SANTANDER
Verschillend Nieuws.
KUNSTN1EUWS.
POLITIEK OVERZICHT.
ferleden Zondag heelt de Rederijkkamer DE
CATHARINISTEN eenen welverdienden bijval
verworven met de opvoering van het groote
drama De Priester. Deskundigen hebben ons
verzekert dat niemand zich aan zoo iets verwacht had.
Alle rols waren bijzonder wel verdeeld en sommige op
meesterlijke wijze gespeeld. Het overgroot publick,
waaronder de notabelen der stad. verscheidene aan
zienlijke familien, burgers, w erklieden en tooneelliet-
hebbers, w as het eens om de rolvastheid der spelers
te bewonderen en tc verklaren dat zij in hunne ver
wachting overtroffen waren.
Geheel de week heeft men van dc Catharmisten
niets gehooid dan lof.Bij de tweede opvoering, zal
de faam der Rederijkkamer zoo met verhoogd, dan
toch in ganscli Vlaanderen verspreid zijn.
Op algt meene aanvraag van hot Publiek, heeft
de Rederïikkamer De Catharmisten besloten
eene tweede opvoering van DE PRIESTER te ge
ven.
OORSPRONG EN BESTAAN
DER
O.A TH JSIISTEIST.
Eene rekening der stad Aelst van 'tjaar 1476 geeft
de naam op van 't lokaal waarin de Catharmisten hun
vergaderingen hieldenhet droeg voor kenteeken De
drie Conmghen. Waar dit gebouw stond wordt met
vermeldt, 'alleen vindt men in eene oorkonde van 1636
dat het lokaal inde Nieuwstraat stond, nevens de 3
Koningen. Algemeen is het vermoeden dat de Catha
rmisten reeds omstreeks het jaar 1481 hun altaar 111 de
kerk bezatenzij ontvingen van wegens de stad een
iaarlijksch hulpgeld van 18 pond parisis, orh hun te
helpen in het onderhoud hunner kapel. Hei altaar
werd vernmi'.vH in 1598 waartoe de stad eene toelage
vergunde van 7.x» giilden; weinige tijd later hing men
cr eene schilderijwaarvoor de stad andermaal eene
ju "M U» ^iniHirrp altaar.
Indien ons ahbonnonttal meer en meer blijft verster
ken, zal welhaast ons formaat vergroot worden en den
prijs '2,50 blijven dan zullen wij onze Lezers het oude
Aelst eens leeren kennen op hun dnimken; ons volk
kent veel te weinig de geschiedenis zijner geboortertad.
Wij hebben onder de pers Levenschets van II illtm Lew-
1 v /v 1 j 1 .771 .*77... i/,i ui 0/sm fi 1
w 11 neooen ouum uc ycia
dron, gevolgd van de Geschiedenis der Cathanmslen en
die der Barbariskn, aan 0,25 centiemen.
De reeds befaamde toondichter
Oscar Van Durme-Schiltz, van Ex-
aarde, orgelist teTemsche, komt al
weer eene schitterende overwinning
te Inhalen in den internationalen
kampstrijd van compositie voor kerk
muziek, te Marseille, in Frankrijk,
of de 2® prijs, bestaande uit diplo
ma. gouden riiedalie en een belooning
van 1500 fr.
Zijne bekroonde stukken zijn Offertorium, Kyrie
Eleison, O Salntaris en Ave Maria, geschreven voor
zang, orgel, quatuor en groot orkest.
de rivier Maliano heeft men er ook verscheidene gevon
den, die ongetwijfeld door den stroom zijn meêgesleept,
Velen zijn op tamelijk verren afstand, te Santona te
rug gevonden, onder andere het lijk van den burgerlij
ken gouverneur, dat drijvend gevonden werd in de rivier
Noja, nabij Santona.
Het vinden van dat lijk te dier plaats levert een zon
derling zamentreffen op. De laatste brief die de gouver
neur geschreven heeft, was gericht aan eenen vnend te
Santona en daarin meldde hij hem dat hij niet naar Ma
drid zou terugkeeren, zonder eerst een bezoek te Santona
af te leggen.
Pri.js-Godecharle. De eerste prijs *111 schilder
kunst is toegewezen aan M. Wante, leerling der Acade
mie van Antwerpen.
M. Wante is geboortig van St-Nicolaas.
Er waren 18 mededingers. De prijs bestaat in eene toe
lage van 12.000 fr. Eere aan de Academie van Antwer
pen!
Comiteit De Weerdt te Antwerpen Er zal de
ze week een bepaald comiteit worden samengesteld, voor
het oprichten van een gedenkteekeu op het grat van An
dreas De Weerdt.
Het voorioopig comiteit is gesticht en bestaat uit MM.
Al fons Ja assens, Heuvelmans, Lebon enGoedeme.
\v rlfll \J Wi WV
som van 200 pond parisis betaalde. De huidige altaar,
een der schoonste der hoofdkerk, is heel en al in wit
marmer van de beste hoedanigheid en dagteekent van
1664; de lijst van het antepedium alleen is een mees
terstuk van onschatbare v aarde, waarvan 's kunste
naars naam onbekend is. Het altaartafereel, een goed
schilderstuk van. P Thys bekroont het werk.
Elk jaar vierden de Rederijkers de eersten meidag,
met e«i boom te planten voor het huis van den hootd-
man, en die zij op den laatsten dag der maand uitdol
ven en in triomf naar het gilde droegen, om hem daar
na het magistraat op te dragen.
Het Sint Catharinagilde schreef verschillige prijs
kampen uit voor vlaamsche en fransche dichtkunst....
Niet zelden waren er kostelijke prijzen den liefheb
bers uitgeloofd zoo in 1807, voor het drama, 25° 'r*
als eersten 160 fr. als tweeden en 70 fr. als derden.
Drie geiijke prijzen voor het zangspel en 40 fr. voor
het naspel. Voor «het best gccostumeerd, naden
eysch der vertooning, een gouden eerepenning en item
voor het verstkomond gezelschap, n
De Catharmisten gingen in kostuum in de proces
sie en vertoonden dien dag, op de groote Markt aller
hande comediesfelen zij togen menigmaal ten kamp
strijde en wonnen vele prijzen, dank aan hunne goede
dichters en tooneclspclers.
nemers en
Onder die dirifters warm op den allereersten rang
Willem Can'Iron en Simon Charité, maar dat er onder
de Catharmisten dan ook zwanzera waren, bewijst het
volgende: Charité stierf eu een dei-Rederijkers schreef
op zijn grafzerk
Hier rust Simon-Lucas Charité,^
Die 't kleer en verzenmaken deê,
Maar die dit alles zoo bedierf,
DAT HIJ VAN ARMOÊ IN EEN GASTHUIS STIERF.
De feestdag deT II. 'rina werd ieder jaar met
veel luister gerieni. J.B. -"rf in een zijner wer
ken dat de 11. Catliarii dienst door
eene schoon getooide ht i welke
de koning gehouden i won i r
kerke te leiden, 'sMi,
vier uren werd door het spelou d< - i -
lof aangekondigd. Op bet laatste j-
werd den feestdag gesloten met een ave,. 1 in
gildekamer. waarop ook hot vrouwvolk toegelaten
en na hetwelke een bal plaats greep.
De Rederijkkamer bezat behalve hun lokaal, ver
scheidene andere onroerende goederen en rentenzij be
zat onder meer, buiten de Kattestraatpoort, eenen
meersch, gift gedaan door Plnlip Stommelin ten jare
1535 op voorwaarde van alle weken aan St. Catharina-
aRaareone mis te lezen voor de ziel van hemen zijne
vrouw. Hun oude lokaal, zoo schreef de geleerde De Pot
ter in 1871, was gevestigd op dé verdieping van het
Klein Vleesohlmis, aan de Hopmarkten bevatte eertijds
eene kapel, waaraan zeer waarschijnlijk een bezoldigde
kapelaan gehecht was.
Bijna al de archieven van liet gilde zijn verloren ge
raaktSlechts één register is bewaard gebleven en be
rust ten huize van dame weduwe De Herthet. is een in
rood marokijn gebonden on met zilvere pleiten belegd
bandschrift, versierd met fraaie penteekeningen van M.
K. Do Motte en M. Van Biscum, alsdan leeraar onzer
Academie en vervaardiger van den preêkstoel der Sint
Martcnskerk. Wij bezitten de lijst der Prinsen en De
kens der Rederijkkamer, van al 1533 tot 1825, doch zij
is te wijdloopig om hier laten te volgen.
De Catharmisten hebben, van hun ontstaan, af altijd
voor kenspreuk gehad
aMor VInCIt. Liefde Verwint.
Naar aanleiding hunner spreuk, welke in romeinsche
cijfers het jaartal 1107 behelst, is dit genootschap een
der oudfut Vlaanderen.
die
Er heerscht te Santander nog grooten schrik: ieder
een verlaat de stad uit vrees voor nieuwe ontploffingen.
Er liggen nog 400 kisten dynamiet onder 't water.
Men kent thans de waarheid over het gedrag van den
kapitein der Machichaco. Een dagbladschrijver van Ma
drid is bij den tweeden stuurman der Alfonso XIII ge
gaan, die thans den ongclukkïgen Jaureguizar, gedood
toen hij hulp ging verleenen bij den brand, vervangt.
Ziehier wat de oude zeewolf, M. Pelayo Crau genaamd,
Zoodra kapitein Jaureguizar den brand der Machichaco
bemerkte, riep hij Dertig man op dek! De dertig man
kwamen Er waren er zelfs meer, want do geneesheer, de
commissaris van boord en de mecaniciens gingen ook
helpen. De commissaris alleen is teruggekomen.
Men stapte aan boord van de brandende boot. De
vlammen bereikten reeds de masten. Iedereen werkte
met groofcen iever.
Eensklaps zegde miin kapitein tot zijnen collega:
Leniz, hebt gij dynamiet aan boord?
Keen, ik had'twintig kisten en-die zijn ontscheept.
Op uw eerewoord?
Op mijn eerewoord 1
Goed. Vooruit dus, moed jongens.
Eene minuut later kwam een unzer matrozen
naar beneden geweest was, verschrikt naar boven.
Kapitein, er ligt dynamiet beneden, nep hij.
Dat is niet waar. Kapitein Leniz zegt dat hij er
geen heeft, en dat is voldoende, zegde Jaureguizar.
Er zijn kisten dynamiet. Vlucht!
Genoeg.
Ik heb ze gezien, ik zweer het.
De toon en de gebaren van den matroos overtuigden
den kapitein. De pompen nemen die hij had meege
bracht, malle haast bevel geven tot het vertrek de boot
roepen om het schip te naderen, dat alles was het werk
- oogenblik. Op 't oogenbiik dat zij zich inscheep-
u had <i' éoloffing plaats 34 kameraden, bedrogen ge-
kim» -".-loren het leven...
- tranen at toen hij dat ver-
telde.
Het cijfer
zijn, dau m<
wijk Moliano Ik..
schillige personen. He», b
alle gebouwen te doorzoeken
blijfselen bijeen te brengen.
Men verhaalt thans veel aandoenlijke w..
de ramp.
Toen de ontploffing plaats had bevond een man met
zijn zoontje zich in do straat gelijk zoovele anderen, lij
nam de vlucht, zijn kind roepende, dat bij den vreeselij-
ken slag verdwenen was.
Voor een hoop lijken bemerkte hij een kind, dat hij
voor het zijne aanzag. Hij riep het en de kleiue strekte
zijne armen uit terwijl hij hartverscheurend kermde.
De ongelukkige liep naar zijne woning, maar onder-
we" blies het kind den laatsten adem uit,. oorbijgangers
rukten hem het lijkje uit zijne armen en brachten den
vader zinneloos van smart naar zijne woning.
Wie beschrijft zijne verbazing toen hij daar zijn zoont
je ongedeerd zag. Men oordeele over het aandoenlijk
tooneei dat hierop volgde.
De geneesheer en de kapelaan der Alfonso Kill, die
men dood meende, zijn ongedeerd; zij weten met hoe zij
""voisens'ie' laatste tijdingen uit Santander worden er
nog gedurig door de zee lijken aan land gespoeld, nabij
de plaatswaarde vreesdij ke oulploffiug plaats had. In
FRANKRIJK. De socialistische r7-
heer Trestaud van Marseille en zijne vrouw zijn tot vier
maand gevangenis veroordeeld, wegens den verkoop van
450 kaarten voor eenen maalthd, die hen door den bur
gmeester waren toevertrouwd om aan den armen uit te
deelen. Men ziet dat de socialisten, die zoo hoog oploo
penmet hunne liefde voor het volk, het nog erger uit
zuigen dan die gehate bourgeois.
DUITSCHLAND. Keizer Wilhelm heeft tien offi
cieren, die in hot speel- en woekerproces van Hanover
betrokken zijn, uit de ranglijsten van het leger doen
schrappen.
ENGELAND. M. Gladstone heeft in de Kamer
gemeld, dat hij aan den bond der mijneigenaars en aan
den bond der werkliê een schrijven heeft gestuurd, waar
in hij hen voorstelt eene conferencie te beleggen, onder
voorzitterschap van lord Itosebery, die deze zending
heeft aangenomen.
Lord Rosebury zou evenwel ia de koolcrisis geen
scheidsrechter zijn.
Gladstone verklaring werd levendig toegejuicht De
patroons hopen dat men thans tot eene oplossing zal ge
raken.
AMERIKA. Tusschen de steden Oregon en Port
land is een electrische tram met een dertigtal reizigers
in de Carpenrivier gestort, door dat de dikke mist den
conducteur belette te zien, dat de brug open was. On
geveer 25 personen kwamen bij de ramp om.
BRAZILIË. Volgens een telegram aan de Worldl
pedagt eekent Rio, 8 november hebben de revolutiou-
nairen het arsenaal van Santa-Lucia aangevallen.
TT a.j. 1.«liü L/ïf Lncmtaf»! in hfitwel
lairen net arsenaal van e. -r*;
Het gevecht begon nabij het hospitaal, m hetwelk het
logels regende. De strijd duurde een uur.
Verschillige zieken uit het gasthuis werden gekwetst,
AFRIKA. Terwijl de Engelschen oorlog voeren te
gen de Matabelen, liggen de Duitschers op hun grond
gebied in rurie met de Hotteutotten.
Uit Kaapstad verneemt de Times dat de Duitschers,
onder de leiding van Von Francisco, te vergeeefs ge
poogd hebben het gevreesde negershootd Witbooi in han
den te krijgen.
Zij beschoten den berg, opwelken Witbooi gevlucht
was na een verwoed gevecht met de Duitschers, die veel
dooden en gewonden hadden. Von Francisco moest ein
delijk toch zijn vaan afgeven.
nog hooger
de
BRUSSEL Een italiaansche mozaïekwerker, met
name Z te Brussel wonende, had dinsdag morgend
kennis gemaakt met twee zijner landgenooten, aan wel
ke hij zegde dat hij denzelfden avond naar Italië moest
vertrekken met zijne spaarpenningen, 1,700 fr. m goud,
die hij in zijnen geldbeugel had.
Een zijner nieuwe vrienden zegde dat hij ook verschei
dene bankbriefkens van duizend frank had, en uit vrees
voor dieven, ze te Vorst aan den voet van een boom ging
begraven. Inderdaad, in gezelschap van Z..., begroef hij
06Lattin eene herberg, verzocht hij Z..., een bank-
briefken van 1,000 fr. uit het pakje te gaan halen, en be
loofde hem als belooning een nieuw kostuum. Z..., stem
de toe, doch moest als pand zijnen geldbeugel met 1,7UO
fr. afgeven. De sukkelaar deea dit. Onnoodig te zeggen
dat hij in het pakje slechts vodden vond, en dat, toen
hij in de herberg terugkwam, zijne twee vrienden met
de 1,700 fr. verdwenen waren. Maar hoe is het toch mo
gelijk van zoo dom te zijn!
Dinsdag avond heeft het gestormd in den Munt
schouwburg. Het nieuw ballet, dat werd opgevoerd,
werd uitgefloten. De policie is moeten tusschenkomen
om de orde te herstellen en heeft proces-verbaal opge
maakt tegen verscheidene toeschouwers, die al te drit-
tig hunne ontevredenheid te kennen gaven.
Een 4jarig meisje, het kind der echtgenooten
Vrauckx, wonende Leuvenschen steenweg, 609, was
dinsdag aan de waakzaamheid eener werkvrouw toever
trouwd geweest, terwijl de ouders voor boodschappen
naar de stad gegaan waren. Toen de ouders thuis kwa
men, vonden zij hun kind deerlijk verbrand over gansch
het lichaam. A
De werkvrouw vertelde dat het meisje, al spelend, op
de gloeiende stoof was gevallen. Het arm kind is woens
dag te midden der schrikkelijkste pijnen overleden. Het
parket heeft zich donderdag ter plaatse begeven, om een
