Mannen met karakter-
Mannen die spaarden.
Feest van O. L, Vrouw
ter Druiven te Aalst
Verschijnt de Donderdag en Zondag van iedere week
BURELEN: Kerkstraat 9, Aalst - Telef.nr. 24.114 - P.C. nr. 881.72 - 11 Jaarg. 1,25 fr. 't Nr. Zondag 21 Maart 1954
Nummer 23
I
DE GAZET VAN AALST
EN OMSTREKEN. t.„
VOLKSE OPVOEDKUNDE
(Familiale Kronijk voor Opvoeding en Onderwijs.)
WAARHEDEN WAREN HET...
In ons volks opvoedkundig praatje
van verleden week hebben wij enkele
waarheden naar voren gebracht en er
gemoedelijk over gesproken met onze
talrijke lezers en lezeressen... WAAR
HEDEN, GEBORGEN IN GOUDEN
SPREUKEN, luidde de titel van
praatje....
Willen we vandaag even enkele
GROTE MANNEN naar voren bren
gen, ze belichten en er op wijzen waar
aan zij, grotendeels althans, te danken
hebben wat zij geworden zijn
Die gedachte viel ons te binnen toen
wij in het prachtig tijdschrift van de
Algemene Spaar- en Lijfrentkas enke
le dezer namen lazen en vernamen hoe
het sparen 'tzij op rechtstreekse of
op onrechtstreekse wijze er veel toe
bijbracht om die mannen «groot» te
maken Meteen is ons doel' te wijzen
op de invloedrijke factor die het spa
ren daarstelt inzake opvoeding en on
derwijs onzer kinderen... 't Is rapper
verteerd dan gespaard, zegt de, wijze
volksmond, en daar is zeer veel waar
heid mee gemoeid.
DE ROTS EN DE CEDER...
Het begint met een vertelling. Luis
ter maar... en vertel ze verder aan uw
kinderen
Een Arabisch schrijver vertelt ons
de dialoog die op zekere nacht gevoerd
werd tussen een rots en een ceder van
de Libanon. «Ik geef u steun en sterkte,
sprak de rots; ik beveilig u tegen de
winden die hier rondrazen; gij moet
wel alle verstand verloren hebben om
zo hoogmoedig en zo ondankbaar,
steeds verder van mij weg te groeien,
alsof de sterren u aantrokken, en zon
der te vrezen dat de stormen u zullen
vellen
Och, ik heb mijn verstand niet
verloren antwoordde de ceder, maar
gij zijt wel dwaas, want gij schijnt zelf J gie en spaarzaamheid uit de armoe
niet te weten dat ik uit mij zelf de losgewerkt. Het stoorde hem niet dat
kracht pqt om zo omhoog te groeien, j men hem bespotte om zijn armoedige
Lik druppeltje water heb ik zelf vero-
verd en tussen uw spleten drijf ik mijn
locomotief, was eveneens een zeer so
ciaal voelend man en stichter van
spaarkassen voor werklieden.
Hij werd geboren in een mijnwer
kersmidden waar zijn vader onder hard
labeur met moeite zijn brood verdien
de. Zeer jong nog werd hij getroffen
door deze toestand en besloot hij zich
omhoog te werken. Hij begon als las-
tendrager. Door spaarzaamheid geluk
te hij er in van zijn karig loon nog over
te houden om boeken te kopen; toen
had hij reeds op eigen hand leren le
zen. Weldra voelde hij zich aangetrok
ken tot de mekaniek, en zonder uitstel
gaf hij zich dadelijk ten volle over aan
het onderwerp van zijn belangstelling.
Op dit terrein verzamelde hij de grote
kennis van zaken die hem beroemd
zouden maken, en die hem de bijnaam
gaf van geneesheer der machines
Step'heson bestreed ook het afcolisme
onder de werklieden waarmede hij
handelde, en het geld dat hij hen aldus
deed uitsparen liet hij op een spaar
boekje zetten.
BENJAMIN FRANKLIN, is niet al
leen gekend als staatsman, doch ook
nog als een zeer verdienstelijke uitge
ver, volksschrijver en drukker. In En
geland, waar hij een tijd lang als druk
kersgast werkte, kreeg hij van zijn ge
zeilen de bijnaam De Amerikaanse
waterdrinker oimdat hij geen bie:
wilde drinken om te kunnen sparen
Zijn opgang tot groot staatsman er
industrieel dankte hij aan een var
longsaf beoefende zelftucht, waarbij de
matigheid en de arbeid een belangrijk
aandeel hadden. Door het uitgeven van
zijn. zeer gekende almanak De arme
Richard is Franklin ook te beschou
wen als een pionnier van de opvoeding
tot het sparen.
CARNEGE, staalkoning en multimil-
lionnair, heeft zich eveneens door ener-
wortels om er het voedsel in te zoeken,
dat ik nodig heb. Losse woorden heb
ben weinig vat op mij, rots. want ik
ken mijn karakter, en al het geweld
van de hemel, ontrukt mij enkel een
zegelied.
De aandachtige toeschouwer heeft
weinig moeite om in het karakter van
kinderen buitengewone gaven te ont
dekken, die mits de nodige steun en
ontwikkeling, kunnen medewerken aan "er n*et bemiddeld was en over
zij n
kleding, Hij wilde immer sparen om
zijn ouders te helpen die tengevolge
van hun uitwijking van Schotland naar
Amerika zware geldzorgen hadden. Hij
was het die hen bevrijdde van hun
schulden.
Ook ALBERT SCHWEITZER heeft
volgens zijn levensbeschrijving. veel
te verduren gehad van zijn klasgeno
ten, omdat hij zeer eenvoudig gekleed
ging. Maar toen dacht hij aan zijn moe
Niet te vergeten op 11 April
SPAAK BEDRIEGT HET
KIEZERSKORPS
Ge kent hem wel, eh, mijnheer
Spaak De man, die te Parijs op de
tribune van de U'MO, enkele weken
nadat hij samen met de communisten
had geregeerd, een donderende rede
uitsprak waarin hij1 de spionnageme-
thodes van de communistische partijen
ontmaskerde... De man, die alle Gods
lieve landen doorkruist, om Europa
tot eenheid te brengen, om het hoofd
te kunnen bieden aan het communisti
sche gevaar... De man, tenslotte, die
hoopt na de verkiezingen opnieuw de
portefeuille van Buitenlandse Zaken in
handen te krijgen, om de posities van
België op het internationaal schaakbord
te verdedigen... of te verkwanselen ge
lijk een gewone uraniumijn.
Djezelfde mijnheer Spaak is de gro
te vedette van de socialistische partij
in de huidige kiescampagne. En hij
dondert in alle Belgische provincies
over de 'brede opvf ttingen van de so
cialistische partij, die openstaat voor
alle standen en klassen, die niets heeft
tegen de godsdienst, en die de kam
pioen is van de verdediging der Wes
terse christelijke beschaving tegen het
communisme.
Wat mijnheer Spaak natuurlijk niet
vertelt, is dat hij zijn kiezers met al
die schone firlanfijntjes eenvoudigweg
bedriegt. Er is inderdaad in België
slechts een enkele partij, die aan de
vooravond der verkiezingen van 1 1
April onderhandelingen heeft aange
knoopt met de communistische partij.
Er is maar een van de traditionnelë
Belgische partijen die er zich toe heeft
verlaagd, in enkele provincies een ak
koord te sluiten met de partij van het
Kremlin, en zich tegenover de commu
nisten heeft verbonden, candidaten
voor te dragen die het vertrouwen van
de communisten waardig zijn. Die
partij is de socialistische partij van
mijnheer Spaak.
Het politiek bureau van de Belgi
sche communistisoL T^irti,' iheeft het
ordewoord doöigCgeven aan zijn mi
litanten, in Luxemburg en in Limburg,
de socialistische candidaten te steu-
En de vriendjes van mijnheer
OP DONDERDAG 25 MAART.
Na de verwoesting van de Werfka
pel in de Meidagen van '40 is het reeds
de veertiende maal dat het feest van O
L. Vrouw ter Druiven plechtig gevierd
wordt in Sint Martinuskerk.
Te 10 uur solemnele H. Mis met of
fer.
Te 1 8 uur plechtig Lof, sermoen en
precessie met het beeld van O. L. Vr
Al de leden van het Hoofdbestuur, van
de Broederschap en van de Erewacht
alsook alle devote Mariavereerders en
alle oprechte Aalstenaars worden hier
toe vriendelijk uitgenodigd.
Nu meer dan ooit leeft ons volk in
de zoete hoop 't volgend jaar het feest
van O. L. Vrouw ter Druiven naar eeu
wenoude traditie te kunnen vieren ir
een splinternieuw Mariaheiligdom op
de Werf.
Giften ter uitrusting van de nieuwe
Werfkapel worden dankbaar aanvaard
ook op de postch. nr. 851.13, Broeder
schap van O. L. Vrouw ter Druiven
V.Z.W.D. te Aalst.
Ter gelegenheid van dit feest willen
we in enkele lijnen de dramatische ge
schiedenis schetsen die de Werfkapel
met Ihet beeld van O. L. Vrouw ter
Druiven door de eeuwen heen heeft
doorgemaakt.
In het jaar 681 werd het Land van
Aalst door een geweldige overstroming
zwaar geteisterd. Alom heerste vernie
ling en dood. De ontredderde en ver
slagen Aalstenaars namen vol betrou
wen hun toevlucht tot de heilige Moe
der Gods, om door haar voorspraak
van die wrede rampen verlost te wor
den. Op de vloed kwam een hoop drui-
ventakken aangedreven en. bleef stran
den op de Werf. Op die ranken do'b
berde een aardig lief Mariabeeld. Me
eerbied' werd het opgenomen en me
luister vereerd. Plots begon het water
te zakken en keerde in weinige uren
binnen de bedding vati do stroom te
rug. Het was duidelijk, Maria hadF'haar
kinderen gered van ondergang ei
dood. Ter blijvende herinnerin
Spaak zijn natuurlijk niet zo vies, om die liefdevolle tussenkomst van hun
met met dankbaarheid die steun te lieve Hemelmoeder bouwden de dank
Aalstenaars op de Werf het eerste
de vorming van 'hoogstaande persoon
lijkheden. Wanneer door gebrek aan
speciale aandacht deze krachten verlo
ren lopen of in de vulgariteit of de
onverschilligheid van het midden, kun
nen wij terecht zeggen dat deze schone
belofte vernietigd werd door de schuld
van hen die juist tot taak hadden deze
te bewaren en te helpen uitgroeien.
EEN DER MIDDELEN DAARTOE....
Het beoefenen van de spaarzaam
heid en voorzorg is één van de midde
len die geschikt zijn om deze karakter
eigenschappen te ontwikkelen.
Als school van de karaktervastheid,
die de andere kwaliteiten doet open-
bloeien, verwezenlijkt het sparen een
educatief werk, vooral door de kinde
ren te helpen in het ontwikkelen van
hun eigenschappen. Het verheft hen
boven het middelmatige, het maakt
hen bewust van hun kunnen en van hun
waarde, het geeft hen betrouwen en
strevingen.
MENSEN DIE ZICH OMHOOG
WERKTEN...
In de geschiedenis treffen wij vele
voorbeelden »aan van mensen die, ook
in de meest ongunstige omstandighe
den, zich wisten omhoog te werken,
zonder da£ zij hierbij van buiten af
steun ondervonden, en die aldus aan
ons allen lessen van standvastigheid
gaven. Bijna al deze mannen met ka
rakter beoefenden trouw de spaar
zaamheid en hebben ze ook aan ande
ren aangeprezen als middel om voor
uit te komen in het léven.
MANNEN VAN KARAKTER..
HIER HUN NAMEN... EN DADEN...
Te hooi en te gras hebben wij hier
enkele namen samengebracht.
STEPHENSON, uitvinder van de
won de moeilijkheden die anderen
soms zeer zwaar vallen.
Uit spaarzaamheid droeg de grote
musicus LUDWIG VAN BEETHOVEN
eel zorg voor zijn kleding. Wanneer
bij thuis was droeg hij een afgedragen
rok, om zijn gewone kleedij te sparen.
GOETHE kwam, zoals bekend, uit
een welstellende familie. Nochtans
heerste in zijn eigen huishouding orde
en spaarzaamheid. In zijn werken vin
den wij velé uitspraken die de spaar
zaamheid prijzen.
De afgestorven Bondspresident var.
Oostenrijk, KARL RENNER, had in
zijn jeugd elke dag vier uur weg af te
leggen om de school te kunnen bezoe
ken. Stammend uit een kinderrijke fa
milie, die het niet te bond had, nam
hij deze moeilijkheid op zich en staal
de aldus zijn karakter.
Over JOHN WESLEY, de stichter
van de sekte der Methodisten, wordt
verteld, dat hij op een jaar nooit meer
uitgaf dan 28 pond, dit niettegen-
de zijn inkomsten gedurig stegen. De
rest spaarde hij om uit te delen aan de
behoeftigen.
Ook mannen van andere religieuze
gemeenschappen hebben bewust ge
spaard, ja zelfs ascetisch geleefd, om
zoveel mogelijk de naastenliefde te
beoefenen. Wij verwijzen hier bv. naar
de katholieke volksschrijver ALBAN
STOLZ.
Een schitterend voorbeeld echter is
het leven van de MAHATMA GAN
DHI. Zijn woord is wel de beste as-
menvatting van dit artikel
De mens is enkel dan echt mens,
wanneer hij zich zelf kan beheersen, en
zelfs dan nog enkel in zover hij zich
zelf daadwerkelijk beheerst.»
OPVOEDER.
aanvaarden. Wat echter niet wegneemt
dat dezelfde socialisten in hun verkie
zingsmeetings vertellen, dat de C.V.P.
lechts de meerderheid had verworven
dank zij de stemmen van Hitler's vijf
de kolonne. Ail heeft mijnheer Spaak
te Parijs destijds onomwonden be
kend, dat de vijfde kolonne van de
Fuhrer slechts een groepje boy-scouts
was, in vergelijking tot de vijfde ko
lonne van het Kremlin, de communis
tische partijen. De socialisten van 1954
weten dus wel zeer goed, wat ze aan
de communisten hebben. Ze hebben
er trouwens lang genoeg samen mee
geregeerd.
Wat het hele spelletje nog onver
kwikkelijker maakt, is de dubbezinnige
houding, door de liberale partij in de
ze kwestie aangenomen. In Luxemburg
en in Limburg hebben de liberalen im
mers een cartel afgesloten met de so
cialisten. De communistische steun
komt dus tenslotte ook onrechtstreeks
de door de liberale doeleinden in die
porvincies ten goede. Het blauwe
hoofdkwartier acht het evenwel niet
nodig, klare wijn te schenken. Liever
dan aan het cartel een einde te maken
- wat een geste van eerbaarheid zou
zijn gebaren de liberalen van krom
men haas, verbranden zij al hun prin
cipes om electorale voordelen, en spe-
'en ze meer in het bedrieglijk spelletje,
dat alleen de ondermijners van 's lands
onafhankelijkheid ten goede kan ko
men.
We kiezen op 1 1 April een Belgisch
Parlement en geen halfiMoskovitische
Komediantenrevue. En daarin is geen
olaats voor rode en blauwe figuranten
van het Kremlin, al verduiken ze hun
spel nog zo goed als burgemeester
Spaak. L. B.
Mariaheiligdom. 't Was het eerste 'be
dehuis van de streek, het kapelleke van
O. L. Vrouw ter Druiven.
Oorlogen en revoluties hebben de
kapel in de loop der tijden veel doen
lijden; menigkeer werd ze geplunderd
onteerd of verwoest. Doch telkens i:
ze met nieuwe en grotere iuister herre
zen ter ere van Maria en tot fierheid
van het Aalsterse volk.
Zo werd ze in de IX eeuw door de
Noormannen verwoest en platgebrand
maar bij de eerste inval van de Bar
baren hebben devote kinderen het
beeld van O. L. Vrouw in veiligheid
gebracht. Ruim 500 jaar woedde die
storm van vervolging, plundering
ellende; ons volk was uitgeput en ve
armd.
Eerst in 1 1 8j is er in de kronijken
spifoak van een kerk een heel eind van
de Werf en eveneens toegewijd aan O
L. Vrouw.
Onder de regering van Lodewijk
Van Male overvielen de Gentenaar;
de stad Aalst en staken die grotendeels
in brand. (1360). De kerk ging even
eens in de vlammen op.
In 1362 loeide in t Aalsterse weer
om een geweldig orkaan dat heel de
stad onder water zetten. Spontaan
dachten de mensen terug aan de mira
kuleuze bescherming van 681Met
•JV0ir k?ROn men geld in te zamelen er
m H 63 werd een nieuwe ruime kape1
gebouwd, ongeveer midden de Mo
lenstraat.
Dit heiligdom heeft eeuwen en bloe
dige revoluties getrotseerd, onder an
dere de Beeldstorm onder de re^e
ring'van Filips II (1566) de inval
_fn en plunderingen van de stad door
de Spanjaarden (1576-1582) de
DIOCESANE BEDEVAARTEN VAN HET BISDOM GENT
NAAR LOURDES.
MARIAAL JAAR.
7 treinen met verschillende reiswegen
van 14 tot 22 Mei.
van 21 tot 29 Juni.
van 16, 17,18,19 tot 25-26 Juli.
van 2 tot 10 Augustus.
Prijzen en inschrijvingen: Mevr. Van de Kerckhove-Cercelet te
Aalst of bij onze plaatselijke afgevaardigden.
bloedige kerkvervolging door de Geu
zen 1562).
Door de jaren werd de kapel oud en
bouwvallig, herstellen was niet meer
mogelijk, ze telde toen 418 jaar. Na
herhaalde aanvragen en smekingen
verleende Jozef II van Oostenrijk aan
het stedelijk magistraat de toelating de
bouwvallig verklaarde kapel af te bre
ken en te herbouwen. (1782).
Onmiddellijk sloeg men de Kanden
aan t werk en nog he'zelfde jaar ver-
reês een ruimer en schoner heiligdom
waar.n op September met een luister
rijk feest het genadebeeld van O. L.
Vrouw werd getroond.
Weerom rezen zware donkere on
weerswolken In 1 792 heeft het los
breken van de beruchte Franse revo
lutie het heiligdom weerom gesloten.
Op een nacht hebben devote Maria-
kinder^n toen de kapel volledig ont
ruimd en t beeld bij de geburen, ver
borgen.
Op 1 7 April 1804 tekende Napo
leon een bevel waarin hij toestond de
kapel van O. L. Vrouw ter Druiven
voor de Eredienst te heropenen. Op 5
Augustus was gans de stad in feestge
waad. Alle Aalstenaars vergezelden
processiegewijs al zingend en biddend
het beeld dat terug ging bezit nemen
van zijn 'heiligdom, t Was een grootse
criomftocht, een openbaar eerherstel.
Toen verleende Mgr. de Bisschop
van Gent de toelating om jaarlijks op
25 Maart, O. L. Vrouw Boodschap, in
de kapel op plechtige wijze het feest
van O. L. Vrouw ter Druiven te vieren
met een solemnele H. Mis en plechtig
Lof gedurende heel het octaaf. Zo
groeide 25 Maart tot een grootse «Ka
pe 11e kekermis» waaraan niet alléén
gans de stad maar ook gans het Land
van Aalst deel nam. z
Sedert 11363 werd om de vijftig jaar
op luisterrijke wijze het jubileum ge
vierd. Buitengewoon was vhet vijfde
eeuwfeest in 1863.
Vele Aalstenaars herinneren zich nog
duidelijk Let jubelfeest van 1913; het
machtig mysteriespel «de Hemelkonin
gin» in de Katholieke Werkmanskring,
de heerlijke iVlanacantate met 800
deelnemers op de Grote Markt, de
Pontihcaie Mis door Mgr. Stillemans
opgedragen in de Molenstraat nabij de
Werf, de prachtige historische stoet en
s avonds de toverachtige verlichting
en het machtig vuurwerk op de Den
der. Met reden mogen de Aalstenaars
er fier op gaan.
Hjer wil ik eerst nog een hulde
brengen aan de Vaartkapoenen die
op I I Juli 1903 de Erewacht van O.
L. Vrouw ter Druiven hebben gesticht,
met het doel de oude gebruiken onze
Heilige Moeder ter ere opnieuw in 't
leven te roepen en meer luister bij te
zetten.
Oorlog 't is oorlog klonk het op
Vrijdag 10 Mei 1940. Onmeedogend
zaaiden vijandige vliegtuigen over on
ze vredige dorpen en steden paniek,
vernieling en dood. Diezelfde namid-
te kwart voor zeven uur werd on
ze stad gebombardeerd. Molenstraat en
Werf hadden het hard te verduren en
op Zaterdag 18 Mei stonden die in
lichte laaie. Aan blussen viel niet te
denken, de Dender was intussen tijde
lijke gevechtslinie geworden. Zo is de
Werfkapel met gans de inboedel waar
in het kostbaar beeld van O. L. Vrouw
ter Druiven in de vlammen opgegaan.
Onmiddellijk werd voor een nieuw
beeld gezorgd dat op 25 Maart 1941
in St. Martinuskerk werd geplaatst en
gewijd.
Daarmee is de Werfkapel nog altijd
spoorloos verdwenen. Doch sedert eni
ge tijd leven de Aalstenaars op hoop.
Na de bevrijding werd alles in 't werk
gesteld om aan de nieuwe kapel
te Sérakei^, een lijvig dossier werd op-
;emaakt, plannen ontworpen, bestu
deerd en ingediend, en dan kwam het
er op aan geduld te hebben.
Verleden jaar heeft het Ministerie
van Wederopbouw aan de kapel voor
rang verleend voor wat betreft de oor-
logschade en thans zijn die credieten
toegekend. Hoop doet leven, en we
leven op hoop dat nu eerstdaags de
Werfkapel zal herrijzen, machtig,
schoon en groots, Maria ter ere.
Gans de Aalsterse bevolking richt
zich tot de Heren van het Stadsbestuur
om alles in 't werk te stellen opdat te
gen volgend jaar de nieuwe kapel op
Wff zou prijken als een symbool
van Mariale fierheid en van innige ge
negenheid voor de machtige Hemelko
ningin. »N VAARTKAPOEN.
