N° 205.
Zondag 6 December 1874.
4de Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
De Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 5 December.
Buitenlandsch Nieuws.
G-azette van Aelst
Het Bureel v«n het hind 1® K®ve»tl#«l In «le Kiipttlloatraet IV* 11, waer «lie brieven, gelden, enz. vruchtvry moeten toegezonden worden.
Abonnenientaprya SS fr. J«©r», vooraf botuelbaer. Voor don bulten bun men Inatchryvon in nl do poatkantooron, en voor de landelyko geiueenten l>y «Ie briefdrager®*
FHAAKUYK.
De municipale kiezingen te Parys, worden
natuerlyk door de dagbladen van elke party be
oordeeld. Deze dagbladen keuren dezelve goed,
die vinden de uitslag onvoldoende: gene zouden
dezelve meer radikael gewild hebben en vveêr
andere keuren de kiezingen geheel af. De Hépu-
blique Francaise, het dagblad van M. Gambetta
zegt ouder ander, dat de uitslag hare verwach
ting niet overtroffen heeft, en vindt dat de kie
zingen voorbeeldig waren. Paris-Journal be
weert dat Parys slechte kiezingen gedaen heeft,
waeraen iedereen zich nogtans mogt verwach
ten. De groote kwestie is echter niet daer, maer
wel in het spoedig regelen der nieuwe leening.
Indien de municipale raed inpetto radikael blylt,
zal dit zyn alsof hy niets was, maer indien hy
wat rood wil schynen.zal hy spoedig door eene
kommissie vervangen worden.
Het dagblad van M. Emiel Girardin.de France,
legt er zich op toe, diegene gerust te stellen
welke denken, dat de niaetschappelyke orde
hierdoor in gevaer is gebragt. Zy beweert dat
die gedurige verandering van persoonen eene
opvoeding is voor de toekomst, dat hierdoor
het openbaer gevoelen hervormd wordt, het
welk hierby in algemeenen zin leert oordeelen,
tot welken prys slechts eene groote demokralie
te verkrygen is. De Figaro ziet het gevaer regt
in het aengezicht, omdat zegt hy.de wet waekt
en zal zorgen dat de municipale raed in de enge
grenzen zyner bevoegdheid gehouden wordt.
De Union daerentegen zegt over de kiezingen,
dat de 63 gekozen radikalen bevvyzen wat de
republiekeinsche leiders in hun schild voeren.
Dry weken geleden zegden wy, dat indien het
te doen ware, om te Parys de Commune te her
stellen, in vooruitzicht van vroegere of latere
voorvallen, de uitslag der kiezing niet twyfel-
achtig kon zyn. Wy hebben ons niet bedrogen.
De Patrie gaet nog verderen zegt, dat Parys van
nu af in eene wezenlyke Commum; veranderd is.
l)ie Commune zal misschien eeneonzydige hou
ding aennemen; maer zoodra er een ernstig
voorval opdaegt, zal over hare werken kunnen
geoordeeld worden. Geen enkele der gekozen
radikalen zou de Commune durven afkeuren, ja
vele hunner hebben in de voorloopige verga
deringen, luide hunne genegenheid voor haer
uitgedrukt en zich hierop beroemd.
De Nationale Vergadering is maendag na
middag geopend, met de neerlegging door den
minister van oorlog, van de wetsontwerpen
over de herinrigting van het vast- en territori-
ael leger.
Wat zal nu de nieuwe zittyd der Nationale
Vergadering voor Frankryk meêbrengen? Zal
hy de bestaende moeilykheden oplossen of zal
hy de zaken nog meer verwarren? Indien al de
(i)
TWEEDE DEEL.
X.
Hier en daer.
(403* VERVOLG.)
Lippe onderging ceu eerste verhoor ten zynen
huize zelf.
De man verkeerde in groote verlegenheid. Hy was
de opstoker geweest der diefte, maer melterdaed had
hy niet geholpen. Dewaerheidverklaren mogt hyniet,
en met verdichtsels zich uit den slag te trekken, dat
scheen hem uiterst moeielvk. Nogtans hy beproefde
het: Bemerkt hebbende, beweerde hy, dat rond hel
hof myner geburen, vvaer gewoonlyk alles in bedry-
vigheid is lang voor het daglicht, nu by uitzondering
alles dood stil bleef, ben ik daer even gegaen tot voor
de haeg van 't hof, niet verder, benieuwd le
weten of de haen vergeten had te kraeien.,..
Gy zyt gegaen, vroeg de baljuw, dacreven?
Op myn holleblokken, bevestigde Parré.
De baljuw loonde hem zyn kloefen.... Zy waren
poerdroog!....
Lippe verbleekte hy lag door de mande.
Dezen nacht, sprak de baljuwopplechligen toon,
is er ingebroken by boer Dieracrl. Dezen morgend
hebben de geburen al de leden van 't huisgezin vinden
liggen op hun bed,gebonden en den mondverpropt....
Zyn ze niet dood? kreet Lippe...,
Wal beduidde die kreet? Was het teleurstelling?
Was hel blyde verrassing, nu de afschuwelyke nydi-
gaerd zich zoo onverwachts verwikkeld voelde in die
zeer vuile zaek.,.. De baljuw wist niet wat ervan te
maken.... Hy ging voort.
Philippus Parré, hel is alom gekend welken
bloedigcn haet gy de Dieraerls hebt gezworen. Ofwel,
gy hebt helpen stelen....
't Zyn leugens! schreeuwde Lippe opvliegend.
Hy ging vloeken; maer,... voor den ambtenaer hield
(1) Eigendom der Gazette vas Aelst.
gezegden mogten geloofd worden, zou er eene
kabinetsveranderingaenstaende zyn, waerin liet
linker-centrum sterk moet vertegenwoordigd
worden. M. Decazes zou poogen door groote
beloften, MM. Dufaure, Casimier Périer, Ger
main en Waddington by zyne party aen te slui
ten. Om de gematigde regterzy en de gematigde
linker-fraktie te voldoen, zou een gouvernement
der republiek, volgens M. Périer, door een gou
vernementvan den president der republiek ver
vangen worden. Hoofdzakelyk en wel om tyd
te winnen, zal men met de beraedslaging der
konstitutionneele. wetten wachten tot na de
Nieuwjaersvakaritie.
Dat die gezegden altyd een scliyn van waer
heid bezitten, blykt uit de laetste berigten die
ons door den Havas-Reuter zyn meêgedeeld.
Immers zeggen deze, dat er eene belangryke
samenkomst heeft plaets gehad tusschen de twee
partymannen, Dufaure en Casimier Périer, welke
voor gevolg had, dat deze twee staetsmannen
tot een onderling verstaen kwamen. De laetste
moet het met den eerste volkomen eens zyn ge
worden, nopens het inriglen van een felle! yk
gouvernement, dat de plaets zou vervangen van
het denkbeeldig bestuer, waermeê Frankryk tot
nu toe begiftigd is. Vooruit zien wat uit dien
warboel zal opryzen behoort tot het onmoge-
lyke,en wie weet aen hoeveel schokken Frank
ryk nog bloot staet, alvorens zy, die met zyne
toekomst gelast zyn, het hierover eens zuilen
worden.
Het gedacht waerovcr wy hier hooger spre
ken, om het fransch ministerie buiten den kring
der Nationale Vergadering te benoemen, ten
einde zoo een geheel kleurloos gouvernement
te vormen, schynt veel aenhangers te winnen,
zoowel in de gouvernementsraden als onder de
konservatieve meerderheid der Nationale Ver
gadering. Op dat ministerie zou uiLsluitend de
verpligting rusten, het bestuer der zaken in
Frankryk te behartigen en te zorgen, dat de
verhouding van het land met de vreemde mo
gendheden in gunstige omstandigheden verkeert,
kortom ^et zou slechts een werkman zyn; die
de bevelen uitvoerde welke hem door zyne mees
teres, de wetgevende Kamer, waren opgedragen.
Er wordt met veel vastberadenheid gearbeid om
de uitvoering van dit plan te verwezenlyken
door de invloedryke persoonen, binnen en bui
ten de Nationale Vergadering.
Dynsdag heeft de franscheministerraed by
hoogdringendheid eene vergadering gehouden
en wel, zooals er beweerd wordt, ten gevolge
van den brief van graef deChambord aen M. de
La Rochette. De eerste boodschap, want er zal
stellig eene tweede volgen, de inhoud der eerste
boodschap welke vandaeg moest gelezen wor
den, zou nu eerst morgen gekend zyn, omdat de
ministerraed vandaeg nog zyne goedkeuring
moet geven aen de gedane wyzigingen.
Hoewel de inhoud der boodschap nog niet ge
kend is, zoo wordt er echter ten stelligste ver
zekerd, dat dit stuk verscheidene liberale maet-
hy zich inhy erinnerde zich welke zware straffen te
dien tyde op het vloeken stonden.
Ofwel,gy wist dat er moest gestolen worden
en gy hebt de roovers gevolgd; ofwel.... gy hebt de
Zie de oude Placaerten ende Ordonnantiën le dien lyde
nogdegelykin voege, by voorbeeld, onder menigvuldige anderen,
die van 41 Augusty 1688, uitgegeven door den koning vun
Spanje, en luidende als volgt
a Carcl by der gratie Godls.koninck van Castiliën, enz. enz.
enz.... Het is gekomen lot onse kennisse, dat vele van onse
Ondersatcn, ende andere in dese Landen, hun soo verre verge
len, van te sweiren, te blaspheincrcn, ende te verloochenen
den H. Naem Godts, dien van de tl. Maget, ende te doen andere
vervloecklc eeden, 't genesaken zyn seer schandaleus in ons
hciligh Ghcloof, ende capabel van te trecken over dese Landen
de gramschap en Goddelycke straffeWy, willende daer in ver-
sien, hebben, ter deliberatie van onsen seer lieven ende seer
beminden Neve Don Francisco de Agurto, cnz.,Capiteyn-Gene-
rael van onse Nederlanden, enz. verboden, ende verbieden mits
dese, aen alle onse Ondersaten, ende andere hanterende dese
Landen, Mans- ende Vrouwpersooncn, van wat staet ol'le con
ditie sy mogen wesen, Ie sweiren, blasphemcrcn, ende verloo
chenen den Naem Godts, van syne glorieuse Moeder, ejide
andere Heylige, gelyck oock te doen andere vervloeckte e«dcn,
op pene van ieder le verbeuren voor d'eerste reyse eene geldt-
boete ter arbitrage van de Regters, volgens de beswarende
omstandigheden, ende de qualitcyt ende commoditeyt van hunne
persoonen, ende ten respecle van de Acrmcn, onmachtig om
de boete le betalen, op pene van in gevanckenisse gestelt te
worden, ter water ende broode voor den tydt van dry weken;
ende voor de tweede reyse, op pene van het dobbel van de
eerste geldt-boete, ofte van sesse weken gevanckenisse ter
water ende broode; ende voor de derde reyse, op pene van
bannisseraent voor sesse jaren, ten opsicht van de persoonen
van qualileyt ende van middelen, ende van verklaerl te worden
inhabiel van eenigh Oflicie te mogen bedienen; ende ten opsicht
van slechte verworpene lieden van publieckelyek op eenen
Merckt-dag, geschavottccrt ende ter schande gesteld te wor
den, geduerende den tydt van twee uren. Ende alsoo de ge
woonte der Blasphemien ende van soodanige Eeden voorts-komt
uyt dien dat de Vaders ende Moeders geene goede sorge ge
dragen en hebben, van aen hunne kinders de vreese ende den
af-keer van de selve in te beelden. Wy verklaren, dat de Ouders
executabel sullen wesen voor de geldl-boetc, die de kinders
verbeurt sullen hebben gedurende hunne rainderjarigheyt, oft
terwylen sy hun sullen bywoonenOrdonnerende enz.
regels zal bevatten, die geschikt zyn om de ge
matigde fraktie van het linker-centrum geheel
by de konservatieve meerderheid aen te sluiten.
Waerin die rnaetregels bestaen, wordt wel niet
meegedeeld; maer nogtans schynt hieraen nie
mand te twyfelen, vooral sedert M. Dufaure ge
zegd heelt dat die stap der konservatieve repu-
bliekeinen onontbeerlyk is in de bestaende om
standigheden.
Verder wordt er beweerd, dat maerschalk
iMac-Mahon geen oproep tot de Nationale Ver
gadering zal rigten lot onmiddellyke inrigting
zyner uitvoerende magt, dat is, tot het omnid-
dcllykaenvangen met het onderzoek der konsti
tutionneele wetten en hunne goedkeuring. Hy
zal slechts de Nationale Vergadering uilnoodi-
gen zich te hoesten om hiennedeaen te vangen,
dus, wil hy ook tyd winnen. Time is money, is
een engelseh spreekwoord en het voordeel dat
dit gewin in tyd zal aenbrengen, is de tsveede
boodschap, welke na deNieuwjaersvakantie aen
de Nationale Vergaderi ng zal opgedisclil worden
Tot slot kunnen wy hier byvoegen,dal indien
onze inligtingen juist zyn, en wy hebben alle
reden om hieraen niet te twyfelen, dat de eerste
boodschap, buiten de verzoenende voorstellen,
verder zal inhouden,dalmaerschalk Mac-Mahon
zyn kabinet ongeschonden wil behouden; dat hy
zelfs niet zal toestemmen in het aftreden van
M. de Cumont, als minister van openbare wer
ken. De tweede boodschap zou er rond voor
uitkomen en de verklaring afleggen welke als
kenspreuk van maerschalk Mac-Mahon gebezigd
wordt: J'y suis et j'y reste. (Ik ben en blyf er.)
In anderewoorden, dat hem het uitvoerend be
wind is opgedragen voor zeven jaer, en dat hy
de Nationale Vergadering wil dwingen haer
woord gestand te doen.
De Union van Parys bespreekt den brief van
graef de Chambord en zegt, dal de inhoud hier
van, niets dan een grooteri en weldadigen in
vloed verwekken kan in de politieke kringen.
De uitwerking op het ministerie hebben wy
reeds meêgedeeld, maer de Soleil wil weten,
dat ook de uitslag der kiezingen, in het depar
tement der Seine, hieraen niet vreemd is, en
dat alle hoop tot het ophouden van den staet
van beleg, hierdoor verdwynen zal.
Een telegram uit Parys maekt melding over
de aenstaende verschyning der gedenkschrilten
van Juarez,president der republiek Mexiko. Het
schynt bovendien dat dit boek zeer belangryke
en wetensweerdige byzonderheden zal aen het
licht brengen, en over keizer Maximiliaen en
over maerschalk Bazaine, welke laetste zooals
geweien is, aen het hoofd stond van het fransch
expeditiekorps.
De franschedagbladen melden, dat 18 car-
listische soldaten, Frankryk doorreizen, om zich
naer België te begeven.Zy komen van Bayonne
en zyn door Parys getrokken. Onder hen bevin
den zich twee Hollanders, gewezen pauzelyke
zouaven,die den veldtogt van 1870, in 't legioen
van kolonel de Charetle hebben bygewoond,
roovers uitgekocht, want gy zyt tol alles bekwaem.
Wy meenen le welen wat al kwaed gy de Dieraerls,
die brave vreedzame lieden zyn, sedert jaren hebt be
rokkend.
Goed zoo, morde Lippe, gaen ze nu opkomen
met myn oude zonden, dan geef ik geen oordjo meer
voor hel leven van myn moeders kind....
Gy antwoordt niet, vroeg de baljuw.... gy be
kent dus?
Ik, riep Lippe verrast, ik bekennen? By duivel
en hel, ik beken niemendal! Ik Ioocheh alles, ik.,., ik
ken de Dieraerls niet! Ik zweer het,ik ben onpliglig!
't ls wel Parré; een nader onderzoek zai het
uitwyzen.
En Lippe moest mee naer de dorpsgevangenis.
Terwyl hy daer zal le mediteeren op het V,Ie gebod,
dal verbiedt haet en nyd in het hart te dragen; terwyl
hy zyn eigen zal te verwenschen en den suooden
duivel le vervloeken die hem had ingeblazen in ge
meenschap le komen mot die .veruia led yd e bende van
Jan De Lichte, werd ten zynent eene algemcene
huiszoeking gedaen.
Lippe, na de bende zyne kluis had verlaten, had,
in voorzichtige haest, onmiddelyk alle sporen barer
tegenwoordigheid doen verdwynen, zoodat aldaer
geen de minste buitengewone wanorde meer le be
speuren was. Voor het overige, hoewel men de kluis
van onder lot boven had doorwroeteld, ontdekte men
natuerlyk niets dal kon getuige geven ian den dief
stal.
De heer baljuw begon te twyfelen,en develdwachter
ook. De baljuw beweerde dal hel hier een ver varde
zaek gold. De preter, wiens hoogste bekommernis
was altyd wel te slaen met zyne overheid, en haer
in alles gelyk te geven, al ware het nog zoo, bragt,
wel is vvaer, den overbiddelyken haet in van Parré
tegen de Dieraerls, de sporen der holleblokken en de
vennoedelyke betrekking van Parré met de bende;
maer toch eindclyk ook, hield hy staen dat de zaek
Parré een echt verwarde zaek was.... En Parré, na
twee mael vier-en-twintig uren gevangenis, werd ge-
slaekt.
deze soldaten zyn geene deserteurs; zy werden
in liet begin der vorige maend by de eerste vy-
andelyklieden legen Irun krygsgev«ïngcn ge-
maekt en op lranschcn bodem ontwapend. Door
de Franschen werden zy naer Bayonne geleid
en bragten er een twintigtal dagen in devesting
door; na lang aendringen hebben zy bekomen
dal men hen naer België zou zenden. Onder ben
bevindt zich ook een navarreesch officier, ge-
naemd don Ramon Llovas y Olmos. Hy is ser-
gento mayor,hetwelk in bet spaensch legerden
graed aenduidt tusschen bataillons-overste en
luitenant-kolonel.
MPANJE.
Het is met den besten wil der wereld onmo-
gelyk berigten mee te deelen over den oorlog
in Spanje, vooral sedert niet alleen de drukpers
der oppositie, maer ook de republiekeinsche
dagbladen, zoo erg gemuilband zyn dat zy wel
kunnen brommen; maer niet meer durven blaffen.
Eenige hebben wel gepoogd hun meester onge-
hoorzaem te zyn, maer keerden toch weldra tot
onderwerping terug, tot zooverre dat zy zelfs
de politieke kwestiönniel meer durven berede
neeren. Zy hebben zich dus aen den republie-
keinschen muilband gewend.
Uit die strengheid ontstond de eerste twist
in het huishouden Serrano-Sagasta. De opstel
lers van eenigegouverncments-dagbladen, welke
reeds twee dagen en twee nachten in het Sula-
(lero hadden doorgebragt, kwamen weer opvrye
voeten, maer de twist was niet bedaerd. Dage-
lyks heeft hy sedert dien in hevigheid toegeno
men en is nu reeds zoo hoog geklommen, dat,
volgens de bekentenissen der ministerieèlen
zeiven, de toestand niet langer hoübaer is.
ITALIË.
Het ilaliaensche gouvernement heeft, sedert
het oogenblik dal dit het voorstel ontving, on-
dertcekcnd door een groot getal leden der op
positie,om aen Garibaldi eene jaerlyksche rente
van 100,000 lires op de schatkist uil le betalen,
zelve het initiatief' hiervoor genomen. De minis
ter van binneulandsche zaken heeft aen de Ka
mer van Volksvertegenwoordigers meêgedeeld,
dat er haer een wetsontwerp zou voorgelegd
worden oingeneraelGaribaldi te beloonenvoor
zyne ilaliaensche vaderlandslielde.Het doel dat
biet onder verborgen ligt, is gemakkelyk te be-
grypen, want dit voorstel,uitgegaen van de op
positie, was byna zeker van eene mislukking;
maer voorgesteld door het gouvernement, vindt
het by de geheele Kamer ondersteuning. Is niet
iedereen zcdelyk vcrpligt den bewerker der
ilaliaensche eenheid te ondersteunen, ofschoon
hy ook weet dat hierdoor den droom van Gari
baldi niet verwezenlykt is, welke niet slechts
oorlog voerde tegen de godsdienst en haredie-
naers; maer tegen koningen en vorstendommen?
Wat het oordeel van Garibaldi zelve betreft,
over de rol welke hy in de Kamer van Volks
vertegenwoordigers zal spelen, die kan opper
best beoordeeld worde door een eigenhandig
schryven aen zynen makker, generael Bordoue.
Doch dc man werd druk bedreigd. Men zou hem
in 't oog houden, zwoer dc preter, en geeiien voet zou
hy verzetten zonder de weto van den baljuw.
Lippe was vrj; maer, eilaes! zyne tribulation
waren niet ten einde: zy begonnen nu maer eerst voor
goed.
De veldwachter had niet noodig hem te bedreigen
met zyne waekzaeinheid of die van den baljuw: de
geburen waekleu in beider plaets.
pe Dieraerls waren bemind overal, en Lippe gehact
en verfoeid op dry uren in 't ronde.
Lippe had zich opgesloten in zyn kluis, cn wacgdo
hy hel een voel op struct le zeilen, of zells den neus
over zyn halfdcur le steken, aenslonds, als by loover-
slag, vlogen een twaalftal wyven by, die hein uitschol
den voor schelm, dief en moordenaer, terwyl de
onbeschaemde slraeljongens fiolen op hun vingeren
en hem schreeuwend de namen van Cartouche en Jan
De Lichte in 'l aenzicht spuwden.
Lippe sloeg vloekend zyn dcure vast en zat nauwer
gevangen in zyn eigen huis dan in dc dorpsgevangenis
van Slrypeu.
Noglans; dal moest een einde neincn. Lippe had
sedert lang reeds, geen voorraod meer in huis en, met
al zyn schyven, lag hy van honger le sterven op zyn
strooen leger.
Den laelsten nacht zyner martélie, eenen nacht dal
hy zynen wrok cn zynen bitteren honger in den algo-
nezenden slaep niet kon smooron, beraemde hy een
plan, een wanhopig besluit.... en Lippe brak uit zyn
huis.
Hy zou de bende spreken!.... Maer, waer ze te
vinden?
De bendowas digler by hem dan hy wel meende:
zy bewaekle hem nauwkeuriger dan baljuw en preter
en geburen.
Geen twintig passen zyn kluis voorby, groep hem
onvoorziens een norsche kerel by den kraeg:
Wat is zwarter dan kool?
Aï my, kreet Lippe, een verradershar tl.... Ik
moet den kapitein spreken....
'Spreek
