N° 203.
Zondag 22 November 1874.
4(,e Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
Dö Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 21 November.
Buitenhuidsch Nieuws.
G-azette van Aelst
Het Bureel -ven
het bind 1» gevestigd In de Knpslleatraet IV* 11, waer ulle In-Ie ven, galden, en*. vracbtvry moeten toegezonden worden.
Abonneinenlaprya B fr.'sjaers,
voorarbetuelbaer. Voor den bulten bun men inacliryven in nl de poalkunlooran, en voor do landclyba geiueentun l>y «le briefdrager»*
FRANKRYK.
De papieren van kolonel Villette, luitenant-
kolonel-by den staf van maersohalk Bazaine,
welke na de ontsnapping van den gevangene
van liet eiland Sainte-Marguérite zyn in beslag
genomen, hebben niets nieuws aen het licht
gebragt nopens de handelingen van den gewe
zen verdediger van bet iransche leger, onder
de muren van Metz.
Er zal door graef Decazes met toestem
ming van den admirael de. Montaignac, minis
ter van zeedienst, eene tweede kanonneersloep
naer den Bidassoa gezonden worden en wel
op uitdrukkelyk verlangen van generael Pour-
cet, die liet bevel voert over de divisie te Bay-
onne, en welke dus gelast is met de bewaking
der fransche-spaensche grens. Er zyn reeds
bevelen gezonden aen den zeeprelekt van Ro-
chefort, om zonder verwyl over te doen gaen
tot de wapening van den Congre, desloep welke
is aengeduid om dien dienst waer te nemen.
Ten gevolge van dit besluit zou liet niet ge
heel onwaerschynlyk zyn, wat de Counter de
Bayonne heeft meêgedeeld over de zonderlinge
handeling van het gouvernement Serrano op
de Iransche grenzen.
Na den zoogezegden zegepralenden optocht
der gouvernementstroepen, onder de generaels
Laserna, Lomo en Portilla tegen de troepen
van don Carlos, na de ontzetting van Irun, had
er zich eenieder aen verwacht door belangryke
operatiën, in eens een einde te zien stellen
aen liet voorwendsel dat bestond, nopens de
schending der internationale wetten, door de
Carlisten voor goed van de grenzen af te schei
den en dezelve in de bergen vaji Navarra te
omsingelen.
Wal is er gebeurd? De minister van oorlog
by het gouvernement te Madrid, heeft aen zyne
generaels het bevel gezonden, at te zien van
elke poging om de overwinning te volledigen,
óf de Carlisten in hunnen aftocht te verontrus
ten; integendeel werd hun dringend opgelegd
onmiddellyk naer Santander, en van daer naer
de vallei van den Ebro, terug te keeren.
Hieruit volgt: 1° of de overwinning der re-
publiekeinen was van zeer geringe beteekenis;
2" of maerschalk Serrano ziet geerne kans om
de carlistische beweging te onderdrukken; 3°of
maerschalk Serrano speelt te Madrid komedie,
en in dat geval zyn de europesche mogendhe
den waerlyk wei beleefd geweest, aen die offi-
cieele kunstgrepen, aen die met het carakter
van een uitvoerend gezag bekleede bedriegery,
de hand te leenen.
DUITBCHLAND.
De Tagesbote van Brunn uit Moravië, deelt
byzonderheden mede over de vervolgingen
waervan de prins-aertsbisschop van Olmutz,
(i)
TWEEDE DEEL.
X.
Hier en daer.
(101* VERVOLG.)
Alsdan leefde te Aelst een zonderlinge kerel; een
dier typen welke inen terug vindt overal en ten allen
tyde, onder min of meer evenaerdige doch steeds
even smadelyke trekken, zy wezen schooier of scha-
cheraer, aftroohelacr of half onnoozel, of soms dit
alles samen; kortom, een dier walgelyke gootschui-
mers, de vlek der steden, de verachting van het volk,
de voddelap der kwit jongens, snaken en lollekens-
heeren.
Onzen held heette men met den kieschen en wel-
luidenden naein van Bebbensedert haest een halve
eeuw dat hy langs stegen en straten dweilde, kende
men er hem gcenen anderen.
Hy had de Spanjaerds in Aelst gezien, dan de Oos-
tenrykers, en nu waren het de Franschen; die ver-
schillige besturen had hy beurtelings al de rampen
desoorlogs over zyn land zien halen: wie en wal zou
hy nog zien? Dat deerde hem weinig! Geheel zyn
politiek en gansch zyn vaderlandsliefde bestond in
bedelen, jenever slokken en slapen waer hy viel....
Hy had alle slaeh van tyden beleefd, goede en slechte.
Doch, of het sehaersch en duer leven was, ofwel, of
de minste onder de geringe klas zyn brood kon win
nen met werken, Bebben was steeds een lafhartige,
verachtelyke luiaerd geweest en hy was het nog.
Ten tyde dal de wetten en plakkaten op de bedelary
streng werden gehandhael'd, zat Bebben meer dagen
van 't jaer achter 'Lslot dan op de slraet, en zelfs lot
tweemael toewerd hygegcesseld. Maer nu de armoede
van dag tot dag aengroeide, nu het land krielde van
bedelaers en de bedelary de pest was geworden van
dorp en stad, nu liep de koning der schooiers op vrye
van wege liet pruisisch gouvernement het
voorwerp is.
Deze prelaet bad, zonder zich aen de mei wet
ten te storen, zyne bediening voortgezel en
titularissen benoemd voor de openstaende plaet-
sen, in 't pruisisch gedeelte van zyn bisdom,
zonder er de overheden van te verwittigen.
Hywerd dan ook voor deregtbank van Rati-
bor gedaegd, doch weigerde te verschynen en
werd by verstek veroordeeld toteenigeduizende
thaler en eene gevangenisstraf. Terzellder tyd
vroeg men zyne uitlevering aen het gouverne
ment van Oostenryk.
Dit laetste gouvernement vond niet dat de
aertsbisschop zich aen eene wetsovertreding
had schuldig gemaekt en weigerde deze vraeg
in te willigen. Hierop veerdigde de reglbank
van Ratibor een bevel tot aenhouding van den
prelaet uit, en bevool den pachter van de goe
deren, te Stolmutz gelegen en die aen den aerts
bisschop toehooren, den huerprys, niet aen
den eigenaer, maer aen de regtbank van Rati
bor te betalen.
Met het oog op de in de laetste jaren zoo
aenmerkeiyk toegenomen Staetssehulden, is de
volgende statistiek van een 'duitsch financier
wel de algemeene aendacht weerdig.
De gezainentlyke schulden der europesche
Staten bedragen in een ronde som het kapitael
van fr. 68,628,000,000, zegge acht-en-zestig
duizend, zes honderd acht-en-twintig millioen
frank, ruim 68 i/2 milliard
Deze voor een eenvoudig verstand zoo onbe-
grypelyk hooge schuldenlast verdeelt zich over
de alzonderlyke Stalen als volgt:
LANDEN. Millioen fr. Fr. per hoofd.
Frankryk, 18,000 500
Engeland, 13,830 400
Italië, 6,000 300
Oostenryk, 4,200 200
Hongarië, 2,042 120
Rusland, 6,300 90
Spanje, 5,230 300
Duilschland, 3,370 84
Turkye, 2,752 92
Nederland, 1,750 460
Portugal, 1,544 380
België, 570 70
Griekenland, 410 280
Denemapken, 260 150
Zweden, 130 32
Rumenië, 120 30
Noorwegen, 40 24
Zwitserland, 30 10
Luxemburg, 10 26
Uit deze statistiek blykt dus, dat Frankryk
met den grootsten schuldenlast is bezwaerd, en
ook het hoogste bedrag ot 500 frank per bewo
ner heelt te dragen. Daerna volgt Nederland
met fr. 460 per bewoner, het meest van alle
landen van Europa, voordat Frankryk de laetste
milliardenieening had gesloten.
Verleden zaterdag zyn de leden der kom
missie van de schuld des keizerryksovergegaen
(t) Eigendom der Gazette van Aei.st.
voeten. Aelst, beweerde hy, had de eer hem het licht
te hebben gegeven, en Aelst moest zorgen voor zyn
kind....; en onmeedoogend zette Bebben eenieder op
rantsoen.
Hy was gekend door gansch de stad, Mylbeke en
Schaerbeke mede begrepenzyn portret was hel eeuige
van denaerd, op dry uren m 't ronde. Men erkende
hem van verre. Wanneer men hem zag komen afge-
slenderd op zyn lange magere beenen; met de armen
gekruist voorde borsten de handen onder de oksels;
met zynen langen witten baerd.zyn gelrokken wezen,
zyne smerige kalot geraspt en versleten lol op den
draed en sedert ettelyke jaren zyn eeuig hoofddeksel,
en de resle van T eosluem in evenredigheid, dan
vluchten de burgers om met hem in acnraking niet te
komen; en, om te beletten hunne deur te bestormen
wierpen zy hem van verre een penningsken toe of
plaetsten in allerhaest een potje overschot op den
dorpel. Bebben nam van deur tot deur de kans le bael
en vreetle uit de vuist, terwyl de slraeljongens hem
achterna zalen,roepende: Bebben! Luiaerd! Leeggan-
ger!..,. Was Bebben wel gezind 'twas wel; maer stond
het hem niet aen, dan haelde hy uit een woordenboek
hem eigen, en in eene lael door hem verrykt, al wal
men in Vlaenderen aen smaedwoorden had gehoord.
Gelukte het hem niet zyne plagers met scheldwoorden
te verjagen, dan kletste hy hun zyn handvol eten in
't aenzicht ol raepte steenen en wierp, met groot ge-
vaer van vreedzame burgers le treffen en le kwetsen.
Ook viel het niet zelden voor dat eene of andere voor-
bygaende werkman den Bebben greep by kracg en
spriet, hem in den wind stak, en hem loopen zond
over markt en strael totdat Bebben buiten adem was
en viel. Daer kreeg hy op den hoop nog een kloefbe-
laling onder de broek welke hy in niet eenen jenever-
bak van Aelst kon gaen uitwisselen tegen drank. En
dan kermde Bebben: Die krawatlen! Die prutsen!
Z'en laten iny trelfelyk myn brood niet winnen!....
'k Zal my adresseeren by de politie!....
Ja, de politie! Hoe flauw en wanordelyk ook zy te
werk ging, had veel spel met Bebben. Er liep geen
week voorby, of Bebben, wanneer hy te vol was, te
tot de eerste herziening, volgens wekelyksch
gebruik, van de gelden die voolianden zyn tol
liet onderhoud van den oorlog.
Deze schat wordt bewaerd in eenen toren
van het kasteel teSpandau, op twee boven elk
ander gelegen verdiepen. Op de hoogste ver
dieping liggen 75 millioen marken, op de
laegste45 millioen.
leder millioen is verdeeld in dry gelyke dee-
len van 600,000 marken elk, terwyl de geheele
schat bestaet uit vier vyfden in stukken van 20
marken, het andere deel in specie van 10 thaler.
Natuerlyk is by de herziening alles in orde
bevonden. De kommissie deed eenige kisten
openen, telde het geld dat daerin voorhanden
was en na eenige uren arbeid was de taek verrigt.
Ten einde hiertoe over te gaen had de kom
missie een detachement soldaten meëgebragt,
die de wacht moesten houden aen den voet van
den toren, terwyl de kommissie niet in degeld-
kelders, maer op de geldzolders verdween.
Om de deur lot den schat le openen, zyn er
twee sleutels noodig, waervan de eene berust
in de handen van den grootkanselier des kei-
zerryks en de andere bewaerd wordt, door den
voorzitter der kommissie van de keizerlyke
schuld.
Het slot is derwyze gemaekt dat de twee
sleutels noodig zyn om de deur te openen.
De Daily Telegraph inaekt hierby de volgende
opmerkingen: Ligt in dit beze'ek niet iets op
gesloten dat ons terugvoert naer de tyden der
leenheerschap?
Die kommissarissen, begeleid door eene af-
deeling soldaten, welke in een versterkt slot
de kassen van den ryksschat gaen onderzoeken
en openen, dit alles is in stryd met onze eeuw
en heeft een somber karakter dal niet meer van
onzen tyd is.
Men mag zeggen dat indezen toren van Span-
dau het lot der natiën'verborgen ligt, en dal hy
den vrede of den oorlog in zyne muren bevat.
Naer uit goede bron vernomen wordt, is
de behandeling der zaek van graef von Arnim
voor het gereglshof, uitgesteld tol den 12 de
cember.
OOSTENRYK.
Prinses Windisgraelz is dezer dagen ver
trokken ont aen dona Margareta, echtgenote
van don Carlos, eene aenzienlyke som te dra
gen in bankbiljetten en wisselbrieven, als op
brengst eener inteekening in Oostenryk, voor
de partygangers van don Carlos.
ITALIË.
Men leest in den Union van Parys:
Garibaldi is tot Volksvertegenwoordiger ge
kozen en behaelde dus de Overwinning op den
ollieieelen kandidaet.
Die overwinning isde zegeprael der revolutie
in de hoofdstad van het christendom, welke
vandaegook de hoofdstad van Italië is.
De oude banneling van Caprera, de verklaerde
er hardnekkige vyand van alle koningen en
alle dyuastiën, de gewezen zeeschuimer, de
veel lawyl ma'ekte in de straet en de burgers te druk
kloegen, zat acliler de grendels onder den toren, in
'l zuiperskol, voor vier-en-lwinliguren.
Wy vragen den lezer verschooning te moeten op
komen met zulke walgelyke persounagen als deze.
Maer wat wilt g'er aen doen! Als men, als schryver,
kerels le haqteeren heefl gelyk eenen Jan De Lichte,
slecht volk gelyk holgene dat zyne kliek uitmaektc of
dezelve diende, dan zit men in de modder tot over
d'ellebogen, en de lezer moet hel ons vergeven spat
er soms een klad van op 't papier. Doch hy leze'ge
rust voort. Er is groot verschil lusschcn modder en
modder, en, vooraleer de pen te vallen, wasschen wy
ons allyd, zoo zorgvuldig mogelyk, de handen.
Jan De Lichte kende den Bebben van zeden 'en ma
nieren, en in zyne wysheid had hy besloten dal nie
mand beter kon dienen voor correspondent tusschen
hem en de dry gevangenen van '1 dronkaerdskot, dan
wel degene die de konsl had gevonden zich le doen
opsluiten als hy wilde en los le komen als hy nuchter
was. Derhalve, de dry gevangenen zouden er blyven,
in 't dronkaerdskol; want, had hel geregl hun kwaed
gewild, had de nieuwe bedekte politie zich in 't hoofd
niet gesleken de dry kwanten uit le koopen, men had
ze omniddelyk gevoerd naer de crimineele kamer, en
vóór noen had inderdaed de galg geslaen voor alle
dry.... Eu '1 was nu reeds haest noen, en galg noch
rad kwamen le voorschyn,...
Jan, inderdaed, had uren lang moeten zoeker, achter
Bebben, want Bobben had geen woonst in Aelst. E;n-
delyk toch vond hy hem liggen ronken onder de brug
der Kapellepoort.
Jan schopte hem wakker.
Bebben die waerschynlyk droomde dal hy op het
fluweelen bed lag van den koning van Frankryk, riep
barsch: doel de deure toe!...
Maer toen hy vernam melwien hy te doen had; toen
hy een gouden schyf.voorde eerste inael zyns levens,
in zyne vuile vuist zag blikkeren; toen hem werd toe-
gelalen dagelyks le drinken zoolang hy dorst had, of
te veinzen dat hy drenken was; als hy zich maer, op
commando, achter 't slot liet zeiten, dafT, dan voelde
militaire aenvoerdcr van alle geheime genoot
schappen, de verwoester van tronen en de
verslinder der priesters, zal*dus in de Kamer
van Volksvertegenwoordigers in Italië zetelen.
Daer zal by waerschynlyk het voorwerp
worden van geestdriftige betoogingen, en by
zal er zyn aendeel nemen in het besluer dei-
zaken. Rondom hem zullen zich op de banken
der oppositie al diegenen scharen, welke een
doodelyken bael gezworen hebben aen gods
dienst en koning, aen het familieleven zooals
dit door het katholicism is begrepen.
Tegenover den koning zal zich dus in het
Quirinael bet revolutionnair spook, bet spook
der verwoesting oprichten, onder de gelaet-
strekken van Garibaldi. Die man zal zyne plaets
hebben tusschen den koning van Sardinië en
het Vatikaen, tusschen den overweldiger en
zyn slagtoffer, tusschen den vernederden sou-
verein van een land, dat verkankerd wordt
door het socialism en den doorluchligen ge
vangene, die in deze tyden van onlusten en
regeeringloosheid de vertegenwoordiger is
van beschaving, vryheid en zedeiyke onaflian-
kelykheid.
Wat zal de toekomst van Italië zyn eens dat
het land aen zulke handen i§ toevertrouwd
Datgene wat zeker is en geene ernstige poli
tiek kan hierover den minsten twyfel koesteren,
is dat de zegeprael van den belhamel der wereld
republiek een doodelyke slag toebrengt aen het
vereenigd Italië der revolulionnaire sekten,
welke in hunne ondernemingen geholpen wer
den door Napoleon III.
Eens dat de zaken tot zulke hoogte geklom
men zyn, is het de tyd voor de katholieken om
le hopen en le vertrouwen op de toekomst.
Hunne overwinning zal zich niet lang meer
laten wachten.
In het aenstaendc konsistorie van den
1vent zegt de Union van Parys, zal Z. II. de
Paus een groot getal bisschoppen prekonisee-
ren. Ook wordt er verzekerd, dal hy vier of vy'f
kardinalen zal benoemen, om een deel dei-
leemte aen te vullen, welke ontstaen is in het
H. Kollegie.
SPANJE.
Eene byzondere korrespondenlie aen den
Temps van Parys, ver.haelt de volgende byzon
derheden over het gevecht rond Irun:
De republiekeinen, welke in dry kolommen
naderden, namen de hoogten in van San Marco
de Renteria. Generael Portilla welke het bevel
voerde over den linker vleugel, onlmoetlegeen
den minsten tegenstand om de hoogten Jaiz-
quebel te bezetten, die gelegen zyn tusschen
de baen van Irun naer Renteria en de zee.
Hierdoor werden de Carlisten gedwongen in
der haest hunne centrale verdedigingen te ver
laten, welke onmiddellyk bezet Werden dooi
de afdeelingen van generael Laserna en gene
rael Blanco.
Generael Lomö bemagtigde Oyarzun, dreef
de Carlisten voor zich uil, en trok binnen Irun
Bebben zich ryzen lot den derden hemel en hy be
loofde al wat van hem werd gevraegd.
Bacnslroopers en leeggangers zyn gemaekt om el
kander te verstacn,en evengauw was hel akkoord ge
sloten. Er werd afgesproken dat, nog denzelfden dag,
Bebben zich zou doen opsluiten, ten einde kennis le
gaen maken met zyne nieuwe vrienden.
Daer hy nieis meerje verrigten had in de stad, en
derhalve oordeelende dal een langer verblyfer konde
schadelyk worden voor zyne gezondheid, verliet do
kapitein in alleryl de plaets. lly trok terug naer allli-
gembosch.
Gekomen boven Bouchaulborg, keerde hy zich om,
slak nog eens de vuist op legen den toren en tegen
de stad, en wenschle hel de Aèlslenaers tol vvedcr-
ziena.... Eilaes, hy voorzag niet dal hy hen zoo spoe
dig zou wederzien, en deesmael om, van boven op
T schavot, het eeuwig vaerwel hun loc le roepen!....
Dan stond hy nog een oogenblik hel landschap te
bewonderen da* de cipier hem zoo schoon had alge-
schetst en al rondzoekend vielen zyne oogen op do
kasteden vftn Krcmbodegem, Mylbeke en Moorsol....
Volgaerne had hy er met zyne kliek een bezoek ge
bragt, omdat de cipier beweerd had dat de Bende lot
daer niet dorsl komen; maer daer hel nu bewezen was
dal de Bende veel diglerby dorst naderen,achtte hy de
uitdaging genoegzaem beantwoord. Derhalve hy had
hel niet veel op de kasteden; hy wist dat velen onder
de vlaemschc heeren de kasteel mannen hadden nage
volgd van Spanje en Italië, do wieg en bakermat der
bandieten; dal zy, om zich tegen alle onverwacht be
zoek le bevryden, hunne tuinen hadden doorgraven
met bcdriegputlon en de kamers hunner woonst voor
zien met klikkende vloeren, waer, was de onbeschei
den bezoeker niet verdronken in de grachten der tui
nen, een verborgen veer genoeg was om hem en zyn
gezeldschap le doen tuimelen in 't diepste diep der
kelderingen....
Deoolykcvos verstond het spel niet, keerde den
rug naer de kasteden en verdween in het woud.
En nu eindelyk, geachte lezer, hier en daeii.
Wordt voortgezet.)
