BE GAZET VAN AALST
Tijdelijke Machtsoverdracht
De Tram in het JVlodepne
Venkee^s-Systeem
PIERLALA
Qndett dmk van
bet straatgewoel
EN OMSTREKEN ^Verschijnt den Donderdag en Zondag van iedere week.)
Nummer 62 Donderdag 3 Augustus 1950
BURELEN Kerkstraat 9, Aalst Telef.n' 24.114 P.O. n' 881.72 7* Jaarg. 1,25 fr. 't Nr.
REQUISITOIR TEGEN EEN
lVEROUDERD TRANSPORT-MIDDEL
Een Amerikaan, waarmee ik vooij
enkele weken een wandeling door Brus
sel maakte, geraakte maar niet uitge-
paat over onze trams. Hij was er op
getogen over dat was nu eens een
stukje folklore, dat men in Amerika
bijna niet meer vindt. Erg vleiend vond
ik dat nu wel niet voor onze trams, die
feitelijk toch helemaal niet als een be
zienswaardigheid, maar wel als een in
stelling van openbaar nut zijn opgevat.
Die Amerikaan is echter niet de enij
onze Belgische steden werd gaande
maakt. Het tramvraagstuk heeft in de
laatste jaren al heel wat inkt doen
vloeien en de gestadige ontwikkeling
van het autoverkeer sinds het einde
van de oorlog is niet van aard, om het
probleem, dat door de hotsebotsendq
tingölwagens in de grootstad wordt ge
schapen, te verdoezelen.
ER VALT TE KIEZEN TUSSEN
TWEE SYSTEMEN.
Het massa-vervoer heeft in de ver
scheidene »^ote steden in de wereld
in Europa even goed als in de Verenig
de Staten meer en meer de aan
dacht gevestigd op een andere vorm
van vervoer, nl. de trolleybus. Opmer
kelijk is het, dat verscheidene grote
steden in Zweden, Fankrijk, Engeland;
Italië en Zwitserland meer en meen
naar de oplossing overhellen, die erin
bestaat de riggels van de tram op te
breken en trolleybussen in te zetten.
Praktisch hebben bv. in de United Sta
tes alle steden met minder dan een half}
millioen inwoners hun tramrijtuigen
opgedoekt, en in de andere steden
komt het spoor-vervoer (tram) in de
minderheid te staan tegen het massa-
vervoer op banden (autobus en trolley
bus vooral)
In ons land is er slechts een stad
waar op grotere schaal trolleybussen
werden ingezet, te Luik nl. en dus heb
ben we in eigen land een voorbeeld,
waaraan we de voor- en nadelen van
de trolleybus, respectievelijk de tram
kunnen afwegen.
De directeur van de Luikse tramwe
gen, dhr Nyst, heeft een diepgaande
studie gewijd aan deze transport-pro
blemen en daarvoor heeft hij o. m. ver
gelijkingsbasissen gezocht in 26 ver
schillende steden van de Verenigde
Staten. Aan die studie kunnen we zeer
interessante gegevens ontlenen.
Uit het bezoek van dhr Nyst aan de
States blijkt vooreerst reeds, dat ge
leidelijk het aantal trolleybussen in de
U. S. A. aangroeit van 3.155 eenhe
den in 1946 was het gestegen tot 6.340
in 1950. In alle steden, waar tot het
systeem der trolleybussen werd overge
gaan, heeft het gebleken, dat deze ver
voerwijze voordeliger uitkwam en e
groter handelssnelheid oplevert dan
vervoer op rails.
INSTALLATIEKOSTEN IN HET
LICHT VAN HET MODERNE
VERKEERSWEZEN
Tussen de tram en de andere v<
keersmiddelen al of niet voor mas-
savervoer bestaat reeds een eerste
gondig verschil, dat zich in de installa
tie doet merken. De tram, met haar sta
len wielen, vereist een veerkracht die
zijzelf niet kan leveren. De installatie
van de sporen de fundering ervan
moet daarom in die veerkracht
voorzien. Anderdeels is het echter een
feit, dat de auto's, die door dezelfde
straten moeten bollen als de tram.
dank zij hun banden zelf in hun veer
kracht voorzien, en daarom een zeer
vaste ondergrond van de baan vereisen*
Hieruit vloeien noodzakelijk ontzage-
lijke kosten voort voor het onderhoud
;n de aanleg van de tramnetten in de
stad. Globaal schat men die kosten op
sen slordige twee milüoen fr. per kilo
meter voor dubbel spoor.
Bij de inzet van een trolleybus-sys
teem doen zich die eerste moeilijkhe
den natuurlijk niet voor, vermits deze
trans(portkolos eenzelfde vaste onder-
gond vereist als de auto's die over de
zelfde banen bdllen.
EN
A. J. EN
OVER JUBELJAAR
JUBELCONGRES DER K.
V. K* A. J.
Ik zal maar beginnen met te beken
nen dat die jonge arbeider of jonge ar-
De aanleg van een tramnet vereist
bovendien, aan kruispunten en draaien,
zeer uitgebreide bochten in het leggen
van de sporen, die uit de aard der zaak
geen rekening houden met de verkeers
reglementen, maar dan ook in niet wei
nige gevallen regelmatige oorzaken zijn
van verkeersopstopping.
Tenslotte brengen de hoge installa-
tiekosten van een tram-net met zich
mee, dat de exploiterende maatschap
pij de voorkeurs geven aan de belang
rijkste verkeersaders van de stad,
waardoor verscheidene lijnen over een
1 t zelfde spoorlijn bollen, wat als gevolg
aandacht door de trams de bJe|emmerende invloed van
de trams zich juist het meest doet gel
den in die straten, waar ook het andere
verkeer het drukst is. Een ander na
deel van dit systeem is, dat de massa
vervoerdiensten praktisch
kleinere straten kunnen bedienen, wat
bepaalld niet in het voordeel uitvalt van
de bewoners van die straten.
Met het trolleybus-systeem worden
automatisch die nadelen uitgeschakeld,
vermits de grotere soepelheid van be
diening van de trolleybus toelaat de lijv
nen ook over de minder drukke ver
keersaders te voeren, wat in het voor
deel uitvalt zowel van de andere weg
gebruikers als van de reizigers, die min
der aan gevaren zijn blootgesteld bij
in en uitstappen en die, anderdeels,
gemakkelijker de minder drukke stra
ten kunnen bereiken.
Zelfs in de drukke straten leveren
de trc-lleybudsen een onmiskenbaar
voordee'! op, door de minder belem
merende invloed die ze op het verkeer
in 't algemeen uitoefenen ze kunnen
uitwijken, men kan ze gemakkelijk
links voorbijsteken, ze kunnen stoppen
tegen de stoep, enz.
GOEDKOPER VERVOER... EN
GROTER VEILIGHEID
De ondervinding te Luik heeft -aan- .r
getoond, dat er een merkelijk verschiln,let meuer- Zo °ok ÏOt °P he"
bestaat in de exploitatiekosten per ki" dat" con-Ts vernam ove:
lometer en per wagen van de trolley- a con3res*
beidster overschot van gelijk heeft met
mij een gepeperd briefje te schrijven.
Dat gepeperd briefje heb ik heel
leuk gevonden. Dit kan de schrijver
of schrijfster wonder vinden. En toch.,
ik zie graag een verontwaardigd jong
mens. Dit bewijst dat er nog jonge
mensen zijn die nog echt jong zijn en
in een katte colère kunnen schieten
wanneer ze hun jeugdactie en hun ijver
veronachtzaamd zien. Ik heb die bol-
wasserij plezierig gevonden.
Inderdaad jongmens ik heb nog geen
letter geschreven over uw jubeljaar
en ook niet over uw jubelcongres te
Brussel op 3 September e.k. Om zo'n
nalatigheid moogt ge echt coleirig zijn.
nooi e jk neem deemoedig mijn klak af, buig
het hoofd en klop wel honderd malen
«mea culpa» op mijn borstkas.
Ik hoop door deze rouwmoedige be)
kentenis reeds 50 uwe sympathie te
hebben terug gewonnen. De andere
50% hoop ik de volgende dagen ook
nog te verdienen.
Ik wil toch trachten uit te leggen
hoe het komt dat ik nog niets schreef j
over uw congres. Jonge lui weten nog
niet wat het is oud worden. Met de ja
ren ontgroeit men de jeugd en oor
deelt men menigmaal verkeerd over
de jeugd. Dat ontgroeien en dat ver
oordelen der jeugd heeft voor gevolg
dat men stilaan de jeugd negeert er
dat men bij al dat jeugdvuur eens mis
prijzend de schouders optrekt met de
binnenmondse woorden dat koelt
wel zonder blazen
Of ik nog niets over jubeljaar en ju
belcongres gehoord heb Wel ja
Maar zoals ik daar schrijf, dat grijpt
mensen van jaren zo niet meer naar het
hart en er over nadenken gebeurt ook
bus en van de tram. In cijfers
drukt bedragen die exploitatiekosten
voor de tram 13,55 fr. en voor de trol
leybus 1 0,60 fr.
Wanneer men die cijfers van Luik
plaatst naast de situatie zoals ze zich
voordoet in vijf grote Amerikaanse ste
den, waar nog een gemengd vervoer
van tam en trolleybus bestaat, dan
komt men tot een gemiddelde van ex
ploitatiekosten per wagen en per kilo
meter van 19,20 fr. voor de tram en
13.70 fr. voor de trolleybus een prijs
verschil, dat zeker voor een grootstad
van ontzageüjke betekenis is.
Niet alleen echter de exploitatie
kosten, maar ook de veiligheid van het
transport behoeven een rol te spelen in
de keuze tussen een van de twee syste
men. De heer Nyst, van de Luikse
tramwegen, heeft hierover ook enkele
cijfers gepubliceerd, met betrekking
tot de assurantie- en ongevallen-kosten
per kilometer-wagen. Dat brengt ons
tot een gemiddelde van 1,05 fr. voor
de tram en 0,77 fr. voor de trolleybus.
Ook hier dus een niet te versmaden
onderscheid.
DURVEN GROOT ZIEN.
In een land als Belgie, waar de tech
nische vooruitgang zich op scherpe wij
ze doet gelden, bijzonder in de proble
men van vervoer, komt het erop aan,
dat de verantwoordelijke instanties
groot durven zien. De ontzagelijke uit
breiding van het baan-verkeer en dan
vooral van het binnensteedse verkee^
vereist een bijzondere aandacht voor
de vraagstukken die roor het groeps-'
vervoer worden gesteld.
Wellicht zal het omschakelen van
het ene systeem naar het andere aan
vankelijk sommigen doen afschrikken
door de hoge kosten, die dit met zich
meebrengt, maar toch dient er rekening
mee gehouden, dat die uitgaven zicT)
later vanzelf zullen rechtvaardigen.
Tenzij wij eraan houden, een instel
ling van openbaar nut, als de trams, te
bewaren als een stuk folklore, juist
lijk de Gilles van Binche of het be
roemde fonteintje van Brussel. L.V*
cUiiiiiitiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiiiiiiiuiiiiüiiiiiiiiiiiuiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiintiiiiiiiiitiiia
DIERENBESCHERMING verneurs van de provincies Luik, He-1
negouwen en Limburg, evenals aan de
nationale secretaris van de socialisti-
sche-communistische vakbond, waarin
hij hen- verzoekt de nodige maatregelen
te treffen om te vermijden dat onge
lukkige paarden gruwelijk door ver
smachting of verdrinking zouden om
het leven komen, zoals het geval is ge
weest mei tientallen dieren tijdens de
stakingen van 1932.
ONGERUST OVER LOT DER
MIJNPAARDEN
Ongerust over het wreedaardig lot i
waaraan de mijnpaarden in de huidige
ernstige toestand blootgesteld zijn.
heeft de h. Jaumain, voorzitter van de
nationale raad voor de dierenbescher
ming, een telegram gericht tot de gou-
Ik moet u dan ook danken om uw
verdiende bolwassing. De jeugd moet
meer nog de oude grolpotten aan de
oren trekken en tonen dat er in de
jeugd van vandaag ook nog vuur steekt
en drager is van idealen. De jeugd mag
het ronduit zeggen dat ze hunkert naar
begrijpen, meevoelen en steun vanwe
ge volwassenen.
Maar., ik wil de schuld toch op mijn
schouders alleen niet nemen. Niet om
dat het een te zware last is voor mijn
oude schoften (niet het meervoud van
schoft) maar omdat de Kajotters en
Kajotsters er ook, laat ons zeggen voor
75 schuld aan hebben. U niet
kwaad maken hé Ik heb mij ook niet.
kwaad gemaakt in uw epistel.
Luister eens Ik heb nooit Kajotter
;eweest. Vijftien jaar geleden was ik
tog een sprongsken jonger. Vergeet ik
nu gemakkelijk wat gisteren gebeurde
ik weet toch nog alles kersvers wat
voor vijftien jaar en nog vroeger ge
beurd is. Zo herinner ik mij nog goed
de eerste keer dat ik hoorde zingen
Harop Kajotters... Toen kreeg ik
kiekenvlees. En... bij het vernemen
dat die frisse blijë jeugd, jongens en
meisjes waren uit den arbeidende stand
was ik één en al in bewondering voor
die nieuwe jeugd. En Jater, in 1935,
het was, afls ik mij niet vergis, het tien
jarig bestaan der K. A. J. en V. K. A.
J. dat men met een groots congres te
Brussel vierde, toen mocht men zo oud
zijn als de straat, toch moest men het
weten en kwam sympathisant en tegen
strever onder den invloed der propa-
anda die van de toenmalige Kajotters
n Kajotsters uitging.
Laat mij toe aan de jeugd van he
den te zeggen dat buitenstaanders op
dit ogenblik nog lange niet bewerkt en
beïnvloed werden als in 1935 reeds
maanden te voren het geval was.
Maar kom, we gaan niet beginnen
jrollen. Ik was weeral vergeten dat ik
oud geworden ben.
Er rest nog een volle maand.
Ik betrouw op de jeugdige geest
drift. Die vermag veel op enkele da
gen.. Dit weet ik bij ondervinding om
dat men ook jong geweest is.
Jong mens. die mij dat briefje
schreeft. Ge hebt mij wakker geschre
ven. Doe hetzelfde met uw leden. Laat
mij maar op tijd en stond nieuws ge
worden over uw jubelcongres en op
mijn beurt zal ik de oude pekens wel
akker maken voor uwe sympathieke
beweging en voor de idealen die onze
kristene arbeiders jeugd nog bezielen.
PIERLALA,
VERKLARING VAN DE HEER
DUVIEUSART
TERUG NAAR BOODSCHAP
VAN 14 APRIL
DE BEDOELINGEN WAARMEE
DE KONING TERUGKWAM
«Gij herinnert U dat de regering bij
haar regeringsverklaring vooruit be
paald had wat zij ging doen toepas-
an de Wet van Juli 1945 en her
vatting door de Koning van zijn be
voegdheden.
De Koning kwam, zoads hij zelf
jezegd heeft, op de wijze teru;
overeenstemming met de grondwette
lijke orde.
Wij voegden er aan toe, dat wij na
die stap aandacht zouden hebben voor
elk initiatief, dat het herstel van dei
nationale eendracht rond de Troon kon
bevorderen. Juister gezegd wij ze«^
den dat wij ons streven zouden rich
ten op een aaneensluiting van de Na
tie rond de Troon.
Het enige nog niet opgeloste punt
was het Koningsvraagstuk. Het pro
bleem, dat zich stelde, was dus dat van
het herstel van de eendracht. De Ko
ning van zijn kant had steeds ver
klaard, dat hij de toestand zou onder
zoeken na zijn terugkeer in het land.
Hij heeft verklaard, dat hij bij zijn
terugkeer raadplegingen zou voeren,
inlichtingen zou inwinnen en de toe
stand zou onderzoeken. Hij heeft een
aanvang gemaakt met dit overleg, dat
de socialisten hebben- afgewezen. In
tussen organiseerden de socialisten wat
zijzelf het «verzet» en de «opstand»
hebben genoemd.. Dat was «de klink
in de kabel».
«De Koning heeft een aanvang
maakt met zijn raadplegingen door de
liberalen en de christelijk socialen
ontbieden. Van socialistische zijde
stuitte men op een afwijzing, waardoor
de. zaken vastliepen.
Op dat ogenblik heeft het Natio-/
naai Verbond van Politieke Gevange
nen zijn bemiddeling aangeboden. Wij
staan dus tegenover een verbond van
patriotten die begaan zijn met het na
tionaal belang en die om de bevorde
ring van kontakten verzoeken.
BETREURENSWAARDIG
VOORVAL
De vertegenwoordigers van dit ver
bond zijn verscheidene malen door de
Koning ontvangen. Zij hebben hem
verzocht een verzoeningsgebaar te stel
len, dat 'n ontspanning in de toestand
zou kunnen teweeg brengen. Onder
wijl heeft een vrij ernstig incident te
Grace-Berleur het herstel van de een
dracht rondom de Troon ten zeerste
bemoeilijkt. Het is duidelijk dat dit be
treurenswaardig voorval ik spreek
niet van de omstandigheden waaron
der het heeft plaats gehad deze po-
tot herstel van de eendracht in
de weg staat en dit geeft aan de dag
van 1 Augustus, waarop de marsj naar
Brussel is voorzien, een des te dreigen
der karakter.
Derhalve heeft de regering in de af-
;elopen nacht beraadslaagd om de
jeschapen toestand die reeds tevoren
als zeer gespannen werd beschouwt!
en waarin men een kentering wilde
brengen, te onderzoeken. Ik heb he
denochtend een bezoek aan de Koning
jebracht, zo gaat dhr Duvieusart ver,
der, om hem op de hoogte te brengen
van onze opvatting omtrent de toe
stand.
DE VORST BEREID TOT
VERZOENINGSGEBAAR
De Koning heeft hedenochtend ge
volg gegeven aan een verzoek om een
verzoeningsgebaar vanwege het Natio
naal Verbond van Politieke Gevange
nen. Dit verzoeningsgebaar bestaat in
beginsel in het volgende
De Koning is bereid een oplossing
te zoeken volgens de beginselen van de
boodschap van 15 April, maar op
voorwaarde dat men zich na de toe
passing van de boodschap in hoofde
van Prins Baudewijn niet opnieuw voor
dezelfde problemen bevindt tegen
stelling tussen Vlaanderen en Wallo
nië e. a.
De thesis van de regering is dat
;n, door een verzoeningsgebaar de
moeilijkheden niet mag verplaatsen
en niet een kamp moet ontmoedigen
om de andere te bevredigen.
De Koning staat op het standpunt
dat al het mogelijke moet worden ge
daan om de gemoederen te bedaren
zonder echter nieuwe moeilijkheden te
doen ontstaan. Dit is overigens de gro
te moeilijkheid.
Volgens de opvatting van de Koning
dienen de gewelddaden op te houden.
Ziedaar ongeveer wat ik hedenochtend
de politieke gevangenen heb me
degedeeld. Ik heb hetzelfde aan de so
cialisten gezegd en naar aanleiding
hiervan is besloten dat dhr Buset zich
naar de Koning zou begeven. Ik ben
vóór dhr Buset door de Koning ont
vangen om hem op de hoogte te bren
gen van de wijze, waarop ik mijn op
dracht heb vervuld. Ik had eveneens
een telefoongesprek met dhr Spaak.
Dhr Buset werd door de Koning ont
vangen en heeft met hem een onder
houd gehad dat een uur heeft geduurd.
Ik heb dhr Buset teruggezien, toen hij
het kasteel verliet en ik ben vervolgens
naar de Koning teruggegaan.
TEKST BEKEND GEMAAKT
Het is de heer Dequae, Minister
van Wederopbouw die de journalis
ten de officiële vlaamse tekst heeft
voorgelezen.
Het was 6 u. 45 Dinsdagmorgen,
1 Augustus 1950.
DE VERKLARING VAN
DE KONING
TOT ALLE BELGEN RICHT IK
EEN DRINGENDE OPROEP TOT
EENDRACHT
De Koning heeft de afgevaardigden
van de drie traditionele partijen ont
vangen. die hem 'lieten weten, dat zij
hopen, dat men een einde zou maken
aan de crisis die het land doormaakt
met eerbiediging van de monarchie en
van het Vorstenhuis en met innige be
zorgdheid de eendracht van de Belgen
te verzekeren.
De Koning heeft hun geantwoord
Sedert de. koninklijke crisis in Bel
gie duurt, heb ik steeds gemeend,
dat het eerste maatregel, die moest ge
nomen worden, het herstel van de
grondwettelijke orde was. Dit is thans
een gedane zaak.
Ik heb steeds gemeend dat het
mijn plicht was in te gaan op de wil,
dat ik de uitoefening van mijn grond
wettelijke prerogatieven zou hervatten,
die door de Verenigde Kamers mocht
worden te kennen gegeven. Dit is wat
ik op 22 Juli heb gedaan.
Op 15 April 1950 in mijn bood
schap aan de Natie heb ik er op gewe
zen, dat ik mijn rol van staatshoofd
niet kan indenken dan buiten en bo
ven de partijen, ten einde mij toe te
laten een rol van scheidsrechter te
vervullen in de ogenblikken van crisis,,
alleen bezorgd om de hogere belangen
van het land.
Sedert mijn terugkeer in België
heb ik met pijnlijk leedwezen gezien
dat de hartstochten, die de Belgen
rond mijn persoon verdeelde, in plaats
van te verzwakken, nog scherper wa
ren geworden, en dreigden ernstige
schade aan het vaderland te berokke
nen, op een ogenblik waarop de inter
nationale toestand meer dan ooit eist,
dat het land hechter aaneengesloten is.
Ik heb dan ook besloten aan de
regering en aan het parlement te vra
gen, zoals ik had voorgesteld in mijn
boodschap van April, een wet te stem-,
waarbij mijn macht wordt toege
kend aan mijn zoon Prins Boudewijn.
Deze toekenning van de koninklij
ke macht aan Prins Boudewijn lijkt
mij de nodige stap te zijn naar de op
lossing die de troonsbaklimming moet
mogelijk maken wanneer hij zijn bur
gerlijke meerderjarigheid zal hebben
bereikt, indien, naar ik hoop en wens,
de rond mijn zoon beloofde verzoe
ning tot stand is gekomen.
Ik neem deze ernstige beslissing,
nadat ik vanwege de persoonlijkheden,
die bevoegd zijn om ze te verbinden,
de verzekering heb ontvangen dat de
drie nationale partijen de meest loyale
politieke medewerking aan mijn zoon
zullen verlenen en alles in het werk
zullen stellen om rond hem de een
dracht van de Belgen tot stand te
brengen.
Ik wens dat op het ogenblik, waar
op zich een oplossing van bevrediging
voordoet, na de ernstige moeilijkheden
van deze laatste tijden de belangrijke
sociale,kulturele en gewestelijke vraag
stukken waarvoor het land zich ge
plaatst ziet, weldra langs de normale
weg van ons democratisch regime een.
oplossing zal vinden.
Tot al de Belgen richt ik een drin
gend beroep tot eendracht, vooral tot
dezen, die mij sedert jaren steeds hun
aangrijpende aanhankelijkheid hebben
betuigd.
Laten allen hun loyale medewer
king aan mijn zoon verlenen en de
hulp in de zware taak welke op zijn,
jeugdige schoudets z^l berusten;. 11
