PROPAGANDA
Huistaal - Onderwijstaal
EN OMSTREKEN.
BURELENKerkstraat 9, Aalst Telef.nr. 24.114 -
Verschijnt de Donderdag
- P.O. nr. 881.72 - 12 Jaarg. 1,25 fr. 't Nr.
en Zondag yan iedere week*
Zondag 28 Augustus 1955
Nummer 69
VOLKSE OPVOEDKUNDE
(Familiale Kronijk voor Opvoeding en Onderwijs.)
(VERVOLG.)
In onze voorbaande bijdrage bespra- Weet zij, beste lezers en lezeressen
ken wij de hoogstvoorname factor in- dat er in zans de wereld niet één land
zake onderwijs en ook inzake op is waar de pedagogische dwaasheid
voeding de taal die moet gebruikt wordt gehuldigd van de kinderen niet
worden bij het onderwijs en ook "bij de te onderwijzen in hun moedertaal, in
opvoeding der jeugd. huistaal van het kind
Wij deden zulks aan de hand van
een door een groep Vlamingen uit het
officieel en uit het vnj onderwijs ge
richte WEKROEP, gericht tot de ou
ders.
Samen met deze onderwijsmensen
zullen wij allen wel de eenvoudige
logica heeft het ons geboden ak
koord gaan dat de onderwijstaal en
derhalve ook de taal die bij het opvoe
den der kinderen moet gebruikt wor
den, de huistaal is, de taal die in het
gezin gesproken wordt.
Wij hebben deze vooruitzetting on
derlijnd door enkele aanhalingen van
vooraanstaande opvoedkundigen, mees
tal niet uit eigen land, om niet ver
dacht te worden van ••bekrompenheid»
of geleid te wezen door politieke
doeleinden.
NOG CITATEN
VAN OPVOEDKUNDIGEN
Wij willen bij de aangehaalde cita
ten van opvoedkundigen, van onder
wijsmensen dus, van personen wiens
ambt het is de ieugd te onderwijzen en
op te voeden, er nog een paar voegen
om ons te overtuigen dat de onderwijs
taal wel zeker de huistaal of de moe
dertaal van het kind wezen moet.
Wij welen dat de verstandig.Ue
Vlaamsgezinden, hoewel /ij met recht
verklaren, en dit in overeenstemming
met de beste pedagogen, dat de moe
dertaal het essentiële en bijna uitslui
tend werktuig moet zijn gedurende de
eerste schooljaren, er niet voor te vin
den zijn om de Vlaamse jeugd te ver
oordelen tot het niet kennen van het
Frans. (Comte A. Visart, La Bel-
gique bilalingue»)
Jonge Elzassers, die van de wieg
tot de -school, thuis niets anders heb
ben gehoord dan Duits, in de school
plaatsen waar alleen of voornamelijk
in het Frans onderwezen wordt is een
methode die technisch absurd is. die de
geest van deze kinderen overlaadt en
in de war stuurt, en geen ander resul
taat kan hebben dan hun de eerste taal
te doen vergeten zonder hun de twee
de aan te leren Bovendien het geeste
lijk en moreel een schuldige daad,
rechtstreeks indruisend tegen de voor
waarden van elke echte cultuur, want
rij bestaat er in jonge planten uit hun
geboortegrond te ontwortelen, zonder
die ergens Je kunnen overplanten, hoe
hardnekkig men het ook moge willen,
en hoeveel goede wil men ook moge
aan de dag leggen (René Gillouin
de L'Alsace a la Flandre», biz. I 3-14)
i.Wanneer inderdaad kent men vol
ledig een taal Wanneer men in deze
taal kan denken. Maar iemand die ter-
zelfdertijd zou denken, of het meent te
doen, in het Frans en het Duits, zou een
arme geest zijn, want hij zou zwak en
verward denken, zou yeen enkele on
afhankelijkheid van geest hebben, en
zou zich teruggewezen zien tot de on
dergeschikte ambten. (Gonzague dc
Reynold Revue des Idéés et des
Faits», Januari, 1928).
De LAGERE SCHOOL, of
SCHOOL VAN DE MOEDERTAAL,
zal de kinderen van beider kunne ont
vangen en gemeenschappelijk opvoe
den (Le Soir, 17-7-1932 Ariam over
(•Didactica Magna» van Comenius.)
WAAROM AL DIE CITATEN
Om ons te overtuigen want vele
ouders moeten er nog van worden
overtuigd dat het belang van hun
kinderen eist dat aan die kinderen on
derwijs wordt gegeven in hun moeder
taal. in de huistaal, in de taal die in hel
gezin gesproken wordt.
Wie zou het ooit in zijn hoofd krij
gen de kleine Chineeskens te onderwij
zen in het Fran« of in het Engels? Heeft
het ooit iemand aangedurd het basis
onderricht, het eerste onderricht aan
de kleine Engelse kinderen in het Duits
te geven En kent U één school in
Frankrijk waar het Nederlands of het
Engels de onderwijstaal is
De logica zegt ons Moedertaal
voertaal, huistaal-onderwijstaal
En toch wordt tegen dat gezond pe
dagogisch principe nog zeer veel gezon
digd M en de slachtoffers daarvan zijn:
onze kinderen 1
ONZE KINDEREN MOETEN
TOCH FRANS LEREN
Zeker ZEKER en nog eens ZE
KER
Luistert wat diezelfde Vlaamse op
voedkundigen uit het officieel en uit
het vrij onderwijs daarop antwoorden:
Het is WAAR dat de kennis van
het Frans, voor Belgie in het algemeen
cn voor 'Brussel in het bijzonder, met
genoeg kan worden aangeprezen.
Het is echter NIET WAAR dat die
kennis alleen kan worden verworven
ten koste van een geheel of gedeelte
lijk opgeven van onze eigen Vlaamse
aaid.
Vlaamse scholen vorrrïèo degelijke
tweetaligen, (hier worden hoofdzake
lijk de Vlaamse scholen in dc hoofd
stad bedoeld. Nota van de redactie) en
degelijke tweetaligen worden meer en
meer gevraagd. Leest maar de kranten
advertenties. De Franse taalrollen zijn
overvol. Men vraagt Vlaamse officie
ren (in 1954, in 75 plaatsen aan de Af
deling i< Alle .wapens», 30 voor het
Franse taalstelsel. 45 voor het Neder
landse taalstelsel).. Hetzelfde kan men
vaststellen bij de Rijkswacht. Men
vraagt Vlaamse ingenieurs, Vlaamse
ambtenaren, Vlaamse vertegenwoordi
gers, Vlaamse bedienden, Vlaamse ver
kopers en verkoopsters, want die al
leen worden, met reden, als degelijke
tweetaligen beschouwd.
Te Parijs werd onlangs een leerstoel
opgericht voor Nederlandse Taal- en
Letterkunde. De Parijse hoogleraar P.
Brachin wenste «bon. courage a la jeu
ne section de néerlandais de aanhou
der wint Zo oordeelt een Frans taal
geleerde fjver het Nederlands.
En de oproep, tot de ouders besluit
als volgt
Vlaamse ouders denkt om de toe
komst van uw kinderen
Maakt er geen verachterde leerlin
gen en halfslachtige mensen van.
Gunt hun de beste kans... IN HUN
EIGEN TAAL.
MEER LESUREN VOOR DE TWEE
DE TAAL, DOOR BEVOEGD
LEERPERSONEEL
Wij weten dat diezelfde Vlamingen
uit het Officieel en Vrij onderwijs bij
dc Heer Minister aandringen om het
onderwijs in de tweede taal (het
Frans in Vlaanderen en hel Nederlands
in Wallonië) hoger op te drijven. Er
worden meer uren les per week ge
vraagd. Het maximum aantal wekelijk
se lesuren, door de wet voorzien, wordt
gevraagd
I Deze Vlaamse opvoedkundigen zijn
niet TEGEN het FRANS doch zij zeg-
gen ons LAAT UW KINDEREN ON
DER WIJZEN IN HUN MOEDER
TAAL EN LATEN WIJ ER VOOR
ZORGEN DAT ZIJ ZO GOED MO
GELIJK HET FRANS LEREN. 70
WORDEN ZII TWEETALIG WAT
VOOR IEDEREEN WENSEL1 IK 'S 1\
ONS LAND
OPVOEDER.
Ge zult ze wel ontvangen hebben de propaganda blaadjes voor de officië
le school.
it Onze school». Ja ,'t staat er I
't Is grof.
't Moet grof zijn.
't Is van de socialisten.
Dat laatste kunt g er met in vindei
noemen ze dat in technische termen.
't Geld voor I onderwijs, dat moeten WIJ betale
HUN .geld gebruiken ze voor de propaganda.
En als ze nog lang aan 't bestuur van 't Land zijn dan zullen z'cr toch HUN
school van ONZE centen van maken.
Zon leerling van HUN' school kost ONS méér dan 25.001) fr. per jaar;
voor de vrije (katholieke) school mag dat amper 3.000 fr. zijn.
En 't en zal niet beteren als.
Die ais hangt feitelijk van ons af en de vooruitzichten zijn zó dat hun
dat moet ge maar raden. Een list
voor HUN school.
3000 IS MEER DAN 25.000'
Ik lees in »Bl^uw en Vrij» op de
eerste bladzijde onder de in vette let
ters gedrukte titel De grote bedela
rij dit Er werd dus weer eens geld
ingezameld voor de katholieke scholen. 1
Als men die grote uitgestrekte gebou
wen der kloosters ziet. zou niemand
durven beweren dat die nodig hebben
om te bedelen.
Minute papilion
I (iJuweeltjes van nieuwbouw en in
richting» dat zijn de woerden van het
op stadskosten gedrukte brochurke dat
j ons rood-blauw schepencollege ons
gratis aanbiedt en waarmede het dan
de officiële school bedoelt
1 Juweeltjes» door de gemeenschap
betaald waarmede ZIJ Hun propagan
da maken voor de Officiële school. haring niet wil braden, alle Collard's en propaganda ten spijt
Het blauw krantje zal nu toch ook Met hun kinderen zal niet gaan en, of 't met de onze zal lukken
!niet gaan beweren dat zij de kloosters Noten zullen z'hebben. NUTS
hielpen betalen XX
j In die ••juweeltjes» wordt een on-1 £n gemeentelijk onderwijs te .Aalst» de brochure U gratis aange-
derwijs gegeven dat 25.000 fr. per jQOr ^et stadsbestuur, college van burgemeester en schepenen I
leerling en per jaar kost aan de ge-
meenschap; datzelfde onderwijs kost, oe sc
'in «die grote uitgestrekte gebouwen' Uit hun zak
|der kloosters amper 3.000 fr. Ha,! Neon, gratis van UW eigen centen. De put in de stadskas is al zo groot
ha, haaaaa j't komt er niet meer op aan.
Mag ik even verder lezen «Dat men Stuur UWE kinderen naar ONZE gemeente scholen.
eens een inzameling doet voor een «UWE kinderen» want zij. hebben er niet voldoende.
kldn boerken. die rijn nige koe ver- w ONZE scholen, van 't geldvan alleman. En smeren dal ze doen....
nest, al de nulde gevers nu. zullen hun
met ons vet.
Gelukkig zijn cr nog vrijë lagere- en bewaarscholen; anders zouden ze
neus optrekken en hun geldbeugel toe
houden.
Zou onze onbekende schnjvelaar het brochuurke moeien uilgeve
'met mijn voorstel niet eens eens willen
zijn dat de staat met-het geld dat hij
uitspaart aan hetgeen hij aan de kinde-
ren der vrije scholen in min uitgeeft
voldoende zou hebben om met
zeer, zeer klein deel
koeien te betalen di
i zijn
ren gaan van alle boeren, kleine en
grote
Voor mijn part mag hi i dan met zijn
eigen neus en met ziin eigen geldbeu
gel doen wat hij wil
En nu volgt het slot en tevens de
hoofdgaai AVij vird^-t^ <.t y»-aurlijk
Weet ge hoeveel leerlingen er in de stadsscholei
Amper 960.
En in de vrijë lagere en bewaarscholen
Bijna 4700 (zegge V IER DUIZEND ZEVEN HONDERD
Weet gij hoeveel mcér het lager en bewaarschool onderwijs zou kosten aan
daarvan alle je sjatJ mdien er geen vrijë scholen waren
•chten verlo-M
I Neen
ehoord dat men durft na al die
honderden millioenen staatstoelagen,
de gewone mensen nog lastig te
voor die zaak.
's Duivels zak is nooit vol
j Voila
De man van de 25.000 verwijt aan
;die van 3000 dat zijn zak nooit vol is
't Klein boerke van daarstraks zou zeg
gen «Waar dat Onze lieve Heer z'n
goei patalten insteekt
Laurent DE WOLF,
Gemeenteraadslid.
Alleen voor de gewone uitgavei
Voor de buitengewone uitgaven
TIEN MILLIOEN (oer jaar).
Bagatel
Bijna 8,5 millioen.
minstens evenveel. Dat maakt
X
ZEVEN-
..Tot sjot -. de propaganda aan tcomn*unUti#cI\JokaaL
Ook Moskou schijnt een voorliefde te hebben voor dc officiële school Vat*
die vurig rode propaganda mogen we wel een verkeerde uitslag verwachten.
Hen Goed is dal niet voor de officiële school dat hun reputatie zo in 't gedrang
ordt gebracht.
Uitstekend, voor de vrije school
Kurieus he
Laurent DE WOLF
Gemeenteraadslid.
oOo-
ANTWERPEN
GOUDEN EEUW
ONZE LANDBOUW
IN HET GEDRANG
De
Tevens is er sprake van dat 't Land-
I bouwprotocol zou vervangen worden
I door een nieuw, tot hiertoe onbekend
I instrument. Van nu af wordt de doel
matigheid van deze afschaffing betwist
daar ze onze melk- en boterproducen-
Blijkbaar schijnt er over gans dc
reld een lanbouwcrisis te dreigen.
oorzaken hiervan zijn velerlei, maar de IWMt JOU
belangrijkste ligt wel in het feit dat se
dert één jaar de voortdurende daling
der landbouwprijzen gepaard gaat met
'n steeds stijgende tendenz der prijzen
Onder de titel Antwerpen, Couden van de hulpstoffen en andere in de
Eeuw Kunst en Kuituur ten tijde landbouwu.lbatmsen semvesteerdc goc
!van plantin ii heeft het Stadsbestuur in deren.
i de Stedelijke Feestzaal. Mcir. te Ant-1 |n de Verenigde Staten van Amerika
'werpen, een tentoonstelling geopend, hebben tal van landbouwers hun hoeve
die een schitterend succes tegemoet |ajen varen wegens gebrek aan winst,
ga^t. gebrek dat zich des te scherper doet
Antwerpens «gouden eeuw» is de gevoelen wanneer men daarnaast de
16e eeuw. De Scheldestad vormde overmatige investeringen in aanmerking
toen het economisch middelpunt van neemt. Teneinde de landbouwprijzen
I de beschaafde wereld het Europese te steunen en een zware deptessie te
handelscentrum, dat eveneens de kuns vermi.den, koopt de Amerikaanse re
tenaars cn de geleerden aantrok als de het surplus van de productie op.
agneet het staal. In deze 16 eeuw Theoretici beweren dat een land
werkte Antwerpen zich op tot de artis
tieke en kultureje hoofdstad der Neder
landen.
De economische, artistieke en kuitu
re le aspecten van dit tijd tijdperk van
de Antwerpse geschiedenis worden
de tentoonstelling op voortreffeijke wij S®n2
ze belicht. Niet minder dan 600 num
mers, omvattend schilderijen, teke
ningen, gravuren, handschriften, archief
stukken, boeken, l>oekbanden, beeld
houwwerk, glaswerk, ceramiek. edel-
smeedwerk. meubelen, instrumenten,
enz laten de bezoekers toe kennis te
maken met de grote periode uit Ant
werpens verleden.
Een der voornaamste aantrekkings-
j punten van de tentoostelling is een van
j Plantins persen, waarop houtblokken
uit de 1 6e eeuw worden afgedrukt. De-
ze afdrukken, vervaardigd in bijzijn
van de bezoekers, worden trouwens te
koop aangeboden.
I Antwerpens gouden eeuw» blijft
Iopen tot 2 Oktober e.k. en is toeganke
lijk alle dagen van 10 tot 19 uur.
bouwcrisis onvermijdelijk is in periode
van hoog conjunctuur. Zij wijzen er in
derdaad op dat de landbouw niet deel
neemt aan de algemene economische
voorspoed, daar een groter inkomen
bij de massa een evenredige achteruit
het verbruik van eetwaren
meebrengt.
In Beleie stelt zich ook de vraag hoe
een crisis te vermijden.
Vooraleer met verlof te gaan werd
deze kwestie door onze parlementsleden
onderzocht, waaruit dc inrichting van
cenlandbouwfonds gevojgd is. Tal van
belanghebbenden ziin echter de me
ning toegedaan dat dit landbouwfonds
ontoereikend is en slechts een toege
ving betekent aan de Nederlandse ei
sen inzake harmonisatie der Belgische
en Nederlandse landbouwpolitiek. In
dien de verwezenlijking van Benelux
een na te streven doel is. moeten beide
kanten toegeven. Klaarblijkelijk is dit
niet het geval het Landbouwfond:
wijzigt onze landbouwpolitiek, maar
.Nederland schijnt geen enkel** verwv-
dcring aangebracht te hebben.
Wanneer men dit alles bedenkt is het
duidelijk dat onze huidige regering of
wel de landbouwproblemen niet ge
noeg kent ofwel aan deze problemen
met opzet een oplossing wil «even die
niet strookt met de werkelijke belan
gen van deze belangrijke tak van onze
nationale economie.
In dit verband wensen wij er terloops
op te wijzen dat een programma voor
het herstel van de landbouw door de
Waalse Economische Raad aan dc mi
nister van Landbouw voorgelegd werd.
Het omvat hoofdzakelijk viif pun
ten I Wat de grond betreft toe
gang tot eigendom van de grond, ruil
verkaveling het productief maken van
onbebouwde en het bewaren van be
bouwde gronden. 2) Wat de landbou
wers aangaat veralgemening van het
landbouwonderwijs en inrichting van
een sociaal statuut. 3) De landbouwbe
drijven oriëntering van de productie,
coöperatieven, landbouwkrediet, we
der voorspellingen op lange termijn. 4)
Productiviteit organisatie van dc
markten, aanpassing van het fiscaal re
giem. 5Uitvoer vertegenwoordiging
van de Belgische landbouwrij\rhcid
op de buitenlandse markten.
Alhoewel dit programma in de eer
ste plaats opgesteld werd in functie van
dc bevordering der belangen van het
landbouwbedrijf in Wallonië, omvat
het toch y.lrijke punten dia even goed
toepassslijk zijn op het gedeelte van
het landbouwbedrijf dat'in onze Vla am
se streden gevestigd i*. Het verdient
dan ook dat he* met aandacht bestu
deerd zou worden door al degenen die
de verdediging van de landbouw ter
b-'irte nemen en zulks niet alleen in
Wallonië doch ook in Vlaanderen.
E. V. O.