GROOTE BROER en GROOTE ZUS
PIERLALA
DE GAZET VAN AALST
EN OMSTREKEN (Verschijnt den Donderdag en Zondag van iedere week.
Nummer 58 Zondag 20 Juli 1947
BURELEN Kerkstraat 0, Aalst. Telef.n. 114. P. C. n.
881.72. - 4e Jaarg. 1,25 fr. xt Nr
Volkse Opvoedkunde
(Familiale Kroniik voor Opvoeding en Onderwijs.)
yOOR DE JEUGD.
Tn Engeland werd dezer dagen een
jeugdig moordenaar aangehouden, die,
onder aans oking van zijn ouderen
broer, uit roofzucht een oude vrouw
vermoord had. 't Was niel de eerste
maal da deze vijftienjarige knaap met
de politie in aanraking kwam; uit het
onderzoek bleek hoe de snaak onder
invloed van zijn broeder stond, en al
dus op 't verkeerde pad was gesukkeld.
Beiden behoorden iot een arm. maar
def.ig gezin; de oudste was echter een
nietdeug. die bij voorkeur het gezel
schap van slech e vrienden opzocht, en
hit ouderlijk huis was ontvlucht; hij
bleef echter steeds op zijn jongeren
broer inwerken, me het droevig gevolg
waarvan de bladen ons, tusschen aller
lei berichten, melding gaven...
Waar is nu de groots;e schuldige 7
De oudste is, ons dunkens, heel_ wa
meer plichiig. In strikten zin mag op
hem de vraag toegepas worden, die
eens klonk lot Adams' slechten zoon
ii Cain, wat heb ge met uw broeder gé-
daan M
...In de wereld heeft ieder een s'.uk
verantwoordelijkheid te dragen. De op
voedingsplich berus, niet alleen op d
ouders; talrijke medewerkers vormen
samen met de ouders het sys.eem dat
opvoeding en opleiding geef aan het
kind. Tusschen die medewerkers noe
men wij ook oudere broeders en zus
ters.
Een groote broer! Er steekt zoo waar
een heele romantiek in die onschuldig!
bepaling. Wanneer we een- groo en jon
gen zich me. een bijna vaderlijk-gebaar
tot zijn klein broertje zien neerbuigen,
dan krijgen wij eerbied voor dien jon
gen, die onbewust zijn groo e verant
woordelijkheid draagt, en zijn plicht
niet ontloopen wil.
De kleine jongen schouw hem aan
met een zee van vertrouwen in zijn
groote ronde kijkers, en is één en al
fierheid en prcu'.ochhcid, ah wou hij
den voorbijganger wenken Kijk maar
goed, ja, dal is nu MIJN groo e broer!
broer
En wanneer broerke mee mag uit
wandelen, dan is het één zaligheid, dan
kan hij tateren en vertellen zonder ein
de, dan is hij over-gelukkig, want grote
broer heef', zich op ééne *.jn gelijk ge
steld me. den kleinen jongen.
Ik herinner me nog ui. mijn vlegel
jaren; wanneer ik pregel kreeg in de
onmisbare vechtpartijtjes tussen ngoede
vrienden..heb ik zoo dikwijls de ver-
zuch ing geslaakt die weinig goed
voorspelde voor mijn overwinnaars
nHad ik toch ook maar eens een groo-
ten broer
Er steekt iets in van he heldhaftige.
De kleine dreumes ziet jn zijn grooten
broeder nog meer een gepaten eerden
ridder dan in zijn vader, die nochtans
ook een benijdenswaardige plaa's be
kleedt in de rij (helden., welke iedere
normale jongen er op nahoudt.
Bij groo en broer staat hij immers,-
heel wa dichter dan bij vader die hem
niert altijd begrijpt, en nie altijd kan
meedoen aan allerlei spelen, waaraan de
kinderfantasie zoo rijk is.
In de. verhouding van groo e zus'
de kleinere steekt er meer poëzie; bij
zonder wanneer zij hare moederlijke
bekommernis over het wicgekindje mag
ui-s rekken...
He is een subject waaraan talrijke
kunstenaars zich in verschillende ui
gem begeven hebben...
i Moeder zit te driegen,
aan een manlelzoom
(Zusje moet nu wiegen;
Lieveke. slaap en droom....
Hoe jong groo e zus ook zij, al heel
vroeg moet zij haar stukje verantwoor
delijkheid opnemen; en een echt meisje,
da* dien naam verdien draagt reeds
van in de prille jeugd hét begrip (.moe
der diep in haar hart; zij zal dan ook
heel wat liever me: een levend: pop spe-
léh, danme een die wel au'omatisch de
oogjes sluiten en mama s.amelen kan,
maar verder geen teektn van liefkozing
noch begrijpen geeft; en als die levende
pop. dan een broer.je of een zusje is...
Heeremijn ijd, dan is groote zus. zo©
fier en gelukkig, alsof ze zelve mocder-
ke ware
Schoone stonden in het rijke kinder
leven zijn hcj wel.
Doch ook de jongens
bij 't wiegje blijven, en
De meesten zullen in di' geval »veT
zingen zooals in gui-ige liedeken «Tri-
netteke, nu moet ge slapen, of ik mag
ni: buiten van moê...;.
k Heb er zoo een je weten steen en
been vechten tegen eenige makkers, om-
da di: kwajongens hem voor kinder
meid.. gescholden hadden.Of zijn vech
ten nu gebeurde uit wraak ofwel uil
overuiiging laten we maar onbesproken.
In ieder geval hij lie zich niet schelden,
zei hij, nals ik zin heb om met hel kin-
dervoituurke een half uurtje langs de
s.raa op en af te wandelen, alleen maar
om mijn broerke van pret te hooren
kraaien, dam is dat mijn zaak was zijn
verdediging...
Het is misschien wel een ui zonde-
ring op den gewonen regel, maar in ie
der geval toch een uilzondering die er
zfjn mag.
Enkel en alleen om het genoegen
beleven zijn klein broerke gelukkig
weten Pracht-jongen, die reeds vroeg
zijn s'uk verantwoordelijkheid weet op
■e nemen.
Dat alles is nog betrekkelijk gemak
kelijk: Kleine jongens voelen zich
ne groote-broer; ook zoo wil het door
snee-meisje wel gaarne moederk: zijn
Maar wanneer ze werkelijk groote broer
of zus' worden, en reeds aardig ui de
kinderschoenen beginnen te groeien, dan
verandert die liefhebberij, helaas, zoo
gemakkelijk in een leelijke onverschil
ligheid. En nochtans wordt die ver
antwoordelijkheid dan eers. ernsti:
Vele jongens en meisjes gaan heel
wat liever met vrienden en vrirndinnet
jes uit wandelen, en bekommeren zich
geenerma e om hun jongere huisgenoo
inneer moeder hen verplicht
broerke of zusje mee te nemen, dan is
dp aardigheid er af en het plezier ver
korven.
Ik heb een weinig bemoedigenden in
druk van jongens ën meisjes, die maar
Heen kunnen plezier maken, wanneer
ij niet door huisgenoo en omringd zijn.
Een kleine jongen heeft toch zulk ver
trouwen. in zijn ouderen broer, en deze
kan alles van den kleinen jongen vra-
PRIJSDELING.
Tn onze jongen tijd hoorde men aan
het gezang der schoolkinderen dat de
vacantia begon. Toen trokken de kin
deren in groepjes (zonder vechcn) den ^naamafroeping.
schoolweg op en zongen *t Is van
daag den laatsten dag dal de meester
s raffen mag Op de speelplaats slo
ten de verschillende groepjes zich bij
elkaar aan en spoedig was het een op
tocht in regel. Stappend rond de koer
werd s eeds in huilkoor hetzelfde her
haald(,'t Is vandaag de laatste dag dat
de meester s raffen mag
d'Onderwijzers s'ondm dat spel la
chend na ie kijken. (Toen wis en we
nog nie dat ze in hun binnenste nog
blijer waren dan de schoolkinderen
zelf). d'Er was na uurlijk toch altijd Rey noemt de
nn onderwijzer die vies stond te kijken alle burgers ovei
die veel goes ing had om den enen of
den anderen bij zijnen schabbernak te (toch
WETSONTWERP OP
OORLOGSSCHADE
GOEDGEKEURD.
De Kamer vergaderde om h?' wets
ontwerp op d? oorlogsschade in twee ca
lezing te onderzoeken.
Het was onvermijdelijk da; talloze
amendementen in eers.c lezing aangeno
men, gedeeltelijk aangenomen of ver
worpen werden, de bespreking zoal niet
beslist duister dan och zeer ingewikkeld
maakten.
Een vinnige discussie had opnieuw
plaa's rond ar ikel 9 dat de basis uil-
maakt van het omwerp. Wanneer hel
op s emmen aankomt vraagi dhr Rey
lib.namens zijn groep de stemming
Mei de moed die
de lib: alen kenmerkt, leg' hij voor de
s emming ook nog een verklaring af
duidelijk alle verantwoordelijkheid
voor de wet af te wijzen.
Dhr Rey (lib.) Deze we. is een
slech e wet. Zij is goed voor de werklie
den maar slech; vcror de middenstand
en de rijken. Wij, liberalen, hadden toen
wij in de regering warm een edelmoe
diger wet gewild. De regering heef op»
het Parlemen; drukking uitgeoefend en
aldus afbreuk gedaan aan de regerings
verklaring.
Qhr Spaak, eers e Minister. Dhr
et slecht omdat zij nie
dezelfde kam scheer
elke ook hun fortuin moge zijn. He; is
Ifsprekend da van hel ogen-
Hier ko
omt dan voor onze groo e
ens en meisjes de zware verant-
het goede voorbeeld.
ëkkien. 't Was gewoonlijk juist dien I blik da de integrale schadevergoedi
onderwijzer die van de kinderen meer niet mogelijk is, wa nagenoeg iedereen
gehaat dan gevreesd was en die nogal hier moet toegeven, een geleidelijke
veel alleen surveilleer Je.
De mannen die haar Colleg
gen die zongen zo'n kinderliekens
daarvoor waren ze veel te geleerd,
die mannen spraken (naar 't zeggen van
schadevergoeding moes worden toege
past waarin de armste ge eisterden en de
zwaars'e ge eisterden bevoordcligd wor
den. Ik geloof niet da; het mogelijk
rechtvaardiger principe e huidigi
hun vader) hun frans gelijk hun vloms. I 5hr R*T jn de commissie zelf met
In de beste kleren ges oken stapten de dit Jaeg.nsel akkoord
rond den mid- j
kwamen
de
Wa de tweede grief van dhr Rey
iien van de' be reft, nl. dal de regering drukking zou
j i.;i I hebben uitgeoefend op de Kamer mo:t
vers and af-Ime ^'eni Plo eslcren. H? is het recht
en de plicht van regering de Kamer
cu voor te lich en over de draagwijdte van
j ieder ar.ike! en ook van ieder amende-
men Indien deze voorlichting sommige
;e- kamerleden hun zienswijze doet wijzi
gen dan is da niet abnormaal. De we
v. v is een goede we' en gaa tot de ui erste
-»i grenzen van de edelmoedigheid,
n de kinc eren u.i de lagere He js gemakkeIijk cen beter we
i- je \an vroeger nie meer. maken Qp pap|er maar indien men d.
orndal er ,-ien k.nde.en L^ va„ „ié, kan rvaarborr.n
.neer Ze e.,n e zeker ;e ser.eur' de„ de ;s„de„ t, mjdt
:7°'dt" ,?.ZV',,V-,C m"r kl"- «eba». zijn. Indien ik een cynieker wal
en in de dun, van mijn ,eSering nie si.
Nu komer: do mannén ook loofde zou jk door dhr R-v te volden
.M "leer .een lèFijke poe s Kannen spelen aan
college mannen op.
dag. toen ze
prijsdeling, kon men aan
zen ook hun braafheid en
x-egen. Dat was in den tijd da ze
«rijsboeken per gewicht aankochten
>er kilo uitdeelden.
Rond he pak prijsboeken was er
.'oonlijk een ropd lin je gestrikt.
Nu zin:
tchool da
Dat komt
met geen StTlóvrachtenXJnjsboeken
buiten ges ap
Ie duur.
Daai
oifer zijr
Wat ziet men nu 7
woordelijkheid
Voorgedaan is nageleerd. Waar de
grooten den goeden weg volgen en de
kleineren langs dien weg wijzen, zullen
er prachtige gezinnen on staan.
Als onze groo'e broers en zusters
maar eens begrepen welk onmetelijk
ver rouwen zij bij de kleintjes genieten:
ze zouden yvellicht wa; meer op hun tel
len passen.
Als groote zus* een onverbeterlijke
modepop is en kwis ig met verf en lip
pens ifi omspringt, is het dan te ver-
Wonderen da klein zusje nog een eind
je verder loopen zal 7
He is immers bekend hoe een kind
gemakkelijker het slechte dan het goe
de voorbeeld volgt.
Hel is hier nie; de plaa s om sommi
ge ouders te wijzen op het verkeerde in
de opvoeding der kleineren steeds ,oe ie
geven, en alle schuld op de grooten te
werpen; de oudste kinderen moeten
reeds vroeg me; een s ukje gezag be
kleed worden, en taak is het voor de
ouders te waken opdat van dit gezag
een goed gebruik word gemaakt; doch
vanneer de ouderen steeds onverdiend
alle schuld krijgen en de kleineren ver
wend worden, dan worden deze laatsten
ook dra eigenzinnig en moeilijk te lei
den, en keeren zij zich gemakkelijk van
broer en zus' af.
Er zijn heerlijk voorbeelden van ou
dere broers en zus'.ers, die hun eigen le
vensgeluk me stillen heldenmoed, heb
ben geofferd voor het welzijn der klei
neren; vooral in gezinnen, waar moe
der vroegtijdig overleed. zijn zulke]
Nu zie men er twee soorten studen-
met een rolleken papier en studenen
zonder rolleken papier. Dat papier is op
'een buisken gerold en die zo een papie
renbuisken hebben zijn nie gebuisd
de boeken mijn opvol:
1 Ar.. 9 wofrdt vervolgens door de Ka
mer goedgekeurd. De liberalen stemden
tegen, de communis en die nog minder
moed aan de dag legden... onthielden
zich. De andere artikelen van het ont
werp worden vervolgens eveneens in
een vlug tempo goedgekeurd.
zonder buisken zijn wel gebuisd. Ge
ziet de wereld is *i onderste boven ge
draaid.
Bij de gasten met da papieren buis
ken is gewoonlijk hun moeder. Deze
zonder een papieren buisken lopen bij
mekaar zonder de moeders cr bij.
De eerste kregen met alle gemak van
de wereld hun moeder meê naar de
prijsdeling. de andere hielden hun moe
der me alle gemak thuis.
Als ge ne student ziet zonder papie-
renbuisken en met zijn moeder, dan ziet
de moeder er vies gezind ui en gaal de
jonge telg er naast als ne geslagen
hond. Ten ware de student (.zonder pa
pieren buisken» meè gespeeld heeft (in
stuksken». Dan gaat de moeder er
fier naast en spreekt met alle kennissen
;een kennissen over da schoon
stuksken dat er gespeeld is. maar nie
over de uitslagen der prijskampen. Dan
vertelt ze da het haar niet verwondert
dat haar zoo n n'n acteur is want da
in haren jongen tijd ook altijd d* eers re
was in *t declameren (nu in 't reclame
ren) en dat zijn vader ook al veel ja
ren in de comedië -mêe speel Natuur
lijk heeft haar jonge student zijne kop
te veel op dat s ukskern gezet en zijn stu
die daardoor vernegligeerd. Ze zal n«
keer bij den overste gaan en die moet
dat wa' inzien.
De mannen zonder papieren buisken
schijnen het aan hun hari niet te la en
komen. Doch. naarmate ze he vaderlijk
huis naderen is hun rumoer veel afge
koeld. Ze beginnen-:e denken aan de
MEDEDELING VAN HET
MINISTERIE VAN
OPENBAAR ONDERWIJS.
Werden verzocht zich aan dhr di-
rec eur-generaal van hei Hoger Ondei
ijs, Residence Palace,
We siraa.t
Brui
oorbeelden aan te halen; doch ook. bliksems van moeder en het gedonder
daar, waar hei noodlot nie heeft inge- van vader. Thuis gekomen is het de ge-
jrepen en de noodzakelijke spil van het wone litanie Is gedaan me; de
huislijk leven nog aanwezig is. moeien school; uw kruiksken pakken
slaap zingen; dai is nu
jongenswerk, maar als e
geen groote zus voorhau
onze brave jongens dan aan moeder
weigeren een stondeke te waken 'ot hel
kleintje slaapt- 7.
en naar
fabriek G'h?el de vacantie leren en
van de beloofde ras kom, niets in
huis ii
Na enkel: dagen is da onweer over.
Van fabriek en leren komt mets in huis;
van de reis wel. Ze hebben nu alles on
derzocht en nu we en ze da; hunne jon
ge gezoch werd, ofwel dal de school
niet deug Ze zullen hem na de vacan t
tie naar een ander school sturen.
Zo verhuizen de leerlingen zonder
papieren rolleken naar e«n andere
..„.v-.., om ze van een faale school omdat er nie veel seek) in hu»
♦ramp li redden. OPVOEDER. Jbol'eken. PIERLALA
rooien ook hun veran woordelijk-
id opnemen.
Het is een vervloek; antwoord ge-
es'. van Caïn: Ben ik dan rekenschap
er mijn broeder verschuldigd. 7
Groo e broer en zus" toonen dat zij
moe'cn soms het vertrouwen der kleinen waardig
kindeken in {zijn, want gebroken vertrouwen is als
vïl precies geen 'een vrieslucht bij meimorgen... Z©o hel
r nu eenmaal Ipcn zij mede aan '-. verstevigen van hel
den is, zouden familiegeluk, de eenig* redplank die
jïze ondsrgaande wereld nog kan toe
gestoken worden,
Residence
el. te doen kr
1. de personen die zich in de burelen
an de Leuvense weg. 42 hebben la en
inschrijven om deel te nemen aan de
eerste zit.ijd van de Centrale examen
commissie voor he toekennen der aca
demische graden;
2. de personen die in he bui.enland,
middelbare of hogere studiën hebben
voortgezet en die onlangs bij de consul-
aticve commissie van he; onderwijs in
Groot-Brittannië een aanvraag om ge
lijkwaardigheid hebben ingediend
3. de leerlingen di? het voordeel heb
ben aangevraagd om te mogen deelne
men aan he beknopt examen voorzien
bij besluit van de Regent van 5 No
vember 1943 en die nie op de hoog'e
werden gebracht van de door de be
voegde commissie ge roffen beslissingen
te hunnen opzicht?:
4. de leerlingen di? in één der vier
universitei en van het land zijn inge
schreven en die gevraagd hebben het
voordeel mogen genieten voorzien bij
de wei van 6 April 1940 (vrijs eMing
van de duur der s udiën, vrijstelling van
het volgen der lessen, enz.en die geen
berich gekregen hebben van de door
de bevoegde commissie genomen be
slissing.
PARIJSE CONFERENTIE
GAAT TUT IN AUGUSTUS
UITEEN.
Zoals verwach beeft de conferenatf
der 16 in vier dagen de eerste faze vare
haar werkzaamheden beëindigd. Zij zal
vóór het einde van de maand Augustus
niet meer bijeenkomen. Alsdan zal zij
zich uit e spreken hebben over hel ver
slag dat door hei door haar opgericht
comité zal moe en worden voorgelegd."
Aangezien elk van de 16 mogendheden
n deze organisatie, de i commissie voor
tamenwerking». moet ver.egenwoordigd'
rijn. kan verwacht worden dat de ple
naire vergaderingen, die de conferen ie
omstreeks einde Augustus zal houden,
een buitengewoon formeel karakter zul
len hebben. Wa'. volgens de Franse
kringen, he meest voldoening schenkt,
is dat 16 Europese landen op dergelijke
wijze het bewijs hebben geleverd, dat
zij elkaar onderling wensen te steunen.
Men kan er dus van verzekerd zijn
da de technische commissies, bij het
opmaken van de balans der huidige
middelen en van de productiekracht d^r
deelnemende landen, al de mogelijkhe
den to. vermeerdering van de productie
zullen naar voren brtngen. Daarna zal
he gemakkelijk zijn deze mogelijkhe
den onmiddellijk aan .e wenden en het
is op grond van deze beschouwingen
dat dhr Spaak cr toe besloot te vragen
da de huidige inspanning niet zou be
perkt worden wat de tijd aangaa'.
EERSTE VERGADERING VAN
HET WERKCOMITÉ
Het Comi van Europese Economi
sche Samenwerking, da een plan moet
opstellen voor toepassing van het Mars
hallplan vóór I Stpcmber, heeft
Woensdag. ,e 10 uur. zijn eers? bijeen
komst gehouden in het Frans nrnisterie
van Buitenlandse Zaken.
Bij ui zondering heef: de Britse mi
nister van Buitenlandse Zaken, Ernest
Bevin, persoonlijk hn voorzit erschap
waargenomen en hield hij ten kor.e re
de om d e afgevaardigden welkom te
heten cn hen aan hun aak it herinne
ren.
De vergader ng wa- een privé bijeen
komst en de journal» en waren niét
toegela en.
Bevin verliet he^ Frans minis crie van
Buitenlandse Zaken oms reeks 10.30 u.
en begaf 7 ch p:r au o naar Lc Bourget,
waar een Yorkbommcmverper vertrtk-
kensgtreed siond.
Van al de in ernaiionalt
die elkaar sinds h; cmd
opgevolgd hebben. »s die v
besi geslaagde, zo oordeelt
li lek- kringen t? W'a-shuig ot
zich gereed maken om me
dacht d werkzaamheden e
conferenties
in de oorlog
an Parijs de
men in po
rt, waar de
I'loOfcrnett
I vee! aa«i-
.^n de vier xe
Parijs gebleven technisch: commissies le
HET VERLOPEN DER LOTEN
VAN DE 4e SCHIJF 1947 VAN
DE KOLONIALE LOTERIJ
De aandach der winners van biljetten
of coupuren wordt ge'rokkcn op de
verkorting van het vers'.rijkings ermijn
der toen vanaf d 4? Schijf 1947.
Zullen dus niet inter be aald worden
na d?
4 Juli, de winnende biljet en van de
4e Schijf 1947,
13 Augustus k., de winnende b.i-
j: en v»n de ">e Schijf 1947.
NIEUWE INSTRUCTIES
VOOR GENERAAL CLAY
DUITSLAND INGESCHAKELD IN
ECONOMISCH PROGRAMMA
VOOR EUROPEES HERSTEL
Generaal Clay heef. uit Washing ©ri
nieuw? onderrich'mgen on.vangen om
Du» sland in zo ruimt male als moge
lijk l: la tn bijdragen tot h? Europees
herstel.
Herhaalde malen hebben dt Vere-
ntgd? Sta cn verklaard dat hun politiek
een eenmaking Van Duitsland beoogt.
Het iand is thans verdeeld in vier zones,
hoewel de Bri ten en de Amerikanen
hun zones economisch hebbtn samen
gesmolten.
Hel bevel omlijnt de Amerikaanse
poli irk: opval ingen ten opzichte \an
Dui.stand, en houdt en onrechstreekse
verwit iging in voor Rusland, waar het
luidt
De Amerikaans: regering wenst nieN
haar eigen historisch gegroeide vormen
van dernocva ie en sociale organisatie
aan Dui sehland op te dringen, en oor
deelt «ventens dat geen enkele andere
om van buiten ui mag worden opge?
drongen.
Generaal Clay word. gerugsëund in
ijn weigering, dc door de communis
ten beheers e socialistische eenheidspartij
in d- Amerikaans? zone toe te la'en. Pe
politieke onderrich ing luidt
-U zal g?;h afbreuk of hindernis
aan c\c ui oefening van dat recht duidm
(vrijheid van partij, van woord en van
handeling).
Indien, u ech er mocht ondervinden
dal een toegelaten partij ondemocrati
sche principes of ideeën aankleeft of
voorstaa is u gemachtgd haar rechten
privilegies in te trekken».
Onder andere dingen kreeg Cl*?
ook opdracht voort c gaan met de uit
schakeling van alle Duits oorlogspoten
tieel. dc vordering van hers e'belalingen
•oor dc verliezen, geleden door de geal-
I eerde landen, de aanmoediging van
de herleving der vredesindus rie, en ver
der een hulpvaardige hand le blijven
•ken aar. de in erna'ionale vluchte-
norgamsa'jf bij de behandeling van
hc: vraagstuk der verplaa sic personen.
Clay kreeg verder opdracht de
voorrang :c geven aan de ou voer ing van
de koler.d-lving, cn aan dc voedsel- en
exportgoederen, allemaal esöttn iëie be
standdelen voor ne: economisch herstel
van Dui stand en van Wes-Europa,