BE GAZET VAN AALST
BEGROTING 1949
De Paaszonne hangt in
't Oosten
Paasdag, dag van
liepopstanding
PIERLALA
'i i ii' iwii en
EN OMSTREKEN .Verschijnt den Donderdag en Zondag van iedere week.
Nummer 29 Zondag 10 April 1949
BURELEN Kerkstraat 9. Aalst. Telef.n. 114. P. C. n. 831,72. - 6e Jaarg. 1,25 fr. 't Nr.
VOLKSE OPVOEDKUNDE
(Familiale Kronijk voor Opvoeding en Onderwijs.)
De Lente is ingeluid Licht, lucht, zonne, warmte op het middaguur Al
blijde verschijnselen samengaand met de Paasweek die aanvangt Alles her
leeft mens, dier, plant en tooit zich op zijn best, want 't is Lente en t wordt
Pasen
Pasen is een van die mijlpalen in het leven van elke mens van de gelovige
in de eerste plaats en ook van de ongelovige of schijnbaar ongelovige, want
ons volk. en voornamelijk ons Vlaamse volk is nog door en door christelijk
en gelovig over en boven al zijn ruwheid soms en onhebbelijkheid Het
Vlaamse volk is misschien wel nog af en toe ruw, onbeleefd, niet voornaam,
maar innerlijk, in zijn diepste wezen is het een mooi volk een Paasvolk
Dit jaar komt Pasen laat Des te langer hebben wij er naar kunnen ho
pen en er naar verlangen, des te groter zal ons Paasfeest zijn, op de blijde
dag wat wij, andermaal zal het niet de laatste maal wezen onze Pasen
zullen houden Misschien de laatste maal Wie weet Kijkt rondom u.
breng terug in uw herinnering, samen met een vroom gebed, dezen die er
verleden jaar nog waren en die nu het tijdelijke met het eeuwige hebben ver
wisseld. Hielden zij hun Pasen in I948 Zij zullen niet meer de gelegenheid
hebben hem te houden in 1949 Denken wij, christen mensen, er om
PALMZONDAG.
We voelen de Paasweelde nader tot ons toekomen, dag na dag... Het be
gint reeds op PALMZONDAG Dan vangt de Lijdensweek aan die be
kroond wordt door het Verlossingsfeest, door Pasen Met Palmzondag be
gint inderdaad de Goede Week, ver uit de bizonderste van gans het jaar...
De gewijde Ralmtakjes eigenlijk het groen van onze nederige buksboom
worden met eerbied in de huizen bewaard. Ook worden er door onze
christene boeren op hun akkers geplant, om deze te vrijwaren van ramp en
tegenspoed. Bij dit vroom werk plachten sommige landlieden te zeggen
IK ZEGEN HIER MIJN KOORN
TEGEN DE BLIKSEM EN DE OORN,
TEGEN MEISSEN'S EN KNECHTEN.
DAT ZE MIJN VRUCHTEN NIET OM EN VECHTEN;
EN TEGEN DAT DUIVELS ZWIJNS-GES.
DAT ZO KWAAD OM PI KEN ES 1
AMEN
In de meeste woningen wordt een palmtakje aan het wijwatervat vastge
hecht, en dit wordt o. m. gebezigd om ernstige zieken en stervende mensen
in hun doodstrijd met gewijd water te besprenkelen. Ook bij donder en blik
sem komt de palmtak van pas en. bij de opbouw van een nieuw huis wordt
ten gewijd palmtakje ingemetseld op de schouw...
Al vrome gebruiken die navolging verdienen
WITTEN DONDERDAG.
Zo gaat de week verder in vroom gebed en stille voorbereiding tot het
Paasfeest... Witten Donderdag is een vreugdedag voor grote cn kleine men-
AL OP WITTEN DONDERDAG
DE KLOKKEN GAAN NAAR ROMEN
OVER HAGEN EN CVER BOMEN.
PAASAVOND ZIJN ZE THUIS..
Zeker Paasavond zijn ze thuis tot groot jolijt van de kinderen, want de
klokken van Rome brengen chocoladen klokken en allerlei suikergoed mee
Op Witten Donderdag zullen wij ter kerke gaan ter aanbidding van het
Heilig Sacrament wij ouders, samen met onze kinderen...
GOEDE VRIJDAG...
Dan ko|it de grote dag, de Verlossingsdag Goede VrijdagZorgen
wij er voor dat hij in de wezenlijke zin van 't woord voor ons weze dit jaar
aen GOEDE VRIJDAG... -
Trachten wij in ons huis. bij onze gezinsleden, in ons eigen gemoed die
Goede-Vrijdag-atmosfeer te scheppen die noodzakelijk is tot wezenlijk ge
nieten en van. Goede-Vrijdag-atmosfeer in onze huisgezinnen, in onze eigen
zielen, Goede-Vrijdag-atmosfeer in de scholen, Goede-Vrijdag-atmosfeer in
gans onze wezen...
Denken wij er om wat op die dag gebeurd is...
WIE EN KLAAGDE ER NIET
WAS ER OOIT VERDRIET.
ERGENS ALS HET MIJNE
WAS F.R IMMER PIJNE....
CONSOMATUM EST
EEN AAN '1 KRUISGEVEST
HOOR IK TEGENSPREKEN
HOOR IK ZIELEBREKF.N
IN ZIJN STERVENSLIED
ACH EN... ACH. EN... ACH... EN.
HIJ KAALDE NIET
Denken wij aan Christus' kruisdood
dat heerlijk gedichtje van onze nooit uitgezongen
Goede Vrijdag
DAT KRU1SKE. 'T IS GESCHREVEN.
DIEP Mil IN DEN' KOP GEBLEVEN.
TEKEN VAN MIJN FRFGEBIED...
DIE DEN SCHEDEL MIJ AAN SCHERVEN
SLOEGE. EN HiETE 'T KRUISKEN DERVEN.
NOG EN HADDE HIJ T KRUISKEN NIET
DAN KOMT PAASAVOND...
In blijde verwachting komt dan ook Paasavond, de Zaterdag der Goede
Week I
HOORT GIJ DE KLOKKEN NIET BONZENDE ZINGEN
KLEPPENDE KLEPELS DIE KLEPPEN HET UIT
SPRANKLENDE SPERKEN. DIE TORENS UITSPRINGEN.
GALMEN DE LUCHT IN. VOL GOLVEND GELUID
ALLELUIA
EN EINDELIJK PAASZONDAG
Eindelijk zeggen wij Pasen, de dag der bevrijding, de Wezenlijke Bevrij-
«Hngfdag die ook de Wezenlijke Vrede brengen kan en zal. althans in ons
gemoed en in ons zielen Bevrijdingspasen. voor ons allen die van goeden
wiie zijn volken, zingt mede die zangen,
CHRISTUS VERREES UIT DEN DODE VOOR U.
NU IS VERVULD UW GELOVIG VERLANGEN.
CHRISTUS IS WINNAAR VOOR EEUWIGHEID NU...
ALLELUIA
Weze deze Pasen voor L' Zalig, Gelukkig en Vredebrengend
OPVOEDER.
KAMERAAD.
STAD AALST
JAARVERSLAG 1948 (ART. 70, G. W
Door Dhr Dokter J. SCHELFHOUT, Schepen van Finantien.
De in de begroting van 1949 inge
schreven ontvangst werd ons door het
depsttement GLOBAAL opgegeven
ACH EN
(Guido Gezelle).
En denken wij meteen nog eens aan
Guido Gezelle, op deze
UW CINEMA
IS DE PATRI A
Dr. De Moorstraat
het te laat is dan zullen we zeker dicht
bij mekaar staan... doch beiden geke
tend door dezen die beweerden ons te
bevrijden. PIERLALA.
II.
Ik had mij aan uw protest verwacht.
Ik wist dat uw rechtgeaard gemoed
zou in opstand gekomen zijn en dat ge
uw verdediging niet zoudt uitgesteld
hebben tot wanneer ik u zou bewijzen
dat wij heel dicht bij mekaar staan.
Dus, gij hebt het bij het rechte eind
en gij wilt de arbeidersstand van zijn
ketenen bevrijden door dezen te kete
nen die de massa geketend houden
Och, kameraad, ik twijfel niet aan
uwe goede bedoelingen en ook niet
aan deze van nog een paar anderen.
Doch ik twijfel wel aan de bedoelingen
van dezen die uw. leiders en opdracht
gevers zijn. Deze denken, al zeggen ze
het anders hot moeten niet altijd
dezelfde zijn die de plak zwaaien
Ziet ge, kameraad, de huidige plak-
zwaalêrs moeten geboeid worden op
dat anderen eens de plak zouden
zwaaien. Is er hier spraak van ont-ke-
tenen Deze die thans geketend zijn,
mogen geketend blijven Alleen
moeten er nog een beetje meer geke
tend worden opdat, dank zij de huidis
geketende, zij uw leiders het
Commando, de commando posten en
vooral de materiële voordelen zouden
in handen nemer.. Toen ik u zegde
dat op 't ogenblik dat gij de eerste
steen geworpen hebt en de vele ande
re na u. de spreker vergenoegd weg
gereden is. dat gij en die andere toen
niet dacht_ aan uw loon. dan zegde ik
de waarheid.. Maai... zoudt ge durven
beweren dat die spieker niet dacht aan
het loon hetwelk hem Ie wachten
stond en aan een toekomst die hem
nog meer voorspiegelde
Wat betekent dit alles kameraad.
Dit betekent wat ik reeds zegde
dat gij gelooft dat de mens niet is ge
boren voor het dragen en erven van
ketenen, doch voor de vrijheid, voor
de zon. voor een reiner en schoner we
reld. Uw protest heeft me bewezen dat
ge in uw oprecht uidealisme met deze
laatste beschouw;r.j. accoord zijt. maar
sbLs*. 1 -Ut heeft dieper
na te denken.
Op deze beschouwing zijt ge vier
klauwen gesprongeh door te beweren
dat inderdaad de arbeiders niet mag
geketend blijven en dat deze. enz.
Pas op kameraad. overdenk aan
dachtig wat ik u zegde en daarom her
haalde ik het hier opnieuw ik heb niet
gezegd de arbeider is niet geboren
voor... Maar wel heb ik gezegd de
Mens En dit betekent dat geen enke
le mens geboren is voor het dragen en
erven van ketenen... Dus waar gij de
arbeider ontdoen wilt van zijn kete
nen om er andere op hun beuit met te
beladen daar juist ligt het verschil on
zer methode om een en hetzelfde doel
te bekomen.
Wilt ge. kameraad, hier verder over
nadenken dan moet ge met mij ac
coord gaan dat het arbeidersvraagstuk
een mensenvraagstuk is. Als het arbei-
deisvryagstuk eenmaal een mensen
vraegshik is, dan eindigt het. uitslui
tend een arbeidersBELANG te zijn.
Dan heeft het een formulering ontvan
gen die dadelijk de Marscistisch ge
kleurde klassenstrijd uitsluit. AL men
in een maatschappelijke stand de mens
ontdekt, heeft men tezelfdertijd de toe
gang tot alle standen en tot de geza
menlijke mensheid veroverd. Het ge
volg hiervan is, dat de gehele mense
lijke maatschappij gedwongen wordt
zich met de werkende klasse te
bemoeien, omdat het immers om een j
mensenvraagstuk gaat. waaraan geen
mens ontkomen kan. Deze zienswijze
immers heeft voor gevolg dat het beeld
van de mens in zuiverheid en grootheid
moet vereert worden niet alleen in den
burgerstand en nog hogere standen,
maar evenzeer als het onder de kiel
van een arbeider verborgen is.
Denkt ge niet, kameraad, dat de hui
dige problemen die U en mij en eiken
mens gesteld worden. dat het gewe
tensproblemen zijn Ja, de gewetens- j
vraag, die aan de gehele mensheid
wordt gesteld is de gewetenvraag
die aan de arbeiders wordt gesteldj
En... omgekeerd is het ook waar dat de
gewetensvraag, die aan de arbeider
wordt gesteld een gewetensvraag is
voor de hele mensheid. Maar... als wij
spreken van geweten dan spreken van
Christendom... en wanneer de oplos
sing gewetenszaak is dan komt de op
lossing buiten en zonder het Christen
dom nooit I
Kameraad, ik verwacht een nieuw
protest. Doch ik vraag u. laat met al
leen uw gevoelen spreken, denk eerst
na. diep na. ontleed u zelve, weer op
recht met u zelve, vecht het uit met u
zelve. En... protesteer dan maar...
Toch staan wij heel dicht bij mekaar
en mocht ge het begrijpen nog voor
2de Vervolg.
Dit was dan. Mijne Heren, in vogel
vlucht een kort overzicht van de stads
administratie in 1948.
Concluderend mogen wij hieruit be
sluiten dat het jaar 1948 er een is ge
weest van drukke bestuursactiviteit.
De genomen maatregelen waren in
veel gevallen beslissend vooV de toe
komst (Brandweer en Acad(emies)
brachten ofwel grondige wijzigingen
aan het vroeger in zwang zijnde stel
sel en legden de basis voor de oplos-
en bedraagt 18.937.146 fr.
2. Het Gemeentefonds vco, Open
bare Onderstand.
Door dit fonds moeten, in princiep
althans, de tekorten der begiotingen
van de C. O. O. worden opgeslorpt.
We zeggen echter in princiep want
in de praktijk is dit een ander gi val
De fout is dat de verdeling an het
Fondsbedrag I Miljard) geschiedt
sing van uiterst dringende vraagstuk-j basis van de stadstoelage aan de open
ken (Huizen Tir Het was verheu bare Onderstand, ingeschreven in het
gend te constateren dat de thesaurie- budget van 1947. Het immers een
toestand doorgaans gunstig was en, feit dat sinds 1947 de uitgaven van de
waarschijnlijk was het mogelijk ge- j C. O. O. in zeer belangrijke mate ge
weest voor 1949 tot vérgaande fiscale stegen zijn (zowel wat betreft perso-
ontlastingen over te gaan. indien de'neeb als materieelsuitgaven) cn dat
wet van 24 December jl. op de omvor-1 zowel de sted: tussenkomst voor
1948
ming der gemeentekredieten, ons niet
voor nieuwe vraagstukken had ge/teld
HIER KOMEN WIJ DUS OP HET
TERREIN VAN DE BEGROTING
VOOR 1949
Gezien het buitengewoon groot be
lang van de nieuwe wetgeving betref
fende de gemeentefin antiën, zullen
wij trachten het doel en de draagwijd
te ervan in het kort uiteen te zetten
Zoals U weet. hadden de meeste
Belgische gemeenten sinds de krisisja-
ren <1.938-1939 met budgetaire moei
lijkheden af te rekenen: zulks was in
het bijzonder het geval met de grote
centra en de nijverheidsgemeenten.
De oorlogsomstandigheden waren v'an
zelfsprekend niet van aard om in de
ze toestand verbetering te brengen, bij
70 verre dat de statistieken, opgemaakt
door het Ministerie van Binnenlandse
Zaken, uitwezen dat het totaal tekort,
der gemeentebegrotingen
■H1947
niet minder dan 1b.5 Miljard bedroeg
Wijzen wij er terloops op dat onze
stadsbegroting 1947 afsloot met een
overschot van ca. 300.000 fr.
Om dit tekort van 6.5 miljard op te
slorpen cn dus in princiep de finantiele
toestand van de Gemeenten gezond te
maken, kwamen twee fondsen tot
stand
I Het Nieuw Fonds der Gemeenten
met een dodatie van 4 Miljard.
2. Het Gemeentefonds voor Open
bare Onderstand met een dotatie van
I Miljard.
Een woordje over beide fondsen
1Het nieuwe fonds der gemeenten
komt m de plaats van het oud
der gemeenten ingestefu ui, - -
van 1922.
De samenstellings- en verdelings-
maatstaven zijn nu totaal veranderd
Zo gebeurde de repartitie van het ou
de fonds op basis van a) het bevo!
kingscijfer en b) van het gebouwd en
ongebouwd kadastraal inkomen.
Het Nieuwe Fonds wordt verdeeld
naar verhouding van de werkelijke be
grotingsbehoeften.
a) art. 11 43 U van het fonds, nl
1.800.000 fr. zijn voorbehouden voor
de uitgaven van Algemeen Bestuur
(Hfst. 2). Burgerl. Stand (Ffst. 13)
Po'itie (Hfst 14) PensioenenHfst. I 5
De verdeling van dit aandeel ge
schiedt per spanningen. De basisdota'
tie ll'OO punten 89.94 fr. per in-
Ziehier de berekening voor de ;tad:
Basisdotatie per inwoner. 100 punt
Verhoging v. cat. der gem. 180 punt.
Supplem. als Hoofdpl. Arr. 50 punt
■1949 die
van 1947 aanzien-
ons aandei
iel i
Is vo
lijk ov
Aldus bedraagt
dotatie voor 1 949
Stadstoel- aan de C.O.O. voor 1947:
4 452.248.—
Af te trekken: Gemeen
Fonds voor 1947 731.27!.—
3.720,077.-
Het zij dus
Staatstoelage.
De toelage aan de C.O.O. ingeschre
ven in 1949 bedraagt 5.092.603.
De stad moet er dus. uit eigon mid
delen bijleggen 1.371.626.
Bondig samengevat, brengt de wet
van 24 December. 1948 volgende wij
zigingen aan t vroeger vigerend stelsel:
1. Afschaffing van: aandelen cn oji-
centimen op de rijksbelasting (grond
belasting uitgezonderd - vroeger honds
der Gemeenten (wet van 1922 - per
cervtsloon ten bate van de Staat 2 'r
100.000 fr.
2. Instelling van een nieuw Fondr.
dei gemeenten - een Gemeentefonds
voor Openb. Onderstand.
3. Overlating door de Staat aan de
Gemeenten de belastingen op verto
ningen en vermakelijkheden - de hon
den en de rijwielen.
4. Ten laste neming door de Staat
van de bijdrage der gemeenten in de
uitgaven voor onderhoud van krank
zinnigen en abnormale behoeftigen, ge
plaatst zonder tussenkomst van d'
stad - uitgaven in verband met de kin
derbescherming (wet van 15 -1912)
en de beteugeling van landloperij er
bedelarij 250J)00_fr.
WA I IS ut. wttKSLAv. HIEKV>.
OP DE BEGROTING
1. door de afschaffing der aandelen
en opcentimen op de rijksbelastingen
verminderd naar onze raming de ont
vangsten met 30.630.000 fr.
2. In de plaats krijgen wij
a) ons aandeel in de twee fondsen
22.658.000 fr.
b) Staatstaks op de
vertoningen 3.100.000 fr.
c) Staatstaks op hon
den en rijwielen 230.000 frv
d) neemt de Staat uit
gaven ten laste (max.) 250.000 fr.
AL
in totaal per inwoner 330 punt.
Berekening 42.244 inw 33° p
X 89 94 gedeelt door 100 is gelijk
aan 12.538.104 fr.
b) art. 12 16.25 650 milj. fr.
van het fonds worden verdeeld naar
rato van de uitgestrektheid van het
wegennet.
Het Stadsaandeel U als volgt bere
kend Lengte der stadswegenis 82.5
Km. 825 Hm. voor de stadswege
nis wordt een verhogingscoefficient
toegepast (4), zodat de toelage per
Hm. 4 500 fr. 2.000 fr.. Toe i
lage is dus gelijk aan 825X2.000 fr.
1.650.000 fr.
c) art. 13 6.25 T 250 milj. fr
van het fonds wordt voorbehouden
voor de uitgaven van openbare ge
zondh. (Hfst. 7) en Landb. (Hfst. 12)
De verdeling geschiedt op basis
het bevolkingscijfei
Bij gebrek aan gegev
Samen 26.238.000 fr.
de balans maken, van de
nadelen, stellen wij vast dat
stad er niet minder dan 4.392.000
bij verliest. Zoals hoger gezegd.
hierbij vooral gehandica-
peerd bij de berekening onzer cotisalie
in het fonds van de onderstand en ho
pen wij dat 1950 gunstiger zal zijn
Anderzijds hielden wij bij deze ra
ming rekening met een verlies aan be
drijfsbelasting van 20.000.000 fr.. het
geen wel een optimistische raming is.
Inderdaad is het te voorzien dal het
rendement van deze belasting in 1949
niet zo belangrijk zal zijn als in de
voorgaande jaren, gezien de economi
sche crisis zich steeds schei per aftr
kent. In dit geval zal het verlies van
ontvangsten* hoogst waarschijnlijk we'
een paar miljoenen te hoog geschat
zijn. hoewel wij er ook rekening moe
ten mee houden dat ons aandeel in dn
nieuwe fondsen onder alle voorbeho-sd
werd opgegeven, zodat ook hier een
minder-ontvangst mogelijk en zelfs
waarschijnlijk is. (De Wever).
Wat er ook van zij. zullen wij de
uitslag van 1949 moeten afwachten
kadastraal om er een definitief standpunt ten over
kun j staan van de nieuwe wetgeving te kan-
inkomen. lmj kck.» i
nen wij hiervan het Stadsaandeel met nen bepalen,
juist berekenen. Op zich zelf genomen biedt deze
d) art. 14 20r' 800 milj. fr. echter een paar verbeteringen die wij
van het fonds wordt besteed aan het met vreugde noteren
onderwijs (Hfst. 10). de Schone Kuns Zo zal de begroting in de toe
ten (Hfst. II). de Eredienst (Hfst. I 2 komst niet meer afhankelijk zijn van
De verdeling zal geschieden volgens de zeer wisselvallige ontvangstbronnen
netto last van het openbaar onderwijs (Bedrijfsbelasting en belasting in het
Wij veronderstellen dat het Stadsaan algemeen). maar zullen wij genieten
deel minstens 1.900.000 fr zal bedra I van bij voorbaat wel bepaalde inkomfr-
gcn.maar beschikken ook hiervoor niet ten (Nieuwe Fondsen),
over de juiste berekeningsbas,s. I b) De gelijkstelling van de belav
e) art. 15 12.50$ 50 milj. fr. tingsheffing over alle gemeenten. roe-
zal verdeeld worden naar rato der ge-'ger was 't bv. voldoende dat eer. maat-
meenteschuld (Hfst. 16). schappij haar moe. zetelte BrusscJ
Ofschoon wij ook voor deze rubriek
over geen enkel berekeningsbasis be
schikken, veronderstellen wij dal het
stadsaandeel niet minder dan 2.500.001
fr. zal bedragen.
tigde. opdat de stad. die al de lasten
ervan te dragen' had. van de tnobiiiën-
belasting niet kon genieten. Dc wet
maakt deze verkeerde praktijk defini-
itief onmogelijk. SLOT VOLGT.
