Rikus en Stant
ONTPLOFFING
Een en ander.
ra
ra
ra
ra
ra
in eene Koolmijn.
van niets af wanneer er moet gehandeld
worden.... Hier werd de stem van den
schurk fluisterend Burger, alleen de doo-
den kunnen zwijgen...
Zoudt gij durven
Wij moeten ons zeiven redden, en
daartoe vernietigen, verpletteren al wat
ons in den weg staat... Wij zullen elkan-
dei helpen. Hebt gij wapens?
Geene die ons dienstig zijn.
Wacht, in den hof, op de vensterti-
chels, ligt een mes, wel onbruibkaar ge
worden, doch wel genoeg voor het, werk
dat wij gaan aanvangen.
Dan maken wij er kort spel mede,
sprak Dorus koelbloedig, wijl zijn gezel om
het beroest mes ging.
De sluwe moordenaars daalden de trap
pen des kelders af. Hier heerschte eene
doodsche stilte, eene volslagene duister
nis. Men was genoodzaakt een klein lan
taarntje te aansteken, dat toevallig hun
bij de nand viel weldra dansten hunne
schaduwen als lange duivels op de ziltige
muren der onderaardsche plaats, en bij
de flauwe klaarte zag men hun slachtoffer,
de oude vrouw, bewusteloos ineen hoek
uitgestrekt.
Commandant, suisde Dorus, ik weet
niet wat mij bevangt, maar, of gij het ge
looft of niet. ik wordt bang...
Bangwat malle streken zijn me dat
nu en van wat zoudt ge bang zijn Ziet
ons hier iemand
Neen, maar...
...maar, gij vreest wellicht een zoo
genaamde God Praatjes, Superstitie!.,
floot de stem van Spiegeleer en hij barste
in een lange schaterlach los.
Er is geen God! vloekte Dorus.
Ziehier het mes, hervatte de bevel
hebber doe uwen plicht. Ik zal inmid
dels spade, schup en breekijzer g.ian vin
den om hier een put te graven en het lijk
in te stoppen.
Coucke vatte weder moed, wel stegen
hem de haren van schrik ten berge, wan
neer hij het mes aannam wel liep het
doodszweet over zijn gelaat, maar tcch
ging hij tot de vrouw; hij zocht bevende de
plaats van het hart, waar een enkele steek
voldoende zou geweest zijn om den dood
ten gevolge te hebben... Hij omknelde
krampachtig den hecht van het mes, hief
in beweging zetten.
RIK1JS. 'k Ben van de companie,
ka ma raad 't weêr is te schoon om blijven
te zitten als den knabbelatief gezakt is.
m-rwn nmvwurriTi
Te Parijs is een geneesheer, Brown-Se-
quard. gestorven, die nog al eenige ont
dekkingen op wetenschappelijk gebied
maakte, doch geen geluk had in zijn leven
en nooit tot de fortuin geraakte. Vooruit
bewierookt dien man, kermt dat hij niet
begrepen werd en vindt het dan noodig er
dom bij te voegen
Zulke martelaars zijn wat meer waard
dan dezen die om godsdiensterijen sterven.
Men ziet bet, het socialism is tegen den
godsdienst niet! En de apostelen die de
volkeren gingen onderwijzen, de missiona
rissen die de w ilde volkstammen gaan be
schaven en hun liefdewerk met de martel
dood bekoopen, dat telt niet bij Vooruit.
Hoe hatelijk, hoe kleingeestig, hoe eng en
bekrompen het socialistisch verstand is I
En w ilt ge nu weten waarom, onder an
der, Vooruit in zulke groote bewondering
staat voor Brown-Sequard Luister eens
wat den rooden Moniteur ervan vertelt
Wanneer hij in 1840, met zijn diplo
ma van docter op zak wederkeerde naar zijne
geboorteplaats, het eiland Mauritius, was de
dierlijke engting nog niet gekend. Daar
Brown-Sequard vele proefnemingen deed
van die nieuwigheidwerd hij als tooveraar
aanzienomdat onder meer aardighedenop
zijn hofhanen met rattenstaarten, in plaats
van kammen of den kop liepen,
En daarom is Brown-Sequard voor Voor
uit een martelaar der wetenschap
Straks zal men te Lede een logistgast
meer tellen.
De Grondw^tige Behoudsgezinde Ver
een iging van het arrondissement Brussel,
die het ontwerp heeft opgevat van eene al-
gemeene betooging ter eere van M. Beer-
naert, heeft besloten onmiddelijk de in
schrijving te openen, ten einde hom een
bewijs van genegenheid en dankbaarheid
te kunnen aanbieden, waardig van den man
die zoo uitstekende diensten bewees aan
de katholieke partij tn aan het la d
Men- kan inschrijven in alle katholieke
vereenigingen en kringen en in de buree-
len van al de katholieke dag- en weekbla
den van het land. De bijtredende vereeni
gingen zullen later uitgeuoodigd worden
afgevaardigden te zenden naar eene bij
eenkomst, waar een komiteit, gelast met
het regelen der betooging, zal gevormd
worden.
Prins Albert, geboren op 8 April 1875,
vierde zondag zijne 19® verjaring. Te dier
gelegenheid waren de troepen van het gar
nizoen van Brussel in grooten tenue.
Op eene tegensprekelijke socialistische
vergadering te Auch (Frankrijk) heeft men
den priester Naudet liet spreken onmoge
lijk gemaakt, doch Jules Guesde triomfan
telijk den lof van het socialism laten ma
ken.
Op die manier heeft men altijd gelijk.
De minister van oorlog heeft besloten
dat de jongelingen die vrijwillig dienst ne
men in het leger, voortaan niet meer naar
de depots zullen moeten gaan om hunne
toerusting en wapens te ontvangen zij
zullen rechtstreeks naar de regimentschs-
len gestuurd worden, waar hua alles zal
overgeleverd worden.
Vooruit hangt weèr de slimmerik uit.
Om te toonen dat hij tegen den Godsdienst
niet is, noemt hij de kerkelijke cermouiën
en de geloofspunten prullen n en de
priesters tt schacheraars Wij stellen
ons deze vraag
Wat zou Vooruit zegden, indien het
Socialismus bij geval eens tegen
den Godsdienst was
Eene schrikkelijke ontploffing van grauw
vuur heeft zaterdag morgend rond halver
drij plaats gehad op eene gaanderij van
587 meters diepte, in den kool put n° 7,
van de mijn le Gouffrete Chatelineau.
Verscheidene werklieden waren aan den
arbeid, toen de porion Jules De Greef,
eene springmijn onstak. Eene schrikkelij
ke ontploffing deed zich hooren. De lucht
verplaatsing, welke zij teweegbracht, doof
de gelukkiglij k de vlammen eit, waardoor
de pleeg mijnwerkers, op dat verdiep be
zig, gered werd.
Op het gerucht van den slag hadden al
de mijnwerkers de vlucht genomen. On
derweg vonden zij den porion De Greef,
en een koolkapper Joseph. Janssens, ge
boortig van Farciennes, bewusteloos lig
gen. Eenige mijnwerkers hebben zich al
leenlijk kunnen redden met, over een leng
te van ongeveer 1,500 meters op de kniëu
te kruipen.
Ten 4 ure werden De Greef, Janssens en
nog een ander werkman Maarschalck, uit
den put opgehaald. Zij leefden nog, doch
waren alle drie afgrijselijk verminkt. Jan-
sens was, om zoo te zeggen, levend het vel
afgestroopt. Maarschalk had eene diepe
woude aan de zijde, veroorzaakt door don
val tegen een wagon. Alle drie waren het
haar afgebrand, Je oogen doorboord en
het gelaat verminkt.
De ougelukkigen werden met fluog twee
andere gekwetsten naar het gasthuis der
koolmijn te Pironchamps gebracht. Hun
uitzicht was verschrikkelijk. Men had dan
ook hun aangezicht bedekt met een witte
doek, waarin gaten gemaakt waren voor
de oogen en den mond. Vader De Greel,
heeft zijnen zoon niet meer kunnen her
kennen, zoodanig was het gelaat van het
slachtoffer met wonden overdekt.
De slachtoffers zijn gehuwd. De Greef
heeft vijf kinderen; Janssens zeven. Een
vierde gekwetste, Patrice, heeft er twee.
Het parket van Charleroi is ten 2 ure
namiddag ter plaatse gekomen om een on
derzoek in te stollen. Acht gendarmen te
paard hielden de menigte in bedwang.
In denzelfden put heeft in 1867, tenge
volge eener overstrooming, eene ramp
plaats gehad, die het leven kostte aan 28
menschen.
Ja, ja, ze geven in die kool putten schoo-
ne daghuren, maar ze worden er dobbel
en dik verdient
LATER.
Een der gekwetste mijnwerkers, de ge
naamde Janssens, 56 jaren oud, vader van
7 kinderen, is in het gasthuis overleden.
Twee andereu verkeeren in sterfgevaar.
De Greef en Maesschalck zijn maandag
ook gestorven.
Een mijnwerker wordt vermist.
(ZITTENDE 's ZONDAAG8 ACHTERNOENS
AAN HUNNE DEUR).
RIKUS. Den dezen heeft 't spek al
beet, Stant... Maar, nonde-djalingen, wat
is dat daar langs de kanten van Boom, met
die steenbakkers, die in werkstaking zijn?
STANT. 'k Heb daar iets en niets,
en toch iets van g'hoord, maar, alia, 'k en
weet er precies 't fijn niet af.
RIKUS. 't Werkvolk vraagt meer
pree en minder werkuren en de bazen en
willen hun dit niet geven, waarop zij het
werk hebben laten staan; al de ovens van
't ronde zijn uitgedoofd er zijn met dui-
zende werkstakers en er komen er nog da
gelijks bij.. De solialisten zijn daar komen
hunnen neus tusschen steken....
STANT. Oei, oei, dan zijn de sikke-
leers naar den Sis
RIKUS. En 't wordt daar zoodanig
grof dat reeds 75 gendarmen ter plaatse
zijn. De burgemeester heeft verboden van
te manifesteeren, maar de steenbakkers
laten dat hun hielen hooren zij loopen
met gezichten zoo zuur als azijutobbens.
dwees en malcontent en ze zijn woensdag
zoodanig wreed en rebel geworden dat de
troepen afgekomen zijn om hen met brei
del en toom te beteugelen
STANT. De troepen Dan moet het
er ginder stuiven
RIKUS. 'k Weet van goed part..
Stant, dat reeds 3 of 4 gebouwen van rijke
karreelovens-eigenaars in brand gestoken
zijn...
STANT. Brrr... dat is de beest
Kunnen zij hunne eischen op geene treffe
lijke manier doen gelden
RIKUS. Stant, jongen, 't zijn de
rootle opstekers, maar niet de daders, die
de lachen zijn...
STANT. Die ongekamde beerenjon-
geren, die maar niet kunnen verdragen
dat ons verdrukt Werkvolk op eene tref
felijke manier opslag en verbetering vraagt.
RIKUS. 'k Zei dat van den noen,
aan tafel, tegen mijn Babbe ook... Maar,
suiker-de-piukel, wat heeft dat daar ge
weest met Rooze-Kermis in ons steêken
van Aalst
STANT. Zeg liever Congo-Kermis,
Rikus er zijn er daar Zondag die 't geraf
fineerd stekelverken vertoond hebben er
is op den steenweg gevochten gelijk bij de
kaffers; ïuiten uitgesmeten, pintglazen
verbrijzeld, stoelen ver-
massakreerd en gevoch-
ten als wilde beeren, bij- Jf
zooverre dat de deftige vjL-
herbergbaas en zijne bra-
ve dochter gekwetst zijn.
RIKUS. Van den zelfden derden ook
dien nacht in de Bisschopstraat, 's Mor
geus hingen er de kasseisteenen en de mu
ren vol bloed
STANT. En voor den bokké van
den nacht, heeft men op de Vischmarkt
gebatterd gelijk rechte stegelbaggen ze
keerden daar een kerre met krot en mot
*tonderst a boven... Bertje Leks kreeg
zulke djantersche taffelink, dat hij maan
dag als 'nen tweeden Lazarus, in volle mi
serie, naar 't hospitaal gegaan is; ge zoudt
hem een half censken gegeven hebben
van compassie.
RIKUS. Ze zeggen dat het maandag
een gekerm en alerm was op den bui eau.
STANT. Verschiet ge daarvan? Zat
gezocht wordt nuchter bekocht. Zij maar
zeker dat er al veel op hun borst kloppen
en uitroepen Mea culpa
RIKUS. Zoo is 't. gebureman. Per
tan, die Rooze-Kermis, met zijnen fioran-
tigen steenweg, is een aangenaam verzet.
STANT. Zooals Appolonia en Twee
de Paschen man die kermiskens, met. den
uitkomenden, mogen er zijn. elke mensch
leeft geerne, maar, maar, die daar naartoe
gaan om er de lap en 't vel uit te hangen,
die daar naartoe gaan om zich ZAT te
drinken en den brcabarus te vertoonen,
die zijn nog te slecht om in een verkenskot
te liggen... Rikus, één woord: Toen ik
lotte kreeg ik van voier 30 eens omdat ik
'nen dikken getrokken had en alsdan was
het mijn eerste keer dat ik in 'n staminé
kwam, maar 't is heden een andere keks-
kedie 't en is nu geen 30 eens meer,
maar 20 a 30 FRANKS, of de schroebbers
spelen op hunnen pootnu gaan z'op sta
miné met de vaantjesbroek nog aan, ze
rooken reeds als fabriekschouwen en zou
den, door hunnen klap, een gendarm doen
rood worden tot onder zijnen sjako z'af-
fronteeren 'ne mensj dat uw slep aan uw
lijf plekt van schaamte...
RIKUS. Waar! Waar
STANT. Die krawatten, als z'hunne
preê krijgen, zeggen: Zooveel voor mij en
zooveel voor thuis en als 't hnn niet aan en
staat, dan koop ik mijn kosten
RIKUS. Zoude ze uiet den nek bre
ken, gij, vader van farailje Stant, jon
gen, indien 't Geestelijk zich niet afwerkte
en afsloofde voor het behoud onzer Jonk
heid, ge zoudt nog een ander pantomiene
zien
STANT. En tout cas, Ricus, iemand
die zijn kinjeren 'ne stiel kan laten leeren,
't is ver uit vanT beste en er valt dan nog
genoeg op te letten... Maar, maar...
RIKUS. 'k Versta uwen zin, Stant..
Laat ons dapper ons beste doen om de
goede princiepen te helpen verspreiden...
Woorden wekken, maar voorbeelden strek
ken. Helpen wij uit al onze krachten de
Geestelijke Overheid meê, daar waar wij
het kunnen met ons kinderen naar Patro-
nagie, Werkmanskring en Zondagschool
te doen gaan...
STANT. Dat is 't't Gazet je
van Aelst, die wij nu wekelijks nemen,
werkt in dien zin en 't geen dat er in staat
houdt 'nen geheelen Zondag ons huishou
den thoop... 'k Zal ze u t'avond eens be
zorgen en 'k durf wedden dat gij ze zult
moeten hebben.
RIKUS. 'k Heb van dat Gazetje op
't fabriek hooren spreken... De slocialis-
ten vallen er leelijk op uit.
STANT. Niet zonder rede, Rikus!
'k heb van een heer van aanzien hooren
vertellen dat 't Gazetjen van Aelst de So
lialisten in de kiezing voor dan Werkrech-
tersraad heeft doen verliezen... Ik zou het
niet meer willen missen; er staat van alles
in en mijn liefste plezier is, er 's zondaags
namiddags aan mijne deur zitten in te le
zen g'heel ons roet doet dat, en daarbij
mijn vrouw volgt den pelleton en ze zegt
dat hij zoo touchant en zoo charmant is,
dat zij er 's nachts van droomt.
RIKUS. Wel, Stant, als 't alzoo is.
zeg aan den verkooper dat hij mij ook alle
Zondagen eene mag brengen. Mijn vrouw
is wel niet geletterd, maar mijn Peeter-
nelleken, mijn Louïsken en Siesken. die
bij iffra Emma naar school gaan, lezen
reeds als advokaten.
STANT. - 'k Zal 't doen zonder man-
keeren, gebuur. En nu gaat deu dezen hem
de gesloten vuist omboog en plofte het wa
pen in de borst van de ongelukkige.Slechts
een versmachte noodkreet steeg op en 't
was de dood. Mekcn Geertrui was in een
beter Vaderland. Op dit oogenblik kwam
Jacobus beneden mot hot noodige gereed
schap om hun schelmstuk naar behooren
voor eeuwig te verborgen.Beide booswich
ten begonnen de plavuizen op te breken.
Hunnen arbeid vorderde snel, naarmate
Spiegeleer de spade dieper om dieper in
den grond sloeg en Coucke, met beide han
den, de aarde uit den diepen put haalde.
Willen wij er maar uitscheiden
onderbrak den graver, de spade latende
zakken; de put heeft reeds eene aanzien
lijke diepte en.,.
...wij dagen die doode heks uit, er
om middernacht uit te komen om ons een
en ander uit de geestenwereld mede te
deelen... Handen uit de mauwen, Jaak
Zij namen het lijk en lieten het in de
kille aarde zakken, vulden put zuinig toe,
waarna de bevelhebber, als een echt ken
ner, de plavuizen op hunne vorige plaats
schikte. Toen stondeu de schurken op, na
men het lantaarntje op en klommen naar
boven. Eenige oogenblikken later trad de
oude meid binnen, die naar de markt ge
gaan was en bijna onmiddelijk, op bevel
haars meesters,zich bij den slachter begaf.
Zie, sprak den heer des huizes, nu
wij op ons gemak zijn, gaan wij eene ver-
versching nemen. Zet u bij. Wat verkiest
ge Claret Spaansche wijn Malvezy
Bier of brandewijn
Als het u eender is, mij ook, zeide
Coucke, terwijl hij tabakdoos en pijp uit
haalde en opstopte.
Het zij dan Spaansche wijn, welke ik
als liefhebber verre boven den Rijnschen
verkies.
Een oogenblik later was Jaak terug met
%eene flesch en twee roomers hij schonk
die vol en den zijnen omhoog heffende,
sprak hij Ik drink op den goeden uitval
onzer onderneming Welnu, Burger, nu
zijt gij immers gewroken
Gewroken, beste Jaak grinnikte
Coucke ja, maar eene nog bloediger,
nog eene zoetere wraak moet mij te beurt
vallen. Jaak, Pieter Breugelmans moet in
onze handen
Wordt voortgezet.