult gy voor my betalen, op later weergevens.
Ik zou het gaern. Al zyt gy maer een lastig
ventje, een leelyk ruziemakerken, dat is toch geen
rede om 'nen makker in den nood te verlaten:gy hebt
het dezen namiddag ondervonden.
He Wel? Jef.
He wel, Pier, 't is op by Jef, allemael op, op
tot op den bodem....
En Jef sloeg op zynen vestzak, die plat ydcl was.
Pier schudde wanhopig het hoofd en viel in ernstig
bedenken verslonden.
Ja maer, hernam Jef, daermce zyn wy niet dood
Ik ben nu de kêrmis gewoon en ik wil ze volhouden
zoolang er kans is. Morgen vroeg ról ik hier myn mat
ten op en ik trek naer Ruysselede: ik ben daer den
pastoor een visiet schuldig.... Hebt gy nog hart in
't lyf dan zult gy mecgaen.
Pier zag op.
Te Ruysselede: vroeg hy, by den pastoor?.... Ik
ken hem.... Jef, sprak hy, zynen makker de hand
drukkende, Jef ik ga mee. Niet lang geleden vroeg ik
dien pastoor eene aelmoes, en weet gy wal ik kreeg?
Een lang sermoon: hy zegde dat ik veel beter zou
doen te werken dan te bedelen, en daerop liet hy my
staen.
Jef lachte hartelyk.
Pier, sprak hv, arme jongen, gy staet overal in
de beet. Ik ben zeker dat men u in uw wieg eene
kwade hand heeft gelegd. Is er wel een vrygevig en
milddadig man op aerde, hel is wel de pastor van
Ruysselede; hy geeft al weg wat hy heeft en er gaet
menige dag in 'tjaer voorby dat hy geen halve kroon
ryk is. Dal weet ik.
wat gaet gy dan verrichten by den pastor van
Ruysselede?
Snul die ge zyl! Kom ik u niet te zeggen dat ik
wil kermis houden zoolang het duren kan? Eh wel,
'l is het saizoen der zendingenen geraken wy er aen
geen geld, wy zullen er in den kelder genoeg vinden
om nog minstens veertien dagen in overvloed te
leven.
Verslaen, sprak Pier.
Zonder te rekenen de gepaste saus op worst en
verkensribbekens, een goéde kan wyn.
Vooruit dus. Maer zeg, Jef, Ruysselede ligt juist
in de gebuertc niet en eer wy ginder zyn, hoe gera
ken wy aen de kost? Gy hebt niets meer te verleren,
noch ik?
Pier, ik ben twintig jacr ouder dan gy; gy hebt
gebedeld langs de baen, gy*zyl van de bende van Jan
De Lichte, en gy hebt niets bekomen!.... Morgen zal
ik u eene les geven.
Wal zult gy doen?
Wacht het af. Gy vat uwe viool en ik myn lier en
zoo trekken wy regt naer Thielt Wy zullen geen
honger lyden, ik beloof het u.
Waerom naer Thielt? vroeg Pier meesmuilend.
Naer Thielt by Jef Van de Made. Hy kent de pas-
lory en zonder hem is er kans van te varen gelyk gy,
Pier, komt uil te melen op Anscgem. En nu, kom
slapen. Gy hebt lang genoeg een doornhaeg voor
hoofdkussen gehad;dezen nacht zult gy op lange plui
men rusten. T Is juist niet koninklyk,maer voor man
nen als wy is 't goed genoeg. Kom, Pier.
(Wordt voortgezet).
Jef Lehouck staet in de processtukken aengeteckend al»
Liereman.