Brief uit Congo.
Een en ander.
Kunstnieuws.
EVENREDIGE VERTEGENWOORDIGING
VAILLANT
De leergangen in de Hoogeschool van
Brussel zullen aanstaanden Dinsdag her
nomen worden.
Mouchahds. Vooruit vertelt dat er
onder de werkeloozen kerels zijndie betaald
worden ora zich in het werkeloozenpak te
laten zien, en hij vraagt door wie die re
kels wel zouden mogen betaald worden.
O gi naive jongen Wel, door de socia
listen, dat is immers meer dan eens ge
bleken.
In 1892 waren er in gansch de wereld
141,425 logies met 19,136,228 moortel
broeders en 2,725,556 moortelzusters.
Zooals uit die cijfers blijkt, is de vrijmet
selarij veel uitgebreider dan men soms
denkt.
Er is spraak eene groote verandering te
brengen in de spoorwegtarieven. De reizi
gers van 1° en 2° klas, zouden zoo voor de
expressen als voor gewone treins het te
genwoordig tarief der expressen betalen,
terwijl de reizigers van 3° klas aan den
prijs van de gewone treins ook in express
zouden mogen reizen.
Het beroepshof van Brussel heeft woens
dag morgend beslist dat de schrijvers- en
toonzettersrechten moeten betaald worden
voor alle openbare vertooningen, of zij met
een weldadigheidsdoel of kosteloos gege
ven worden of niet. Ten gevolge dier be
slissing werd de voorzitter der Roya van
Brugge veroordeeld tot 104 fr. boete en
20 fr. schadevergoeding aan elk der twee
maatschappijen van schrijvers- en toon
zetters.
Het ontwerp van M. Beernaert. betref
fende de evenr. vertegenw. zal aanstaande
week gereed zijn.
Het is van nu af zeker dat de regeering
zal voorstellen het kiesrecht voor de ge
meente en provincie op andere grondsla
gen te vestigen dat het kiesrecht voor de
Kamers.
De Gazette loochent dat de brusselsche af-
geveerdigden der liberale linkerzij zich ten
gunste der E. V. verklaard hebben, zij zou
den nog zelfs over de kwestie niet beraad
slaagd hebben.
Zondag laatst is te Ninove eene meeting
gehouden door den Sprekersbond Klokke
Roelandt, ten voordeele der evenredige
vertegenwoordiging.
Daar huizen de Slimmerikken.
De Werkmanskring S. Jozef, van Sint-
Truiden, hield zondag ook eene vergade
ring. Er werd, bij handgeklap, eenparig
beslist aan de Kamers een verzoekschrift
te zenden tegen de evenredige vertegen
woordiging.
Onze Lezers weten dat de Nederduüsche
Bond van Antwerpen zich tegen de E. V.
verklaarde heden komt hij een oproep te
doen tot het Vlaamsche Volk en welke hij
ons verzoekt mêe te deelen
DE NEDERDUITSCHE BOND
VAN ANTWERPEN
AAN HET VLAAMSCHE VOLK.
Vlamingen
Eene nieuwe samenzwering wordt tegen
bet Volk gesmeed
Het mislukken van het Referendumen
van de benoeming van Senators door den
Koning, geeft aanleiding daartoe.
Men vreest dat het Volk, door 't alge
meen stemrecht, te veel macht hebbe het
moet ingetoomd, met het juk op de schou
ders i
Hoe daartoe gekomen
Zeer eenvoudigMen herinnert den
spreuk Verdeelt en gij zult heerschen
Onder voorwendsel, aan elke partij hare
Ik moet u verlatenonmiddelijk nog wil
ik mijne mannen uwe woorden overbren
gen en in alle geval tot een nieuwen aan
val voorbereidenTot straks...
Wordt voortgezet.
rechtmatige vertegenwoordiging te geven,
wil men ons een nieuw kiesstelsel op I rin
gen gebroeid in brein van eenige theo-
risteu.
Men doet roepen en schreeuwen 't allen
kanten de evenredige vertegenwoordiging
is de rodding Zij alleen is rechtveerdig
VLAAMSCHE BURGERS, men bedriegt
U Men spant U een strik!
De evenredige vertegenwoordiging is en
kel schijnbaar rechtveerdig. en nog maar
in theorie
Daar waar zij bestaat en in welke
geringe mate heeft zij reeds voor uit
werksel gehad dat soms eene degelijke
minderheid in 't geheel niet vertegenwoor
dig werd, en dat soms de minderheid ge
heel en al meester was
Een stelsel dat zulke tegenstrijdige be
vat is op voorhand veroordeeld
Ook de landen die het stelsel gedeelte
lijk beproefd hebben, wachten zich wel
het uit te breiden Ja, zij schaffen het af
De evenredige vertegenwoordiging is de
verbrokkeling der partijen Geen samen
hang meer! Verdeeling, gedurige verdee
ling Geene Solidariteit meer tusschen de
leden eener dezelfde afvaardiging Elk
zijn eigen handje
Geene eendracht meer.dusgeene macht.
Hoe wil men een landbestuur steunen
op een aantal kleine partijen, die heden
aankleven en morgen afvallen
Het gevolg gedurige ministriële crisis
of erger nog een bestendig overmuchti
middenbestuur, sterk door de verdeelhei<
der partijen
Dus willekeur, Cesarism, alleenheer
schappij of regeeringloosheid
En wie zal er 't meest door lijden Het
Volk.
De evenredige vertegenwoordiging is
de triomf van het militarismus
Alleman soldaatnieuwe forten nieu
we kanonnen nieuwe miljoenenverspil-
ling Dat is de wensch der vorstelijke
macht
Bat referendum en de koninklijke sena
tors kunnen haar dat niet meer geven zij
wil het vinden in de evenredige vertegen
woordiging
Vlaamsche zoogezegde liberalen zullen
de anti-militaristen vervangen, en zij heb
ben het Alleman soldaat n in hun pro-
program
I>e evenredige vertegenwoordiging zal
dus eene meerderheid geven aan hen die
door soldaterij het volk willen verdrukken,
en doornuttelooze verkwistingen vei armen
als in Italië.
Verzwaring der militaire lasten is ar
moede voor het volk
De evenredige vertegenwoordiging is de
de dood der Vlaamsche beweging
Ontveinzen wij ons niet dat alle Vlamin
gen geene Vlaamschgezinden zijn
De Vlaamsche partij in de Kamers zal
niet machtig genoeg zijn om haar program
te verwezenlijken.
Hoe zal zij kunnen wegen op hen die
door andere kiezers gekozen zijn, en dus
met de haren niets gemeens hebben
Hoe zullen de taalwetten geëerbiedigd
worden Hoe zullen er nieuwe bijkomen
I)us, verdrukking van den Vlaamschen
stam Verlamming van allewerkdadigheid
Geheel een verleden van strijd eu opoffe
ring verloren
De evenredige vertegenwoordiging is het
einde van alle politieke leven
Bij eene eerste kiezing wordt de macht
van elke partij vast bepaald voor zeer lan
ge jaren, en 't zal onmogelijk zijn, er iets
aan te veranderen
Wie zal nog werk en geld veil hebben
voor den triomf van éénen kandidaat
De evenredige vertegenwoordiging wordt
door het volk Niet gevraagd.
De beweging is ingericht door hooger
hand, geheel en al kunstmatig
Het volk begrijpt het stelsel niet, en hoe
kan het anders, geen zijner aanklevers
heeft er ooit eenen bepaalden vorm aange
geven men roept Evenredige vertegen
woordiging en men weet niet wat zij is.
Woorden genoeg, daden geen
Wanneer een vast bepaald stelsel zal
voortgebracht worden, en het volk zal kun
nen wikken en wegen en de gevolgen na
gaan, dan zal men zijn gedacht vermogen
te toetsen eerder met T
Zoolang er geen licht komt, blijft alle
triomfgeroep ijdel gezwets, misleiding der
openbare gedachte
VLAAMSCHE BURGERS
Geene overhaasting in uwe spraak
Verzint eer gij begint
Denkt aan de vijanden uwer taal, en
uwer vrijheid
Zelfmoordt U niet
En vooral vergeet dit niet
Als 't Ordewoord van hooger komt, die
nen de burgers te waken
Antwerpen, den 29 Januari 1894
Nieuw Antwerpen, 7 Setember 1893.
Waarde Vriend,
De missionnarissen komen naar Congo,
om de negers te onderrichten, doch in
't vervullen dezer taak, leert men zelf eene
menigte dingen waarvan men vroeger geen
gedacht had. Ora u hiervan te overtuigen,
sta mij toe in uwe tegenwoordigheid de
leerlingen onzer Staatschool te ondervra
gen zij vertegenwoordigen de meeste der
stammen van het onmetelijke Cogoland.
Laat ons eens zien, mijne kinderen
Wanneer een mensch sterft, sterft hij dan
geheel en al
In onze dorpen (antwoordt een der
kinderen), verontrust zich niemand daar
over. Wanneer bij ons (zegt een ander) een
opperhoofd sterft, worden er verschillende
zijner slaven gedood, opdat de geest van
dien hoofdman niet alleen blijve.
En waarheen, zegt men, dat de geest
van dien hoofdman zich begeeft
Naar den bosch. Daar hoort men hem
'smorgens en 's avonds schreeuwen hoe
hoe,ofwel de voorbijgangers met hunnen
naam roepen deze worden dan zeer bang
en vluchten heen.
Er zijn nog andere geesten, als de
geest der dooden, de grootste van hen is
God weet men bij u dat er een God be
staat
Ja, wij noemen hem Nzambi nza-
comba, Fidie, ofwel Hamzaen nog ande
re namen geeft men hem.
En waar woont die God, volgens het
zeggen uwe ouders
Boven zeer ver.
Is men er bang voor? Zegt men dat
hij kwaad is
Neen, men zegt niets.
En de duivels dankennen uwe stam-
genooten de duivels
Ja, en ook de tooveraars, aau welken
men dezelfden naam geeft.
Welk is die naam
Moloki, Ndoki, enz.
Als men tegen iemand zegt, dat hij
een duivel of tooveraar is, is hij dan tevre
den
Integendeel, dan wordt hij kwaad.
Dus houdt men niet van de duivels
en de tooveraars
Geenzins want het zijnslechtterikken.
Slechtterikken Wat doen ze dan
Zij dooden vele menschen en doen
veel kwaad.
Welk kwaad
Zoo bijvoorbeeld, houden zij zicli be
zig met tooverijen, die iemand stom ma
ken, zoolang als het hun belieft.
Nu iets anders, mijne vriendjes
Voor dat gij hier kwamt, kendet gij God
niet die zoo goed is, noch ook zijne gebo
den. Maar als gij kwaad deed, kreegtge
dan ook vermaningen van uwe ouders
Somtijds, en dan zei mijn vader
Als gij dat dikwijls deet, dan wordt gij ziek
en soms ook sloeg hij mij, terwijl hij mij
dreigde met de krokodil.
Ja, van de krokodil gesproken, zegt
men niet, dat, wanneer iemand door dit
dier verslonden is, het beest niets anders
gedaan heeft dan gehoorzamen aan de be
velen van den vijand des slachtoffers
Ja, want er zijn menschen, die hun
nen wil zoozeer aan eene krokodil kunnen
opleggen, dat wanneer zij het bevel krijgt
iemand te dooden, zij nooit zal nalaten het
te doen.
En zegt men anders niet van dit dier?
Zeker, men zegt dat de krokodil en
het dijlpaard dikwijls onder elkander een
verdrag sluiten het nijlpaard verplicht
zich eenen mensch te dooden, dien de kro
kodil dan zal opeten op hare beurt zal de
krokodil aan het nijlpaard toestaan, zich
heel gerust te voeden met hooge gras van
den stroom.
Welnu, ik moet bekennen, uwe ou
ders kennen aardige vertelseltjes. Maar
wacht eens Ik heb u verteld, dat vroeger
alle menschen, behalve Noë en zijne fami
lie door de wateren verzwolgen zijn ver
telt men daar niets van bij u
Neen, niets.
Is 't wel zeker
Ja toch men vertelt, dat eensdaags
onze voorouders naar de maan wilde gaan,
er werden palen, palen, veel palen op el
kander gehoopt en zij begonnen er op te
klimmen.
Kwamen ze ook tot aan de maan
Neen, de hoop palen viel in, en veel
menschen werden er onder bedolven.
Zijn er u bij menschen die kunnen lezen
of schrijven of iets dergelijks, om deze ver
halen van den eene aan den andere over
te brengen
Neen, vader. Het geschrift wordt bij
ons vervangen door insneden in ons vel
en de eenigste letter, die men eroD of lie
ver er in maakt, is de letter O, wanneer
men in onze ooren gaten boorten dat doet
veel pijn.
En waarom doet men dat Waarom
maakt men die opening zoo groot, dat ik
er wel twee vingers door kan steken.
Dat is om te toonen dat wij slaven
waren.
Waren uwe meesters kwaad
Gewoonlijk was 't zoo erg niet wij
aten en sliepen met hen maar, van tijd
tot tijd, als de meester honger had, dan
moest men wegvluchten,
Waarom vluchten
Op deze vraag, antwoorden onze leerlin
gen, tot welk deel van Congoland zij ook
behooren, nooit anders dan door een woest
gelach, onder het toonen hunner sneeuw-
wilte dikwijls in den vorm van eenen drij-
hoek, gevijlde tanden hetgeen een duide
lijk bewijs is, dat het menscheneten alge
meen is, zelfs in die streken, waar over
vloed is van levensmiddelen, en waar de
kudden geiten talrijk zijn.
En in welke voornaamste omstandig
heden eten de meesters ook zijne slaven
Ga uw wasschen en u baden
Zich wasschen
Ja, ja. En als de slaaf zich schoon
gewasschen heeft, dan kapt de meester
zijn hoofd af, en laat hem braden. Natuur
lijk, als de slaaf slim is, zal hij in plaats
van zich te gaan wasschen, zich in het
hooge gras verbergen. Romtijds zegt de
meester tegen de slaaf n Ga stokken snij
den, Eu als dit gedaan is, zegt de mees
ter Ga drooge bladeren halen. Als de
slaaf dan niet heel gek is, loopt hij er van
door.
Waarom
Omdat de meester met de stokken
eenen rooster maakt. Hij slacht den slaaf,
en braadt hem op den rooster met deblade-
ren.
Maar al heeft den meester nog zoo
grooten honger, hij kan toch geenen
mensch alleen opeten.
Neen, dat niet, maar hij noodigt zij
ne verwanten en vrienden ten eten, die bij
gelegenheid hetzelfde doen.
Noemt, gij die meesters, die wree
daards, niet late vader
Ja zoo worden ze genoemd.
O, mijne kinderen, is dat een vader
die zijne eigene dienaars opeet Gij weet
het nu, gij hebt eenen Vader in den hemel
die goed is, die uw geluk verlangt in deze
en »»ok in den andere wereld een Vader,
die nooit doof zal zijn voor uw gebed, als
gij hem zeggen zult Onze vader, die in
lie hemelen zijt. Maar zijn er geen men
schen die gij niet meer vreest dan uwe
meesters
Ja, en dat zijn de Arabieren Die
dooden, als ze nog geenen honger hebben,
Zij komen in groot getal, en maken gebruik
van de duisternis des nachts om onze dor
pen te omsingelen. Zij hebben geweren
wij hebben er geene. Tegen den morgen
beginnen ze te schreeuwen en te schieten,
te schieten en te schreeuwen. Iedereen
tracht dan te vluchten, en in 'tstruikgewas
te verbergen. Zij zoeken ons, en als we
ons niet goed verscholen houden, dan pak
ken ze ons.
Hoe dat?
Zij schreeuwen n En gij daar tns-
schen de struiken richt u op, of ik schiet
Zij zien ons dan toch niet, maar als we ons
oprichten dan zien zij ons.
En dooden zij u dan
Niet altijd die jong, sterk en kloek
gebouwd zijn, worden niet gedood maar
zij worden in boeien geklonken, ongedwon
gen huune roovers te volgen en deze gaan
snel, zeer snel. Zij die onderwege in on
macht vallen, worden met knodsslagen af
gemaakt en met eene lans doorstoken, voor
de heel kleinen, deze steekt men eenen
stok door het lichaam.
Eu gij negers biedt gij die Arabieren
nooit eenigen weerstand
ja wel, als wij talrijk genoeg zijn, en dan
dood men de Arabeu, en de rest gaat op
de vlucht. Maar ze komen altijd terug.
Nu echter zijn de Arabieren bang voor de
blanke soldaten en gij Vader, de goede
God heeft u herwaarts gezonden, om ons
te voeden eu te onderwijzen ja nu zijn
wij gelukkig, en nu willen wij goed en
braaf zijn goed voor u en voor den goeden
God, altijd, altijd
Arme kinderen Arme zwarten Onge
lukkig CongolaudO, had men duizend
levens te wijden aan zulke ellende
[Godsdienstige Week.) J. De Wilde.
Missionnaris.
La a»
de 30jarige anarchist, die eene bom in de
Fransche Kamer wierp, is maandag te
Parijs, op de Place.de la Roquette, gehals»
recht. Zijne laatste woorden waren Leve
de Anarc hie
