MARY ROSE DE WINDROOS LAATSTE VERTONING STADSNIEUWS RUBRIEK VOOR KUNST- EN GEESTESLEVEN OVER GRAHAM GREENE Schrijver van «De derde Man» Er loopt eën verbazend parallellisme tussen het leven van de beroemde Engels© schrijver Greene en zijn vriend, Ronald Mathews, journalist en romanschrijver; te vens bestaat er tussen beiden een intieme congenialiteit. Mathews blijkt dus uiter aard de aangewezen man die ons Greene beter kon leren kennen en begrijpen. Wie is Greene als mens, wie is hij als schrijver? Deze vragen konden volgens twee verschil lende methodes worden beantwoord vol gens een streng critische methode ofwel een interviewlij ke methode, waardoor men op meer genoeglijke, gemoedelijke en le vendige wijze het hart van de mens en het hart van dezes boeken bestrijkt. R. M. brengt ons van ontmoeting tot ontmoeting, van gesprek tot gesprek, van herinnering tot herinnering, hij schept de ideale sfeer en tekent losjes, vlinderend en op andere momenten scherp critisch een treffend por- trent van de bekende schrijver. Het is dui delijk dat de door de bio-bibliograaf ge volgde methode ruim de mogelijkheid bood hier heel wat interessante biezonderheden op te tekenen die noodzakelijk in het strak ke plan van critisch uitrafelende beschou wingen dienden geweerd. Zo komen we tot een intieme ontmoeting met Greene, de me lancholische, soms exencentrieke man, die zo schuchter is om over zijn eigen gevoe lens te praten dat hij het woordje «ik» bij na niet kan uitspreken. Zo begrijpt men ook hoe juist hier Greense werk wordt ge karakteriseerd «Plots zag ik dat het grote medelijden waarin Graham sinds Stamboul Train al zijn personages ziet, niet zomaar een gave was die hij eens en voor altijd gekregen had. Hij moest er, iedere keer op nieuw weer om vechten. Deze getuigenis werkt zeer verhelde rend en tevens sympathiek omdat de grote vriendschap die Mathews met Greene bindt hem niet weerhoudt een zeer objectief beeld te schetsen van de schrijver en diens werk. v. d. Perre. Vertaald en ingeleid door V. van Kerk- hove. Desclée De Brouwer, Brugge, 1956, 309 bi ingen. 90 E., geb. 130 F. WOLFGANG BORC11ERT Bijna 10 jaar geleden stierf Wolfgang Borchert, de schrijver van een verraden generatie; hij was nauwelijks 20 jaar oud. Twee bundels verhalen, Die Hundebiume —enAn~afësem "Tfrenstag, het toneelspel, Draussen vor der iür, en enkele ge dichten schreef hij binnen het nauw bestek van twee jaar. De oorlog aan het Oost front en maandenlange gevangenisstraf omdat hij niet zwijgen kon hadden wel zijn gezondheid maar niet zijn werkkracht ver woest. Hij schreef tegen de dood en tegen de misdaad, die onder menige gedaante in deze tijd verschijnen. De stem van Bor chert is in feite de klaagzang der miljoe nen gesneuvelden en aer miljoenen, die na de oorlog ellende en honger moesten lijden. Men heeft deze schrijver verweten een nihilist te zijn. Bchijnoaar nad men gelijk. De bedenkelijke buit cue hij uit cie oorlog meebracht was ontgoocheling, bitterheid en opstandigheid eik geloof was in hem ge schokt. Daarom schreer hij in Das ïst unser Manifest «Mijn generatiegenoten moeten wel uit het niets, boven de puinhopen, bo ten de bommenkuilen, nieuwe huizen bou wen, huizen uit hout en hersens, uit steen en gedachten. En in Draussen vor der Tur is de hoofdpersonage een zekere Beck- mann die, lichamelijk en geestelijk ge knakt, van het Russisch front naar Ham burg, de geboortestad van de schrijver, te rugkeert. Die Beckmann is seiner von de- EL-.. niet. Reeds een paar keer was ze om' de deur komen kijken, misschien om te zien hoe laat het was op het Belfort, maar meer waarschijnlijk om even te komen afluiste ren wat we daar, W aiter, Frank en ik, aan 't bespreken waren. En toen verscheen er opeens een dikke meneer in de deuropening die ons eens grondig van de kruin tot de zolen opnam. Het blonde meisje, dat Diana heette, gaf hem 'n duwtje «Toe, papa, hallo toe hoorde ik haar fluisteren. En daar geschiedde een wonder. «Heidaar, kerels riep de man, met een brede lacn, «komt er maar in, de talel staat gedekt;» Een wijl gaapten wij elkander verstomd aan Was net wel op ons dat hij het had?... Inderdaad, we vergisten ons niet. De man trad nader Zit ge in de pekel, jon gens Honger en geen poen meer «Ge raden zei ik, «ge zijt een mensenken ner, meneer. Hij lachte vrolijk, hij was ook soldaat geweest, had ook een oorlog meegemaakt, hij wist er alles van «Voor uit, geen omslag Soldaten past geen com plimenten.» Tegen zoveel aandrang waren we niet opgewassen. We gaven ons over, lieten ons goedsmoeds Het Brugse Vrije» binnenloodsen en nog geen minuut later bracht men ons al een dampende kom to matensoep. Juifrouw Diana zorgde er ei genhandig voor dat we niets tekort kwa- men.Ze was buitengewoon lief voor de drie landsverdedigers, zusiernjh-gezelug en vol moederlijke zorg. Bovenal voor Frank, den dikken kanonnier, had ze heel wat over. nen, die nach Hause kommen und die dann doch nicht nach Hause kommen, weil- für sie kein Zuhause mehr da ist. Und ihr Zu- hause isi dann draussen vor der Tür. Ihr Deutschland ist draussen, nachts im Regen, auf der Strasse. In een brief aan Dr Max Grants Borchert liet Borchert zich uit als volgt Staan wij niet alleen voor de deur Geestelijk en physisch Beckmann roept naar een antwoord. Hij vraagt naar God. Hij vraagt naar liefde. Hij vraagt naar zijn medemens. Vraagt naar de zin van het leven op deze wereld. Maar hij krijgt geen antwoord. Er bestaat geen Het leven zelf is het antwoord Dit is de kreet van een twijfelzuchtige, wanhopige, maar ook zoekende mens. Trou wens, in het bovengeciteerde manifest roept hij uit; Unser Manifest ist die Liebel Borchert trok van leer tegen het valse pa thos der vanen, tegen de Teutoonse trots en krijgslust, tegen de treurige heldencultus Hij kende er de onwaarheid van en voor hem bestond alleen de bittere stem van hen die sneuvelden op de slagvelden hij voel- de zich als hun tolk, die hun harde bood schap en waarschuwing moest doorgeven. Wat Borchert in de mensen wilde schop pen was een geweten, de zin voor verant woordelijkheid, medevoelen en liefde. Un ser Manifest ist Liebe. Hoe pakkend, ja be heksend breekt het gevoel door in Die lan ge, lange Strasse lang, waar hij gewoon een man beschrijft, ex-luitenant Fischer, op weg naar de tram. Het heden en het verle den warrelt er door mekaar; danteske her inneringen duikelen op aan Woronesch, waar 57 soldaten voelen, telkens en tel kens weer, almaar dwingender en kwellen der, spoken ze op; elke gedachte doet de snaren van het verleden donkerder trillen; 57 haben sie bei Woronesch begraben; dit is het leitmotiv, dat de ganse compositie doorgonst en hetklinkt heel wat obsede- render dan de Bolero van Ravel; het is zwarte, navrante muziek, onsamenhangend, met een vlaag waanzin in; muziek die men liefst wil ontvluchten 57 haben sie bei Woronesch begraben. Ich bin über. Aber ich hab Hunger. Het is een harde taalmuziek die hij schept. Muziek met stotende dissonanten, strevend naar de basis van een nieuwe har monieleer, ver verwijderd van de goedge- stemde klavieren, ver verwijderd ook van de verrukkelijke Rilke, wiens magische stem hij eens bemind heeft. Rilkes stem met de omfloersde klank kon niet langer i zijn geest omstrelen, Borchert voelde zich jin die zachte incantantie niet langer thuis. Zo ontdekte hij zijn ware stijl: die met de gebroken, syncopische muziek, die veel ge lijkt op jazz, maar toch zwelt er een eigen aardige, licht verwarrende schoonheid en kiracht doorheen. Dit proza kon ge makkelijk naar het pathos overslaan, ware daar niet die onmiskenbare waarachtigheid en die diepe doorleving. Borchert bekommerde zich weinig om grammatica en syntaxis. «Wij hebben geen dichters nodig met goede grammatiek. Daarvoor ontbreekt het ons aan geduld. We hebben dichters nodig met het warme, het felle, het snikkende gevoel. Die een boom boom noemen en een vrouw vrouw.» Dichters, die hun woorden schrijven met het bloed van hun liefde. Met het rood van zijn gevoelens en het rood van zijn hart schreef Wolfgang Borchert zijn klein le venswerk. CLAUDE DUVAL. DE DOOD OP DE WEG Tijdens de week van 28 januari tot 3 fe bruari deden zich 598 ongevallen voor op de wegen of in de agglomeraties, waarvan het toezicht aan de rijkswacht is toever trouwd. Bij deze ongevallen kwamen 7 per sonen om het leven, terwijl 74 zwaar en 230 licht gewond werden. Tijdens het weekend deden zich 205 on gevallen voor waarbij 4 personen werden gedood en 22 zwaar gewond. De oorzaken van de dodelijke ongevallen zijn de volgende gevaarlijk voorbijsteken: 1 dode; geen voorrang verleend 1; onvoor zichtigheid van voetgangers 5 De verdeling der provincie heeft Bra bant: 109; west-Vlaanderen: 51; Oost- Vlaanderen 80; Antwerpen 64; Limburg: 57; Luik: 63; Luxemburg 33; Henegou wen 105 en Namen: 36. oOo— SOCIALISTISCHE LEUGENS Als ge de socialisten moet geloven, zijn ze weer krachtdadig voor de kleine man aan 't strijden. En wel door de heffingswet, die een formidabele sociale verwezenlijking zou zijn. Denk eens aan 7.000 belastings- plichtigen die grote winsten hebben opge streken betalen; alle arbeiders profiteren ervan. Zo althans stellen ze het voor, de socia listen. Maar wat is er van aan Zijn het alleen de 7.000 die hoge winsten geboekt hebben, die betalen Bijlange niet, er wordt van alle patroons, ook de kleine patroons uit middenstand en landbouw een verhoogde bijdrage gevraagd. En dan voor al moeten de arbeiders er zelf voor betalen: zo maar eventjes 650 miljoen Geen won der dat de socialisten deze kant van de zaak liefst tussen de plooien laten vallen. Dat alle arbeiders van de beloofde socia le voordelen zouden genieten is ook niet waar. Er is wel een pensioenverhoging, er is wel een aanpassing van sommige sociale vergoedingen, met 5% aan de index, die met 6% gestegen is. Deze zg. verbetering wordt in feite ongedaan gemaakt door de stijging van de levensduurte (die, laten we het niet vergeten, de schuld is van de rege ring en van niemand anders). Maar het is nog erger de arbeiders aan het werk, degenen die nu het geld voor de gemeenschap verdienen, die xrijgn niets bij. Ze mogen alleen hogere bijdrage beta len. Die verwaarlozing is bijzonder ernstig voor die vele arbeiders die aan het mini mumloon staan. Ze hebben tot hiertoe van de hoogkonjunktuur nog niets anders gezien dan de levensduurte... En dat zijn de werkelijke sociale voorde len die de regering nu toekent. oOo Op ZONDAG, 10 FEBRUARI 1957, te -t 9 u. stipt. VAN FANTASIESPEL VAN SIR JAMES BARRIE. door GROEP TUL. IN SCHOUWBURGZAAL GROEN KRUIS. Kaarten te bekomen Café 't Pompierken, bij de heer Oscar Van Pamel, Grote Markt 25. Tel. 212.81. Telefonisch Secretariaat Groep Tijl, Dirk Martensstraat, 42, tel. 258.59. (;;-) Draussen vor der Tür und ausgewahlte Erzahlungen Rowohlt Verlag, Bieberstr., 14, Hamburg 13, 138 blz., D M 1.50. Akzente (Carl Hanser Verlag, Mün- chen) wijdde in nr. 2/1955 enkele opstel len aan het werk van Borchert. Bedoel de brief werd er afgedrukt. <®©00©0®®©©©©©©^;*©®©©©©©©©©©©:30< Die kreeg zowaar den stevigsten biefstuk en het meest pickles op zijn bord. Mis schien omdat de kerel toch zo geweldig on der den indruk kwam van haar bekoorlijk heden. Ge kent Frank ook, den zoon van boer Meersonne, een jonge als een wolk, gezond van vlees en sterk als een paard. Maar tegenover de meisjes een hazenhart, een hul, een willoos slachtoffer van den vrouwelijken glimlach. Ze deed hem blozen ze bracht hem aan t stotteren, ze speelde met hem het spelletje van de kat met de muis. Nu, we lieten het graag gebeuren; het lieve kind mocht waarachtig wel 'n pretje hebben als vergelding voor haar goedheid. Bij de koffie dan kwam ook haar vader bij ons aan tafeltje zitten. Hij onthaalde ons op een sigaar en wou wel even verne men hoe we dachteen thuis te komen. Hoe veel we hem schuldig stonden voor den ge noten maaltijd, daarover echter wou hij niet eenmaal horen spreken. Het was oor log, mensen moeten mensen helpen, boven dien we waren soldaten. Basta.En.toen, uit gerust, verzadigd, stonden we recht om af scheid te nemen. Gul drukten we de hand van den rondborstigen waard uit Het Brugse Vrije» wensten zijn lieftallige doch ter een lang en gelukkig leven toe en stap ten toen weer de straat op. Alle duivels, 't begon net te regenen. Zulks ontbrak er nog aan. Maar we gingen naar huis, naar moeder! Voorwaarts 1 Moedig sloegen we de prachtige baan RECORDCIJFERS VOOR LUCHTVERKEER Dhr. Edward Warner, voorzitter van de Internationale Organisatie van Burgerlijke Luchtvaart, heeft medegedeeld dat het luchtverkeer in 1956 tot dan ongekende cij fers geboekt heeft. De luchtvaartmaat schappijen hebben vorig jaar 78 miljoen passagiers vervoerd over een gemiddelde afstand van 925 km. Dit strookt met een verplaatsing van de gezamenlijke bevol king van Ceylon, van Colombo naar Syd ney, of van de gezamenlijke bevolkingen van België, Frankrijk en Zwitserland, van Genève naar Lissabon. Het aantal luchtrei zigers in 1956 was 15% hoger dan dit in 1955 en vertegenwoordigde 4,5 maal het aantal luchtreizigers van tien jaar geleden. Voorzien wordt dat de luchtvaartmaat schappijen in 1958 honderd miljoen passa giers zullen boeken en dat over tien jaar het aantal passagiers-kilometer drie tot vier maal dit van 1956 zal zijn en vijftien maal dit van 1946. Tien jaar geleden vervoerde elk vlieg tuig gemiddeld 17 passagiers tegen 250 hm/u.; thans 26 passagiers tegen 320 km/u. Dit zal merkelijk verhoogd worden door het inzetten van reactieviiegtuigen. i©©©©©©©©©©©©©©©»©©©®©©©©©©©©©©©© naar Oostkamp in. Hoog boven onze hoof den ronkten de vliegtuigen en onder onze voeten daverde de grond bij 't onophoude lijk voorbijrazen van de lange colonnes der Wehrmacht. Vluchtelingen, met alles en nog wat bepakt en beladen, liepen vóór en achter ons op het fietspad, onder de drui pende boomen. 't Regende, 't Regende van langs om vro lijker. Een malse lauwe lenteregen. Nat als vaatdoeken kwamen we op 't dorp Waar- damme aan. In de open poort van 'n brou werij gingen we eventjes zitten uitblazen. De buurlui maakten dadelijk een paar va ten voor ons vrij. De brouwersbaas, een vriendelijk man, liet op staande voet enkele kogels extra-bruin aansnorren. Ook zijn jongen was soldaat, diende toevallig bij hetzelfde wapen als wij. Terwijl we daar nu zaten, lustig aan 't bier drinken, komt er zo opeens een kleine snuiter de poort binnengevallen. Een jobsbode natuurlijk. Alle uit het verband lopende Belgische sol daten, luidde het, moeten zich ten spoedig ste komen aanmelden. Als krijgsgevange nen Sakkerloot of we er van opdoften Rap riep de brouwer, het gat uit, de velden in... En adieu Wij er weer vandoor. In den regen, al over 't land, door slijk en modder, het avontuur te gemoet. We lieten Aartrijke links liggen, draai den af langs Ichtegem, liepen door Wij- nendale waar, naar het schijnt de over gave weid getekend, en over Torhout, GEMEENTE LEDE LUSTRUM KARNAVALFEESTEN op zondag 3, maandag 4 en dinsdag 5 maart 1957 ingericht door het Gemeentebestuur, onder inpuls van het plaatselijk Feestkomitee en in samenwerking met de neringdoeners der gemeente en verschillende handelsfirma's. Zondag 3 maart 19 u. Opening van de foor door de leden van het Gemeentebestuur en Feestkomitee. 20 u. Wandelconcert door de Koninklij ke Maatschappij «St-Cecilia» Katolieke Maatschappij. Maandag 4 maart 14 u. Verklede Wipschieting op het Dorpsplein. 20 u. Machtig Karnaval vuurwerk. Dinsdag 5 maart 9,u. Jaar- en Veemarkt. 14,30 u. Vorming van de stoet. 15— u. 5de Grote KAVALKADE en Reuze en Reklaamstoet. 150.000 fr. prijzen. 18,u. Uitreiking der prijzen op het Ge meentehuis. Verkleed Bal der Wolala's, in de zaal Le lie, Kasteeldreef. Maskeren is toegelaten van zondag 3 tot dinsdag 5 maart te 24 u. Het inrichtend komitee is niet verant woordelijk voor gebeurtlijke ongevallen. Gezien en goedgekeurd door het College van Burgemeester en Schepenen in zijn zitting van 19 januari 1957. op bevel Burgemeester en Schep. De Secretaris, B. DELENS, A. BOGAERT. O. De Smedt, G. Gabriëls. «Oc LENING TOT WED BR O PB© UW EERSTE SCHIJF. Bij de 478ste trekking van de Wederop- bouwlening, 1ste groep, is een lot van 2 miljoen fr. gevallen op obligatie reeks 1051 Nr. 670 en een lot van 1.000.000 frK op obligatie Reeks 2674 nr. 643. DERDE SNEDE Bij de 352e trekking van Wederopbouw- lening 3e snede, is een lot van 1 miljoen fr. gevallen op obligatie reeks 9267 nummer 863. De andere obligaties van die reeksen zijn terugbetaalbaar aan 1.000 fr. GENEESKUNDIGE ZONDAGDJENST. Bij AFWEZIGHEID v.an de huisdokter kan men zich voor DRINGENDE GEVAL- LEN wenden ZONDAG 10 FEBRUARI 1957 Dr. D. DE WOLF, BURGEMEESTERS PLEIN, 3. Tel. 243.71. ZON DAGDIENST DER APOTHEKEN. IS ALLEEN OPEN ZONDAG 10 FEBRUARI 1957 van 9 tot 12 en van 14 tot 18 u. In de week, voor DRINGENDE GEVAL LEN en DIENST NA 7 uur 's avonds De APOTEEK VAN Mr. DE BIE, MOOR- SELBAAN, 152. De Apotheken der stad zijn gedurende de WEEK open van 8,30 tot 12 uur en van 13,30 tot 19 uur. oOo VRIENDEN VAN LOURDES. AALST. De aangekondigde trekking der reisbeur zen zal dit jaar plaats hebben op zondag 10 februari in de zaal van St. Martinuskring, Zonnestraat, te half drie namiddag. Na de trekking wordt een schone film gedraaid. De zaal is toegankelijk voor alie Lourdesvrienden. Er wordt stipt op tijd be gonnen. oqo KATOLIEKE FILMLIGA Gala vertoning Les Aristocrates op woensdag, 13 februari, te 1 9u. 30, in Cine ma Royal. 5®©0©0©©©0©©*-:5©©0©©©©0©0©®©©©©C Lichtervelde, bereikten we eindelijk Meule- beke. Niet alle Duitsers hadden we kunnen vermijden, doch God zij dank, niet één had ons den pas afgesneden. Had men ons, daar in Waardamme, misschien alweer wat wijs gemaakt We waren echter te moe om ons met het oplossen van raadsels bezig te hou den. Bek-af waren we, doodop van dagen lange marschen marschen vooruit, mar- schen achteruit, marschen links, marschen rechts. En daarenboven meteen zo door en door vochtig als 'n rivier. We gaven het maar liever op. Zeer tot onze opluchting bleek het dat Walter in Meulebeke een oom van hem wo nen had, bloemist van beroep. Daar kregen we wel een boterham en een bed. Inder daad we kregen zelfs nog meer een stevi- gen grog als slaapmuts. Misschien had de baas ook nog wel 'n afgedankte broek voor ons Ons khakipakje waren we dolgraag kwijt, dat kon hij toch begrijpen. De tante zou eens kijken. Ijverig zocht ze de kleer kasten na, liep ook wat bij de buren te be delen en aldra was het stelletje bij elkaar gevonden. Elk kreeg zijn burgerplunje. Verduiveld, hadt ge nu eens Frank, onzen dikzak, in zijn geleend broekje kunnen be wonderen Om in katzwijm te vallen van 't lachen. Het was avond. Na een laatste sigaret gingen we, droog van buiten, nat van bin nen, wijselijk onder zeil. Walter en ik in de wol; Frank, als boerenzoon, in 't hooi, I boven den varkensstal. ooo— WAT NA DE HUMANIORA 3e Voordrachtencyclus ingericht door de direktie van het Sint Maarteninstituut te Aalst, in samenwerking met de Oud-leer lingenbond. 2de REEKS. Zaterdag 9 februari BEROEPSORGA NISATIE, door de Heer W. Verleysen. De voordrachten worden gehouden tel kens te 15 u. stipt, in de conferentiezaal van het instituut (ingang Vrijheidstraat). Ze zijn kosteloos en voor iedereen toeganke lijk. De leerlingen van alle onderwijsin richtingen en hun ouders en alle andere be langstellenden zijn welkom. oOo ZONDAG 17 FEBRUARI 1957 FAMILIEFEEST om 16,30 uur in de St. Martinuskring, Zonnestraat te Aalst. BALLET-GALA Optreden van CLUB ASTR1D uit Gent, onder de leiding van juffrouw VAN VLAANDEREN. 't Sloeg acht uur toen we wakker scho ten. Frank, een natten, in azijn gedrenkten doek tegen het hoofd gedrukt, stond vóór ons bed, met een tronie die er uitzag als een lijkrede. Walter vloekte. Ssst fluisterde de dikkerd geheim zinnig, niet zo luid. Als we over de brug komen, zijn wij aan de pan. Verbluft staarden we den ronden kanon nier aan. Wat scheelt uw bol stelde mijn maat de begrijpelijke vraag. Eindelijk, nu snapten we het. De arme jongen was uit zijn nest gerold, pardoes in den varkenstrog terechtgekomen. Een her senschudding. Niets van belang. Maar Frank vond dat wij de idioten wa ren. We lagen hier in de lakens te brullen en aan de Leiebruggen stonden de heren Duitsers geduldig op ons te wachten. Wis ten we dat Verdomme vloekte Waiter weer. Voorwaar, er was reden te over om te foeteren. En hoegenaamd geen om vrolijk te zijn, zo nuchter, zo vroeg op den och tend. De dag was nog lang, nog ver de weg naar huis Hoe zat de vork nu in de steel Doodeenvoudig. Uw reinste machiavellis ten als de Pruisen zijn, lieten ze gewoon de loslopende soldaten vrij over de wegen zwerven, in de wetenschap dat ze altijd er gens een rivier over moesten. 'T VERVOLGT,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1957 | | pagina 3