MINIATUREN
LITTERAIRE PROFIELEN j
EDGAR POE
Wanneer men zoal wat in de bon
gerd van Chesterton rondgestapt heeft
«n hier en daar een vrucht van zijn ge-
adchten heeft geplukt, komt men tot
de vaststelling dat men in zijn mond de
smaak van Chesterton bewaart.
Wanneer men dan in andere boom
gaarden rondkuiert van schrijvers uit
de Engelse letteren proeft men ook de
»maak van Chesterton's vruchten.
Met deze omschrijving wil ik enkel
zeggen dat wanneer mejj een karakte
ristiek wil geven van de een of andere
ischrijver, die Chesterton gelezen heeft,
rmen haast noodzakelijgerwijze op Ches-
Vterton beroep moet doen. Niemand zo-
nis hij kon zo een gevatte karakteris
tiek vain een schrijver geven. Niemand
als hij deed het zo oorspronkelijk en
tevens juist. Nu ik het over Poe wil
•hebben, voel ik om toch iets over deze
*uteur te schrijven dat waarlijk beteke
nisvol is, dat ik Chesterton moet cite
ren.
(i Poe had waarlijk een ziekelijke
geest; niet omdat hij dichterlijk, maar
omdat hij bijzonder geneigd was
met zijn verstand alles los te peuteren.
Zelfs schaken was te poëtisch voor
!hem; hij had een Ihekel aan schaken,
omdat er veel te veel paarden en to
rens bij te pas kwamen, zoals bij een
gedicht. Volgens zijn ei^en bekentenis
had U'j liever te doen met de zwarte
'damstenen omdat die meer leken op de
zuiver zwarte stippen op een diagram.
Tot zover Gilbert Keith Chesterton.
Edgar Allan Poe is, zoals iedereen
■wel zal weten, de «uitvinder» van het
detective-verhaal; hij heeft bet griezel
verhaal (thriller) derwijze volmaakt
dat het sindsdien een eigen litterair
genre is geworden.
In «De Moorden in de Rue Morgue,
De gestolen Brief en De gouden Kever»
.(die o.m. opgenomen werden in de
'bundel FANTASTISCHE VERTEL
LINGEN, welke door het Spectrum te
Utrecht op de markt werd gebracht)
zijn de voorbeelden gegeven voor alle
latere detectiveschrijvers. Het analy
tisch vernuft en de aan intuëtie gren
zende scherpzinnigheid, welke juist te-
'kenmerken moeten zijn van dit genre,
zijn door Poe het eerst in hun werking
beschreven.
Poe was echter meer dan een ver
nuftig schrijver; hij was een dromer, en
een beschrijver van de droom. Met een
ontstellende intensiteit weet hij het
duistere landschap dat onder de grens
van ons bewustzijn ligt in de verbeel
ding op te roepen en te bevolken met
vreemde onvergefelijke figurën. De
Afdaling in de Maalstroom is niet zo
maar een spel der fantasie, het is Je
omhulling van een noodlottige droom
die ieder al lezende weet gedroomd te
hebben.
Poe heeft op verbijstevende wijze
het hart en de menselijke gedragingen,
vooral als deze dan morbiede en abnor
male afwijkingen vertonen, blootge
legd. Tengevolge van een onmatig le
ven leed Poe aan delirium tremens en
sporen van dit ziekteverschijnsel vindt
men in tal van zijn verhalen, sterk
vooral in het korte stukje De zwarte
Kat. Ten bewijze hiervan, maar ook
om een specimen te geven van de in-
diingende kracht van zijn talent, citeer
ik hier een fragment uit voormeld stuk.
De ik-pexsoon heeft er een sadistisch
genoegen in gevonden een kat te mar
telen en te doden.
Maar zo zeker als ik weet, dat ik
een ziel heb, weet ik nu ook, dat per
versiteit een van de aangeboren impul
sen van het mensenhart is. een van
die "primitieve-vermogens of gevoelens,
die. de menselijke natuur beheersen.
Wie heeft niet ontelbare malen iets ge
meens of onzinnigs gedaan, om geen
andere reden dan omdat hij wist, dat
hij dit juist NIET moest doen
Zijn wij niet steeds geneigd, tegen
beter weten in, de geboden te overtre
den. alleen omdat wij zo goed WETEN,
wat wij NIET mogen doen Die per
versiteit, dat onbegrijpelijke, onweer
staanbare verlangen van de ziel OM
ZICH ZELF TE KWELLEN, is mijn
ondergang geworden. Het was die be
hoefte om mijn natuur geweld aan te
doen om kwaad te doen, alleen om
dat het kwaad was die mij ertoe
dreef nog verder te gaan en mijn on
schuldig slachtoffer nog meer te mis
handelen. Op een morgen deed ik in
koelen bloede een strop om de nek
van de kat en hing hem op aan de tak
van een boom;hing hem op OM
DAT ik wist dat hij van mij had ge
houden, omdat ik wist dat hij mij niets
in de weg had gelegd; hing ik hem op
terwijl de tranen mij over de wangen
stroomden...
Men merkt dadelijk dat die inner
lijke verscheurdheid, die zelfkwelling,
dat willen doen wat men zelf als onre
delijk beschouwt, indien zijn sympto
men die inhaerent zijn aan zielsziekten-
Dat is natuurlijk de ongezonde kant
van Poe s werk.
Wat allemaal niet wegneemt dat de
ze lAmeikaanse dichter, criticus en
'schrijver, die in 1809 te Boston werd
geboren en 1849 te Baltimore over
leed een literair genie was en dat zijr
kunst nog altijd -nieuw-en- krachtig
blijft. Dat kan alleen van de ware, gro
te kunst worden getuigt.
JOACHIM TUILHOFF.
lamiiiiimtRtiKiiiiiiiiiiiitmiiiuiiiuHiiiiitiMiimtiiiiüiiiuiiiiiinüi
VERKEERSONGEVALLEN
VAN 23 TOT 29 AUGUSTUS
De statistiek van de ongevallen bui
ten de agglomeraties, gedurende de
;week van 23 Augustus te 0 uur lot 29
Augustus te middernacht geeft het
volgende beeld te zien 245 ongeval
len met in totaal 12 doden (ingevolge
10 ongevallen). 79 personen zwaar
•en 22 I lichtgewond.
Gedurende het weekeinde van 28
tot 29 Augustus waren er 101 ongeval
len met 3 doden, 26 personen zwaar en
1 1 5 lichtgewond.
OP DE
TWEESPRONG
DOOR
ELEANOR FARNES
Geautoriseerde vertaling van
D. L. Uyt den Bogaard.
Gedurende de week vonden 3 perso
nen de dood ingevolge het slippen van
aulo Si 3 door onbepaalde oorzaken, 2
door onvoorzichtigheid van voetgan
gers e„n 2 door onvoorzichtigheid van
andere weggebruikers, een door dron
kenschap en een door gevaarlijk voor
bijsteken. Bij 4 ongevallen was er een
poging tot vluchtmisdrijf.
De ongevallen waren het talrijkst in
de provinciën Henegouwen-Namen
(67L daarna in West- en Oost-Vlaan
deren (59), Luik-Luxemburg (45),
'Antwerpen-Limburg (41) en Brabant
(33).
TELEVISIE VANDAAG
EN MORGEN
IS T. V. WERKELIJK
GOEDKOOP
Voor het einde van dit jaar zal een
vierde van de bevolking kunnen profi
teren van de uitzendingen van het N.l.
R. die langs de antennes vair het Ge-
I rechtshof te Brussel, van het Torenge
bouw of van de Bol d'air zullen uitge
straald worden. Daarenboven is 't ook
aan de oorspronkelijke karakteristieken
van de Belgische multistandaard-toe-
stellen te danken dal iedereen die zich
in het bereik van zenders Rijsel, Lopik
'(Nederland) of Langenberg (Duits
land) bevindt, naar willekeur de Belgi
sche of buitenlandse programma s zal
kunnen bekijken.
Tussen 6 Juni en'4 Juli werd aan de
Belgische telekijkeirs een bijzonder as
pect van de vreemde zenders aangebo
den. Gedurende I maand Werden gete-
leviseerde programma's tussen acht Eu1
ropese landen uitgewisseld, namelijk
tussen Duitsland, Engeland, Belgie,
Denemarken, Frankrijk, Nederland en
Zwitserland.
De Belgische telc-kijkers bevond
zich op het kruispunt van de Eurovisie
en konden met weinig kosten de ge
beurtenissen van het vastenland met
de ogen volgen.
Wij herhalen met weinig kosten.
Is de televisie dan werkelijk goedjioop?
Worden de prijzen van de televisietoe
stellen niet ten onrechte aangeklaagd
Deze prijzen zijn natuurlijk hoog,
gezien zij schommelen tussen 13 en
20.000 fr. voor normale modellen en
somtijds de som van 25.000' fr. berei
ken voor zekere fantasiemodellen.
Waarom ook de prijzen aanklagen
zonder eerst te vergelijken.
De standaardmodellen van de Bel
gische ontvangtoestellen, met scherm
van 43 cm. kosten 16.500 fr. Nu zijn er
zekere televisietoestellen die gelijk
waardig schijnen en in het buitenland
voor een kleinere^ prijs worden ver
kocht, wat natuurlijk veel stof doet op
waaien...
De reden van dit prijsverschil ligt
in het feit dat de Belgische telekijkers
over toestellen beschikken die men
tweemaal als luxe-apparaten mag beti
telen.
Eerst en vooral omdat het meren
deel van de Belgische televisie-toestel
len met groot scherm zich voordoen
als elegante meubelstukken in gepolijst
notenhout, die aan de beeldenontvan
gers het uitzicht fkmmeubels geven
welke zich pratj".'i",:i^t,.onze interieurs
harmoniëren. Dj+^ibyleël is zeer vlei-
end voor de gbVdè' smaak van onze te
lekijkers doch kan njet bekomen wor
den zonder beroep op gespecialiseerde
handarbeid te moeten doen
Van een ander öogpunt uit gezien,
mag niet vergeten Worden dat het ste
vig raam van dè gestandardiseerde
BFN toestellen een technische verwe
zenlijking vertegenwoordigt die uitzon
dei lijk luxueus mag worden genoemd.
De originaliteit van de Belgische ont-
vangers berust inderdaad op hun twaalf
kanalen waarmee zij de programma's
van evenveel stations kunnen opvan
gen. indien zij zich in hun bereik be
vinden.
Hun individualiteit komt ook op het
voorplan door de vier definities (819
lijnen voor Belgie 'en' Frankrijk. 625
voor Belgie en Nederland) die zij kun
nen «opslorpen», met gewoonweg aan
een knop te draaien.
Zodat, alswanneer al de buitenland
se televietoestellen apparaten blijven
waarmee alleen beelden van een be
paald station kunnen opgevangen wor
den, de Belgische telekijker van het
deel geniet al de programma's van de
hedendaagse of toekomstige stations te
kunnen opvangen waarvan de golven
tot bij hem reiken.
Dit niet te onderschatten gemak,
door de Belgische TV-normen opge
legd, vergt natuurlijk meer materieel
en diensvolgens ook meer handarbeid
dan voor een gewoon apparaat dat ai-
leen voor lokale doeleinden bestemd
oOo—
1 6de Vervolg.
O, Donald, wat ben je een dom
me jongen. Welke de reden is, die ach
ter al die onzinnige praat steekt, weet
ik niet, maar die reden is ongegrond.
Ik heb nog nooit iemand gekend, die
minder reden had een minderwaardig
heidscomplex te hebben, dan jij. Wc
bewonderen je allemaal geweldig en
bewonderen is eigenlijk een Veel te
zwak woord. Donald, we houden van
je. Je bent onze vriend. Als je me op
belt en zegt, Cynthia, het spijt me,
maar ik l^an vandaag niet bij je komen
lunchen, dacht je, dat ik me dan ging
afvragen, of ik misschien iets miste in
mijn persoonljkheid Natuurlijk niet.
Ik denk alleen maar, Donald zal een
lastige patiënt hebben en ik zie hem
een andere keer wel. En als ik jou iet
moet weigeren, heeft dat dezelfde
oorzaak. Maar nu weiger ik je niet meer
Ik ga met je dineren en als het er toe
zou kunnen bijdragen om dat vervloek
te minderwaardigheidscomplex van je
uit te wissen, dan blijf ik vannacht nog
bij je ook.
Cynthia, lachte hij. zover zou ik
mi maar niet gaan.
Wat jammer Daar gooi ik me
■voor de voeten van een man en hij wil
me niet eens hebben. Laat eens zien.
wat mis ik in mijn persoonlijkheid
Steek net de draak met me, zei
hij dreigend en greep haar bij de pols.
Of ik neem je over mijn. knie en g$ef
je een pak slaag.
C3'nthia keek lachend op in zijn ge
laat. Ze was nu heel dicht bij hem. Im
pulsief, eigenlijk zonder er bij na te
I denken, boog Donald zich over haar
iheen en gaf haar een kus.
Het liefst zou Cynthia gehuild heb-
[ben, maar in plaats daarvan keek ze
i naar links en naar rechts het weggetje
Ia^-
j Maar Donald riep ze uit. Zo-
maar op de openbare weg Wat moe-
ten de mensen er wel van zeggen
Het laantje was verlaten, Cynthia
sprong van het muurtje af en strekte
haar hand uit naar Donald,
j Laten we naar de auto teruggaan
(en een gezellig restaurant opzoeken.
Weet- je het zeker
Begin nu weer niet opnieuw. Ik
weet het heel zeker. Ik verzaak mijn
I plichten en jij bent verantwoordelijk
als ik in ongenade val.
Werkloosheid in de hand gewerkt
NYLON KOUSEN INDUSTRIE
OPNIEUW AAN DUMPING
BLOOTGESTELD
REGERING HEFT BESTAANDE
AN n-DUMPINGSMAATREGELEN.
Een der meest ernstige en der meest
uitgesproken gevallen van dumping
welke wij sedert de oorlog in ons land
'hebben gekend is de dumping bij de
invoer van nylonkousen geweest. Mas
sale hoeveelheden kousen, door het
buitenland tegen dumpingprijzen op
onze markt gegooid, hebben in het ver
lopen jaar onze eigen industrie ette
lijke maanden ir» werkloosheid gesteld
en haar op 't randje van de afgrond
gebracht. Echter kon aan. deze dum
ping een gelukkig einde worden ge
maakt toen op advies van de Bedrijfs-
raad voor Textiel en Kleding de Invoer
van nylonkousen door de vorige rege
ring aan een ininimumprijsregelin<* on
derworpen werd.
HUIDIGE REGERING
ZET DE POORT WEL* OPEN
Hel systeem werkte naar ieders voi
doening. Nog onlangs drukte de Be-
drijfsraad er zijV 'ertrouwer. over uit
toen. vastgesteld werd dat öt markt
zich langzamerhand saneerde en dat de
industrie stilaan weer op gang kwam.
'Als een bom viel dan ook in bevoegde
kringen het nieuws binnen dat de hui
dige regering deze maatregel heeft op
geheven ten overstaan van Italië, het
land dat reeds ettelijke jaren onze in
dustrie met allerlei dumpings-practijken
j de duivel aandoet. Dit nieuws kwam
langs niet officiële weg.
DE BEDRUFSRAAD NIET
GERAADPLEEGD
De Bedrijfsraad Textiel en Kleding
werd dus niet geraadpleegd, zelfs niet
eens op de hoogte gebracht. De rege
ring gaat hier op zijn zachtst uitge
drukt, nogal «brutaal» te werk. De Be
drijfsraad heeft van de nylonkousen-
kwestie steeds werk gemaakt. Het was
de Bedrijfsraad die de vorige rëgerin;
terzake van advies heeft gediend. En
2;eer onlangs nog namelijk op 28
Juni bracht de bevoegde commissie
van de Raad de mening naar voren dat
er geen nieuwe elementen waren welke
een wijziging van de geldende rege
ling vergde. De bevoegde diensten
van het Departement van minister Rey
jvaren op deze vergadering aanwezig.
Zo de ei.C'T-.iunadtuige minister Rey,
jtoen hij de 'Eteürijrsraad links liet lig-
gen, het niet al te nauw heeft genomen
met terzake gevolgde procedure, dan
vraagt men zich terecht af of hij daar
enboven de gevolgen van die daad
voor de industrie wel goed heeft afge-
INDUSTRIE BEDREIGD
Fas hersteld van de zware crisis
w, zij heeft doorgemaakt, wordt
onze nylonkoustnindustric tnans weer
bedreigd. Flet is in ons land een jonge
industrie, wier toekomstmogelijkhe
den zo groot zijn, niet toegelaten adem
te halen. Men moet in regeringskringen
toch genoeg ervaring hebben om te
weten dat een abnormale invoer zeïru
over een korte tijdspanne deze zo ge
voelige markt voor lange tijd kan
organiseren en onze industrie in werk
loosheid kan dompelen. En dit is wat
ons te wachten slaat indien de rege
ring gedurende de komends weken de
zelfde verwaarlozing aan de dag lege
als deze waarmede zij de gewraakte
maatregelen heeft genomen.
EEN SLECHT VOORTEKEN.
Een slecht voorteken voorwaar I"/"
zijn er die, vooral in verband met c
welluidende verklaringen van minis;
Rey, enige hoop koesteren ten aanzien
van de bestrijding der moeilijkheden
waarmede onze ganse textielindustrie
te kampen heeft, onder andere ook cie
vlas- *.n wolsectoren. Indien zijn han
delwijze inzake de nylonkousen een
voorteken is, dan is dit een slecht voor
teken voorwaar. En indien dit het be
gin is van de met zoveel omhaal aange
kondigde maatregelen ter bevordering
der textielind'-^dp waar ligt dan het
einde daarvan t
EN DE TEWERKSTELLINGS
POLITIEK.
De nylonkousenindustrie ste'i een
niet onbelangrijk aantal arbeiders te
werk. zich hun vorige werkloosheid
herinnerend zullen zij de regering dank
baar zijn voor het mooie vooruitzicht.
|En zij. vragen zich af of "het op deze ma-
niei «s dat ministers Rey en Larock in
de kaart menen te spelen van hun col
lega Eerste Minister Van Acker. Of
doet ook deze daarover de ogen toe 7
-oOo-
KÖLONIALE LOTERIJ.
Hier volgen de uitslagen van de
trekking van de tweede vacan tie reeks
van de Koloniale Loterij.
Winnen 200 fr. de nummers eindi
gend op 2.
Winnen 500 fr. de nummers eindi
gend op 19.
Winnen 1.000 fr. de nummers eindi
gend pp 869 869, 010.
Winnen 2.500 fr. de nummers eindi
gend op 199.
Winnen 5.000 fr. de nummers eindi
gend op 3105, 0860. 8539, 7201,
3066.
Winnen 10.000 fr. de nummers ein
digend op 9539. 5482. 8847.
Winnen 25.000 fr. de nummers ein
digend op 3958, 1996.
Winnen 50.000 fr. de nummers ein-
dig/nd op 08029, 84913, 41414,
63001, 24274, 69003 93787, 54632.
-Winnen 100.000 fr. de nummers ein
digend op 36560, 69905, 91009,
33226, 57047.
Winnen 200.000 fr. de nummers
388031 en 498554
Wint 500.000 fr. het nummers
492835.
Wint 1.000.000 fr. het nummer
216168.
Wint 2,500.000' fr. het nummer
193^04.
Het was middernacht toen ze thuis-
kwam. Ze stond Donald niet toe, met
i haar mee naar binnen te gaan.
I Nu stuur ik je naar huis. zei ze en
hij ging gehoorzaam, want hij voelde,
dat hij Cynthia dankbaar mocht zijn,
dat zij hem haar hele middag en avond
had geschonken.
Judy en Anna waren in de salorr.
Laat je eens bekijken, zei Cyn
thia en hield Judy op armslengte af
stand. Wat zie je er aardig uit. Ik ge
loof, dat het huwelijk je nog knapper
gemaakt heeft, Judy.
Beter gekleed misschien, maar
niet knapper, zei Judy. Ik heb het aan
Simon te danken dat ik me tot de best
[geklede vrouwen van de stad kan re
kenen.
Komt Simon ook
Nee. Nog niet in ieder geval. Hij
heeft dit weekeinde een of ander feestje
Anna heeft me verteld, dat je met een
vliegtuig uit Italië terug gekomen bent,
na ie vacantic en dat ^jj je gevlogen
heeft. Het moet verschrikkelijk op
windend zijn geweest.
Voor mij was het niet zo erg op
windend, zei Anna. Het was goed weer
en we hadden een goed zicht. Alles
ging mee. Volgende keer maak ik een
langere vlucht.
Ze zaten nog een poosje met elkaar
te praten en gingen' toen naar bed. Ju
dy vond het heerlijk om weer in de hui
selijke sfeer te zijn. Ze voelde zich weer
volkomen opgenomen in het wereldje
van Anna en Cynthia, die nog steeds
leefden, zoals ze voor haar huwelijk
hadden gedaan.
Op een middag gingen ze op visite
en Judy bleef alleen thuis. Het was een
afspraak, die ze al gemaakt hadden
voor ze wisten, dat Judy thuis zou ko
men ep die ze moeilijk nog konden af
zeggen.
Aangezien ze over' een paar dagen
voor de radio zou moeten zingen, be
sloot Judy een beetje te oefenen. Ze
ging achter de piano zitten en oefende
meer dan een uur. Ze was midden in
een van de songs, die ze voor de radio
zou moeten zingen, toen het xr^'sje
zeggen, dat Donald er was.
Ze stond onmiddellijk vanachter de
verrassing, zei ze. ia
Ze stak hem de hand toe en haar
ogen straalden. Haar'vreugde was op
recht en ongekunsteld. Donald greep
haar hand en even zweefde er een hon
gerige uitdrukking op zijn gelaat.
- Goeie help, dacht Judy, ik heb
jr.oöit geweten, dat hij zo jjverrompe-
lend knap was.
Hij liet eensklaps haar hand los en
zijn gelaat werd een beetje grimmig.
Ik wist niet, dat je hier was, zei
hij. ik kwam eigenlijk voor Cynthia.
O, Donald, d^t is helemaal niet
beleefd van je Cynthia moest met An
na naar een heel saaie theevisite. Kan
ik je niet zolang" bezig houden
Ik heb maar een paar minuten
tijd. zei Donald. Ik kwam toevallig
voorbij en wilde iet" bespreken met
Cynthia, ik bel haar vanavond wel op.
Laat me je tenminste dan -een
kop thee geven, voor je weg gaat, zei
'judy, die zich door Donald's verzinsels
niet om de tuin liet leiden. Het is al
over theetijd, maar ik heb zitten oe
fenen.
Ik heb je gehoord, zei Donald.
En toch kwam je binnen, plaag
de Judy.
Ik dacht, dat Cynthia hier ook
was, zei Donald.
Judy werd eensklaps ernstig. Ze
plaagde hem niet meer. Ze gaf hem
thee en ze spraken samen over koetjes
en kalfjes. Donald was zich heel goed
bewust, dat zij nog steeds dezelfde aan
trekkingskracht voor hem had als
vjoeger. Hij wist, dat hij, als hij zijn
thee op had, weg zou gaan, maar hij
wist ook, dat hij het niet graag zou
doen.,
Hij stond op zodra hij zijn thee op
had. Hij hield Judy's hand slechts
heel even in de zijne en mompelde, dat
hij Cynthia wel zou opbellen. Toen
verliet 'hij het huis, zijn gedachten een
chaos.
Judy stond midden in de salon, in
gedachten verzonken, terwijl een vaag
gevoel van verbazing haar plaagde.
Anna en Judy zaten in de morgen
kamer brieven te schrijven. Cynthia
kwam kijken of de haard san was en
toen ze zag dat die brandde, besloot
ze te blijven.
De herfst hangt al in de lucht,
merkte ze op.
Mm, zei Judy zonder op te kij
ken.
Cynthia, zei Anna, heeft Judy je
haar diamanten collier al laten zien.
Diamanten collier Cynthia keek
naar Judy. Heb je een diamanten col
lier
Ja, Simon heeft het me gege
ven.
Laat het eens zien.
Het Jigt boven in de middelste
lade van mijn kast.
Mag ik het gaan halen
Ja, ga je gang, als je het wilt
zien.
Cynthia kwam spoedig met het col
lier terug. De drie zusters bedonderden
het. Terwijl ze het nog aan het bekij
ken waren, kwam een dienstr«eisje
waarschuwen, dat er iemand was voor
mevrouw Judy.
Judy volgde het meisje naar de hal
en kwam even later terug.
Kin<leren, riep ze met een paai
stralende ogen, ga eens mee kijken, wat
er nu voor me staat.
Ze gingen naar de voordeur en
daar. voor het bordes, stond een nieu
we auto van het laatste type. Een jon
geman in chauffeursuniform stond er
naasf.
