de
en omstreken
POLITIEK
De Ronde Tafel Conferentie
Vraagbankje
Volksvertegenwoordiger Moyersoen
geeft zijn indrukken weer in het parlement
Talentelling en
Volksvertegen
woordiging
van aalst
ABONNEMENTSPRIJS
40,fr. per 3 maand
75,fr. per 6 maand
150,fr. per jaar.
VERSO Hf.INT de DONDERDAG en ZATERDAG van iedere week
BUREEL St. Jorisstraat, 25. AALST 16de JAARGANG.
Tel. 241.14 P. R. 88172.
ZATERDAG 12 MAART 1960 NUMMER 21
umma aMBBS saamapvMl
Alle politiekers beweren De politiek is
de kunst van het mogelijke. Voor zeer veel
politiekers is de politiek een school van
dubbelzinnigheid, van schijnheiligheid, van
geldbejag.
INTERNATIONALE POLITIEK
Zuid-Afrika huldigt de apartheid. De ne
gers moeten leven in afgezonderde dorpen.
De toegang tot zekere restaurant, enz.,
wordt hun verboden, ze krijgen eigen scho
len, moeten reizen in speciale wagons, enz.
De Engelse Labourpartij predikt de boy
cot der Zuid-Afrikaanse produkten. maar
vergeet te protesteren tegen het verdruk
ken, het lynchen van negers in de V.S. of
tegen de gruwelijke repressie in Kenia.
Zuid-Afrika wil niet dat nog meer In
diërs zich vestigen op zijn grondgebied
India protesteert maar zwijgt over plus
minus twintig standen waarin het Indisch
volk is verdeeld.
Tijdens de relletjes in Kongo vielen en
kele doden. Rusland zendt een vlammend
protest de lucht in maar spreekt niet over
het vermoorden van tienduizenden in eigen
land, van tienduizenden Balten, Letten,
Polen, Hongaren, Roemenen, enz. enz.
Frankrijk, werpt zijn eerste atoombom.
Engeland, Rusland protesteren. Dat zij en
de V. S. reeds 210 bommen tot ontploffing
brachten, telt niet.
De Sahara is geen Frans grondgebied
Was Bikini Engels grondgebied Hebben
niet de Britten, de ganse bevolking naar
een ander eiland overgebracht Verplichte
volksverhuizing
Duitsland vraagt militaire basissen in
Spanje. Mag niet Rusland heeft troepen
in alle landen van Oost-Europa
Engeland heeft militaire basissen de we
reld door verspreid. Zelfs in Spanje Gi
braltar. Engeland weigert Cyprus de onaf
hankelijkheid om wille van zijn militaire
basissen.
De Gaule is tegen het kolonialisme, maar
wil een zogenoemde optierecht doen gel
den om een deel van Kongo op te eisen
Dat is internationale politiek.
NATIONAAL POLITIEK
Vijf en zeventig ten honderd der werklo
zen zijn Vlamingen. Duizenden Vlaamse ar-
bers moeten dagelijks uren ver om in Wal
lonië of in Frankrijk hun brood te verdie
nen. Talrijke fabrieken worden gesloten.
Licht protest der politiekers of een dood
zwijgen.
In Wallonië worden een paar mijnen ge
sloten omdat zij met verlies werken. C. V.
P.ers, socialistische, liberale mandatarissen
jzijn solidair, verwekken stakingen, eisen
[nieuwe bedrijven. Geen werklozen, geen
I mobielen in Wallonië.
i Zestig ten honderd der bevolking zijn
Vlamingen, maar zestig ten honderd der
ambtenaren zijn Walen,
j Vlaanderen krijgt aalmoezen van de
Staat; Wallonië ontvangt miljarden.
Dat is nationale politiek.
PARTIJPOLITIEK
Onder de regering Van Acker mocht niet
gestaakt worden Het A.B.V.V. was een
lammeken.
De christene Kempische mijnwerkers
staakten om zoveel rechten te hebben als
de Waalse. De Kempenaars werden door
rijkswachters neergeklopt.
De bedienden van de Spaar- en Lijfrent-
kas staakten. Verscheidene bedienden wer
den geschorst; de leider werd afgezet.
Onder deze regering roepen de socialis-
jten een algemene politieke staking uit, die
mislukte, De regering neemt maatregelen
tegen stakende officiële beambten. Dat mag
niet, dat dulden we niet, schreeuwen de
socialisten.
Het schoolpakt moet schoolvrede bren
gen. Maar Leerkrachten van het officieel
onderwijs MOETEN op leerlingen jacht;
leerkrachten met diploma uit vrije gestich
ten worden zoveel mogelijk geweerd.
In het officiëel onderwijs worden nieuwe
leerkrachten betaald na een paar maanden.
In de vrijë scholen zijn er leerkrachten
die sedert september '59 nog geen centiem
hebben ontvangen.
Dat is partijpolitiek.
Daar is nog een andere politiek
DE ZAKPOLITIEK
Van januari '60 tot einde februari '60
was de Kamer vijfmaal niet in getal. Eens
waren er 38 linksen, 5 C.V.P.ers, 1 liberaal.
De heren parlementairen hebben hun ei
gen zaken, hun kabinet, hun beheerraden,
enz. enz. Kamer of Senaat zijn bijzaak voor
zeer veel politiekers. Alleen als er over
loonsverhoging wij schrijven opzettelijk
loonsverhoging moet worden gestemd.
J zijn alle parlementairen op hun post en
eensgezind Aangenomen met algemene
Nu we stilaan wat lenteweer krijgen, zal
langzamerhand gaan gedacht worden aan
de café-terrassen.
Wc menen op dat gebied een klein vraag
je te stellen wordt bij het opstellen van
deze terrassen wel genoeg rekening gehou
den met de voetganger, voor wie de stoep
toch in de eerste plaats dient En eveneens
met de kinderwagens Het betekent, op
sommige plaatsen, een hele krachttoer om
met een kinderwagen langs café-terrassen
voorbij te gaan.
Is er met het oog op deze moeilijke door
gangen. soms geen doeltreffend voorschrift
op te stellen zodat eens en voor goed deze
zaak zijn veilige oplossing krijgt Ook
voor wat het parkeren van autovoertuigen
betreft vóór deze terrassen Met het hui
dig vooruitspringend koetswerk van som
mige auto's is vóór de terrassen gans het
blijvend gedeelte van de voetganger inge
nomen.
We menen dat het thans nog tijd is om
de nodige schikkingen te treffen.
DE HEER MOYERSOEN. Ik wil hier
getuigenis afleggen van iemand die kort
voor de Ronde-Tafelconferentie in Congo is
geweest en die de conferentie met grote
belangstelling heeft gevolgd.
Uit Congo droeg ik de overtuiging mee
dat wij dit land vlug mogélijk een vast sta-
tuut van onafhankelijkheid moesten verle-
ervr av w a*~v Mtm apv ACSr
AKTUELE PROBLEMEN
met juridische argumenten aanpakken, en
diende vooraf het politoeke probleem te
worden opgelost. Daarna hebben de zwar
ten uit eigen beweging gevraagd dat oold
de financiële en economische aspecten zou
den worden besproken
De komende maanden zullen verder be
slissend zijn. We hopen dat de Kongolese
afgevaardigden hun gevoelens aan hun volk
zullen weten mede te delen. Het stemt tot
voldoening dat t ze bij hun terugkeer zo
goed werden ontvangen.
Wij hadden reeds vastgesteld dat er een
toevloed van telegrammen was waarmede
men van uit Congo op de afgevaardigden
op de Ronde-Tafelconferentie drukking wil
de uitoefenen. Dit aantal telegrammen nam
geleidelijk af en op de duur werd er niet
meer over gesproken,
leueu ie- Ik heb erop aangedrongen dat men on-
presentatief waren. Het ware nog beter ge- middellijk zou beginnen met zoveel moge-
weest indien iedereen aan de verkiezingen. lijk Kongolezen in hun toekomstige taak in
die de Ronde Tafelconferentie voorafgin- j te wijden, omdat 30 juni geen al te brutale
gen, had deelgenomen, en ben de mening breuk zou worden.
toegedaan dat de conferentie van doorslag- j ik geloof dus dat de Conferentie goed
I gend belang is geweest. werk heeft geleverd. Dat is te danken aan
Wat er ook van weze, op de Ronde-Tafel- de korrechteid, de beslistheid en de loyau-
conferentie was een waardevolle, geldige teit waarmede België woord heeft gehou-
Het is de wens van alle Belgen, waarmee
ik sprak, omdat zij zo snel mogelijk een
einde willen zien maken aan de huidige toe
stand van stuurloosheid en verwarring.
Ik ben teruggekomen met de overtuiging
dat de Ronde Tafel van beslissend belang
ging zijn. De heer Housiaux verklaarde
hier dat de Ronde Tafelconferentie te laat
is gekomen. Ik meen dat het noodzakelijk
was eerst verkiezingen te houden om ons
voor te lichten welke persoonlijkheden re-
J stemmen» de loonsverhoging. 300 000 F
Dat is zakpolitiek.
Is er geen enkel volksvertegenwoordiger
etsvoorstel durft neer-
de parlementairen per
of senator die een
leggen dat besluit
j uur te betalen
Dat ware gezonde politiek, zegt
POLITIEK US
DIOCESANE BEDEVAARTEN 1960.
BISDOM GENT.
1. NAAR LOURDES.
a) 10 tot 17 Mei rechtstreeks.
b) 15, 17, 18 tot 25 Juli treinen rechtstreeks en met omreis
over LA SALETTE en LISIEUX.
2. NAAR HET EUCHARISTISCH WERELDKONGRES TE
MUNCHEN EN DE PASSI ESPELEN van OBERAMMERGAU
Van 30 Juli tot 8 Augustus.
Inlichtingen en inschrijvingen bij E. II. TEVEN IE, Onderpastoor H. Hart.
Dhr. APPELMANS Jozef, 5, Korte Zoutstraat.
Dhr. UVIN Octave, 84. Ste Annalaan.
Bij De Gazet van Aalst
DE MAANTUIN
De foto hierboven werd genomen in de onderzoekslaboratoria van de Republic
Aviation Corporation, te Farmingdale (Long Island); hij toont een van de geleer
den Bill Taufman, die de groei nagaat van groenten, wortels, bieten, vroege erw
tjes en rapen, die in glazen bollen in de voorwaarden van de grote hoogten wor
den gekweekt. Die proeven hebben voor doel de mogelijkheid te onderzoeken of
op de maan een moestuin kan worden aangelegd voor de bewoners van de toe
komstige maanstations.
Al met één is het taalprobleem weer op
de voorgrond getreden. Sinds enkele jaren
sluimerde dit vraagstuk onder de druk
van andere problemen die heel wat be
langrijker leken, zoals koningskwestie en
I schoolstrijd.
Het is wel merkwaardig na te gaan hoe
I weinig de Kongolese kwestie feitelijk de
I gemoederen in ons land beroert. Want het
is inderdaad op een ogenblik waarop wij
ihier voor belangrijke veranderingen staan,
inzake Kongolees statuut, op een ogenblik
dus waarop wij feitelijk onze overzeese ge-
bieden verliezen en wij terug worden wat
wij waren tachtig jaar geleden, zegge een
klein Westers land. dat het taalprobleem
weer in al zijn hevigheid schijnt op te
i laaien.
De kern van de zaak is dat wij dit jaar
een talentelling moeten houden en dat daar-
'uit bepaalde administratieve gevolgen kun-
nen voortvloeien. Deze zouden ondermeer
tot uiting komen in de gemeenten rond
Brussel.
Sommige van deze gemeenten waar tien
of twintig jaar geleden nog uitsluitend
Vlaams werd gesproken door de autochto
ne bevolking, kenden sindsdien, mede om
wille van de decongestie der steden, een
belangrijke inwijking van Frans spreken
den. Dit gaat zelfs tot aan de stad Vil
voorde. die nochtans oorspronkelijk totaal
Vlaams is geweest.
Nu is het de vraag of de inwijkelingen
I zich moeten aanpassen aan de lokale ge-
plogenheden, zegge aan de Vlaamstalige
I administratie, ofwel of de administratie
van deze gemeenten zich moeten aanpas-
sen aan de taal van haar bevolking. In een
sterke unitaire staat kan dit geen probleem
zijn. Daar past de administratie zich in
geval er twee talen zijn, natuurlijk aan
de taal van de inwijkelingen aan, voor zo
ver deze een voldoende minderheid of een
meerderheid gaat vormen. Maar in de hui
dige omstandigheden gaat het om heel wat
anders.
Het is thans de vraag of de Vlamingen
verder moeten gedogen dat het Vlaams
landsgedeelte, stukje voor brokje, afbrok
kelt en wat men de olievlek Brussel
heeft genoemd zich verder zal verspreiden.
De regering heeft reeds medegedeeld dat
zij verplicht zal worden de talentelling toe
te passen, omdat het hier een wet betreft,
tenzij ondertussen een andere wet wordt
gestemd. Tot hiertoe heeft alleen de C.V.P.
een konstruktief tegenvoorstel gedaan.Kon-
struktief in die zin dat het een kompromis
is. waard wat alle kompromissen waard
zijn. maar dat tenminste de waarde heeft
iets voor te stellen. Liberalen en socialisten,
ook de Vlaamse groepen van deze partijen,
stellen niets voor.
Of het kompromis van de CVP werkelijk
de zaak zou kunnen oplossen is een ander
geval. Dat zou eventueel de toekomst moe
ten uitwijzen. In ieder geval is het iets. En
i zoals met alle kompromissen betekent het
I dat van beide kanten water in de wijn
wordt gedaan. Dit bevalt over 't algemeen
niemand totaal, maar België is nu eenmaal
een koinpromisstaat. Ons land leeft ervan,
j Bijgevolg is er geen reden om ook dit kom-
Ipromis niet te aanvaarden, L. B.
en haast volledige vertegenwoordiging van
Congo aanwezig.
Wij hebben ontegensprekelijk op de con
ferentie goed werk verricht. Er werd een
enorme weg afgelegd op één maand tijd
werd de architectuur bepaald van een
groot Afrikaans land.
Men kan zeggen dat die structuur te Eu
ropees is. Maar men bedenke dat vanwege
de zwarten geen enkel origineel voorstel
werd geformuleerd.
Maar op één punt werd volledig rekening
gehouden met de Afrikaanse toestanden
nl. inzake de rol van de stamhoofden.
Wij hebben voorzien dat iedere provin
cie ten minste drie senatoren zou moeten
aanduiden onder de gewoonterechtelijke
hoofden. Ook onder de gekozenen der pro
vinciën zullen 15 t.h. moeten verkozen wor
den onder gewoonterechtelijke hoofden.
U hebt zelf op de conferentie kunnen
vaststellen, mijnheer de minister, welk ge
zag deze hoofden nog genieten, met welke
eerbied zij bejegend worden.
Er werden maatregelen getroffen om de
uitvoerende macht van de jonge Staat,
vooral in de persoon van de eerste-minister.
te versterken teneinde een minimum van
regeringsstabiliteit te waarborgen.
Men kan zich de vraag stellen of Congo
degelijk voorbereid is op de democratie. I
Ik geloof dat Congo beter voorbereid werd
dan andere Afrikaanse landen.
Zeker, wii moeten betreuren dat het on
derwijs niet verder werd ontwikkeld, en
dat geen enkel lid van de Afrikaanse afge
vaardigden op de Ronde-Tafelconferentie
een hoger diploma op zak had.
In Congo kan de democratie echter ge
makkelijker worden ingevoerd dan in de
andere Afrikaanse landen, omdat de volks
ontwikkeling er ver werd doorgedreven
Men bedenke dat 1,5 miljoen kinderen, op
lager
een totale bevolking van 13 miljoen,
onderwijs genieten.
Het is een reusachtig aantal. Drie jaar
geleden was ik in Frans West-Afrika. Dit
land telt 18 miljoen inwoners, maar er zijn
slechts 350.000 schoolgaande kinderen. De
Fransen hebben een elite opgeleid, maar
onder de bevolking is er een massa ong_-
letterden. Het gevolg was dat geen 50 t.h.
van de bevolking aan het referendum heelt
deelgenomen, omdat deze bevolking in over
grote meerderheid ongeletterd en politiek
onmondig is.
De Kongolese afgevaardigden op de
Ronde-Tafelcongerentie hebben op zeer
verstandige wijze deelgenomen aan de uit
erst ingewikkelde besprekingen. Dat is een
zeer verheugend verschijnsel.
Het feit dat nu opnieuw wordt gestreefd
naar samenbundeling der politieke forma
ties, is een blijk van politieke rijpheid.
De psychologische ommekeer die door de
Ronde-Tafelconferentie werd verwekt, is
niet minder merkwaardig. Met veel geduld
en dank zij de loyale houding van België
is de muur van wantrouwen geleidelijk
weggevallen en ontstond er een sfeer van
vriendschappelijke verstandhouding
Het probleem van de onafhankelijkheid
is in de eerste plaats van psychologische
aard. Dat zei me iedereen in Congo.
Daarom mocht men het probleem riet geven. (Applaus bij de meerderheid)'.
den. Wij konden ons geen terugkrabbeling
op het woord «zelfstandigheid» permitte
ren, zoals sommigen hoopten.
De heer VAN EYNDE. Wat bedoelt u
met «sommigen», wie zijn dat
De heer MOYERSOEN. Daarmede be
doel ik degenen die vonden dat de evolutie
te snel ging.
Het goede resultaat van de Conferentie
werd ook bereikt dank zij de eensgezind
heid van de parlementsleden. De Belgen in
Congo hadden gesmeekt dat de parlements
leden toch eensgezind zouden zijn. Dat is
ook gebeurd.
Ik hoop voor Congo dat die eensgezind
heid zal behouden blijven.
Wij mogen echter niet blind zijn voor de
dreigende gevaren Er werd reeds gewezen
op het gevaar van sociaal-economische
achteruitgang. Ieder moet zijn plicht be
grijpen. Ik zeg tot de kapitaalhouders en
kolonisten Uw bezittingen blijven in ie
der geval in Congo. Indien ge ze in de steek
laat zullen andere ze wegkapen. Al uw za
ken zijn economisch gezond. Alleen het po
litiek klimaat moest gesnaneerd worden.
Dat is gebeurd. Vermijd dus elke dwaze
paniek en zet uw werk vastberaden voort.»
Wij mogen vooral niet blind zijn voor
het buitenlands gevaar, waarover hier van-
daaag reeds werd gesproken. Wij moeten
op onze hoede zijn tegen de kuiperijen van
sommige blanken in Congo.
Ons verheugen de reacties van de Kon
golezen. Hun afgevaardigden op de Ronde-
Tafelconferentie protesteerden bij voor
baat tegen het recht van voorkoop van
wege Frankrijk.
Het gevaar bestaat immers dat sommige
Kongolezen in de houding van buitenlandse
mogendheden een uitnodiging zouden zien
om zich van de Belgen te ontdoen, en in
ruil daarvoor andere blanken te krijgen,
die minder voor Congo voelen dan wij.
De voormalige koloniale staten hebben
j er geen voordeel bij in Afrika een uiteen
lopende of tegenstrijdige politiek te voeren.
1 Een Afrikaan zei mij, drie jaar geleden,
dat Afrika gespaard moet blijven van de
nationaliteitenstrijd die Europa heeft ge
kend, en hij sprak de hoop uit dat er wel
dra een Europees-Afrikaanse gemeenschap
zou komen.
Hij voegde er aan toe «Wij hopen dat
Europa zal begrijpen hoe belangrijk het is
Afrika niet over te laten aan wanorde en
ellende. Want, anderen staan klaar om de
plaats van Europa in te nemen.
België zal deelnemen aan de verlening
van deze hulp aan Afrika. Wij zullen de
regering daarin krachtdadig steunen.
Wij zijn gehecht aan het Kongolese volk,
voor wiens ontwikkeling wij veel offers
hebben gebracht. Wij hopen dat de bescha
ving, die wij aan Congo gebracht hebben.
zaL blijven gedijen.
Zeker, wij staan tegenover Congo als een
vader en moeder, wier zoon op het punt
staat te gaan trouwen en zelfstandig te
gaan leven.
Dat brengt altijd verscheurdheid en doet
denken aan gemis van dankbaarheid. Maar
het is de gang van de wereld. Onze taak is
het Congo onze bijstand, de medewerking
van de jeugd en een stukje van ons hart te