Het Regeringsontwerp
over het Lager Onderwijs
EN OMSTREKEN. .Verschijnt de Donderdag en Zondag van iedere week.
•BURELEN: Kerkstraat 9, Aalst Telef.nr. 24.114 P.C. nr. 881.72 - 12 Jaarg. 1,25 fr. 't Nr. Donderdag 17 Februari 1955
Nummer 14
FINA1NCIELE GEVOLGEN ZOUDEN ziene bepalingen niet naleeft, dan zul-
EERSTE ARTIKEL DOEN len de wettelijke weddetoelagen slechts
SPRINGEN. kunnen uitbetaald worden naar rato
.tl, j van het aantal personeelsleden, aange-
Vrijdag werd door de kabinetsraad stcld overeenkomsti de bepalingen
hei ontwerp over het lap* otuferwijs va„ bedoeldf ,Kne>v
v™ Collard onderzocht. Wu 0p de uildrukkelijlte voorwa„de
«even hieronder der vooraan»* be- j,, de ente in alle opzlc!lte„ vob
cdukluMn van d.t ontwerp. do„ aan lld var aIlikel I derer wet,
Naar Wh vernomen zou de krbrncts- één me„ priva[e bcwaar ot
rand terugschrikken voor do g.volten ,aK.„ scho,en „nnemen.
De aanneming kan toegestaan
TAALWET VAN 1932 MOLT
GRONDIG GEWIJZIGD
WORDEN OM NEÜERLANDS
TE DOEN EERBIEDIGEN
VERSLAG MOYERSOEN VOOR
BIJZONDERE PARTIJRAAD
VAN C. V. P.
Op de bijzondere partijraad van de
C.V.P. die op Zaterdag 26 Februari
handelen zal over de Vlaams-Waalse
vraagstukken zal ook een verslag be
verstande dat elke gemeente tweetalig
zou zijn voor betrekkingen met het pu
bliek. Er bestaat ook geen bezwaar te
gen dat de vastlegging van deze taal
grens zou gepaard gaan met een aan
passing vön de administratieve gemeen
te- of provinciegrenzen mits rekening vragen
wordt gehouden met plaatselijke toe
standen.
Verslaggever meent dat sommige
gemeenten, ten Zuiden van leper be
zwaarlijk bij Henegouwen kunnen ge
voegd worden. Daar zij hierv
ZIJN ER TWEE SOORTEN
BURGERS IN BELGIE
Men begint het zich werkelijk af t«
•an-neer men nader ingaat op
dc ontwerpen Collard. Er zii.n in ons
land 900.000 kinderen waarvoor de
ouders de vrije, dc christelijke opvoe
ding verkiezen. Er zijn er 700.000,
waarvoor de ouders een neutraal on
derwijs verkiezen of aanvaarden. Heb-
die
00.000 kindc-
•arj die
den voor een duur van ten hoogste zes
Zij zal eindigen1 vóór die tijd in
geval van overlijden of aftreden van
de litulaiis op wiens naam de aanne
ming werd toegestaan. Zij kan altijd,
1 zelfs vóór de vervaltijd vernieuwd wor
den.
nooit verder da
werd door de
overgenomen.
De publikatie xan de
door deze regering doorgedreven, heeft Franstalige, op te richtn]
Welke ook de aanvangsdatum zij aan het v«agstuk een acuïteit gegeven
die niet v«
van de artikels 1 en Ibis, daar die voor
de gumeunten een uitgave van circa
twee milliard zouden meebrengen, ge
spreid over een vijftal jaren.
ARTIKEL 1Par. 1 Elke
meente is er toe gehouden ten minste
één gemeentelijke lagere school en één
gemeentelijke bewaarschool op te rich
ten en te onderhouden, gevestigd in
een behoorlijk lokaal en voorzien van
leermiddelen die beantwoorden aan dc
paedagogische eisen gesteld ter uitvoe
ring van het programma.
Par. 2. De klassen
school mogen gemengde klassen zijn hct had g£sloten
nochtans moet een afzonderlijke klasse Wanneer geen overeenkomst de duu
aan een onderwijzeres worden toever- der aaareming heeft bepaald, kan de'beter aan te tonen wat dient veranderd.]
trouwd wanneer het aantal leerplichtige opheffin2 van de aanneming niet wor-j De wet van 1932 voorziet drie taalge-1
meisjes, wier ouders Belg zijn en dc den uit„esproken in de loop van eer., bieden Brussel, h-t Nederlandstalig
gemeente bewonen, hoger is dan 15 sthooljaar. noch zonder opzegging één I landgebied en bet Franstalig landsge-
en het aantal jongens terzelrderl.jd maand vopraf_ bied. In deze twee laatste is het regimi
ARTIKEL 4 bepaalt dat het lager zogezegd eentalig, tenware de meer
onderwijs het onderricht in de gods- j derheid van de bevolking een, andere
dienst omvat of het onderricht in detaal spreekt.en. dan wordt die gemeente ^ar^
I bij net andere gebied gerekend. Waar
sproken worden van gewezen minister scheiden ligger, terwijl anderzijds de lïen de oud'
L. Moversoen over de taalwetgeving Vlaamse gemeenten van de Voerstreek ren meer rechten dan de ouders
Als inleiding tot dit verslag wijst dhr voigens hem te nauw verbonden zijn 900 WO
Moyersoen er op dat de C\ P regering met Lujk en Verviers om ze bij Lim 's er een °f ar.derc red: n waarom zij
de taalwet wijzigen wilde. Wat betreft 'burg aan te koppelen. minder schoolgeld zouden moeten be
het administratief regime van Brussel Voor de taalgrensgemeenten stelt de taleri dan ouders van die 900.000
de taalgrens. Dit wetsontwerp is verslaegever voor een schoolregime te kinderen
beide
oe Senaat geraakt en vinden, dat voor kinde,,...
huidige regering niet taalgroepen: open staat.
I Het gaat r_' op in elke
talentelling, twee scholen Nederlandstalige
rdoor men
waarop het aannemingscontract van
kracht werd, en welke ook de duur ei
van, zij, het verstrijkt op het einde var
het schooljaar tijdens hetwelk 't cnan
van e agere daal eindigt van de gemeenteraad du
hoger is dan tien.
ARTIKEL Ibis. Par. 1. Wan
neer het aantal kinderen van 6 tot 12
jaar oud, wier ouders Belg zijn en de
gemeente bewonen, lager is dan 10,
kan de verplichting een lagere gemeen
teschool op te richten en te onderhou
den bij koninklijk besluit opgeheven
worden mits op een andere wijze kan
voorzien worden in liet onderwijs
die kinderen.
Par. 2 Wanreer het aantal kin:
deren van 3 tot 6 jaar oud, wier ou
ders Belg zijn en dc gemeente b:
dc kloof zou legaliseren.
•an aard is een vreedzame op- \Ien moet eea soepd 3lehe] vinden
lossing in de hand te werken, stelt de 7odat de kjnderen onderwijs zouden
verslaggever vast. krijgen in hun moedertaal en tevens de
HUIDIGE WET GE VING tweede taal grondig zouden leren.
InOo
DE KERKELIJKE
OVERHEID DUET EEN
UITERST E POGING
Op 1 I Februari jl. hebben de Beigi
sche bisschoopen een laatste poging
gedaan om het uitbarsten van, de
bied. In deze twee laatste is het regime li j l j
j i. i schoolstrijd te verhinderen.
Gin VOLDOENDE
Het vrslag vat de bepalingen van
dc huidige wetgeving samen, ten einde
zedenleer.
Wanreer in de lagsi
len het leerplan het
In een uitvoerige verklaring g.
zij een overzicht van de onaanvaard
maatregelen vervat in het ont
i I j l j i "2 l werp Collard en die slechts kunnen lei-
gemeentescho-1 een minderheid van 1/i bestaat, wordt
lager is dan 20 kan d'
ten en te onderhouden bij koninklijk
besluit opgeheven worden.
Par. 3 De bij artikel I aan do ge
meenten opgelegde verplichtingen wor
den van rechtswege geheel of gedeelte
lijk, al naar het geval, opgeheven wan
neer er op hun grondgebied een* be
waarschool of een school van de lagere
godsdienst omvat, worden
naars der verschillende erediensten uit
genodigd dit onderichl te geven of on-
an der hur. toezicht te doen geven heizij
i door de onderwijzer, indien hij hierin
toestemt, heizij door een persoon door
de gemeenteraad erkend.
De inrichting van de leergang in de
onderricht in dc een regime van uitwendige tweetalig
de bedic- heid ingevoerd, met behoud van de
verplichting een zedenleer „ordt bij ministerieel be
fluit geregeid.
Het gezinshoofd, de voogd of de
persoon aan wiens hoede het kind is
toevertrouwd, is er toe gehouden, bij
de eerste inschrijving van dit kiryj in
de lagere gemeenteschool, Voor dit
laatste, bij een ondertekende verkla
ring te kiezen tussen de leergang in de
odsdianst en de leergang in de zeden-
tot afbraak van de schoolvrijheid,
de onderwijsgeliikhéid en daardoor
n de schoolvrede in ons land.
De bisschoppen herinnerden ievcr.. Col]ard dc vo,s|
aan de brierwissenng gevoerd met de
Eerste Minister. Op hun schrijven
een. Augustus 1954. werd door de rege-
Allé seantwoord dat zij eerbied heeft
voor de gewetensvrijheid en er niet
lan denkt de vrije ontwikkeling van di
sditnstige instellingen in dit land te
dat streektaal onderwijstaal is.
Voor Brussel een tweetalige ge
meente wordttoegestaan vanaf het
derde studiejaar de tweede taal aan t_-
leren, mits de moedertaal als onder -
wiislaal wordt behouden. I 1 ens,0lte verklaarde de regering
VOORGETELDE VcilBc. TERING
serderheidstaal voor inwendig admi
nistratief gebruik.
Voor Brussel voorziet de wet
1932, dat de gemeenteraden de taal
van de inwendige dienst mogen kiezen,
met uitwendige tweetaligheid,
ambtenaren moet'- ~i theoretisch beide
laïen kennen.
reden waarom die 700.OGO
kinderen betere toekomstvooruitzich-
«en-eente ten zouden hebben dan die 900.000
kinderen
Antwoord hier zelf op beste lezer.
F.r kan geen twijfel aan zijn. gij en ge
lijk wie met gezond verstand zal ant
woorden, neen.
Mijnheer Collard is een andere me-
ninar toegebaan. Hii vindt het heel nor
maal dat al die ouders, al» belastingbe
talers op dezelfde voet betalen om per
leerling va.n het officieel middelbaar
onderwijs een toelage van 19.000 fr.
te verstrekken, en per leerling van het
vrii middelbaar onderwijs slechts 3500
fr.
Hij vindt het daarenboven heel nor-
maal dat de ouders van de 900.000
e,n j kinderen, om de scholen die zij verkie
zen in het leven te houden, een hoog
schoolgeld zouden betalen, hij schaft
inderdaad de toelagen af. waardoor
vrijstelling van schoolgeld mogelijk
was. En om de kroon op het werk te
zetten geeft de z.eer democratische he;r
kte voorkeur voor
b; noemingen aan die 700.000, boven
de 900.000.
Wat hebben die misdaan Hun ou
ders hebben een onderwijs volgens hun
geweten gewild.
zake oirui. «.ilfav tseldt net principe j\
hinderen dat zu geenszins het inzicht
aan het
iddelen te
opdrachi
cyclus, ingericht hetzij door de Staat, j*eer
hetzij door de provincie voorbinden is. Valt de keu2e op dc 1(,ergang ir de
Par. 4. Indien de school van de
heeft de oorlog te verklar:
vrij onderwijs, noch het de m
ontzeggen om zijn normale
'te volbrengen, n
Tenslotte verklaarde de
j zich bereid met de geestelijk:
(alle vraagstukken te ondi
■rheid
lerzoeken die
Dc praktijk leerde, dat de wet van1 aanleiding geven tot bezorgdheid
j 1932 een ontgoocheling was. In plaats Deze schone woorden hebben blijk
van tweetalig regime, hebben 1/ ge baar al even weinig betekend als de
lagere cvclus ingericht door dc Staat li" d" Ickracl^od.d'im*?"! IbccnMligTIiicI reBruss<:'se !«chon= "oorden die uitsesproken
-,,OOU,C„H
OI vermelden. Deze godsdienst dient
of door de provincie, enkci vermeiaen. rreze goasaienst diert na-i]. - i
enkel meisjes opneemt, b.pft de ver- me|ijk bet onde,[icbt dc dezc "?f~c'
Dlichhnx voor de gemeente een lagere „odsdie„„ berustende zedenli
school voor de andere kir deren op te omvatten
richten en te onderhouden, evenwel, Het staat het gezinshoofd, de voogd
oe~den tegenover de afvaardigingen van
r dat de ambtenaren de Christelijke Volkspartij en het Alge
t Frans moeten doen, lme-n Christelijk Vakverb.ond, De re-
dat Vlaamss ambtenaren zich niet in «gering maakte van de gelegde contac
hun moedertaal kunnen verdedigen. 1 ten gebruik om haar vernielingswerk in
bestaan zou "t aantal dezer laatstenj0f 'pe'reoon^kifd 2el,ife^frec^SII{f dcr bevo1 stilte verder voor te bereiden,
tien eenheden bereikt. ;s toeverfrouwd vnï d k- rl king is geen sprake. Het beginsel van De taal van de bisschoppen hierte
ARTIKEL 1 TER - In de geza- j v^oUaanS ariikel te '932- deJ ^eetaligheid Lenover is waardig, gematigd maar be-
menlijke gemeentelijke lagere 'scholen w-ijzigen tijdens de eerste maand vanjCf An j 'S et.sl,st geweest „Indien die wetsontwer-
of bewaarscholen ener zelfde gemeen-1 clk scKool:aar: wens," bij dl. ,e 1 feE.' "f***"1",b"MÜin? oiMelukkigerwijze door de wetge-
«e. zal he, geheel van orde,wi,zend de |o0° v" '^„1 U,dan mo« ™U<ler W°rde"
personeel me: inbegrip van dc school-^ to7de '""V" '-1 b- zoll, n w,i die weten aanzien al,
hoofden, teg minste 50rr personeels-1 Mir;»ter van Onenbiar Ond#»rwii«! ,i,„ aer en oPSresU'd De ambteraren dwangmaatregelen zonder mc.-r, niet
leden tellen d,e houder zijn. van een m „IjD"ak doel^voTr 5'fch' htbl>Cn h"" rechtvaardige wetten. Wij doen
diploma uitgereikt door een Rijksnor- orondheid van de aangevoerd - rede- derU te S^bruiken voor alle betrek j dan ook eer. dringend beroep op de re-
maalschool of een door de openbare nen kingen in binnendienst, zonder dat2ering opdat zjj haar noodlottige be-
machten ingerichte normaalschool. I De «eschillenraad c_ echter taalrollen moeten opgesteld siissingen zou herroepen.
i„ j "escn,llenraad waarvar spraak worden .De gemeenteraden zouden ook
In een ecr.klassige school, zal de titu- in de wet op het Normaal-Technisch en
■oOo—
ONDERGRONDSE DOOR
GANG CONG RE'S HALTE
VOLTOOID
VOETGANGERS KUNNEN ONDER
VERBINDINGSLAAN DCXJR
De doorgang onder de Verbindings
an ter hoogte van de Schaarbeek-
kinderen naar Vlaamse klassen te
ren. is het echter nodig hen de garartie
te geven dat hun kinderen daar goed
Frans zullen leren. Omgekeerd moet in
Franstalige scholen meer aandacht be
steed worden aan lessen in Nederlands.
Voor de randgemeenten van Brussel I
laris noodzakelijk houder zijn van een Middelbaar Onderwijs, wordt aan«e
diploma uitgereigt door een Rijksnor-vuld met twee afdelingen een Franst?.
maalschoo! of een door de openbare lige en een Nederlandstalige die be -" -
machten itrgenchte normaalschool. I voegd zijn voor dc kwestie, welke ""vooi de scholen moet he, principe
in e k geval zal schoolhoofd nood- l personeel v«„ de gesubsidieerde pr, moodertaal voertaal, behouder blij
zakeluz houder zun van een diploma 'va,lagere scholen en bewaarscholen 1 vcn. Om de ouders aan ,e zetten hun
uitgereikt door gen Kijksnormaalschool van een der beide taalstelsels aanbelan-
of een door de openbare machten inge- gen.
richte normaalschool. j De leden van deze afdelingen wor
De voorgaande bepalingen mogen den per derden gekozen respectieve
de afschaffing niet tot gevolg hebben lijk onder de leerkrachten der instel
van de toestanden verwonen, op het lingen voor lager en bewaarschoolon
ogenblik van de bekendmaking der wet derwij. ingericht doo, dc Staat, dc, in- voor ae randgemeenten van tsnrssel
doo, dc personeelsleden d,c met een stelUwn mgencht door dc gemeenten (Dilbeek. Dro-enbos. Kr.ainem, Un-
definitief mandaat belast zijn ,en der van Staatswege gesubdioieerde kebeek. St. Genesius-Rode, Wemmei
Indien dc gemeenteoverheid de bi, instellingen mgencht door private Wezembeek-Cppem) dient een
de bovenstaande almea s 1-2 en 3 voor- personen. |aparte regeiiriK voorzien ,n de2; ge.
'meenten komen vele Franssprekende
[Brusselaars of verfranste Vlamingen
zijn reeds wonen. Tgch dient in deze gemeenten
houdirg de homogeniteit behouden. De admi
veran-j nistratieve taal moet Nederlands blij
ver., mot tweetaligheid naar buiten,
een i TAALGRENS
WETENSCHAPPELIJK EN SOEPEL.
Voor de taalgrensgemeenten stelt
jyersoen een realistische oplos-
het niet opgaat deze
Het Co-[deze gemeenten om de tien jaar een
draagt de [andere taairegime op te leggen, zouden
volledige verantwoordelijkheid van d d«ze «rcmccnten op wetenschappelijke
straat waarvan wij kort geleden de vol
tooiing in het vooruitzicht stelden, is
thans gereed gekomen. Het wachten is
nog slechts op de elecïrische verlichting
om *t publiek toegang te verschaffen.
Die tunnel zal niet alleen de treir-
zigers voor dc Congres halte ten goe
de komen. Ook wie uit de richting Con
greskolom of Schaarbeeksepoort ko
mend. naar de benedenstad wil gaan
kan er gebruik van maken, hierbij de
•aarliike oversteek van de Verbin
dingslaan vermndend. Uit de Vesalius-
straat komend, waar tegenover de
Noordelijke toegang van de doorgang
(mondt, komen zii aan de uitgang van
l-t station vlak bij de trappen die naar
Ook deze laatste oproep blijkt geen; de Bleke/ijstraat afdalen. De do
niet meer mogen Kiezen welke taal als gevolg te hebben gehad. De christenen gang is thans nog grotendeels in open
administratieve taal gebruiKt zal wor- ,n djt land worden dus door de rege- j lucht. Wordt er ter plaatse
den. vermits beide talen gelijke rechten r;ng verplicht tot het verzet over te dai:
worden.
I hij i
gebouwd,
herschapen
MEDEDELING VAN
HET BEDEVAARTCOM!TE
worde verklaard, het
I meermalen medegedeelde
niets verandert en niets heeft te
I deren. Zijn standpunt blijft ongewij
Naar aanleiding var. de bespreking zi„d n dal deze Staatstoelagen
Begroting Openbare Verken) in de Se-j rcchtvaardiRe en rcchtmatige vcrgel
nant over de toelage van een millioen dini! vanwege het land voor dt
fr vfipr.de wederopbouw van de gedy schandige vernieling van een nationaal dhr Moy
riamiteerde I Jzertoren, wenst het Conu- huidemonument aan onze gesneuvelde'sing voor. Dn;
te van de V.Z.W. „Bedevaart naar de.Vlaamse strijders 1914 1918
Graven van den Ijzer.» de bedevaar-mité, en het Comité alleen
ders. die zich over zekere uitlatingen
tijdens deze bespreking
ist schij
nen te maken, de verzekering te geven
dat. wat ook in het Parlement daarover j
nrichting der Bèdevaart.
Het Bcaevaartcomité.
jwijze moeten geklasseerd worden bij
een of ardre taalgroep, zoals de com
[missie Harmcl heeft gedaan, met dien
DIOCESANE LOURDESBEDEVAARTEN VAN
HL i BISDOM GENT.
onder toezicht van het Bisdom.
LEN ÏEBEDEVAART
VAN 11 Mfcl TOT 1i> MEI 1955
BLAUWE TREIN.
HEENREIS over PARIJS (In autocar naar Montmartre-
Notre Dame bezoek van de stad en gezamenlijk
avondmaal.
TERUGREIS rechtstreeks.
Bijna 6 volle dagen in Lourdes.
Voor inlichtingen en Inschrijvingen Secretariaat van do Dio
cesane Lourdesbedevaarten, 68 Citadellaan, Gent
Voor AALST bij de hierna vernoemde Afgevaardigden
E. H. De Vleeschouwer. Onderp. St.Mart.inu», St. Martenspl. 4.
E TI. Van de MoorteJe, Onderpastoor H. Hart.
E TI. Ascoon, Onderpastoor .^t. .Tozef. Dendermondsesteenwc-»
Dhr Jozef Appelmans, 5, Korte Zoutstraat. a
Dhr. Octaaf Uvin, Sint Annalaan. 84.
Dhr. Philemon De Winter. Lange Zoutstraat, 46.
Dhr. Van de Velde Jan, Pontstraat.
Dhr. De Man. Ledehaan, 57
Dhr. Sanders Gustaaf, Kerkstraat, 9..
