Na de Monetaire
Aardverschuiving
Zie hiep onze verweermiddelen
tegen een onwettelijk geknoei.
PIERLALA
ymsPKEmassiEsszss&ÊJtaiie&m&isxMmmrms. «am^eg^rTnB—r.'inrnTTasa
EN OMSTREKEN herschijnt den Donderdag en Zondag van iedere week.
Nummer 80 Donderdag 6 Oktober 1949
BURELEN Kerkstraat 9, Aalst - Telef.nr 24.114 -- P. C. n' 881,72 - 6e Jaarg. 1,25 fr. 't Nr.
EEN STAP NAAR DE OMWISSEL-
BAARHEID DER MUNTEN
Nu er een tiental dagen verstreken
zijn sinds de buiteling van het pond
sterling en de snel daarop volgende
devaluatie van de meeste Europese
munten, begint geleidelijk de kruit
damp op te trekken op het monetaire
slagveld, en kan men pogen de toe
stand enigszins te overzien.
HET GEVAL
VAN DE BELGISCHE FRANK
Gezien de onbetwistbare stevigheid
van de Belgische frank, waren er twee
mogelijkheden open, die trouwens bei
den in het Cabinet hun aanhangers tel
den.
Vooreerst kon de Belgische frank op
zijn pariteit gehandhaaft blijven, ter
wijl de evolutie van onze export gedu
rende enkele maanden, van afwachting
zou gevolgd worden. Feit is dat deze
houding vooruitgezien werd, gesteund
op de plausible veronderstelling dat het
pond met circa 20 c/c zou devalueren.
Wanneer Maandag, 19 September
het besef doordrong dat de devaluatie
ruim 30 bedroeg, en practisch on
middellijk over de hele wereld gevolgd
werd, kreeg deze eerste houding een
gevoelige deuk. Onze exportprijzen
waren met de slag niet enkel in het
sterling-gebied, maar practisch op alle
markten 44 procent duurder geworden.
Er was een al te grote dosis optimisme;
nodig om zeker te zijn. dat de prijsstij
ging in de landen met gedevalueerde
munt, en een prijsinspanning van on-
zentwege deze al te ruime marge kon
goedmaken. De herinnering aan de
pijnlijke deflatieperiode van 1931-
1935, na de toenmalige val van het
pond, heeft ongetwijfeld ook invloed
uitgeoefend.
Rekening moet gehouden worden
met het feit dat drie of zes maanden
afwachting ten gevolge konden heb
ben dat een deel van onze afzetgebie-'
den verloren gingen, gepaard aan een
scherptecrisis in het binnenland, die
sociale troebelen onvermijdelijk maak
te.
Al deze overwegingen hebben de re
gering er ten slotte toe aangezet de
tweede mogelijke weg te volgen, na
melijk een beperkte devaluatie van de
frank te opzichte van de dollar (12,35
p.h.), wat dus een reevaluatie bete
kent van circa 24 c/c ten opzichte van
de oude koers van het pond sterling,
en. van de meeste andere munten. Het
feit dat de monetaire aardverschuiving
van de jongste dagen voor ons land
gesoldeerd wordt met een herwaarde
ring van de frank ten opzichte van vrij
wel alle munten, behalve de dollar, be
wijst wel dat het geen paradox is te ge
wagen van de sterkte positie van de
frank.
DE BRITSE
VERANTWOORDELIJKHEID
Het is trouwens al te evident dat on
ze beperkte devaluatie niet nodig wa
re geweest indien de Britse regering
het pond sterling niet ondergewaar
deerd had, om er een commercieel
strijdwapen van te maken. Sommige
Franse ministers gewagen zelffs van
een commerciële oorlogsverklaring.
Het Britse socialistisch experiment
kan werkelijk niet schitterend genoemd
worden. Na al te lang geaarzeld te
hebben om een maatregel te treffen
die alle vrienden van Engeland als on
ontwijkbaar beschouwden, na een kost
bare tijd te hebben verloren, die de
substantie van de Britse economie
heeft aangetast en het Britse volk in
een bedelaarspositie heeft gebracht,
sleurt de Britse regering de valuta van
de overige landen mee in de val van
het pond sterling door een devaluatie
die ongetwijfeld de redelijke grenzen
overschreden heeft.
Vermits onze exportbelangen moes
ten gevrijwaard blijven, en de beslis
sing dan toch genomen werd, kan men
zich echter afvragen of het devaluatie
procent van 12,35 c/c niet enigszins te
scherp afgemeten werd. In de nijver
heidskringen is men van mening dat
een koers van 55 Frs voor één dollar
ons beter gewapend hadde voor de
toekomst. De Belgische regering heeft,
echter het slechte Britse voorbeeld
niet willen navolgen en de devaluatie
beperkt tot wat strikt nodig was om de
prijsverhoudingen te kunnen handha
ven. De belangen van de loontrekken
de bevolking en van het kleine spaar-i
wezen zijn daarbij zo scherp mogelijk
in het oog gehouden. Indien de socia
listische oppositie in ons land toch de
demagogie op dat gebied zou aandur-
ven, zal het trouwens niet moeilijk val
len de verantwoordelijkheden vooral
in het buitenland, maar ook in het bin
nenland aan te wijzen. Wat de com
munisten betreft, wellicht zullen zij
vergeten te signaleren dat het een land
is achter het ijzeren gordijn, namelijk
Polen, dat met circa 40 °/c de sterkte
devaluatie doordrijft.
PRIJSDALING OF PRIJSSTIJGING
Indien we onze export kunnen hand
haven, komt trouwens de levensstan
daard in ons land niet in gevaar, ver
mits algemeen vooruitgezien wordt dat
er geen prijsstijging te duchten is. En
kel de producten die uit de Ver. Staten
(20 c/c van onze invoer) worden inge
voerd, zullen duurder worden. De
weerslag daarvan zal in ruime mate
gecompenseerd worden door de goed
kopere invoer uit practisch alle landen.
De houding van het publiek bewijst
trouwens dat ook de man in de straat
geen stijging van de levensduurte voor
ziet. Het devaluatie-coëfficiënt in ons
land is trouwens zo berekend dat noch
een stijging, noch een sterke daling van
de binnenlandse prijzen te verwachten
is. Nochtans is duidelijk, dat onze eco
nomie een harde concurrentiestrijd te
gemoet gaat, en dat sommige voorde
len die totnogtoe voortvloeiden uit on
ze positie, zoals kapitaal-aanvoer, ten
dele zullen wegvallen. Ook zijn een
aantal lessen te trekken uit de jongste
gebeurtenissen op diverse gebieden
o. m. de gevaren van regeringskredie
ten aan het buitenland. De noodzake
lijkheid van een zeer ernstig regerings-j
beleid dringt zich meer en meer op.
NAAR DE OMWI35ELBAARHEID
De monetaire gebeurtenissen der
jongste weken hebben voor de wereld
zeker dit nadeel dat de eenzijdige Brit
se houding een slag heeft toegebracht
aan de Westerse solidariteit. Op meer
technisch gebied mag men hopen dat
dat de devaluaties nochtans een gunsti
ger klimaat geschapen hebben voor de
omwisselbaarheid der munten, waar
door een der grote belemmeringen vaiv
het internationaal handelsverkeer zou
wegvallen. Zodat niet het geval is, zul
len de devaluaties tot weinig gediend
hebben.
Hoofdzaak daartoe is dat de Brit
ten het pond sterling verder gezond
maken. En totnogtoe is daar weinig
van te merken IINDOC.
RAKE V/AARHEDEN
De BOND ZONDER NAAM is
voorzeker voor velen geen onbekend
iets meer.
Deze bond door de nederlandse
priester De Greve gesticht heeft als
hoofdmotto ..Verbeter de wereld, be
gin met je zelf». Elke Zaterdagavond
I kan men om 20,20 uur op K.R.O. Hil-
versem het lichtbaken beluisteren
waarin de Eerwaarde stichter, ziel en
bezieler van deze bond steeds rake
j waarheden de duizende luisteraars
toestuurt. Om de maand wordt door
de bond een spreuk gelanceerd in ver
band met het lichtbaken met als doel
de mensen naar de waarheid in deze
spreuk vervat te doen leven. Deze ac
tie noemt men de Hefboomactie
j Voor de maand October bevat de
gelanceerde spreuk een rake waarheid,
In. 1.
f „EEN GOEDE NAAM IS ALS
PORSELEIN
Ter verduidelijking dezer maand-
spreuk laten we hier enkelen zinnen uit
:de radio-rede van den gewijden rede
naar volgen
I «De porseleinekast der reputaties
lijdt dagelijks geweld... Laster en
kwaadspreken zijn 'n infectie, die de
hele wereld besmet
I Men praat en roddelt maar raak.
Eigenaardig is, dat men blijkbaar geen
respect voor de goede naam van den
evennaaste. Ziet men niet in, waarom
men daarmede niet lichtvaardig mag
omspringen Zoudt U het ook niet
begrijpen, als men met Uw goede naam
lichtvaardig omsprong Wat zoudt ge
verontwaardigd te keer gaan als men
ten koste van Uw reputatie zich allerlei
sensationele verhalen permitteerde
Zelfs wanneer iemand misdaan
heeft eist de liefde toch nog eerbied.»
«Hebt U dan nooit iets misdaan
«Wat zoudt ge er van zeggen, als
anderen, die er toevallig van wisten,
dit onder veel hilariteit en sensatie be
kend maakten
Kent gij niet-i*et gezegde van On
ze Heer Jezus Christus Wie Uwer
zonder zonde is, werpe de eerste
steen». Zijt gij zonder zonden
Bereken Uw verantwoordelijkheid
Als gij iemand berooft van zijn goede
naam, berooft ge hem van zijn toe
komst, zijn levenskansen. Want het
praatje, dat gij zo lichtvaardig (bij la
ge karakters gebeurt het wel met op
zet) hebt verspreid, vindt zijn weg...
Geloof mij er is altijd groot ge
vaar aan kwaadspreken en laster. Gij
neemt een verantwoordelijkheid op U,
die niet te dragen is. Daarenboven
helpt ge mee de wanorde onder de
mensen te vergroten.
De goede naam is porselein.
Wees ervan overtuigd, dat als ge
lichtvaardig met dat porselein omgaat,
op zekeren dag Uw eigen porselein
aan GRUIZELS gaat
Dergelijke rake taal vraagt geen
verder commentaar.
Moest iedereen er bewust van zijn
wat al onheil kwaadsprekerij kan stich
ten en bewust van de broosheid van
«eigen porselein» dat van anderen
weten te eerbiedigen, het hoofdoel van
den Bond Zonder Naam de wereld te
verbeteren, zou almeteens 'n flinke
sprong in goede richting vooruitgaan.
PIERLALA.
IEGERN IEUWS
VOOR DE DIENSTPLICHTIGEN
KLAS 1950
VOORWAARDEN VEREIST VOOR
CANDIDAAT RESERVE-OFFICIER
Het ministerie van Landsverdedi
ging heeft een bericht doen toekomen
aan de dienstplichtigen van de klas
1950, die de minimum voorwaarden,
vereist voor de candidaat reserve-offi
cieren vervullen, nl. voorlaatste jaar
van het hoger middelbaar onderwijs,
getuigschrift van technicus verleend na
tenminste twee jaar practische techni
sche studiën en na volledig lager mid
delbaar onderwijs.
De jongelieden, die deze voorwaar
den vervullen maar Eet bericht van het
ministerie van Landsverdediging niet
zouden ontvangen hebben, kunnen het
op het werfbureau van hun gebied ver
krijgen.
DE WEDEROPROEPING BIJ
HET LEGER
Deelneming aan de intergeal lieerde
oefeningen Agility
De wederoproepingen bij het leger
eindigen dit jaar met een wederaan
passing voor oorlogsvrijwilligers en
dienstplichtigen van de klassen 1945
en 1946. Deze wederaanpassing geldt
ook voor de bevorderde kandidaat-re-
serve-onderofficieren van de klassen
na 11*935 en de hulpofficieren, die de
graad van reserveofficier verwierven.
De manschappen werden in een her
groeperingscentrum samengebracht,
zoals dit in oorlogstijd bij gewone
krijgsverrichtingen geschiedt.
De officieren voegden zich recht-
steeks bij hun eenheid voor een weder
aanpassing van 8 dagen.
Manschappen en officieren, werden
ten slotte samengebracht en in batal
jons op oorlogsvoet ingedeeld om deel
te nemen aan de intergeallieerde ccAgi-
lity».
De legeroefenïngen worden gehou
den in de Britse zone van Duitsland.
De 4de Infanteriebrigade neemt deel
aan de eerste phase. Het tweede ge
deelte wordt uitgevoerd van 7 tot 1 5
October en hieraan zal worden deelge
nomen 'door de 7de Brigade»
Het regent al maar door gegronde
klachten tegen het saboteren van de
taalwet in het Onderwijs .op de taal
grens en te Brussel.
Minister Huisman,* jke'nde het ge
knoei, stuurde wijze onderrichtingen
aan de bevoegde instanties, verklaarde
herhaaldelijk «Wet is wet« en de wet
moet worden nageleefd. Het bleef bij
vermaningen en dreigementen. Nooit
volgde enige sanctie. Ook een Huys-
mans zwichtte voor het franskiljonse
machtsmisbruik. En de saboteurs van
de wet gaan ongestoord hun gang; nu
eruster dan voorheen.
Minister Mundeleer, de huidige Mi
nister van Openbaar Onderwijs is libe
raal en laat het bezoek toe van Neder
landssprekende kinderen in de Franse
klassen van het Brusselse en op de
Taalgrens, onder het versleten motto
van «la liberté du père de familie
Zulks is formeel in strijd met de
„eest van de taalwet. En dit moet ein
digen. Wij willen de extremisten of
troebelwatervissers geen stof geven om
opnieuw eerlijke mensen te misbrui
ken en te misleiden. Wij hebben hier
een staatsburgerlijke plicht te vervul
len en zullen die, spijts alles, tot heft
uiterste trouw blijven.
We wijzen de overheidspersonen,
die de Vlaamse wetten minachtend
overtreden en zodoende aan hun
Staatsburgerszin schromelijk te kort
schieten, op hun «incivisme.»
Hier volgen onze voorstellen
1 Voor de Brusselse agglomeratie
Elk schooljaar van de kindertuinen
en tot in al de studiejaren der lagere
school een stevige kontrole uitoefenen
op de taaldeclaraties der gezinshoof
den en de discriminatie der leerlingen,
zodanig dat nederlandssprekende kin
deren werkelijk in vlaamse klassen
worden geplaatst.
2) Het oprichten van een «Commis
sie van Taaltoezicht belast met de
controle op de leerlingen. Controleurs
dienen benoemd, die zouden werken
onder de leiding van de Rijkstaalin
specteur (H. Rumes).
3) Het Departément van. Openbaar
Onderwijs moet verplicht worden niet
meer vermanend of sussend op te tre
den, maar moet tot handelen over
gaan. De bij de wet voorziene sancties
(inhouding der staatstoelagen) moeten
worden toegepast.
Op de goede wil der gemeentebe
sturen en der schoolcomités dient niël
meer gerekend.
De Brusselse gemeentebesturen tref
fen trouwens met opzet maatregelen
welke tegen de wet indruisen. Ze weten
dat zeer goed, doch... zeggen «wij zul
len voortgaan totdat het ministerie het
ons verbiedt», wat niet gebeurt en de
wetsverkrachting gaat regelmatig haar
gang. Waarom zouden die gemeente
besturen zich generen als de Staat toch
maar laat betijen en... dat weten die
heren verduiveld heel goed (zulks
werd mij nog verleden week door een
gemeenteambtenaar van een Brusselse
gemeente medegedeeld).
II. De Vlaamse randgemeenten van
Brussel
Duizenden Nederlandssprekende kin
deren van die gemeenten gaan naar de
Franse scholen van Brussel.
Zulks kan gemakkelijk verholpen
worden door aan bedoelde leerlingen
een verklaring te vragen afgeleverd
door het hoofd der school waaruit *j
komen. Elk kind houder van een ver
klaring waaruit blijkt dat het in zijn ge
meente vlaams onderwijs heeft geno
ten, dient onverbiddelijk uit de Fran
se klassen van Brussel geweerd.
III. De Taalgrens
Vlaamse kinderen, die waalse scho
len van de taalgrens bezoeken, zullen
niet meer in aanmerking komen voor
het vaststellen der Staatstoelagen. De
Waalse scholen die er aldus geen be
lang meer bij hebben Vlaamse kinde
ren te aanvaarden, zullen ze alsdan
wel weigeren.
Aan de heer Minister van Openbaar
Onderwijs stel ik volgende vragen
De wet houdende taairegeling in het
lager en bewaarschoolonderwijs wordt
thans schromelijk miskend in de scho
len der Brusselse agglomeratie en op
de taalgrens.
Gelieve de heer Minister mij te laten
weten
1.) Voor de Brusselse agglomeratie:
a) Welke maatregelen hij zinnens »s
te treffen om een einde te stellen aan
de wraakroepende ontduiking van de
taalwet in de gesubsidieerde scholen
van het Brusselse.
b) Hoe hij de controle op de taal
declaraties der gezinshoofden en de
discriminatie der leerlingen degelijk
zal doen uitoefenen en verscherpen,
ten einde alle misbruiken uit te roei
en.
c) Of zijn Departement eindelijk de
bij de wet voorziene sancties zal uitlok
ken om de weerbarstige schoolover-
heden te dwingen de wet toe te passen.
d) Of hij de gemeente St. Gillis,
Etterbeek, Elsene en St. Joost-ten-Noo-
de waar op een totale bevolking van
circa millioen inwoners geen enkele
Vlaamse gemeenteklasse bestaat, zal
verplichten er voor de Vlaamse kinde
ren in te richten.
2.) Voor de Vlaamse randgemeen
ten van het Brusselse
Op welke wijze hij de vlucht zal
verhinderen van de Vlaamse kinderen
der Vlaamse randgemeenten welke bij
duizenden tegen de wet in de Franse
scholen van de Brusselse agglomeratie
bezoeken.
3.) Voor de Taalgrens
Hoe hij beletten zal dat Nederlands
sprekende kinderen van de Vlaamse
gemeenten der taalgrens naar de Fran
se klassen van Wallonië gaan. wat in
strijd is met de geest van de taalwet.
Volksvertegenwoordiger
A.'bert Van den Bc^ghe
Lie. in Paedagcgische Wetensch.
DE KONINGSKWESTIE
DEZE WEEK BESPREKINGEN
VAN DE H. EYSKENS
Belga meld
In gezaghebbende kringen verneemt
men, dat de Eerste-minister deze week
besprekingen zal voeren met politieke
persoonlijkheden der verschillende
partijen, betreffende de Koningskwes
tie.
Nader wordt verzekerd, dat Eerste-
minister Eyskens zich daarna in betrekl
king zal stellen met de voorzitters van
Kamer en Senaat, om de parlementai
re werkzaamheden te regelen.
Men zal zich nog wel herinneren dat
de mededeling betreffende de jong
ste kabinetszitting reeds melding werd
gemaakt van deze contactneming varj
de Eerste-minister met de Kamer- en
Senaatsvoorzitters.
UW CINEMA
IS DE PATRI A
Dr. De Moorstraat
DE VOORSCHOTTEN
AAN DE GETEiSTERDEN
NAAR EEN HERZIENING VAN DE
WET OP DE VERGOEDING DER
OORLOGSSCHADE
Het is een gewoonte geworden dat
de nieuwe ministers, zodra ze enkele
weken tijds gehad hebben om in hun
departement grondig rond te kijken
en om de politiek die ze zullen volgen
in haar grote lijnen uit te stippelen,
een persconferentie beleggen.
De h. Rey, liberaal, minister van We
deropbouw, is aan deze traditie trouw
gebleven en Maandagochtend heeft
hij aan de journalisten zijn eerste be
vindingen en plannen uiteengezet. De
geteisterden zullen zeker met belang
stelling hierover iets vernemen.
HULDE AAN OUD-MINISTER
ROB. DE MAN
Minister Rey is een rechtschapen
man en hij opende zijn persconferentie
met een hulde aan zijn voorganger,
oud-minister Robert De Man. Ik heb
mijn voorganger in het Parlement dik
wijls gekritiseerd, zei de h. Rey en ik
vrees dat ik op mijn beurt ook dikwijls
kritiek zal moeten ondergaan. Ik breng
echter hulde aan het werk door mijn
voorganger minister De Man geleverd
en ik houd er aan te zeggen dat ver
schillende van de plannen die ik zal
uiteenzetten voorbereid geworden zijn
door mijn voorganger. Ik wil niet de
hand leggen op de verdiensten die aan
mijn voorganger toekomen
Na deze inleiding, die getuigt van
een fair-play die in de politiek niet zo
veelvuldig voorkomt, gaf minister Rey
een overzicht van de resultaten die tot
15 Augustus 1949 bereikt werden.
10 MILLIARD KREDIETEN EN
VOORSCHOTTEN
Er werden niet minder dan 698.475
aanvragen tot vergoeding van oorlogs
schade ingediend en hiervan hebben er
429,933 dossiers betrekking op schade
aan onroerende goederen. Het is uit
sluitend over deze laatste dat de pers
conferentie van de minister loopt. Tot
hiertoe werden voor meer dan 8.1/6
millioen frank credieten toegestaan en
voor 2.192 millioen voorschotten. Op
31 Juli jl. had de zelfstandige kas voor
oorlogsschade nog activa ten bedrage
van 9.968 millioen frank. Nochtans
werden slechts 13.717 dossiers volle
dig afgehandeld dat is een gemiddeld»!
van omstreeks 1500 per maand;zulks is
veel te weinig.
OORZAKEN DER TRAGE
AFHANDELINGEN
De geteisterden worden ongeduldig
en zij hebben gelijk, zegt de minister.
Maar de afhandeling der dossiers is
hoofdzakelijk te wijten aan de wetge
vende. reglementaire en bestuurlijke:
apparatuur die te ingewikkeld, te log
en te onvoldoende is. Zij is de groot
ste hinderpaal voor de wederopbouw.
De wet van 1 October 1947 is te in
gewikkeld en hierin moet door een her
ziening verholpen worden. Vervolgens
zijn vele dossiers van geteisterden on-
olledig. Tot overmaat van ramp wor
den in de loop van de jaren de familie
toestanden der geteisterden nog dik j
wijls ingewikkelder door sterften. enz.
Anderzijds is er een onbetwistbaar ge
brek aan deskundigen en aan personeel
de provinciale directies. Tenslotte
wordt de productiviteit van het perso
neel fel verminderd doordat zij ge
dwongen zijn te werken in ongeschikte
-i te kleine lokalen.
De vorige regering hoopte dit jaar
klaar te komen met 30.000 dossiers.
Er zullen er echter amper 25.000 af
gehandeld geraken. Het cijfer 60.000
dat voorzien werd voor 1950 zal al
evenmin bereikt worden indien men
voortgaat in hetzelfde tempo als nu. Er
moetfdus iets veranderen.
HOE DE TOESTAND
VERBETEREN
Minister Rey zet dan enkele maatre-
'gelen uiteen die hij overweegt om de
Zie vervolg 2de blad.
