t'uu $»fW(
Zondag 2 September 1894
5 centiemen het nummer
Jaar 2V° 46.
Agencede Publicité, R. d. l. Madeleine, Bruxelles.
De Plicht van alle
Katholieken.
Eigendomsrecht.
WEERKLANK.
Landbouw.
IE WE
Mee Spe. Mee Mflefn.
ABÓNNEMENTSPR1JS
Dit Blad verschijnt den Zondag van iedere week.
Een abonnement kost 2,50 inschrijving op alle
TIJDSTIPPEN VAN HET JAAR. MEN ABONNEERT ZICH BIJ
DEN UITGEVER, WAAR BRIEFWISSELINGEN MOKTEN GE-
TEEKEND EN VRACHTVRIJ TOEGEZONDEN WORDEN.
DRUKKER UITGEVER
GENTSCHESTRAAT, N° 149. AELST.
ANNONCENPRIJS
Per drukregel 10 centiemen 2" Bladz., 0.25 cent.
Dikwijls herhaalde, bij accoord. Alles ten bü-
REELE GEDRUKT. WORDT KOSTELOOS GEPLAATST. VOOR
DE ANNONCKN BUITEN DE PROVINCIE, ZICH TE WENDEN
Ael8t, Zondag 2 September 1894.
Die plicht kan in èén woord uitgedrukt
worden Wij moeten den 14 October als
een mau naar de stembus trekken en voor
geheel de lijst der Katholieke Bewarende
Vereeniging stemmen.
Laat ons niet bedriegen door scheurma
kers en schoothondjes der logie die onze
handen komen likken om ons te vleien. Zij
zullen ons zeggen Hoe kunt gij van nu al
zeggen dat gij voor de geheelo lijst zult
stemmen? Die lijst i= nog niet eens vast
gesteld 1
Neen, zij is nog niet vastgesteld, doch
wij weten dat, zij zal vastgesteld worden
doormannen in wie wij vertrouwen mo
gen hebben. Wij weten dat die mannen op
de lijst kandidaten zullen stellen die onze
belangen zullen verdedigen, de belangen
van den godsdienst, de belangen van on
zen landbouw, de belangen vun onze nij
verheid, van onzen koophandel, van onze
taal, alle de belangen die ons aan het hert
liggen. Dat is voldoende wij trekken op
als een mande kandidaten moeten en
zullen erdoor
Sommige visschers in troebel water zul
len ons nog komen zeggenWel ja, stemt
voor de kandidaten der Oude bewarende
partij, maar laat dezen ofgmen weg
die heer is niet ten volle van uw gedacht
over taal, landbouw, krijgsstelsel, be-
schermreebten of een ander punt.
Nutteloos geflikflooi! Die heereu zijn
kandidaten der Conservatieve Associatie.
Zij verbinden zich haar programma te ver
dedigen en te doen uitvoeren. Wij keuren
dat programma goed. Dan is alles gezegd.
En staat er op de lijst een kandidaat
met wie wij het niet ten vojlo over een hij-
zonder punt zouden eens zijn wij den
keu het niet wij weten dat die kaudi-
daat over 999 andere punten denkt zooals
wij. Alle de groote waarheden en rechten
die wij willen doen zegepralen, hij wil ze
ook verwezenlijken. Bestaat er tusscheu
hem en ons een klein onverschil ovei cene
bijzondere zaak, wat is dat, vergeleken bij
den afgrond die ons van scheurmakers, li
beralen en socialisten afscheidt? Nu, weet
wel, een oogenblik aarzeling over iemand
die'in eene bijzaak niet heel en gansch
onze gevoelens deelt, is een troef in de
kaart van een ander die over geen enkel
punt denkt zooals wij. Het is dus onze
plicht van nu tot 14 October alles te doen
BURGER
eene Aalslersche Geschiedenis wit
KEIZER KAREL'S TIJD.
Naar het groot werk van Petrus Van Nuffel.
26
De Korte Zoutstraat was alsdan een der
nijverigste straten der stad men dreel er
g,-ooien handel in koloniale waren en
zout, van wat dan ook de straat haren
naam te danken had. Daar ook kocht de
nachtwaker zijne winkelwaren, wijl hij
den winkelier de toelating vroeg, om voor
eene uur zijn pak in bewaring te houden.
Dit stond de rondborstige kruiei van den
ouden eed bereidwillig toe hiermede was
Bast ontlast en kon hij eens de Markt op
en afgaan, welke alsdan, evenals nog ten
huidige dage, bijna nooit zonder pratende
B'ffi'im ér ditmaal meer volk als naar
gewoonte op de groote Markt van Aelst
Ha, er heeft wat plaats gehad! dacht
wat wij maar kunnen om onze vrienden
en onze gedachten te doen zegevieren.IIet
is beter in de Kamer mannen te hebben
die geheel en gansch in gemeenscha]) met
onze gedachten zijn, uitgenomen een punt,,
dan er door onthouding of nalatigheid ke
rels laten in te geraken die nooit voor ons
iets deden- cn precies alles bevechten wat
wij liefhebben, en onze ergste vijanden
zijn.
Wij zullen onze gelederen sluiten en al
te zamen, zonder dat er iemand achterblij-
ve, met. vereenigde krachten de Bewaren
de Vereeniging met geheel hare lijst den
triomf verzekeren. Dat is onze plicht, en
wij zullen hem weten te volbrengen, tot
spijt van die onze eendracht benijdt.
Staathuishoudkunde onderwijzen, is
steeds eene lastige laak,'én voor den lee-
raar, én voor den leerling, daar het eene
opeenstapeling is van drooge stelregels
met bewijzen en toetsingen.
Naar een fransdie schrijver willen wij
eens beproeven eene les van staathuis
houdkunde te gevensteunende op voor
beelden uit de geschiedenis of uit de ver
beelding.
Wij beginnen met het eigendomsrecht.
Wij keeren terng tot het begin der we
reld en nemen wij als handelende persoon
een wilde van Afrika, die wij gemakke-
lijkshalve Paulus zullen noemen.
De eerste mensch die vischte, heeft
noodzakelijk de visch met de handen
móeten grijpen, en sleet daaraan veel tijd.
Paulus, onze wilde, leefde met niets an
ders dan met visch en vischte met de
hand. Op zekeren dag, vermoeid en afge
mat, zat hij in diepe gedachten verzon
ken hij zag na, zocht, en kwam op het
denkbeeld, in plaats van zijne handen te
gebruiken, om den visch te vangen, te
midden der waters een net te werpen.
Ik zal, dacht hij, met drooge planten
een net weven, het in 't water werpen en
de visschen zullen in de mazen gevangen
zijn, evenals door een groot aantal han
den.
De familie van onzen wilde hielp hem
in 't maken van dit kostbaar net, waar
mede onze Paulus op weinig tijd meer
visch zou vangen dan vroeger op een gan
seken dag. Van dan af ging alles beter in
bet huishoudenhet voedsel was overvloe
diger en nochtans de last was minder.
Het huisgezin bezat eenen rijkdom, een
eigendomhet net.
Zeg mij, Lezer, is het wel zeker dat
Schutter; de kruidenier wist toch geen
bijzonder nieuws...
Onder het maken dezer opmerking,
voelde hij zich eensklaps duchtig op den
schouder kloppen.
Hij keek werkelijk om.
De klopper was Zwarten Broos...
Sa, Bastiaan, lachte de sluwe schurk,
wat staat gij hier zoo diepzinnig te droo-
men? of weet ge dan niet wat er binst den
nacht voorgevallen is
Neenverklaar u.
De metser was tot in den derden hemel.
'tZijn schrikkelijke dingen, hanne-
kenuit, zei hij, op heimelijken toon. Gij
kent Lange Pepiu, uit onze gebuurte?
En dan V
Men zegt dat hij op de baan naar
Gent eenen poeldenier vermoord heeft, en
zelfde nacht ook poogde in te breken bij
eene weduwe te Lede, doch door eene
sterke boerenwacht op de vlucht gedreven
werd.
Zoo, zoo...
Gelijk ik u zeg, maar ik verhaast mij
er bij te voegen, dut de schelm reeds loon
naar werken heeft bekomen men heeft
hem op eene plek klavers doodgeschoten
gevonden...
't Is wel besteed, Broos
dit net aan Paulus toebehoort, dat het zijn
eigendom is? en dat dezé eigendom een
rechtvaardig bezit is, dat men Paulus niet
zonder misdaad te plegen, zou kunnen
ontnemen
Wolhoe, zult gij antwoorden, hoe
kan het anders
Dit net hij is het, die het uitgevonden
en gemaakt heeft; zonder hem zou dit net
nier bestaan. Niets schijnt mij rechtvaar
diger dan er hem persoonlijke eigenaar
van te zien.
Inderdaad, vrienden, zulks is een
onbetwistbaar recht, genoemd het recht
oj) persoonlijken eigendom, 't is te zeggen:
het recht de opbrengst van zijnen arbeid
te bezitten.
Er zijn drij soorten van eigendommen
De eerste is deze, door God aan alle
menschen gegeven en die voor alle andere
menschen heilig moet wezen, 't is de ei
gendom van ons eigen zelve: onze armen
en handen om te werken, onzen geest en
ons verstand om ons werk te bestieren.
De tweede soort zijn de roerende goede
ren, zoo genoemd, omdat men ze kan ver
plaatsen; aldus, het net van Paulus, is
roerende eigendom. Even zoo, de kleede
reu, meubelen, boeken, enz.
De derde soort noemt men onroerende
goederendit zijn goederen, die niet van
plaats kunnen veranderen, zooals landen
en gebouwen. De huizen, fabrieken, schu
ren. stallingen, een hof, een meersch,eene
partij zaailand of bouwgrond zijn dus on
roerende goederen.
Kortelings leggen wij den oorsprong en
den aard uit der ruilingen en kontrakten.
De Pcuple, de Chroniquc en andere bla
den klagen de steenen uit den grond, om
dat de socialisten en verdere liberale brus
selsche preekers op den buiten, te Goyck,
stokslagen hebben opgeloopen.
Wij keuren een soortgelijk onthaal ten
sterksten af, en zouden willen dat men de
preekers op den buiten met onverschillig
heid in de woestijn liete preeken.
Maar tegen wil en dank komt ons hier
alwéér die noodlottige 7 September voor
den geest, toen Belgen van den buiten in
de straten van Brussel zoo bloedig mishan
deld werden, onder de toejuichingen der
liberale pers.
Denkt men, mijnheeren, dat die schan
dalige mishandeling, op den buiten verge
ten is Neen, zij spookt daar nog gedurig
rond, en wat men ook gedaan liebbe om
dit aandenken bij den dorpeling te doen
vergeten, men is er nog niet in gelukt.
Men zegt nog, mijn brave Schutter,
dat hem die eenige oneen lood bereidwil
lig werden toegediend door zekeren bosch
wachter, met, name Lieven...
Eu dit alles is heilig waar? vroeg
Bast, den aartsschelm in het wit zijner
oogen blikkende.
Waar? hernam de metser; zie, daar
voor sta ik niet in. Maar wilt gc u de moei
te geven van groepje tot groepje te gaan
luisteren, gij zult overal hetzelfde verne
men. Ik ook weet het maar van hooren
zeggen.
Dit gezegd hebbende, miek de valsch
aard eene diepe buiging, murmelde een
groet en verdween tusschen het volk, om
er zijne leugens verder uit te kramen. Er
is een spreekwoord dat zegtHet kwaad
zet voort met een woord, en nogmaals
werd het bewaarheid, want weldra was de
gansclie stad met die valsche geruchten
vervult.
Toen Sebastiaan Schutter zich van den
fiel ontlast zag, schoot hij in eenen harte-
lijken lach, en de armen kruiselings op de
borst slaande, sprak hij
God uit den hooge! ik wist niet dat
metser Broos zoo behendig veinzen kon
hij liegt alsof het gedrukt stond! Schijnt
hij zoo eerlijk als sluw, een ander kan hij
De katholieke pers heeft het den brus-
selaar, na die rampvolle dagen, meer dan
eens voorspeldzij heelt hem gezegd, dat
de eerlooze mishandeling aan weerlooze
burgers toegebracht, hem nog lang en lood
zwaar op het geweten zou drukkeu en
deze voorzegging is bewaarheid.
De liberale pers moest zich niet bekla
ge u: zij krijgt loon naar werken.
Wij dringen echter bij alle invloedheb
bende personen, op den buitcu, aan, geen
geweld met geweld te vergeldenmaar wij
zeggen ook aan de liberale pers: gij oogst
wat gij den 7 September 1894 hebt ge
zaaid.
Uit den omtrek van Kortrijk komt er
slecht nieuws aan over den oogst. Al het
graan, dat gemaaid en geschoofd stond, is
uit oorzaak van den aanhoudenden regen,
niet kunnen ingehaald worden.
Zelden zou men anders een schoonere
oogst gehad hebben, zoo voor de hoeveel
heid en de hoedanigheid, en het is een be
droevend schouwspel die prachtige echo
ven te zien rotten op 't veld, Ook de aard
appelen zijn niet gespaard. Op drie man
den heeft men er eene mand onverbruik-
bare.
Alleen het vlas staat dit, jaar buitenge
woon schoon, doch de prijzen hebben nooit
zoo laag gestaan. Vroeger betaalde men
2000 fr. voor eene hectaar, nu ternauwer
nood nog 800 fr. Aan dien prijs vinden de
boeren er hunne rekening niet bij
De bieënteelt in de Expositie van
Antwerpen. De feestelijkheden op het
gebied van landbouw volgen elkaar on
verpoosd op.
Pas is de wedstrijd der zuivelbereiding
geëindigd, of reeds weergalmt de feestzaal
van 1t gekraai en het gekakel der neerhof
bewoners.
Straks wordt hunne plaats ingenomen
door de wonderen van den biekorl.
Het getal inschrijvingen overtreft alles
wat wij tot hiertoe verwachten konden.
Duitschland, Zwitserland, Denemarken,
Italië zullen ruim vertegenwoordigd zijn,
terwijl België van zijnen kant insgelijks
niet zal ten achteren blijven.
Het land zal toonen dat het een werk
zaam deel neemt aan de heropbeuring van
den bieënteelt..
De opening der tentoon stelling zal heden
zondag geschieden, ten 11 ure 's morgens,
onder voorzitterschap van M. den minis
ter van landbouw.
zijne leugens op de mouw spleten,mij niet.
Zwarte Broos denkt nu gewis zijne mak
kers een voortreffelijke dienst bewezen te
hebben, maar hij zal niet weinig in zijne
hoop teleurgesteld worden. Nu klaart zich
alles voor mijn geest op Wat het ook
zij, vandaag nog, wil ik alles weten
Op staanden voet ga ik bij Pepins' vrouw
ik zal haar streèlen, haar dreigen, eischen
en dwingen Ja, vandaag meet alles op
gelost, morgen des schelmen rekening ver
effend zijn
En zonder naar de menigte, welke
op de Markt gedurig aangroeide, nog om
te zien, ging hij om zijne winkelwaren, die
hij naar huis droeg. Trien was afwezig; hij
moest dus geeue uitleggingen geven; haas
tig liet hij wat klein geld in den zak glij
den, trok de denr in het slot en ging wat
verder het Neerhof op, tot voor de woning
van Lange Pepiu.
Zwarte Nelle, de waardige echtgenote
van den verrader was thuis.
Bast klopte aan.
De deur ging slechts met eene kleine
spleet open en pas had men daarbinnen
den ongevraagden bezoeker herkend, of
de opening was dicht! Maar Schutter door
de natuur met liehaamsterkte ruim be
deeld, wrong zich bliksemsnel tegen de
