$uM
ALS DE VOS....
Zondag 19 Augusti 1894
5 centiemen het nummer
1** Jaar IV 44.
i k
ritit
Politiek Overzicht.
vin.
Werkmanswoningen.
i! sums
Mee Spe. Mee Metu.
ABONNEMENTSPRIJS
Dit Blad verschijnt den Zondag van iedere week.
Een abonnement kost 2,50 inschrijving op alle
TIJDSTIPPEN VAN HET JAAR. MüN ABONNEERT ZICH BU
DBN UITGEVER, WAAR BRIEFWISSELINGEN MOETEN GE-
TEEKEND EN VRACHTVRIJ TOEGEZONDEN WORDEN.
DRUKKER UITGEVER
GENTSCHESTRAAT. N° 149. AELST.
ANNONCENPRIJS
Per DRUKREGEL 10 CENTIEMEN 2* BlaDZ., 0.25 CENT.
D1KWIJL8 HERHAALDE, BU ACCOORD. ALLES TEN BU
REEL E GEDRUKT, WORDT KOSTELOOS GEPLAATST. VOOR
DE ANNONCEN BUITEN DE PROVINCIE, ZTCH TE WENDEN
Agence de Publigité, R. d. l, Madhleine, Bruxelles.
Aelst, Zondag 19 Augusti 1894.
FRANKRIJK. Het assisenhof der
Seine, te Parijs, heeft zondag eene bijzon
dere zitting gehouden, om de zaak der
anarchisten te eindigen.
Zooals men weet, stonden een dertigtal
anarchisten voor de assisen te recht, on
der de beschuldiging van eene kwaaddoe-
nershende gevormd te hebben, waarvan
zekere leden tot moord en roof ophitsten,
en de anderen, aa.n die ophitsingen ge
hoor gevend, tot de daad overgingen. Ee-
nige der meest gekende aanlciders van
het parijzer anarchism, zooals Sebastien
Faure, Jaen Grave, enz. waren in de zaak
betrokken.
Die kerels, welke in hunne meetingen
en dagbladen zoo hevig zijndie altijd tot
bloedige omwentelingen ophitsen, stelden
zich voor den jury aan als onschuldige
lammerenzij waren geen kwaaddoeners,
zij vormden geene bende, zij betrachtten
enkel het heil van het menschdom 1
De jury heeft zich door die zoetsappige
verklaringen der anarchistische opstokers
laten misleiden en met 7 stemmen tegen
6 de beschuldigden onplichtig verklaard.
Zekere Fénéon, in wiens woning men ont
plofbare stoffen had gevonden, kwam vrij
met 6 stemmen tegen 6.
Slechts drie der betichten werden plich-
tig verklaardOrtiz en Chericotti aan dief
stal en Bertani aan dragen van een verbo
den wapen. Oritz werd veroordeeld tot 15
jaar dwangarbeid; Chericotti, tot 8 jaar
Bertani tot 6 maanden gevang en 16 fr.
boete.
De uitspraak van den jury heeft eene
groote verontweerdiging verwekt bij de
welbekende burgers. Deze troosten zich
echter met het gedacht, dat dit het laatste
proces van dien aard is, dat door den jury
beoordeeld wordt. Krachtens de nieuwe
wet tegen de anarchisten, zullen voortaan
zulke processen voor de boetstraffelijke
rechtbanken opgeroepen worden.
TURKIJE en ITALIË. Turkijë
heeft nog eens eene krachtdadige nota ge
stuurd aan Italië, om verzet aan te teeke
nen tegen de in bezitneming van Kassala
op de Iioode Zee.
SERVIE. De politieke correspon
dent van Weenen, meldt dat koning Mi
lan, zondag laatst, een lang onderhoud
gehad heeft met den kanselier graaf Kal-
BUKGER
Aalstersche Geschiedenis uit
KEIZER KAREL'S TIJD.
Naar het groot werk van Petrus Van Nuffel.
24
Te Teralphene.
Zal het knaapje zich vermaken,
Gij zijt zijne liefste vreugd
Gij bekoort zijn hert en zinnen
En geleidt het tot de deugd.
Een uur en half gaans van Aelst, ligt
bet lieflijk parochieken Teralphene, en,
gelegen tusschen lommerlijk boom en
struikgewas, levert het bij zomertijde, een
schilderachtig uitzicht op.
Nu is het lente.
Recht aangenaam is het op den buiten
de heete zonnestralen worden door een
zacht windje afgekoeld; in de groene wei,
noky. Hij is van zin voor goed Servië te
bewonen. Maandag moest hij rechtstreeks
naar Nisch vertrekken.
In den loop dezer maand zal koning
Alexander en zijn vader naar Belgrade te-
rugkeeren
MAROKKO. De Kabylen zijn in op
stand gekomen. Verscheidene Kalifen zijn
gedood en vestingen ingenomen. Do op
standelingen gaan andere Caids of rechteis
kiezen. De schuld van den opstand zou
den de uitpersingen der landvoogden zijn.
Sedert de wet van 9 Oogst 1889 in wer
king is getreden, wordende weldaden, die
ze aan den werkman verschaft, steeds
meer en meer gekend en naar waarde ge
schat.
Ten bewijze daarvan, zal niets beters
dienen, dan er de uitslagen vau aan te
tponen. En daar wij niet te uitgebreid mo
gen zijn, zullen wij ons bepalen bij de wer
king eener enkele maatschappij Eigen
HEERD IS GOUD WEERD.
De voorbeelden die wij gaan aantoonen,
zullen beter het voordeel voor den werk
man doen uitschijnen, dan de beste rede
neering het zou kunnen doen.,
Op 31 December 1891, hadden te Gent
reeds 22 werklieden door tusschenkomst
van bovengemelde maatschappij zich een
eigen heerd aangeschaft. Onder die werk
lieden vinden wijfabriekwerkers, met
sers, timmermans, letterzetters, metaalbe
werkers, enz.
Tot hiertoe konden uitsluitelijk werk
lieden, 't is te zeggen, zij die voor reke
ning van een patroon werkten, door de
maatschappij aangenomen worden doch
thans heeft eene wet op het laatste van
den buitengewone zittijd van 1891, daar
eene wijziging aan gebracht: Voortaan
kunnen ook kleine beambten, zooals fac
teurs en anderen, alsook werklieden die
te huis werken, er de voordeelen van ge
nieten.
De huizen door de werklieden, met tus
schenkomst van Eigen Heerd gebouwen,
verschillen zeer in waarde, zij gaan van
3,000 tot 6,000 fr., grond inbegrepen. Het
verschil komt natuurlijk voort uit de uit
gestrektheid grond en het belang der
bouwwerken.
Allen hebben zij toch ten minste twee
plaatsen gelijkvloers, 3 bovenkamers, zol
der en kelder. Zij hebben ook eenen min
of meer grooten koer, soms een hof, met
waar de koeien grazen, bloeien de goudge
le boterbloemen en de witte meerschbloe-
mekens met hun rood hartje; prachtig ge
kleurde vlinders fladderen van kruid tot
kruid; nijverige bietjes vliegen domme
lend over de klaverplanten en de krekels
laten hun eentonig gesjirp huoren en tus
schen al dezen natuurrijkdom ligt het
beekje, als eene zilveren slang onder het
loover geborgen, die kabbelend en klate
rend voortspoeld.
Op een steeuworp der parochie, stond
eene nette pachthoeve met vinnig roode
pannen gedekt en helderverwige luiken
aan de vensters. Voor deze woning stond
een reusachtige eik, die fier zijne blader
rijke takken ten hemel stak, wijl zijne
breede kruin als beschermend over het
dak der hoeve neerhing en zijn ruwe bast
en knoestige takken hem een trotsch ui
terlijk gaven. Verder op stonden eene me
nigte beuken, wier bruine glanzende bla
deren het eentonige groen braken en in
het verschiet, de heerlijke bloeiende linde,
de rustelooze populier en de slanke berk
met zijn wit gfimmenden stam.
In deze aangename verblijfplaats woon
de pachter Vlieghers, wettige echtgenoot
van Brigitta Coucke, zuster van Dorus
het waren dezen, die, zooals wij weten, de
schotplhuisje, kolenkot, eu eenige hebben
er nog stalling bij voor dieren die gewoon
lijk door werklieden gekweekt worden.
Zelfs zijn er die drij plaatsen gelijkvloers,
vijf bovenkamers en een gemansardeerde
zolder hebbeu.
De werkman kiest heel vrij de plaats en
het plan zoo zien wij in de stad Gent en
het omliggende, huizen verrijzen, en om
den bloei dier nuttige en den werkman
nuttige maatschappij te bestatigen, hoe
ven wij uit onze stad Aalst niet te gaan,
Dat de maatschappij zeer wel toeganke
lijk is voor werklieden, bewijzen de vol
gende cijfers
Een fabriekwerker leende 2.300 fr. en
zal effen zijn op 10 jaar, mits 13.00 fr. per
maand.
Een timmerman leende 4.000 fr. en zal
effen zijn op 22 jaar, mits 5 fr. per week.
Een fabriekwerker leende 3.500 tr. en
zal effen zijn op 20 jaar, mits 20 fr. per
maand
Een letterzetter leende 2.700 fr. en zal
effen zijn op 23 jaar, mits 3,50 per week.
Een metaalbewerker leende 3.150 fr. en
zal effen zijn op 25 jaar, mits 3.50 per
week.
Op 31 Mei 1892 bestonden er in het
land reeds 25 maatschappijen in den aard
gelijk aan de gentsche maatschappijen
Eigen heerd is goud weerd, en hun maat
schappelijk kapitaal beloop tot de som van
2.271.000 franken.
Fransche geleerden hebben onder de
leiding van de heer Jules Siegfried, afge
vaardigde bij de Fransche Kamers en in
gezelschap van den burgemeester van
Gent en schepen De Ridder, de huizen
weest bezoeken door de gentsche werklie-
oote vol-
iat onder
zoek hen, onder alle opzichten heeft ver
schaft.
Mochten de werklieden meer en meer
die weldaden waardeeren en er zich op
toeleggen zich het recht aan te schaffen,
met fierheid op hun eigen heerd te mogen
wijzen, zeggende: Ja waarlijk, ik ben ko
ning in mijn eigen huis!
Ja, dat mag men zeggen als men het
nieuwe weekblad De landbouwer ziet,
dat te Gent by Vooruit wordt uitgege
ven.
Nog maar zelden hebben wij een zoo
grooten slepus gezien, als die in boer ver
kleedden socialist, die fleemt en streelt
om het vertrouwen op den buiten te win-
weest bezoeken door de gentsche v
den gebouwd, en zij hebben de gro<
doening niet verborgen welke dat
kleine Jacob Coucke ten hunnent hadden
ingenomen.
De knaap ontving van de brave eenvou
dige lieden eene goede opvoeding en groei
de op in de vrees des Heeren, in vreugd en
deugd. En zoo waren vier volle jaren ver-
loopen
Meermaals had Jacob naar vader ge
vraagd, maar telkens hadden zijne goede
voedsters gepoogd, hem van die geheim
zinnige onoplosbare vragen af te brengen,
door nem te doen gelooven dat de duurba
re afwezige eene verre, heel verre reis
ondernomen had. Allengskens nochtans
werd de ionge Jacob in schijn rustiger en
namate nij in jaren opgroeide, bleven ook
de lastige vragen daar.... Hij was pas vijf
tienjaren oud, toen hij reeds het hoofdje
diepdenkend op de borst droeg hij kwam
slechts bij zijne pleegouders om te eten en
te slapen, waarna hij telkens in stomme
neerslachtigheid naar het veld terugkeer
de, waar hij de zon in hare volle majes
teit in het oostenpurper zag ontwaken en
des avonds in het diepe westen verdwij
nen. Wat waren de eenvoudige Vlieghers
inwendig verblijd, toen zij de verzekering
koesterden, dat hun lievelingskind de af
wezigheid van vader niet meer scheen te
bemerken! Hadden zij zeiven dan geen
nen en te gelijker tijde zijn venijn rond te
strooien.
Een perel van Tartufferie is zijn eerste
artikel, waarin hy er over klaagt, dat men
hem och arme! heeft willen ver
dacht makendat men hem heeft voorge
steld als een wild dier, voor wieu niets ge
heiligd is, noch zeden, noch leven, noch
familie.
Maar dat is laster, zegt hij als toon
beeld van ootmoedigheid en verduldigheid
zal hij er bij voegen dat Ons Heer zoo
véél geleden en verdragen heeft.
Daarbijals wij dat zien gebeureu, dan
denken wij steeds aan den grooten Chris
tus. Als hij in den beginne zijne leer ver
kondigde, dan werd hij ook bespot en be
lasterd. Dan legde men hem ook allerlei
moeilijkheden in den weg. Men ging zelfs
zoo ver hem te mishandelen. Maar Chris
tus wist te goed dat zijne leer te schoon
en te verheven was, om den strijd op te
geven. En hij deed voort, immer voort en
hij predikte het Evangelie aan alle schep
selen der aarde.
Een pater-capucien op den preekstoel
zou het zoo aandoenlijk niet kunnen zeg
gen maar hij zou het zeker rechtzinniger,
oprechter doen, want de landbouwer-soci
alist meent geen spellekop van al wat hij
daar zegt.
Wat hij wil, is met die honingzoete
woorden, bij den pachter aan tafel en
heerd toegelaten te worden, en als hij eens
zal gezeten zijn, zal hij het venijn van het
socialicm wel weten uit te strooien. Dat
zal twist en tweedracht zaaien en bittere
vruchten aan de dorpelingen laten inoog-
sten.
Reeds in de twee nummers, die van dit
schriftje zijn uitgegeven, ziet men de pun
ten van de wolven-ooren door den scha
penpels henen steken. Voor eenvoudige
menschen zijn de ooren nog niet erg zicht
baar voor hem die scherp toeziet zijn ze
duidelijk.
Behalve dat, men zie achter in het blad
welke boeken de zoogezegde j0Mnoqpnnn[
aanbeveelt: het zijn schriften van Zola,
Eugène Sue, den anarchist Kropotkine,
Karl Marx, een afschuwelijk boek van
Bebel, over de vrouw, enz. De koopmari
die zoo'n waar in zijne mars heeft, moet
niet vertrouwd wordenhij is een vijand
van rust, vrede, geluk en zedelijkheid.
Wij raden onze vrienden op den buiten
aan, zich van dergelijken BOER te mis
trouwen hij is, kortom, een vermomden
socialist, al trekt hij dan ook een tronie
als een pilaarbijter, al spreekt hij dan ook
met schijnbaren eerbied van den grooten
stof tot nadenken genoeg
Ongetwijfeld, ja, maar zij bedrogen zich
bitter op het uiterlijke van Dorus' zoon
Zoo stonden hier de zaken, vier jaren
na de verdwijning van den beruchten Bur
ger.
Het was een zaterdag morgen. Heerlij
ker weder hadde men niet kunnen wen-
schen voor de wekelijksche markt van
Aelst. Pachter Vlieghers nochtans was
niet gewoon veel naar de markt te gaan
na ontbeten te hebben, begon hij zijnen
tabak te kerven, aanstak daarna zij n baard-
branderke en ging in de deur ziiner woning
staan rooken, in afwachting dat Brigitta,
Jacob en de meid ontwaakten.
Dag, baas Vlieghers! riep plotselings
eene scherpe stem achter het geboomte.
Ilola, hériep Vlieghers waarom
die verduiveldsche naaste
Ook naar Aelst, maat
Toch nietmaar gij
De boer was nader gekomen.
Ja ik, zegde hij rap; ik ga er ter
markt deze kiekenen aan den man bren
gen. Weet gij wat er gisteren in de stad
ontdekt is Niet Nu, 't schijnt dat
er daar schrikkelnk veel kerels nestelen,
die niet zoo eerlijk zijn als het weder van
daag...
