FRANS VAN DEN BOSCH
IN FAMILIE ZOOWEL AIS IN CAFE'S
Kaashandel
-V
RADIOREDE VAN WOENSDAG 9 APRIL.
m- -er* -
TEN BATE VAN DE ST. MARTINUSKERK (17u. 50 tol 18 u.)
DOOR G. HAERS.
~osT&$ggf- -- y: .cjyv-
GEACHTE TOEHOORDERS.
Op 26 Maart had ik het genoegen
voor de micro een woord te zeggen
Aalst en haar monumenten. Toen deed
ik uitschijnen hoe de s'ad fier gaat ov
haar pracht van kunstgebouwen
kunstschatten. Met genoegen wees ik
op hoe de Aalstenaars steeds veel ov<
hadden voor kunst en kuns'preslatie
De gebeurtenissen van Zaterdag 29
Maart hebben nog eens bewezen hoe
zeer zij gehecht zijn aan hel kunstpatri
monium dat hen door de voorvaderen
werd achtergelaten.
Rond 4 uur in den namiddag sloeg
het den Aals'enaar aan het har.
spreidde zich de mare, even snel als het
vuur - De Sl. Marlinus Kerk sta
brand. De St. Martinuskerk De mooi
ste kerk van'de stad'! Een juweel
de golhiek, een lofzang van zuilen
bogen in witten steen." Een zuivere poe-
zit v^n architectuur, een wemeling van
beuken en zijkapellen, van aharen en
gekleurde ramen. De St. Martinuskerk...
voor de Aalstenaren de schatbewaar
ster van hun tradities, het steenvaste be
wijs van den kunstzin en den welstand
hunner voorvaderen; de kerk van hur
doopsel en van hun plechtige commu
nie, de kerk van hun feestelijkheden er
giidebe'.oogingen, de kerk met de vlam
mende vaandels en schetterende trom
pelten, de kerk van hun triomphen er
massabetogingen evenals de kerk var
hun ditpslen rouw en innigste smarten.
Gansch Aalst was dadelijk te been..
Iedereen was bereid om Ie helpen. Al
len loonden hoe solidair zij waren.
Die niet toegelaten werden stond
op afstand me; ingehouden adem
volgden met spannende aandacht het
verloop der gebeurtenissen.
Een angstgil steeg uil de massa óp
toen de brandende toren instortte.
Een kindje weende - Oh mama, lk
mag maar eens mijn plechtige commu
nie doen en nu is ons schoone kerk af
gebrand In
Nu een woord geschiedenis
Met den wederopbouw van de St.
Martinuskerk werd rond de jaren 1480
een aanvang genomen. Men schrijft er
de vergrootingswerken en het ontwerp
van toe aan den bouwkundige Herman
Dt Waghemaker "f 1503), die ook de
Lieve Vrouwkerk van Antwerpen ont
wierp,
De w.'.te steen waarmede zij werd op
getrokken is afkomstig uit de steengroe
ven van Vilvoorde, Lede en Boekhout
(Hekelgem). Daar mep in Vlaandfren
nie over de bevoegde arbeidskrachten
(steenkappers namelijk) beschikte deed
men beroep op Waalsche werklieden
die er zich vestigden.
Sporen van hun verblijf vindt men
nog in de plaatsnamen zoo bijvoor
beeld spreek; men daar nog van' Cra-
valbosch Cravai kom van cfaic-val
of krijtvallei.
De kerk werd nooit voltooid. In hel
museum van oudheidkunde dat op de
eerste verdieping van de belforlzaai i
ondergebracht (flaat een maquette vat
de kerk zooals zc werd voorzien.
De middenbeuk d ende lo; legen d
Lange Zoutstraat Te komen en boven
den ingang dien men langs genoemd
s raat moes. bereiken zou zich dan een
loren verheffen van I 30 m. hoog.
Rondom de beuken bevinden zich 22
zijkapellen waarin altaren toegewijd aan
patronen patronessen van alle gilder
en ambachten der s ad. Boven die alta
ren prijken schlderijen, geschonken
door de leden van de gilden en die een
of ander episode voorstellen uit he; le
ven van de beschermheiligen.
Zoo was deze prachtige kerk, juweel
van gotieke bouwkunde ook een waar
museum van schilderijen. De mees; ge
kende zijn dat van Rubens De aanstel
ling van den he'ligen Rochus als pa
troon legen besmettelijke ziek:en; dat
van De Crayer met Onze Lieve Vrouw
van d"en scapulier; dal toegeschreven
aan Otlo Venius, leermeester van Ru
bens, dat een aanbidding van de her
ders te Bethlehem voorstelt; dat van
Maes waarop den H. Martinus een doo-
de tot het leven terugroept; daarnaast
voorstelling van. St. Jacobus, onthoof
ding van de H. Barbara, den mar.el-
dood van Si. Scbas-iaan, enz. enz.
Het orgel, de predikstoel, en hel ta
bernakel van Duquesnoy vormen naast
altaren en meubels de merkwaardigsien
kunstvoorwerpen van snijkunst en
beeldhouwkuns'.
Dat ze' reeds een eers c maal afbrand-
de ten jaren 1605 lijkt volgens het (bl.
18) bock van den Z. E. H. Jos. R?y
naert, huidige pasjoór-deken,
schijnlijk.
Dus op Zaterdag, '29 Maart 11. brand
de de kerk af. Rond 4.15 u. stegen de
eerste rookzuilen boven den hoofduit
gang uit het dak op. De brandweer
werd dadelijk verwittigd, Een kwar
tier later drong de Crook ten allen kante
u', he; bovendak naar buiten. Achter de
ramen der bovenste vensters zag men.
binnenin, de vlammen laaien. Het volk"
stroomde samen op de mark;; he; stads
bestuur belde de brandweer van Molen
beek, Gent, Dendermonde, Ninove ei>
Geeraardsbergen evenals de nationale
mobiele brigade op. Politie en rijks
wacht zorgde voor -de- orde. De vrije
brandweer van Aalst, de priesters en
kloosterlingen -vtth de stad, de leerlin-
gen van het groo; college, de leerlingen
dér" sócialé stfh'óól ^WVGfóen Kruis
slöinide'n'de kerk binnen om alles Ie
redden wa! men kon. Een der redders
békende mij Het zijn van de akelig
ste oogenblikken die ik ooit beleefde
terwijl daarboven alles brandde en de
brandweer z'ch inspande en binnenin
een nevel van rook en damp hing en
uurgenslers neervielen uit den klokke;
oren zag men de schimmen der red
ders in koortsige haast voorbijloopen
zich spoeden steeds vreezend he; ge-
:lf te zien neerkomen; toén de klok
ddenin de kerk neerplofte meende ik
dat alles instortte.
Rond 5 uur stond he; dak in lichte
laa e. De hevige wind wakkerde het
uur aan. De hitte was voelba;
de markt aan de katholieke cerkel. In
sommige nab jslaande huizen kon men
een begin van vloerbrand tegenhouden
De ladders van de plaatselijke brand-
leken kinderspeelgoed naast he:
gevaarte. De brandweer van
Molenbeek bereikte Aalst in 23 minuten.
Dank zij de dappere en onverschrokken
houding onzer brandweermannen
hun helpers kon rond 6 uur het v
omsingeld en ingetoomd worden.
De vreemde helpers mochten hi
aarts keeren het plaatselijk ko
erk.e voort en hield gansch de nacht
door de wacht. Door het geweld' van de
d-stortte een zijgevel om én plot
met zich een deel van het gewelf neer
zonder echter slachtoffers ie maken on,
der de brandweermannen- die daai
het dak boven hei altaar van hun
de heilige Barbara, plots alles
«dom hen zagen neerstorten.
Alle kunstvoorwerpen werden gered.
De Aalstenaars hebben zich hunner
voorvaderen waardig getoond. Wat de
deren bouwden hebben zij gered; wat
he' vuur hen ontroofde zullen zij her
stellen.
Er werden dadelijk comités opge-
ht en alle Aalstenaars waren he; eens
om aan den opbouw hunner oude kerk
mede ;e helpen. Alle partijen, alle stan
den, alle maatschappijen, zonder onder
scheid van opinie of gezindheid stelden
zich ter béschikking om de noodige gel
den in te zamelen.
Daar de schade 20 a 25 millioen be
draagt en de ramp nie: enkel een lokale
aangelegenhe d is, maar een nati/onaal
monument aangaat kom ik vandaag,
als schepene van onderwijs (en schoo
ne kunsten) der s'.ad en namens de in-
richlingscommissie beroep doen op de
miidadigheid nie, enkel van alle Aalste
naars, zoo binnen als buiten de stad,
maar van alle kunstlievende Vlamingen
om ons te helpen.
Monseigneur Van Roye. Aartsbis
schop van Mechelen vereerde ons met
een bezoek. Monseigneur Copp;eters van
Gent eveneens; de gouverneur van Oost-
V laanderen den heer Van den Boghaer-
dc en heeren Ministers Behogne van
Openbare Werken en Struye van Jusli
lie kwamen ter plaatse en zegden hun
steun toe.
Aalst hielp, na het van Rundsted' of
fensief, Rocheforl voor zijn wederop
bouw nu verwacht he: van alle Vlamin
gen, van alle -Belgen die iets voor de
kunst voelen hetzelfde blijk van solida-
ritei dat ons in lijden van tegenspoed
laat voelen dat wij allen kinderen van
éénzelfde familie zijn.
W?e steunen wil storite op de bankre
kening van soc. Générale, Banque de
Bruxelles of de Kredietbank te Aalst en
weze bedank; bij voorbaat.
op
BEWIJS VAN
BURGERTROUW WORDT
AFGESCHAFT
TVaar verluid^ zal dhr Vermeylen,
minister van cjfnnenlandsche Zaken, eer
lang he, bewijs van burgertrouw af-
scb.a'f«n. om het ie vervangen door een
lichtvaardiger en eenvoudiger stelsel.
De minister is bij machte de bewij-
Stn af te schaffen, zonder daarom de
aoesi<mmi\g van het Parlement te heb-
len, daar hét stelsel ingevoerd werd bui-'
ten het Pttilemtnt om.
chloride, dubbel zink en ammoniakchlo-
ridc, fcrrichloriden; fcrrochloriden.
ijzerperchloride, ijzersulfide, zinksulfide
phosphoortrichloride. kaliumsulfocarbq.
naat^ zwavelkools'.oL kaliumethyl
iiumjgrröcyanidé, natriumferrocyanidc,
xanthaat, natriumethylxanthaat, ka-t
liumferrocynidc, nalriumferrocyanidt,
26. maleïnzuuranhydride, dichlorelhaan
elhyleenchlorydrine, e'hylttnoxyds.
PRESTATIES EN DIENSTEN
1. Tarieven der haarkappers, 2, pu->
bliciteitstarieven, 3. verhuren der poin-
tagemachines en klokmaqhfnes, 4. ver
huren der machines, motoren en. com
pressoren. 5. faduratie der pres.aties
uitgevoerd door hoefsmeden.
PR IJZEN BESL U ivT,v
VERSCHENEN.
NORMALE PRIJS VOOR IdEER
DAN 80 GROEPEN VAN
PRODUCTEN- f
Het Staa'jb!~J y^n heden publiceert
een besluit van den Minister van Eco
nomische Zaken waarbij nog slechts
aan den regel van den normalen'pri-js
onderworpen worden de prijzen van de
hieronder vermelde producten, presta
ties en diensten
EETWAREN.
1. De volgende banketgebakken
sprits en soesjes me crèmevulling,
b) hoorntjes in gebroken deeg mei crè
mevulling, c) confituurtaartjes. d) ge
glaceerde taartjes. e) amandelkoekjes,
f) kaaskoek jès. g) mok»?: h) frangi-
panlaarijes. i) vruchten taartjes, j) be
legde desserljes, k) petits fours.
2. De citrusvruchten appelsienen,
cilioenen, pampelmoezen, mandarijnen,
bananen.
3. De gedroogde vruchten gepelde
noten, notenpitten. gepelde en ongepelde,
hazelnoten, gepelde en ongepeld? aman
dels. pruimen, rozijnen, dadels,,, vjjge
abrikozen.
AFGEWERKTE
TABAKPRODUCTEN
ie; uitzondering van \rolkscigaretten.
TEXTIELARTIKELEN
1. De weefsels i n. kaardwol, 2. de
eefsels in zuiver vlas. '5. de natuurzij
de-weefsels. 4. de tapijten én meubel
sloffen, met uitzondering van alle be
drukte weefsels, 5. de dekens, eiderdons
spreien, 6. de matrassen, pelt'wen
oorkussens en kussens, 7. de bovenklce-
ding in breigoedweefsèl,'8,. dc kousen en
sokken voor heeren. dames'en kinderen,
9. de hoeden voor heeren. dames en kin
deren en klakken, 10 de dassen, boor
den, kragen en passem'en'twerk, 1 1de
handschoenen, 1 2. de .regen- en zonne
schermen, 13. de garen en band, me>
uitzondering van breiwol, 14. de me
chanische kant en tapijtwerk. 15. de in-
duslrieele en vochlaanrekkende watten.
16. de hygiene- en verbandailikelen, 17
de dweilen en vaatdoeken! 18. angora
wol en -draad.
ARTIKELEN IN LEDER.
1. De schoenen en pantoffels. 2. de
marokijnwaren, 3. de handschoenen, 4.
de sportartikelen. 5. dè drijfriemen, de
nijverheidsarlikelen en artikelen voor
gareel- en zadelmakerij
ARTIKELEN
DER METAALVERWERKENDE
NIJVERHEID.
1. De huishpudartikden irt aluminium
2. de radiotoestellen,/ 'selectrische
lampen. 4. debalie'nje.i accumulato
ren, 5. de rrfatrassen met métalen ge
raamten. 6. de bruggen', Vakwerken en
niet aan druk onderworpen ketels, ke
tels en drukapparaten, '7. Je spoorweg
en trammaterieel 8. de 'electrische draai
ende en statische machines en uitrusting-
toestellen met uitzondering van eenpha-
sige motoren, kleine lichtistallalics, huis
houdelijke toestellen, electrische draden,
kabels en geïsoleerde buizen, 9. de elec
trische sein'inrichtingen apparaten. I 0.
de geneeskundige eleclriciieitsapparaten,
11. de controle, en laböratoriumtoestel-
lèn. 1 2 de jachtwapens en munilies, 1 3.
de drijfkrachtmachines. .compressoren,
pompen, ventilatoren. 14. de hijsch-.
■ervoer- en weegappai^aten. 15 de ma
chines. toestellen en installaties voor ver
scheidene nijverheden, met uitzondering
an landbouwmachines.
HOUTARTIKELEN
I. De luxemeubelen, t.t.z. meubelen
die niet in serie werden vervaardigd en
die hei voorwerp zijn geweest van spe-
,1e meubelkunst. 2. - hef speelgoed iq
hout of alle andere grondstoffen, 3. de
lielwerkartikelen, 4. dg kurkwaren, 5.
de houiwcrkarlikelen, maar niet de bor
stels.
BOUWMATERIALEN
1De zandsoorten, 2. Maaszand en
Maasgrint, 3. plaasterplalen en diverse
artikelen in plaaster, zelfs als zc niet tot
het domein van de bouwnijverheid be-
hooren. 4. de architeciurale keramiek,5.
de larmacadam.
CHEMISCHE PRODUCTEN.
1. Reukwerkariikelen. 2. fotografi
sche producten, 3. harde en zachte zeep,
niet gerantsoeneerd. 4. poeders (wasch-,
bleek- en schuurpoeders) niet gerantsoe
neerd. 5. bleekwaier. 6. ontvlekkings-
middelen. 7. huishoucikleursioffen, 8.
kaarsen, 9. lucifers, 10. insekten. en on-
kruiddoodende producten, II. natuur
lijke plantaardige essences, en natuurlij
ke aethorische oliën, kunstessences en
synthetische producten in de parfumerie,
pasteibakkerij, suikerbakkerij, vervaar
diging der likeuren gebruikt en voor
dergelijke aanwendingen, 12. plantaar
dige en dierlijke indusirièele oliën en
vetten niet gecon'ingenteerd, 1 3. gelatï-
n?n. 14. cellophane en acctophane pa
pieren, 13. pigmenten en kleurstoffen in
poeder. 16. poeder er. springstoffen, 17.
tcxtieïhulpmiddelen, zooals olie voor
invctling, enz. 1 8. wa eislol en zuurstof,
19. technische phosphaathoudende pro
ducten. 20. technische fluoorhoudende
producten. 21. in rubber vervaardigde
artikelen onder allerlei vormen, met uit
zondering van auto- motq- en fietsban
den. 22. vorstbeschcrrnepde producten,
23. formols, hexamethyleen en trioxy-
methyleen. 24. zwavelsfllpeterzuur en
makïne2uur;- 25i.- •caiciunaqhlpnde.- zink
ORVGI
BELGIE AAN DE EER
TE GENEVE
Nadat-een Belg. dhr Max Seulens.
rkozen werd -tot voorz;|ter, heeft de
internationale conferentie ran den Han.r
del als eers'en spreker -baroir van der
Straefcm-WaiHet gehoord. De Belgische
minister. Handel bracht buide aan
de Vereenigde .Staten, die hun verant
woordelijkheden voor .hel economisch
herstel van de wereld zoo schitterend
hebben opgenomen. Vervolgens han
delde hij over de in- en intvoerpolitiek
van Belgie en over de economische unie
tusschen ons land, Nederland en Lu
xemburg.
TOESPRAAK VAN MINISTER
VAN DER STRATEN-WAILLET
Belgie is he; traditioneel land van
de economische vrijheid en zijn regee
ring heeft de deuren wijd opengezel
voor den buitenlandschen invoer, en
heel! door zijn politiek van vrijheid bij
gedragen to, de opleving van den inter
nationalen handel, door zooveel moge
lijk de tolmoïikjkheden te verminderen >j
zoo verklaarde Baron Van der Slratcn-
Waillet.
De andere landen schijnen jammer
genoeg nog niet den weg op Ie gaan
naar de afschaffing van de tolmuren.),
zoo zei ^j, desondanks zal Belgie zijn
politiek van economische vrijhe d voort
zetten li.
De Belgische afgevaardigde sprak
vervolgens over he: tusschen Belgie et
Nederland gesloten akkoord, waarbij
de regeering van beide landen een
meenschappelijke toltarief hebben aan
genomen.
zwaar, dat deze beslissingen zonde*
sanefts blijven; maar he. is misschien
ook een voordeel, daar het onze unie
gegtven is, zich vrij van om 'i even wel
ken dwang uit te spreken. "Wij kunnen
dus de openbare wereldopinie betreffen
de alle groole kwesties vertolken, u
ZIE VO^VGE KOLOM-
GRAAF CARTON DE WIART
SPREEKT TE KAIRO
"Graaf"Gartpri "de Wiart, Voorzitter v
interparlementaire conferentie, die
thans te Knïro wordt gehouden, heeft 40
jaar geledén óók reeds in de Nijlvallei
verbleven: Aan een correspondent
A. F. P. hééft hij zijn vreugde uitge-
oken, zich nogmaals in Egypte te be
vinden, en hij heeft Ie dier gelegenheid
de doelstelling van de lnterparlementa'-
Unie toegelicht.
..Zeker aldus graaf Carton de Wiart,
Egypte heeft sedert ik het vroeger heb
gezien tal van wijzigingen onderg.
Aanzienlijke vorderingen zijn geboekt.
Kaïro is thans een groole stad. Ik k.
mij enkel om verheugen, dat het 36ste
congres van de Interparlementaire Unie
hier is bijetngtkomen.
De graaf schetste de geschiedenis v
de organisatie, en verklaarde o. nr. s
De Interparlementaire Unie kweekt
atmosfeer van wederzijdsch vertrou
I, dre haar in de mogelijkheid stelt
haar bijzonderste opdracht te vervul
len de ontwikkeling van de arbitrage,
die beschouwd wordt als de beste wijze
tot regeling van internationale geschiL
len. Sedert haar oprichting konden tal
geschillen op d e wijze ift een geest
onderling begrip worden bijgelegd.
Het doel onzer vereeniging is daar
bij echter niet beperkt. Wegens haar sa
menstelling vertegenwoordigt zij de in
ternationale openbare mecning. Als dus
danig worden tijdens onze congressen
beslissingen genomen en wenschen naa*
voren gebracht, waarvan wij .wenschen
dat zij overal in den vorm van positieve
w.etgeving zouden worden aangenomen.
Men dient er nochtans rekening mee te en stuurt hel
houden dat wij n'e! onze respectieve re- dig mogelijk
geeringen vertegenwoordigen. Diensvol- raai.
gens zijn deze niet door onze b issin-
gen gebonden. Het is misschien een be-
IN HET LEGER
TAALPROEVEN VOOR
HOOFD-OFFICIEREN EN
KANDIDAAT-HOOFDOFFICIEREN
Een nieuwe reeks taalproeven voer
hoofd officieren en kandidaat majoors
van de afdeeling 1947 zal plaats heb
ben in de eerste helft der Maand Mei
eerstkomende.
Zullen er voor opgeroepen worden
alle officieren gccommissioneerd to;
hoofd officier sedert 10 Mei 1940. die
verlangen verder deel te nemen aan de-
bevordering en nog niet geslaagd zijn in
de wettelijke proef voor de tweed;
landstaal.
Verder worden opgeroepen; de kan
didaat-majoors van de afdeeling 194 7.
De aandacht van belanghebbenden
wordt gevestigd op he; feii da; ze een
tweetalig gerechtelijk handboek moeten
insludeeren.
Voor de officieren die mislukken ir,
de proef zal een herkansmtr mogelijk
zijn bij de examens van Juli, Oktober
en December.
BEVORDERING IN DE LAGERE
KADERS WEGENS ROEMRIJKE
DADEN.
De militairen van lageren rang heb
ben aanspraak kunnen maken op een
bevordering tot een hoogcren graad,
wegens tijdens den oorlog 1940-1945
of bij den gewapenden weerstand Vol
brachte roemrijke daden.
Thans veronderstel: men Hitt al dé
daarvoor in aanmerking komende mili-
.airen de gelegenheid gehad hébben hun
rechten te doen gelden.
Derhalve zal 30 April e.k. de uitersts
datum zijn voor he; indienen der voor
drachten.
HUWELIJK VAN OFFICIEREN.
He: ministerie van Landsverdediging
herinnert er de officieren aan, dat aan
vragen voor huwelijkstoestemming ten
minste twee maanden voor het voltrek
ken van het huwelijk ingediend moeten
worden bij den korpsoverste.
Deze aanvraag moet omvatten
De schriftelijke aanvraag van den
officier. vermeldende familienaam,
oornamen, burgerlijke stand, nationa
lileit der bruid, gemeente waar he; hu-
.•elijk wordt voltrokken.
Verder een geboorteakte van de bruid,
een verklaring van den officier, vermel
dende beroep der bruid, familienaam
juist adres van haar ouders, broers
en zusiers.
Een verklaring van het gemeentebe
stuur der woonplaats van de bruid,
waarin verklaard wordt dat zij en haar
ouders in alle. opzichten dc openbare
achting genieten.
Een verklaiing van de aanstaande,
waarin ze zich er toe verbindt haar echt-
jenoot, niet te volgen, wanneer he,
korps waartoe hij behoort, zal opmar
cheeren, en nooit te zullen verschijnen
in Je legerkampen te velde.
Ten slotte een verslag der rijkswacht
De korps-overste breng; zijn advies
uit over de aangevraagde toestemming
olledig dossier zoo spoe-
ïaar den adjudant-gene
De huwelijkstoestemming is geldif
een termijn van 4 maanden.
HARINGROOKERU
BERGEMEERSCHENSTRAAT, 75, AALST.
In tegenstrijd met sommige geruchten van belanghebbende
handelaars kan ik mijn geacht clïenteel van voor den oorlog en
van nu verzekeren dat ik nog altijd den kaashandel voort doe en
dat van het oogenblik deze geheel vrij komt ik mijne klanten
even GOED en GOEDKOOP zal bedienen als voorheen, wat ten
andere reeds het geval is met de verschillende soorten inland
sehen kaas.
