De Buitenlandse Politiek
onzer Vorsten
ia II
is" i:ï iSs
PIERLALA
moederlegende
ii—wmmm
Pr3
s H
i y &d
9imHBsaB6^««e?wm5BsaBitiaeBaEs«i.
EN OMSTREKEN Verschijnt den Donderdag en
Nummer 96 Donderdag 1 December 1949
BURELEN Kerkstraat 9, Aalst - Telef.n' 24.114 - P. C. n'
Zondag van iedere week.
881.72 - 6e Jaarg. 1,25 fr. 't Nr.
DE FORMULE
VAN MINISTER SPAAK
De buitenlan.dse politiek van de Ko
ning, vóór 1940, is opnieuw het voor
werp van kritiek.
Dat deze kritiek tot uiting komt in
de dagbladen van de partij van de
Heer Spaak zou ons verwonderen, in
dien het mogelijk ware de verwonde
ring te vergroten over de houding van
een partij die ons reeds aan zoveel on
gerijmdheden heeft gewend gemaakt.
Het toeval wil nu dat de Heer Spaak
niet alleen een politiek man is, die dik
wijls van standpunt veranderde. Hij is
ook de man die voor ieder standpunt
de beste formule wist te vinden
Zo heeft onze gewezen Minister van
Buitenlandse Zaken, die op het jongste
Congres der Socialistise Partij den Ko
ning verweet geen weerstander te
zjin geweest omdat Hij geen keuze had
gedaan,, de weerstand van den
Vorst in 1941 als volgt zeer treffend
geformuleerd Door zijn koppige
weigering tot collaboratie, is de Koning
niet alleen het zinnebeeld van de pas
sieve weerstand in bezet België; Hij is
ook een belangrijk element van de ac
tieve weerstand geworden (brief van
den Heer Spaak aan den Koning 21
Nov. 1941) (verslag Servais bijlage
170).
Het is ook de Heer Spaak die de
beste formule heeft gevonden om de
buitenlandse politiek van België en van
zijne Koningen te omschrijven toen hij
verklaarde een buitenlandse politiek
na te streven die u ïts'uit en den ge
heel en al Belgisch is (une politique
exclusivement et intégralement beige).
Wij geloven niet dat Hij thans die
politiek verlochent.
De Heer Pierlot heeft nochtans in
zijne brieven aan «Le Soir» een onder
scheid gemaakt tussen de houding van
den Vorst dienaangaande, en deze van
de Regering. In de ogen van de Re
gering, zo schreef hij, was de neutrali
teit zoveel als een concreet plan, op
gelegd door een bepaalden toestand.
In de ogen van den Koning beant
woorde zij aan een diep ingewortelde
neiging.
Wij zijn niet in staat de waarde na
te gaan van deze discriminatie, die
overigens van juridisch standpunt uit,
geen betekenis heeft, omdat wij ach
ter de uitgesproken redevoeringen, die
alleen bindend zijn, de verholen ge
dachten die ze ingegeven hebben, zou
den moeten kunnen achterhalen.
Doch wij geloven vast, dat een
uitsluitend en geheel en al Belgische
Politiek niet alleen beantwoordde
aan de neiging van de Vorst, maar ook
aan de traditie van het Vorstenhuis,
en overigens ingegeven werd door zijn
hoogste plicht. x
Men mag niet vergeten, dat de Vorst
de enige personaliteit is, aan wie de
grondwet de eed oplegt s Lands
Onafhankelijkheid te handhaven...
Aldus wordt Hem een taak opgelegd
die al onze vorsten nauwgezet hebben
nageleefd.
Die taak legt Hun op, in zaken van
buitenlandse politiek, de nuchtere taal
van het Belgisch belang te laten horen,
zonder zich van de wijs te laten bren
gen door vriendschapsbetuigingen, ter
wijl, helaas, een groot gedeelte van
onze bevolking en van onze politici al
te veel geneigd waren en zijn,onze bui
tenlandse politiek te bepalen in functie
Van hunne vijandelijke of vriendschap
pelijke gevoelens tegenover andere
mogendheden.
Men, mag die bekommernis van on
ze Vorsten niet uit het oog verliezen,
indien men zekere standpunten of ze
kere gedachten wil begrijpen, die Leo
pold HI tijdens zijn vertrouwelijke
gesprekken met Zijne Ministers voor-
uitzetten gedurende de 18 daagse
veldtocht, wier nuchterheid zo scherp
afstak zo gruwzaam zal Spaak
zeggen tegen de verwachtingen van
Zijn Ministers. Die gelijk een massa
landgenoten steeds hoopten op het
Frans mirakel
Wat nut zou het hebben een Koning
over het land te laten regeren, indien
men niet aanvaardt, dat iemand in het
land de vaste en blijvende belangen
van. het Vaderland steeds op het oog
moet houden en v/aakzaam moet zijn
opdat geen gevoelspolitiek ons van den
weg der nuchtere realiteit zou doen
afwijken.
Die taak komt een Koning toe, en
men moet Koning zijn, dit is de drager
van een traditie, de schakel in een con-
tinuteit die boven de ebbe en de vloed
van vriendschap en haat staat, om dat
aan te kunnen.
DE TRADITIE KONING ALBERT.
Leopold III heeft zich steeds laten
inspireren door het voorbeeld van
Zijn Vader.
Koning Albert was een hardnekkige
voorstander van een politiek van «on
afhankelijkheid Tijdens den oorlog
van 1914-18 heeft Hij met opzet, om
onafhankelijk te blijven, nooit
België's grondgebied verlaten. Hij
duldde niet dat België zou toetreden
tot het Pact van Londen, waarvan het
doel was het optreden van al de geal-
liëerden tot aan de eindzegepraal te
verbinden, omdat deze toetreding Bel
gië de geallieerde zou gemaakt heb
ben van Frankrijk en Engeland, wan
neer deze landen onze garanten waren,
en niets meer.
De Koning voerde de scrupules op
dat gebied zover, dat Hij weigerde een
j gemeenschappelijk antwoord te on
dertekenen op de nota waarin Presi-
dent Wilson, in December 1916, aan
de Verbondenen vroeg welke hun, oor-
logsdoeleinden waren. Hij stond er op
dat België een afzonderlijk antwoord
zou zenden.
De Koning heeft ook steeds gewei
gerd het oppervelhebberschap over
het leger af te staan In October
1914 poogde Joffre tevergeefs Hem er
toe te bewegen om de betrekkingen
met het Franse Leger nauwer toe te
halen. Poincarré en Foch hadden in
1918 niet meer succes.
GEEN ILLUSIES,
MAAR WERKELIJKHEIDSZIN
Koning Albert maakte zich niet veel
illusies omtrent de dankbaarheid der
geallieerden na de oorlog. Aan een
zijner Ministers zegde Hij over de
Fransen Zij houden mooie rede
voeringen maar hun daden zijn an
ders En over de Engelsen klaagde
Hij Zij moesten ons beschermen,
en zij konden het niet Vele Bel
gen hebben reeds vergeten dat de be
lofte van volledig herstel, die ons in
de verklaring van St-Adresse, op 29
April 1916 werden gedaan, niet zijn
gehouden,, en dat Koning Albert in
1919 verplicht was in eigen persoon in
allerijl naar Versailles te vliegen om
onze prioriteitsrechten te doen eerbie
digen.
Koning Albert is nooit voorstander
geweest van een politiek die ons in de
invloedsfeer van vreemde staten dreig
de te betrekken, en de onafhankelijk-
heidspolitiek die Leopold III in 1936
proclameerden lag geheel in de lijn
van Koning Albert's diepste overtui
gingen.
Deze onafhankelijkheidspoHtiek.waaüt-
van de bestanddelen door staatslieden
als Beyens en Poullet reeds tijdens den
oorlog waren voorzien, was geïnspi
reerd door uitsluitend Belgisch belang
eri vond haar steunpunt in de vaststel
ling dat het Engels belang met het Bel
gische overeenstemde.
Dat Koning Albert voor deze poli
tiek gewonnen was, blijkt ondermeer
uit den brief dien Hij schreef aan
Burggraaf Van de Vyvere. naar aanlei
ding van de voordracht die Minister
Prosper Poullet in 1930' te Rome had
gehouden in de «Academie diplomati
que internationale» en waarin deze ene
onzijdigheidspolitiek had voorgestaan
Ik verheug me, schreef de Vorst,
bij de gedachte dat de gezonde opvat
ting van de eisen onzer onafhankelijk
heid, waar u zo diep van doordrongen
waart, bij de Katholieke leiders nog
een overtuigde vertegenwoordiger zal
vinden in de Heer Poullet.
DE ONAFHANKELIJKHEIDS-
PCLITIEK VAN LEOPOLD III
Het heeft een tijd geduurd eer dat
de openbare opinie volledig voor de
zelfstandigheidspolitiek was gewonnen.
Zij was noodzakelijk en alleen bij
machte om de eendracht in België te
herstellen.
Tot hiertoe heeft overigens nie
mand, zwart op wit, duidelijk geschre
ven welke andere politiek wij hadden
moeten voeren.
Toen Leopold III in 1936 Zijn be
kende rede uitsprak, had de Heer
Spaak reeds de formule van een «uit
sluitend Belgische politiek» gelanceerd.
De rede van den Koning werd overi
gens niet uitgesproken om bekend te
worden gemaakt. Het zijn de Mi
nistère, en, vooral de.socialistische mi
nisters, die ze hebben bekend willen
maken om 's Konings gezag in de
weegschaal te werpen ten einde de
partijen tot de stemming der militaire
kredieten te bewegen. -Zij hebben
goed gehandeld. Zij dragen dan
ook de volledige vcrantwoor Viikheid
ZIE VERVOLG BLADZ. 3.
LEVE DE VRIJHEID
«Leve de vrijheid» Een prachtige
zin en een nog prachtiger gedachte
Jammergenoeg is bet maar een slag
zin die we lezen op .een spandoek,
een plakbrief en die we horen uitschre-
wen door dezen die achter de span
doek opmarcheren.
Wanneer die «spandoekleuze vo
ren en achteraan versierd is met 'ha
mer en sikkel» en do letters in zulkda-
nig rood zijn geschilderd om een tam
me stier in een dol dier te veranderen
dan gelooft men van dat geschrijf en
getier niks meer.
Het is ook opvallend dat die huil-
koor mensen» zo geweldig door die
drie woordjes zijn overvallen, dat ze
als bezeten zijn door geworden. Van
pure bezetenheid zien ze alleen nog
de ingebeelde kettingen, waarmee an
deren dan hun leiders hun vnjheid
willen aan banden leggen en voelen
de kluisters niet waarmee ze, door de
zen die zich de voorvechters hunner
geliefde noemen, reeds gebonden lig-
gen.
Eén voorbeeld, ui de velen, maakt
zulks duidelijk.
Men noemt hem Pros de Com
munist».
Pros heeft zichzelf zo gedoopt, of
liever geslagen. Zoals men vroeger ie
mand tot ridder sloeg, zo heeft de Pros
zichzelf tot Communist «geslagen,» en
hij doet het nog dagelijks. Uit vrees
wellicht dat het Communisme er zou
uitgaan.
Te pas en ten onpas moet hij gesti-
kulerend en luidruchtig verklaren dat
hij »de Pros» communist is. Die plech
tige verklaring onderlijnt hij telkens
met een harde slag van zijn eigen vuist
op zijn eigen borstkas en besproeit die
met een glas schuimend bier. Die pint
bier moet er bij om dat hij zijn keel
droog getierd heeft en om zijn com
munisme vruchtbaar te maken.
Is het dan te verdonderen dat men
hem in de gewone gaig der menselijke
gesprekken dood 'ewoon Pros de
Communist neem'eve mensen
zien in de Pros een gevaar voor de
orde, de rust en de vrede. Zij die de
Pros «goed» kennen hebben er plezier
in en, wanneer de Pros op droog zaad
zit, t.t.z. als hij zonder centen is, riske
ren zich vijf frank of een belga om de
Pros in zijn communistisch vuur te krij
gen. Ge moet weten dat de Pros nooit
communist is wanneer hij nuchter is.
Dit gebeurt wel niet veel, maar het ge
beurt toch wel! eens. En, in de rare ge
vallen dat de Pros niet onder invloed
is dan is 'hij de doodgewone kalme,
bezadigde en oprechte mens van in zijn
jeugdjaren.
Waarom is de Pros eigenlijk com
munist
Ten eerste, hij is eigenlijk geen com
munist. Hij weet zelfs niet wat het
communisme eigenlijk is. Vraag: hem
niet naar het communistisch program
ma. Op die vraag zal hij u dwaas be
kijken en zijn pint uit drinken om u
daarna te zeggen dat hij op £ever en
grote woorden niet antwoorcf. Ik be
twijfel het sterk of de Pros. het
woordje programma wel verstaat. Al
hoewel wanneer iemand van zijn par
tij aan het meting geven is en grote
woorden gebruikt dan zal Pros het
hardst in de handen klappen en zeg
gen die weet het nogal zitten hé
Spijtig dat ik niet geleerd genoeg ben
om het te verstaan
De Pros zou even goed kunnen So
cialist zijn. Immers, waarom hij com
munist is dat is, zo beweert hij, omdat
de communisten voor den «weirkman»
zijn. Welnu dat zijn de socialisten ook.
Zodus zou de Pros, volgens zijn sim
plistische bewering en omschrijving
van het communisme, even goed op
zijn borstkas kunr.en slaan en bij hoog
en bij laag beweren: «Ik ben socialist».
Dat hij communist is heeft nochtans
zijn reden en dat vertel ik im een vol
gende bijdrage.
Dat de Pros zjin eigen vrijheid on
bewust aan banden ligt dat bewijst nog
een andere verklaring van de Pros. De
Pros verklaart immers met dezelfde
overtuiging en met de zelfde gesten
waarmee hij zijn communist zijn ver
klaart dat hij tegen de Koning is en
dat die verrader (sic) nooit meer zijne
voet in België mag zetten.
In de volgende bijdrage zult ge dan
kunnen lezen hoe de Pros antikonings-
gezind is geworden en zult ge vanzelf
de Pros in d* categorie der ondankba
re lafaards kunnen plaatsen.
PIERLALA.
Een stik voor U, Moeder...
M??r d"t vader eveneens moet zien.,
Zoals tevens de g-cte kinderen...
kortom n. gans gezin kome kijken naar
DE NIEUWE VOORZITTER
VAN DE C. V. P.
De nieuwe voorzitter van de C. V.
P., baron van der Straten-Waillet werd
op 22 Januari 1910 te Antwerpen ge
boren.
Hij studeerde en promoveerde in de
Wijsbegeerte te Namen en in de Rech
ten te Leuven. Hij beschikt dus. over
een grondige vorming, wat er toe
leidde dat hij weldra werd opgemerkt
door zijn scherpe kijk op de zaken.
Na een ernstige ziekte te hebben
doorstaan, trad hij in 1934 toe tot de
Antwerpse balie, terwijl hij in 1939
werd benoemd tot directeur van het
Nationaal Algemeen Christelijk Ver
bond der Werkgevers te Antwerpen.
Ook tijdens de bezetting was hij ac
tief en. werkte o. m. in de clandestie
ne sociale commissie, waar werkgevers
en werknemers samen plannen ont
wierpen voor de naoorlogse sociale po
litiek. Men weet dat deze besprekin
gen leidden tot de maatschappelijke
zekerheid, het fonds tot wederuitrus-
ting, enz.
In 1945 werd baron van der Stra
ten-Waillet benoemd tot algemeen be
stuurder der federatie van de Katho
lieke Werkgevers. In diezelfde periode
werd hij eveneens lid van het voorlo
pig Nationaal Bestuur y/n de C.V.P.
In Maart 1947 werd hij minister van
Buitenlandse Handel in het cabinet
Spaak, terwijl hij later minister van
Volksgezondheid en Gezin we rd.
De C. V. P. heeft nu aan haar lei
ding een jonge katholieke voorman
die zich in het verleden reeds deed
kennen als een dynamische persoon
lijkheid, zodat men voor de toekomst
het beste hopen kan.
VERHOOGDE
SPOORWEGTARIEVEN
Nieuwe prijzen van 1 Dec. af.
In het Staatsblad van Dinsdag 29
November worden de nieuwe tarief
maatregelen in het binnen.- en gemengd
verkeer van de N. M. B. S. gepubii-
:erd.
Wat de prijzen toepasselijk op het
vervoer van reizigers betreft is door de
raad van beheer der spoorwegmaat
schappij besloten.
1de prijzen van toepassing op de
biljetten met 10 t. h. te verhogen
2. de prijzen der biljetten heen en
terug vast te stellen op 85 t.h. van de
prijs van twee enkele biljetten;
3. de prijzen der gewone abonne
menten en <der schoolabonnementen
gemiddeld met 10 t.h. te verhogen,
met maximum van 20 t.h.
4. de prijzen der biljetten en abon
nementen voor werklieden, alsmede
deze der werkabonnementen met 7 Yl
te verhogen.
5. zekere bijkosten te verhogen.
Verder worden ook de maatregelen
gepubliceerd die toepasselijk zijn op
het vervoer van goederen.
i
GUI DO GEZELLE-
HERDENKING IN DE RADIO
Daar de bijval ingevolge de uitzen
ding van HIAWADHA'S LIED van
Marinus de Jonge door het N.I.R. zeer
groot was heeft de Belgische Nationale
Radio-Omroep besloten in het ka
der van de Gezelle-herdenking dit
werk (tekst van de voor 50 jaren, over
leden dichter) opnieuw uit te zenden
op Zondag 5 December, te 1 7 uur.
Daarmee aldus het N. I. R. is de
Guido Gezelle-herdenking voor de mi
cro niet beëindigd. Wij vernoemen, ter
loops de liederenrecitals op teksten van
Gezelle en muziek van R. Herberigs 1
December), Jozef Reylandt (10 De
cember), Arth. Meulemans 15 Decem
ber) Edg. Tinei (24 December) en
nogmaals R. Herberigs (29 Decem
ber); wij wijzen even op het feit dat
ook het Kinderuur aan de grote pries
ter-dichter werd gedacht met de voor
dracht van gedichten en van een der
weinige stukjes proza welke Gezelle
speciaal voor de jeugd heeft geschre
ven, maar willen hier reeds onderstre
pen de plechtigheid welke door de
Belgische nationale radio-omroep in
samenwerking met het Comité der
plaatselijke Culturele Verenigingen op
26 Dec., te 'Antwerpen op touw zal
worden gezet en tijdens de
welke, na een inleiding door 1 rot.
Baur. de bekende •Gezelle-kenner, ge-
dichten en liederen zullen vertokt wor
den, alsmede HULDE AAN G. GE-
ZEL.LE een, klavierwerk dat alsdan
door dé toondichter zelf, Marinus de
Jon", ten gehore zal worden gebracht.
MINISTER VAN ZEELAND
OVER DE EUROPESE
EENHEID
De h. Paul Van Zeeland, minister
van Buiten'andse Zaken, was te Brus
sel Maandagnamiddag te gast op een
lunch die hem aangeboden werd door
de vereniging der buitenlandse pers.
1 De lunch werd voorgezeten door de h.
Rizzardi, voorzitter van de vereniging
d.er buitenlandse dagbladcorreipondnL
ten in Belgie en niet minder dan veer
tig Belgische en buitenlandse journa
listen namen er aan deel.
Minister Van Zeeland nam aan tafel
het woord over de Europese toenade
ringspolitiek.
Wanneer men de hedendaagse po
gingen tot eenmaking van Europa na
gaat, verklaarde de h. Van Zeeland,
wordt men getroffen door het onlogi
sche in de houding der Europese lan
den. Men krijgt als het ware de indruk
dat het vraagstuk onze krachten over
treft. Nochtans, laten wij ons herinne
ren hoe de economische betrekkingen
tussen de Europese landen waren vóór
1914. Toen bestonden er geen pas
poorten, geen in- en uitvoercontingen-
ten, enz. wat niet belette dat men zich
toen reeds bekloeg over de hindernis
sen die de Europese handel onder
vond. Zou het reeds geen belangrijke
en grote stap naar de economische
eenheid van Europa zijn indien wij
eenvoudig terug konden keren naar de
toestand van vóór de oorlog van
1914
Wij leven trouwens in volle tegen
strijdigheid sedertdien. Hoe meer de
internationale politiek zich is gaan, ont
wikkelen, hoe meer wij ons in onze
grenzen ingemuurd hebben op politiek
gebied. De wetenschappelijke uitvin
dingen hebben ons veel meer macht
gegeven over de stof, de arbeidersmas
sa's hebben, steeds meer bewustzijn ge
kregen van hun rechten en de werkge
vers hebben steeds meer begrip gekre
gen voor deze rechten.
Nochtans is er geen tijd van groter
ellende geweest en grotere stgffelijke
moeilijkheden, in vele landen althans,
dan nu. Er is in dit alles iets dat niet
klopt, zegt de h. Van Zeeland, en dat
is de achterstand die de politiek heeft
op de moderne vooruitgang op ander
gebied. Wij hebben getracht in dit te
kort te voorzien op het wereldplan
door de U.N.O. Wij zijn mislukt om
dat er een schakel ontbrak De Euro
pese eenheid. Aan deze eenheid is het
dat wij eerst moeten werken, want in
dien wij de huidige kans niet aangrij
pen verspelen wij ze voor lang, zoniet
voor altijd.
Wij weten dat de mensen tot elkaar
slechts toenadering zoeken in de uren
van het gevaar. Welnu, het gevaar is
er. Wij hebben dus geen enkele uit
vlucht meer om de eenmaking van Eu
ropa uit te stellen. Er werd reeds heel
wat verwezenlijkt. De experten komen
■samen om de mogelijkheden te onder
zoeken van een economische toenade
ring tussen Frankrijk, Italië en de Be-
neluxlanden. Hun eerste taak zal zijn
het handelsverkeer en de muntverhan-
delingen te verruimen. Het kapitaal
verkeer komt later aan de beurt. Er
kon misschien meer gedaan worden.,
maar men kan toch niet beweren dat
wij bij de pakken blijven zitten. Het
ware echter goed, zegt de h. Van Zee
land met nadruk, dat wij ons minder
blindstaren op de moeilijkheden en de
verwezenlijkingen die er zijn meer gin
gen onderlijnen.
Sprekende over de soms terughou
dende politiek van Engeland, verklaar
de minister Van Zeeland
Wij mogen niet vergeten dat En
geland in een bijzondere positie ver
keert. Engeland behoort tot Europa
maar het heeft tevens een speciale rol
in de wereld te vervullen als hoofd van
een onmetelijke buiten-Europees Im
perium. Wij kunnen niet vergen dat
Engeland zichzelf zou gaan verminken
om de eenheid van Europa te bevorde
ren. Er moet en kan een verzoenings
formule worden gevonden.. De positie
van Engeland is geen verarming van
Europa, zij kan ons vasteland verrij-
I ken.
Tot slot van zijn rede geeft de h.
1 Van Zeeland, die een veelzijdige geest
en een belezen man is, enkele mooie
en inderdaad zeer actuele citaten uit
verhalen ten beste, citaten die er op
I wijzen hoezeer het ware genie, in alle
tijden, de drang naar meer ruimte en
naar een grote wereldvisie heeft ge
voeld.
NAAR ROME TIJDENS HET H. JAAR 1958
Met de Diocesane Bedevaart van Gent
van 10 tot 23 April.
Uw lang gekoesterde droom gaat in vervulling
Uitzonderlijke prachtreis
Zeer voordelige voorwaarden met maximum aan comfort.
Wie langer aarzelt komt zeker te iaat.
Inlichtingen en inschrijvingen
Mevr. Van de Kerckhove-Cercelet, Aalst-
of hij de gewestelijke afgevaardigden.